Duurzaam boeren is een zaak van ons allemaal
Peter Breedveld
Illustratie: Alissa Levy.
Er gaan nogal wat mensen over de rooie omdat Caroline van der Plas van Boer’n, Burgers en Buut’nluu suggereerde dat de stikstofmetingen van milieuwetenschapper Leen Hordijk niet deugen. “Zij ontkent de wetenschap!” klinkt het dan verontwaardigd. Vooral sinds de coronacrisis heeft De Wetenschap voor velen een air van heilige onaantastbaarheid gekregen. “Ontkent u de wetenschap?” is het nieuwe “ontkent u het bestaan van God?”
Een verontwaardigd “Toon berouw, ketter!” helpt de twijfels niet weg te nemen bij wie ongetwijfeld niet is vergeten dat wetenschappers daadwerkelijk onder druk worden gezet door de overheid, zoals het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC), dat daadwerkelijk zijn bevindingen heeft aangepast om het gelijk van ministers en topambtenaren te bewijzen, en zoals het RIVM daadwerkelijk zijn corona-adviezen heeft aangepast aan de behoeftes van minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge.
Wetenschappers zijn niet onfeilbaar en de overheid heeft geen scrupules. Het is geen “ontkenning van de wetenschap” per se om twijfels te hebben bij een stikstofrapport, of te denken dat een ministerie de hand heeft in een interview met Hordijk in Nieuwsuur. Ministeries bemoeien zich met het werk van journalisten, dat is een feit.
Twijfel zaaien
Als er twijfels zijn, moet je die wegnemen met feiten, niet met verontwaardiging. Ook met het oog op het gegeven dat bijvoorbeeld een gelauwerde wetenschapper en een voormalige minister als Ronald Plasterk in De Voormalige Nazikrant dergelijke twijfels zaait. Door te roepen hoe schandalig dat allemaal is, voed je alleen maar het wantrouwen bij groepen die je, wees eerlijk tegen jezelf, al zo vaak hebt genaaid en belazerd.
Niet dat de kongsi van domrechtse fascisten en racisten die nu tegen de stikstofmaatregelen ageren zo integer zijn, natuurlijk. Van der Plas legde een verband tussen de voorgenomen halvering van de veestapel en de “massa-immigratie” waarvoor meer woningen nodig zijn. Boeren moeten wijken voor gelukszoekers, die theorie werd al snel populair in het hele land.
De rest ontkent de stikstofproblemen met pseudowetenschappelijke nonsens als “stikstof is juist goed voor de natuur”, vergelijkbaar met een bewering als “het lichaam heeft suiker nodig, dus eet gerust een zak Haribo leeg” of leugens over de voedselvoorziening die in gevaar zou komen als boeren zich aan milieumaatregelen moeten houden, terwijl ze vooral voor de export produceren, of dat de boeren zich niet hebben kunnen voorbereiden, terwijl ze veertig jaar hebben gehad zich voor te bereiden.
Koningen of keizers
Of er wordt geroepen dat ze al veel maatregelen hebben genomen. Ja, maar bij lange na niet genoeg. Geen politicus die zou wegkomen met de smoes dat hij het zakkenrollen toch heeft aangepakt als het aantal geweldmisdrijven onverminderd zou blijven stijgen. Het stikstofprobleem gaat niet weg met wat vertoon van goede wil. Er moet echt wat gedaan worden.
Verder moet iedere werkloze die geen werk kan vinden zich omscholen, en krijgt geen zelfstandige ondernemer zoveel hulp als zijn bedrijf niet levensvatbaar is, dus waarom zouden boeren een uitzondering moeten zijn? En zijn boeren koningen of keizers, dat hun zoons en dochters en hún zoons en dochters er een door God gegeven recht op hebben om ook boer te worden? Nee, laat ze opleiden tot iemand waar de samenleving behoefte aan heeft.
Milieu vergiftigen
Ja, de overheid draagt schuld, want tientallen jaren lang is er niet gehandhaafd en zijn de normen steeds versoepeld, zodat de vergiftiging van de aarde maar door kon blijven gaan. Maar ondernemers hebben toch ook zelf verantwoordelijkheid? Als je het milieu mág vergiftigen, móet je het dan ook doen? Had je zelf al niet op zoek moeten gaan naar duurzamere methoden?
Er zijn boeren die hun verantwoordelijkheid zelf nemen, zoals de ecoboeren in dit NRC-artikel. Schrijnend is wel dat ze werden tegengewerkt, door onder andere de banken die weigerden hun eco-agrarische vernieuwingen te financieren, omdat “niet gangbaar” waren, zodat ze de bekostiging zelf rond moesten zien te krijgen.
Schokkend. De overheid zadelt dus de boeren op met milieuproblemen, maar verplicht de banken niet om die last te delen en hún maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen? Terwijl ook de banken door de staat worden gefinancierd en de spil zijn in de ontwikkeling van het bedrijfsleven en de landelijke economie.
Gezamenlijke inspanning
Dat deugt niet. De overheid moet boeren, die duurzaam innoveren, daarbij helpen met geld en kennis en politieke steun. De banken kunnen daarbij niet afzijdig blijven. Niemand kan op het hek blijven zitten. De verduurzaming van onze productiemethoden en het herstel van de natuur zijn een gezamenlijke inspanning van ons allemaal, niet alleen die van de boeren.
En overigens vind ik dat alle terreurboeren onvoorwaardelijk onteigend moeten worden en duurzame dwangarbeid moeten doen.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland. Rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel en sinds kort ook met een Tikkie. Wordt dat symbool van de Hollandse krenterigheid tenminste voor iets nuttigs ingezet. Adverteren? Mail mij.
Peter Breedveld, 25.06.2022 @ 12:20