‘Een huis zonder vrouwen is geen huis’
Hassnae Bouazza
Terwijl het filmfestival van Marrakech in volle gang was en aan de vooravond van het festival van Dubai gebeurden er twee bijzondere dingen: Francis Ford Coppola hield een ontroerend pleidooi tegen geweld en voor de barmhartige islam in Marrakech, en er was ophef over de Egyptische film Abl Zahmet el Saif nog voordat die op het filmfestival van Dubai in première ging.
In de film is actrice Hana Sheha in badpak te zien en de film bevat bovendien wat erotische scènes. Sheha reageerde niet op de commotie: “ga eerst de film maar eens kijken”. Anderen wezen erop dat de grote sterren van het Egyptische doek vroeger ook in badpak verschenen, dus dat daar niets nieuw aan was. Inderdaad, wie de klassiekers kent, weet hoe expliciet erotisch de Egyptische cinema was.
Modern hart
Vorige week zag ik nog iets opmerkelijks. In de talentenshow Fanaan al Arab strijden deelnemers om de nieuwe Mohammed Abdou te worden. Abdou is de grootste Saoedische zanger en algemeen beschouwd als de koning van het Khaliji lied. Fanaan al Arab is zijn bijnaam. Hij presenteert het programma dat naar hem is vernoemd.
Toen afgelopen week bleek dat er vijf jongemannen doorgingen naar de volgende ronde en geen één van de vrouwelijke deelnemers, greep hij direct in. Hij vond het niet kunnen dat er alleen maar mannen doorgingen. Een huis zonder vrouwen is geen huis, zei hij. Hij drong er bij de jury op aan ook een van de vrouwen door te laten gaan.
Gewoon live op televisie. Gekleed in zijn traditionele abaya bleek hij een voorstander van positieve demonstratie en een moderner en geëmancipeerder hart te hebben dan ik ooit had durven vermoeden.
Terreur kent geen religie
In de categorie smeltende harten deden de juryleden van de Arabische The Voice gisteren nog een duit in het zakje. Het begon met de Tunesische zanger Saber Rebaï, die eerder al emotioneel reageerde op de aanslagen in Tunesië en nu wat kwijt wilde over de uitlatingen van Donald Trump, die moslims de toegang tot Amerika zou willen ontzeggen.
Rebaï pleitte ervoor elkaar als mensen te zien en niet van elkaar te vervreemden. Hartebreker Kathem Saher, de keizer van Arabische lied zoals hij wordt genoemd, viel hem bij en citeerde een simpel zinnetje over barmhartigheid. ‘Als mensen ons nu hier maar zouden zien’, zei hij verder. “We houden van zang, van plezier”. Hij hekelde de negatieve stereotyperingen van Arabieren en moslims en pleitte voor liefde en vriendschap. De Libanese zanger Assi el Hilani sloot zich bij hem aan: alle moslims vallen ten prooi aan terreur. Het is niet het geloof dat misdaden begaat, maar de nietsontziende terroristen die dat doen. “Terreur kent geen religie, kleur of nationaliteit”.
De elite
Liefde was de boodschap. Vrolijkheid. Zang. De presentatrice was duidelijk van slag, want de juryleden kaapten onverwacht haar programma. De rol van de media in de Arabische wereld is niet te onderschatten. Dat deze sterren expliciet stelling namen bij een kijkerspubliek van 150 miljoen mensen is van enorm belang.
De Arabische politici kloten voort. De hoop is gevestigd op de intellectuelen en de elite. Het is namelijk de elite die vrouwenstemrecht erdoor drukte in Saoedi-Arabië. Het is de elite die het recht op badpakken en bikini’s voor vrouwen weer af kan dwingen. Het is de elite die vrouwenvertegenwoordiging op kan eisen.
Vier verschillende momenten op vier verschillende plekken in de Arabische wereld, maar samen geven ze een trend weer. Let maar op.
Hana Sheha in de film Abl Zahmet el Saif
Eerder gepubliceerd op Aicha Qandisha. Hassnae Bouazza is regisseur en eindredacteur van Femke Halsema’s serie Seks en de Zonde, schreef een boek over Arabieren, Arabieren Kijken. En ze heeft haar eigen hedonistische site, Aicha Qandisha. Deze zomer heeft ze in Beiroet de Arouwad Award gekregen voor haar stukken over de Arabische wereld. Lees vooral ook haar relaas over het racisme op de progressieve redacties waar zij heeft gewerkt.
Hassnae Bouazza, 19.12.2015 @ 13:04
2 Reacties
op 19 12 2015 at 13:45 schreef Thomas E:
Ik hoop zó dat je gelijk krijgt. Internet moet toch ogen kunnen openen? Vrouwenemancipatie en religieuze emancipatie met behoud van zoveel mogelijk cultuur, zou dat mogelijk zijn? Misschien moet daarvoor de olieprijs nog een flink stuk dalen. Pas als het bezit van olie er niet meer echt toe doet en de westerse bemoeienis teruggedrongen is, zullen deze ontwikkelingen misschien hun beslag krijgen.
op 20 12 2015 at 14:24 schreef Abdel:
Jammer dat je niet meer schrijft voor Vrij Nederland, Hassnae. De Arabische wereld wordt zo niet begrepen, daar kan een Petra Stienen, en met haar vele andere ´Arabisten, echt niets aan veranderen. Je moet de taal spreken, de cultuur in je dna zitten en dit kunnen vertalen. Anders verlies je alle nuance en mis je dit soort dingen. Het leven