Geboorte in Kameroen
Anita Brus
Foto: Mamie van Doren
Als ik hem de geboortescène laat zien, wendt hij zijn blik af, maar ik vind het vooral vertederend hoe het kindje met navelstreng uit de vagina boven dat bananenblad wordt opgevangen. Ook het plukje haar onder de arm van de vrouw die aan het bevallen is, heeft iets aandoenlijks, evenals de manier waarop de borstharen zijn weergegeven van de man die rechts in beeld met zijn armen over elkaar staat toe te kijken. Maar mijn gids Chemba wil dit alles niet zien en ik begrijp pas later waarom.
Als ik hem vraag naar zijn kinderwens, antwoordt Chemba dat hij al graag eerder kinderen had gewild, maar dat zijn vriendin eerst haar school moest afmaken. Zij zakte echter steeds weer voor haar examen terwijl hij haar om een kind bleef vragen. En dan kwam ook haar moeder hem steeds weer opnieuw vertellen dat zij eerst moest slagen, waardoor het niet opschoot met zijn kinderwens.
Plastisch uitgebeeld
Toen zijn vriendin er een tijdje niet was, ging hij uit met een andere vrouw die prompt zwanger van hem raakte. Tot schande van alle betrokken families besloten ze het kind te houden. Chemba nam zijn verantwoordelijkheid en begeleidde de aanstaande moeder naar het ziekenhuis toen zij moest bevallen. Het hele verhaal liep echter uit op een drama, want moeder en kind stierven bij de geboorte.
Of het een jongetje of meisje zou zijn geworden wilde hij daarna niet eens meer weten. Het was gewoonweg allemaal te pijnlijk voor hem en natuurlijk kan hij nu ook niet onbevangen kijken naar de zo plastisch uitgebeelde geboortescène van de tekening die ik zojuist voor hem uitrolde.
Tegen polygamie
Chemba keerde zich tegen de polygamie die er bestond binnen zijn familie en hij wil zijn leven nu delen met een en dezelfde vrouw. Maar zijn eerdere vriendin is inmiddels vertrokken naar Engeland. Ze hebben ook na de gebeurtenis van de tragische bevalling nog een tijd geprobeerd hun relatie voort te zetten, maar dat mislukte. Zij trouwde een blanke Engelsman en nu wil hij zich nog steeds door hard werken tegenover haar familie bewijzen, al is het alleen nog om de eer.
Als wij het hebben over familiekwesties, vraagt hij of ik hem kan uitleggen waarom wij in Nederland onze ouders naar bejaardentehuizen sturen. Hij kan zich niet voorstellen dat hij dat met zijn moeder zou doen en ik probeer hem duidelijk te maken waarom ik dat wel deed met de mijne. “Mijn moeder besloot zelf naar een bejaardentehuis te gaan”, vertel ik hem. “En in zo’n tehuis doen ze bij ons allemaal leuke dingen met die oude mensen.”
Acceptatie van homo’s
Maar was mijn huis dan niet groot genoeg voor mijn moeder en had zij mij niet beter kunnen helpen met wassen en koken, wil hij weten. Ik voel dat hier elke uitleg tekort schiet en als hij mij ook nog vraagt wat ik van homo’s vind, lukt het mij al helemaal niet hem te doen geloven dat de acceptatie van homo’s bij ons niet leidt tot een algehele perversie van de moraal.
Zo botsen onze culturen. Ik kijk opnieuw naar de tekening van de geboorte en realiseer mij dat de tropische bamboewereld, waarin het tafereel zich afspeelt, weinig van doen heeft met ons westerse IKEA-kinderparadijs. De verschillen blijven groot, ook al loopt men in Afrika inmiddels ook niet meer naakt rond en heeft ook hier vrijwel iedereen een mobieltje.
Maar misschien is het al genoeg dat wij in ieder geval ons best doen om elkaar te begrijpen.
Anita Brus is docent in de Spaanse taal/literatuur/kunst en schrijft over tango in het tijdschrift La Cadena. Zij publiceert ook teksten in het Spaans en in het Nederlands op haar eigen weblog. Lees het verbijsterende relaas over haar domrechtse date. Volg haar op Twitter.
Anita Brus, Reizen, 07.01.2014 @ 07:36
14 Reacties
op 07 01 2014 at 08:49 schreef Haes:
Ook aandoenlijk trouwens: de linkervoet aan het rechterbeen van de barende vrouw ;-)
op 07 01 2014 at 11:20 schreef mango:
Ehh… Anita. Liepen ze in Kameroen vroeger wel naakt rond? I beg to differ.
op 07 01 2014 at 11:36 schreef Thomas E:
De morele en fysieke steun zijn in elk geval volop aanwezig. De nieuwbakken vader loopt er wat verdwaasd bij rond. Ik vind het een mooie prent qua dynamiek en kleurstelling.
Vraag me wel af hoe authentiek zoiets is. Worden ze aan de lopende band voor toeristen gemaakt? Of zelfs: zit daar stiekem een commerciële blanke immigrant ‘native art’ te penselen??
op 07 01 2014 at 14:43 schreef Ana:
Is zeer authentiek en ik heb er verstand van, je kunt het dus van mij aannemen.
En ja, voordat de missie er zijn werk deed liepen ze er naakt.
op 07 01 2014 at 17:03 schreef mango:
Heb je daar bewijs van? Ik zeg niet dat het niet zo is, maar het lijkt me sterk. Frontaal naakt althans. Ze hadden vast en zeker minder kleding aan dan in Europa, maar ik heb nog nooit gehoord van mensen die zonder enige vorm van bedekking door het leven gingen.
op 07 01 2014 at 17:09 schreef Ana:
Ik zei nagenoeg naakt en ja, er is bewijs van in de vorm van oude foto’s. Kijk maar eens in reisgidsen van Kameroen.
op 07 01 2014 at 18:04 schreef Thomas E:
“En in zo’n tehuis doen ze bij ons allemaal leuke dingen met die oude mensen.”
Geef mij svp het adres van dat huis van jouw moeder, want ik ken de situatie niet anders dan dat niemand tijd voor de oudjes heeft, dat de verzorging nogal snel en onpersoonlijk is, en dat ze uren achtereen alleen zitten. Maar wellicht gaat het in Twente menselijker.
op 07 01 2014 at 19:02 schreef Ana:
Mijn moeder was erg tevreden over alle aandacht die zij kreeg in de Broekheurnerborch in Enschede.
op 07 01 2014 at 20:13 schreef mango:
Dat zei je niet. Belangrijker: Dat lijkt me toch echt iets anders.
op 07 01 2014 at 21:39 schreef Ana:
Ik schrijf verhalen en dat is iets anders dan alles zeggen. Zo’n verhaal is een gestileerde samenvatting van gebeurtenissen.
op 08 01 2014 at 00:37 schreef Maurice:
Acceptatie van homo’s in Afrika doet me altijd aan dit filmpje uit Uganda denken: https://www.youtube.com/watch?v=euXQbZDwV0w
op 08 01 2014 at 08:58 schreef Ana:
Schokkend
op 08 01 2014 at 10:51 schreef mango:
Zeg dat dan
op 08 01 2014 at 14:23 schreef ana:
Geloof dat het aan mij is wat ik zeg of schrijf.