Een echte staatsman
Jasper Mekkes
Foto: William Mortensen
Diep in de corona-crisis viel het kabinet dan eindelijk; ten prooi aan het virus dat egoïsme heet. Na verloop van tijd zorgt politieke macht er altijd voor dat je gaat denken dat het volk niet verder kan zonder jouw leiding.
Vervelende omstandigheid voor dit virus is dat er tijdens een crisis opeens wèl visie nodig is.
Met frisse tegenzin is die visie er nu dan toch gekomen. Weinig verrassend laat ze zich in het kort omschrijven als de macht tot het allerlaatste moment, en ten koste van alles, willen behouden.
Terwijl het journaille vóór de val van het kabinet al enigszins paniekerig bezig was met het einde van koning Rutte, was Mark nog goedgemutst onderweg naar een laatste poging om het Catshuis te behouden, onder het mom van ‘de crisis’ en ‘het algemeen belang’. Het is de ironie van het lot dat politieke macht blind maakt voor de realiteit.
Falend beleid
Tienduizenden Nederlanders zitten aan de grond omdat ze door falend beleid geen gezond voedsel, gezonde lucht, gezond water, gezonde huisvesting, sociale contacten, onderwijs, medische behandeling of geliefden meer hebben maar een journalist van de NOS vroeg zich bevreesd af of het kabinet zou aftreden. Waarna Rutte licht triomfantelijk vertelde dat hij daar nog niets over kon vertellen.
Een paar uur later stapte dezelfde Rutte olijk op de fiets naar Willem, nadat hij nog even had getwijfeld of hij zijn VVD-achterban zou oproepen in hun Porsches naar het Binnenhof op te trekken.
Een staatsman had dat anders gedaan. Na een toeslagen-affaire die de rechtsstaat in de kern aantastte en meer dan 10.000 te vermijden corona-doden had die direct het volk per referendum gevraagd of hij nog wel mocht aanblijven. Niet aan het einde, temidden van de enorme ellende die je gecreëerd hebt de handdoek in de ring gooien, maar degene waar je voor werkt, de burger, tijdig vragen om toestemming om je eigen rommel op te mogen ruimen.
Maar democratische legitimatie van de eigen machtspositie is niet de belangrijkste zorg van Rutte cs, dat moge duidelijk zijn.
Egoïstische visie
Het afbreken van gelijke kansen, vrijheid, sociaal gevoel en vertrouwen is een direct gevolg van het door Rutte hartstochtelijk omarmde ‘vrije’markt-denken, dat met behulp van een voortwoekerend centralisme het stervende (neo)liberalisme overeind moet houden. Ook als dat mensenlevens kost.
In dat opzicht passen de voor heel Nederland geldende, totalitair aandoende maatregelen die nodig schijnen te zijn om corona te voorkomen goed in het bredere plaatje. In de egoïstische visie, die vooral zichzelf, de eigen ideologie en de eigen rijke vriendjes wil beschermen. Iets wat alleen kan met totalitaire middelen, zoals we recent in de VS zagen. Want echte democratie voorkomt dat soort totalitarisme juist heel effectief.
De neoliberale ideologie van Rutte; sterk tegen de zwakken en zwak tegen de sterken, het egoïsme van ik en de vrije markt – die gesubsidieerd met belastinggeld haar goddelijke gang moeten kunnen gaan, zou het onderspit delven op het moment dat politici serieus zouden besluiten de democratie te versterken. Het is de reden dat talentloze carrière-politici echte verbetering van de democratie tot hun laatste snik zullen tegenhouden – en de reden dat ze op hun best zijn in crisistijd.
Koning Rutte
Want de enige visie die in crisistijd nodig is voor de opportunistische politicus, komt neer op een primitieve drang tot zelfbehoud. Behoud van jezelf en je eigen ideologie is het enige waar de gemiddelde machtspoliticus dan nog zijn bed voor uit komt. En daarvoor kunnen ten tijde van crises, onder het mom van het algemeen belang, democratische controle-mechanismen opeens wat makkelijker buiten werking worden gesteld.
Dat Rutte straks niet meer op de fiets naar het Binnenhof mag, is nog een milde straf voor zijn drie kabinetten die de aarde en haar bewoners zo lang en zo moedwillig kapot hebben gemaakt.
Deze moedwillige misvorming van de samenleving is niet goed zichtbaar voor iedereen, omdat hij angstvallig buiten beeld wordt gehouden door al die redacties die zichzelf in dienst stellen van de liberale ideologie van hun koning Rutte.
Maar het volk weet dat het einde van de liberale ideologie nabij is. En laat de betekenis van het woord democratie nu net zijn dat ‘het volk regeert’. Echte democratie is een regering van, voor en door het volk. Want de nationale soevereiniteit behoort toe aan het volk, die haar uitoefent met haar vertegenwoordigers, via de weg van het referendum en met directe verkiezingen van onafhankelijke kandidaat-bestuurders en andere volksvertegenwoordigers – die een imperatief mandaat hebben. Zodat ze indien nodig ook weer tijdig weggestuurd kunnen worden door de kiezer.
Echte staatsman
De vooruitgang vertragen kan, maar haar tegenhouden niet. Daarvoor is het genie van het volk te groot. En zoals de kracht van het volk groter is dan de som van individuen, stijgt een echte staatsman uit boven zichzelf – om te zorgen dat burgers zichzelf kunnen realiseren.
In plaats van op het allerlaatste moment weg te lopen uit een scheefgegroeid huis dat wegzakt in het ravijn van de liberale ideologie, zou een echte staatsman zijn rug recht hebben gehouden en, al veel eerder, een referendum hebben uitgeschreven om de Nederlanders te vragen of die het beheer van hun huis en het opruimen van de puinhopen van 20 jaar Rutte eigenlijk nog wel toevertrouwden aan dezelfde persoon die de puinhopen creëerde.
Het is inmiddels duidelijk dat Rutte een beetje pijn in zijn rug kreeg bij de gedachte aan een dergelijke visie op opruimen.
Jasper Mekkes is ingenieur en vooruitgangsfilosoof en heeft net een boek gepubliceerd: Wil tot Waarheid; een materialistische ontologie van de mens en zijn natuur.
Jasper Mekkes, 26.01.2021 @ 09:56
RSS