Fat-shaming en seksueel geweld in twee manga’s als vuistslagen
Peter Breedveld
Sinds ik Okazaki Kyoko’s Pink las, ben ik op zoek naar soortgelijke literaire manga door vrouwen. Er ligt een kleine stapel op mijn nachtkastje (alhoewel, je hebt niet veel manga nodig voor een indrukwekkende toren) waarvan ik er twee mee op vakantie nam: Anno Moyoco’s In Clothes Called Fat en het eerste deel van Torikai Akanes Sensei’s Pious Lie. Beide boeken kwamen aan als een vuistslag.
In Clothes Called Fat en Sensei’s Pious Lie gaan allebei over vrouwenonderdrukking en machtsmisbruik, zijn snoeihard en bevatten expliciete en ontregelende seksscènes. ICCF draait om fat-shaming, SPL gaat over seksueel geweld.
Om met die laatste te beginnen, SPL gaat over de relatie tussen een 24-jarige middelbare-schooldocent, Misuzu, en één van haar leerlingen, een 16-jarige mooi-boy, Niizuma. Allebei zijn ze slachtoffer van seksueel misbruik. Hij door een middelbare vrouw die in het bedrijf van zijn familie werkt, zij is verkracht door de verloofde van haar beste vriendin, Hayafuji, die haar chanteert en haar blijft verkrachten. Ze verwijt het zichzelf en alle mannen van de wereld, hij houdt haar voor dat vrouwen ook daders kunnen zijn. Hij doet toenaderingen die ze niet onverkort afwijst en al snel heeft ze grenzen overschreden die elke docent de kop zouden kosten. En dat terwijl het schoolbestuur haar ook al verantwoordelijk houdt voor het gedrag van haar leerlingen, waarvan er één naakt in een blad poseert, niet begrijpend waar iedereen zich zo druk om maakt.
Wrede naaktheid
Dat is het eerste deel van een serie van vier vuistdikke boeken, dat een moordend leestempo heeft en waarin zo’n beetje elk aspect van seksueel geweld en overschrijdend gedrag de revue passeert. Torikai spaart haar lezers niet en confronteert ze met dit geweld in al zijn wrede naaktheid. Haar personages bewegen zich in een harde, kille omgeving waarin leerlingen elkaar en hun docenten manipuleren en onderdrukken, slut-shamen en schandpalen, het schoolbestuur zich vooral druk maakt om het imago van de school en bedrijven een oogje dichtknijpen als hun medewerkers vrouwen verkrachten, zolang er niet over geroddeld wordt. Vrouwen hebben zich te voegen naar de grillen van mannen, die van het ene op het andere moment in gewelddadige apen kunnen veranderen.
In de delen daarna zakt het tempo wat in en introduceert Torikai een wirwar van nieuwe soap-achtige verhaallijnen, waarvan sommige nogal bizar zijn. Hayafuji blijkt er, behalve Misuzu, een klein leger aan vrouwen op na te houden die hij vernedert, onderdrukt en manipuleert. Eén van hen probeert zijn zwangere verloofde, die vanwege complicaties in het ziekenhuis ligt, verkleed als verpleegster medicijnen toe te dienen om een miskraam op te wekken.
Niizuma, intussen, klaagt tegen een vriend op school dat het hem niet lukt opgewonden te raken van vrouwen die hij leuk vindt. De vriend introduceert hem dan bij een meisje dat zich door hem laat betalen voor seks, en zie, Niizuma krijgt ‘m nu wel overeind. Het meisje, dat verliefd op hem wordt, blijkt tijdens de seks door haar broer vanuit een belendende kamer met haar medeweten te worden bespied en daar zit ook weer een geschiedenis aan vast, die door Torikai verder niet wordt uitgewerkt.
En zo gebeurt er van alles, waarbij vooral het wrede, calculerende gedrag van zowat alle personages opvalt, die over lijken gaan om te krijgen wat ze willen. Alleen Hayafuji’s verloofde, Misuzu’s beste vriendin, blijft puur en oprecht, oneindig vergevingsgezind en liefdevol.
