Een manga over een vrouw in de overgang
Peter Breedveld
Een strip over vrouwen in de overgang had ik nog nooit gelezen, nooit van gehoord zelfs. Maar in Japan zijn er over elk mogelijke onderwerp strips, dus het lag voor de hand dat mijn ontmaagding op dit gebied met een manga zou zijn.
Wel schijnt Since I Could Die Tomorrow van Sumako Kari de eerste en vooralsnog enige manga te zijn over dit onderwerp. De strip verscheen in 2018 voor het eerst als serie op een website, werd tussen 2018 en 2022 in vier delen in boekvorm uitgebracht en vertaald in het Engels door Tokyo Pop, dat dit jaar alle vier delen in rap tempo uitgaf. Ik probeerde het eerste deel, raakte meteen geboeid en heb toen de rest besteld en uitgelezen.
In het eerste deel wordt de 42-jarige Sawako Honna, single en werkzaam voor een filmpromotiebedrijf in Tokio, wakker met hartkloppingen. Ze is er nog wat jong voor, maar omdat ze ook opvliegers, stijve schouders en andere typische verschijnselen heeft, lijkt ze toch al aan de overgang begonnen te zijn. Nu werkt ze erg hard en maakt ze zich ook vreselijk druk over een collega die niet aan haar hoge standaard voldoet, dus het zou ook kunnen dat ze gewoon overwerkt is.
Het verandert hoe dan ook haar kijk op het leven. Zoals veel veertigers denkt ze veel aan de dood en wat er van haar leven geworden is. Dat doet een jeugdvriendin uit haar geboortedorp ook en die neemt contact met haar op, ze wil naar Tokio komen en met haar afspreken.
Deze jeugdvriendin is minder ambitieus dan Sawako, is nooit uit haar geboortedorp weggegaan, woont alleen met haar jongvolwassen dochter en werkt in een restaurant, waar de veel jongere manager een oogje op haar heeft.
Naderende dood
Sawako heeft ook een collega die na een affaire met een getrouwde man een zelfmoordpoging heeft gedaan. Ze komt in contact met een man, een zakenrelatie, die kanker heeft en zo wordt Since I Could Die Tommorow een kaleidoscopische vertelling over een aantal mensen die allemaal Sawako’s pad kruisen, maar met Sawako als duidelijk middelpunt en de naderende dood als altijd aanwezige schaduw.
De manga heeft een hoog soap-gehalte maar is ook heel erg realistisch, al worden de personages vaak heel karikaturaal weergegeven en soms, in zeer emotionele en intense scènes, zelfs als schematische poppetjes, bijna gereduceerd tot symbolen, wat niet ongewoon is in manga, zelfs als ze verder hyperrealistisch getekend zijn. Maar de situaties en emoties zijn levensecht en herkenbaar, ook voor niet-Japanners. Veel mensen doen alsof Japanners heel vreemde mensen zijn met een totaal andere levenswijze dan Europeanen, maar ik heb dat altijd overdreven gevonden.
En je ziet het in deze manga: Japanners kampen ook met midlife-crisis, hebben ook collega’s die de kantjes er vanaf lopen, zijn ook bang voor de dood, raken ook uitgekeken op hun partners en hebben ook behoefte aan intermenselijk contact.
Romantische verlangens
Een zeer realistische scène is die waarin Sawako na een etentje met Tomoyuki, de kankerpatiënt, met hem naar zijn huis gaat en zich afvraagt wat zijn bedoelingen zijn en wat die van haarzelf zijn. Pagina’s lang voert ze een innerlijke strijd met zichzelf waarbij ze zijn gedrag en uitspraken van alle kanten bekijkt om te bepalen of ze nou met elkaar naar bed gaan of niet. Tomoyuki heeft ook romantische verlangens, maar vindt het niet ethisch om iets met Sawako te beginnen terwijl hij niet weet of hij wel een toekomst heeft.
Dergelijke scènes getuigen van mensenkennis. Ik vermoed dat Sumako Kari hevig heeft geput uit haar eigen ervaringen en die van mensen in haar omgeving.
Het verhaal is niet altijd even goed te volgen. Dat komt doordat Kari veel met vorm speelt, haar tekeningen soms zo abstract zijn dat het moeilijk te bepalen is waar we precies naar kijken en haar tekstballonnen zo kriskras door elkaar staan dat het vaak onduidelijk is wie precies wat zegt. Dat is vooral in het eerste deel een probleem, in de delen daarna wordt ze steeds gedisciplineerder en heeft ze blijkbaar ook zoveel geld verdiend dat ze zich assistenten kan veroorloven om de fotorealistische straatgezichten en interieurs te tekenen die als decor dienen. Het is in de mangawereld heel normaal om dat door anderen te laten doen.
Luie collega
Kari werkt ook niet alle verhaallijnen even goed uit. De verhalen van haar jeugdvriendin, de suïcidale collega en Tomoyuki hebben meer aandacht dan bijvoorbeeld dat van haar luie collega, dat een beetje een los eindje blijft. Ook wordt Sawako’s overgang heel snel een bijzaak om plaats te maken voor haar midlife-crisis en aan het eind zelfs voor een medisch probleem van heel andere aard, namelijk een vleesboom die verwijdering van haar baarmoeder noodzakelijk maakt.
Maar dat zijn details. Kari heeft de gave om loodzware onderwerpen toegankelijk en bespreekbaar te maken zonder dat je er depressief van wordt. Since I Could Die Tommorrow leest als een trein en is een meeslepend en zeer vermakelijk melodrama over vrouwen die doorgaans door iedereen worden genegeerd omdat ze niet meer neukbaar worden geacht.
Ik was teleurgesteld te ontdekken dat de pret na het vierde deel is afgelopen, van mij had Kari nog 30 delen door mogen gaan.
Is het Vrije Woord u écht lief? Steun me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland. Rekeningnummer NL24 ASNB 8832 6749 39 (N.P. Breedveld, ASBN Rijswijk), BIC ASNB NL21.
boeken, Peter Breedveld, Strips, 22.11.2024 @ 13:04
RSS