Afschuwelijk geweld
Aan het einde van het derde deel besluit Misuzu de confrontatie aan te gaan met Hayafuji Dat resulteert in een explosie van afschuwelijk geweld, waarbij Hayafuji Misuzu tot pulp slaat. Deze scène is vergelijkbaar met de ondraaglijke verkrachtingsscène in Gaspar Noé’s film Irréversible. In het vierde deel komt dan de ontknoping, en Torikai toont zich hier van haar warme, liefdevolle kant. Laat ik niet te veel spoilen en opmerken dat dit geen wraakroman is. Geweld wordt niet vergolden met geweld en Torikai onthoudt zich van morele oordelen over bijvoorbeeld de relatie tussen Misuzu en Niizuma. Ze laat zien wat mensen elkaar aandoen en that’s it. Haar personages ondergaan alles doorgaans in stilte, zelden verheft iemand haar stem of verliest ze haar kalmte. Het tekenwerk is secuur en verzorgd, onderkoeld vind ik een goede omschrijving. Torikai neemt een zekere afstandelijk jegens haar personages in acht.
Pak van vlees
Dat is totaal anders in In Clothes Called Fat van Anno Moyoko, die in expressieve, dikke lijnen tekent, zoals Okazaki Kyoko, die naar ik begrepen heb haar mentor is. De personages in ICCF maken van hun hart geen moordkuil en er wordt heel wat geschreeuwd en gescholden. Het is makkelijker je te vereenzelvigen met de hoofdpersoon, Noko, dan met Misuzu in SPL, omdat je dicht op haar huid zit.
Noko is dik, omdat ze haar stress probeert weg te eten. Ze zit gevangen in een “pak van vlees”, zoals het zelf noemt, dat ze nooit kan uittrekken. Daardoor is ze de pispaal op haar werk en krijgt ze de schuld van de fouten van de populairste vrouw van het bedrijf, Mayumi, waardoor ze uiteindelijk wordt weggepromoveerd naar een afdeling in de kelder, samen met de andere misfits. Ze heeft een vriend, Saito, die haar nadrukkelijke rondingen lijkt te waarderen, maar vooral om er zijn eigen onzekerheden mee uit te drijven. Hij bedriegt haar met Mayumi, die hem vernedert en martelt om hem te straffen voor zijn slappe karakter. Ze haat Noko omdat ze dik is, en dus, in Mayuki’s ogen, ongedisciplineerd en slonzig.
Maar Noko is geen watje. Af en toe vecht ze terug. Zo vernielt ze in een driftbui alle lockers van haar collega’s en slaat ze er één voor haar bek. Als ze Saito’s bedrog ontdekt, gaat op Internet op zoek naar een man om uit wraak mee vreemd te gaan. Ze ontmoet een bejaarde rijkaard met een fetisj voor dikke vrouwen, die haar een enorm pak geld geeft na de seks. Daarmee gaat ze naar een afslank-kliniek of hoe zoiets dan ook heet, maar die wordt ook betaald door de fetisjist, om ervoor te zorgen dat ze niet afvalt.
Dus besluit Noko haar maaltijden er gewoon uit te kotsen, met spectaculair resultaat. Ze wordt dun, maar ook dat wordt haar door haar omgeving niet op prijs gesteld. Haar vriend verlaat haar voor een andere volle vrouw en haar collega’s vinden haar nu eng. Noko ontdekt dan dat niet haar omvang het probleem is, maar de mensen om haar heen.
ICCF is een wild, luidruchtig boek. Waar Torikai een scalpel hanteert, ramt Anno erop los met een moker. Maar het is een energiek werk en omdat het een one-shot is, ook compacter en wat mij betreft uiteindelijk bevredigender dan SPL. Wat niet wil zeggen dat ik niet beide boeken hartstochtelijk aanraad. Vooral voor mannen zou dit eigenlijk verplicht in het lespaket moeten zitten.
Is het Vrije Woord u écht lief? Steun me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland.
boeken, Peter Breedveld, Strips, 25.08.2023 @ 10:45