Droge Hollandse vrouwen
Anita Brus
Hij beschrijft ze beeldend, die blonde Nederlandse vrouwen met wie hij te maken kreeg in het AZC: “Elly was een droge vrouw […] en het was duidelijk dat ze altijd droog zou blijven, zonder de mogelijkheid dat de meest sexy man ter wereld of de zwaarste regenbui haar nat zou maken.”
Voor dergelijke bloemrijke taal was natuurlijk geen ruimte bij aankomst in Nederland, waar hij bovendien bij elk ‘gehoor’ te horen kreeg: “Hou het kort”. Het ongeduld van ambtenaren leidde er toe dat hij dan maar zei waarvan hij dacht dat zij het wilden horen, waarop zij hem het stempel opdrukten van leugenaar. En dat maakt in zo’n AZC al gauw een verschil van tien jaar wachttijd.
Kille Nederlander
Het gaat over Kariem, hoofdpersoon in de roman ‘Hoe ik talent voor het leven kreeg‘ van Rodaan Al Galidi. Ik lees met aandacht en stijgende verbazing over alle misverstanden tussen de culturen; de Hollandse kordate formulierencultuur en andere culturen die niet in zo’n formulier passen.
In Irak worden geboortedata nu eenmaal niet zo vastgelegd als in Nederland, waarop de kille Nederlander koud en kaal zijn (foute) conclusies trekt. Van de hoop van de asielzoeker die zojuist de “hel van Bagdad in de hemel en op aarde” is ontvlucht, is bij aankomst in dit kikkerland al snel niets meer over. Het is het verhaal van de vluchteling die zich geconfronteerd ziet met een manier van doen die hij niet begrijpt, terwijl de ander ook hem niet begrijpt.
Berekenende ambtenaren
Hoeveel mensen wonen er in dit land die elkaar niet begrijpen? Kinderen die hier opgroeien en hun eigen ouders niet meer begrijpen omdat zij een andere taal spreken. Niet dat zij die taal niet verstaan, maar omdat zij de diepere betekenis van de woorden van hun ouders kwijt zijn en hun ouders daarom niet meer kunnen volgen.
Rodaan al Galidi beschrijft voorbeelden van mensen die veel woorden nodig hebben vanuit hun culturele achtergrond of eenvoudigweg omdat zij de weg kwijt zijn in de “stromende rivieren” van de nachtelijke gangen van het AZC. Dat zijn omschrijvingen die door droge Hollandse vrouwen, berekenende ambtenaren en menig kind dat in Nederland is opgegroeid niet begrepen zullen worden.
Werkschuw tuig
Maar begreep ik mijn Twentse moeder toen ik zelf puber was? Een moeder die niet veel meer dan lagere school had en bepaald geen begrip opbracht voor Afrikaanse rituelen in een documentaire op tv. Die Afrikanen konden volgens haar alleen maar dansen en feesten en waren allemaal lui, evenals iedereen die in de jaren zeventig werd aangeduid als ‘werkschuw, langharig tuig’.
De culturele verschillen zijn er dus niet alleen tussen ‘Holland en Afrika’, maar in die tijd bestonden ze zeker ook in Twente en tegenwoordig lijken ze overal te bestaan, waarbij het de vraag is of wij die verschillen ooit zullen overbruggen.
Zwarte pieten
Het zal waarschijnlijk altijd problematisch blijven, maar misschien is er ook troost. Ik zou er niet aan moeten denken in een land te moeten leven met uitsluitend droge, Hollandse mutsen en saaie (zwarte) pieten. Dus laat maar komen al die kleuren. Makkelijk zal het niet zijn, maar het is het gevecht waard dat het leven toch al is.
Bovendien is het gezond dat vanzelfsprekendheden, die horen bij een enkele cultuur, worden doorbroken. Rodaan al Galidi doet dat met zijn roman, waarin hij ons op fenomenale wijze een spiegel voorhoudt.
Anita Brus is docent in de Spaanse taal/literatuur/kunst en schrijft over tango in het tijdschrift La Cadena. Zij publiceert ook teksten in het Spaans en in het Nederlands op haar eigen weblog. Lees het verbijsterende relaas over haar domrechtse date. Volg haar op Twitter.
Anita Brus, boeken, 07.02.2016 @ 10:28
9 Reacties
op 07 02 2016 at 16:35 schreef ilse:
Ik dacht eerst ‘leuke blonde vrouw’, maar is Bowie!?
op 07 02 2016 at 17:42 schreef Thomas E:
Dank voor de tip, ik ga het boek kopen.
Maar de tijd van droge mutsen en saaie pieten is in NL allang voorbij hoor. Het straatbeeld is veelkleurig en ik denk dat we in rap tempo op weg zijn een Amerikaanse samenleving te worden. Dwz Marokkaanse wijken, zwarte wijken, Turkse wijken, Poolse wijken etc etc. De ontevredenheid en verharding bij zowel autochtonen als allochtonen zullen toenemen, de criminaliteit en verrechtsing navenant. Er zullen minstens twee generaties overheen gaan voordat er een nieuw evenwicht is bereikt. En de lieve knuffelspotjes op TV over voetbalfans die hun racistische gevoelens plotseling vergeten, gaan met de naïviteitsprijs van het jaar strijken. Helaas.
op 07 02 2016 at 19:02 schreef Ana:
Ja, ik voel met je mee. En toch houden wij de ontwikkelingen hoe dan ook niet tegen. Ik ben meer van ‘alles of niets’, dus voor ‘laten wij ons er dan maar helemaal instorten’. Hopen op intelligente instromers zoals Rodaan Al Galidi, als tegenwicht tegen al die idiote schreeuwers die ik de laatste tijd voorbij heb zien komen en die geen idee hebben wat het betekent huis en haard te verlaten.
op 07 02 2016 at 20:21 schreef herman van der helm:
Anita, volkomen raak. Ik schreef er eerder over op deze site: http://www.frontaalnaakt.nl/archives/00001371.html
op 07 02 2016 at 22:53 schreef Thomas E:
Was ons land maar vol met mensen zoals jij, Ana. Mensen die kloven willen overbruggen ipv ze te scheppen. Dan had ik niet zo somber naar de toekomst gekeken.
op 08 02 2016 at 11:42 schreef Ana:
Er zijn er genoeg zoals ik maar die lijken tegenwoordig steeds minder gewicht in de schaal te leggen. ‘Intellectueel’ is een scheldwoord geworden en schreeuwers zonder enige kennis van zaken hebben het laatste woord.
op 08 02 2016 at 12:29 schreef Gaz Typari:
Fijn, Thomas, iedereen doet mee en mag er bij en over twee generaties is het een gezellige Amerikaanse melting pot.
Behalve voetbalfans, want dat zijn stuk voor stuk neonazi’s en gewelddadige hooligans, toch Thomas? Er zitten meer nazi’s op het stadskantoor achte het loket dan er in de stadions zitten. Dat weet jij, dat weet ik, dat weet stiekem iedereen. Maar goed, het is zo lekker comfortabel om onbehoorlijkheid aan die schreeuwlelijkerds op de tribune te wijten he. Een heerlijke zondebok voor de fatsoenlijke mensen die heus niet racistisch zijn maar gewoon de feiten benoemen en constateren dat de immigranten “het nu eenmaal minder goed doen”
Houd er alsjeblieft mee op.
op 08 02 2016 at 14:04 schreef Thomas E:
Wat trek jij een vreemde conclusies uit mijn post, Gaz. Zwaar gegeten gisteravond?
Ik schets alleen maar dat segregatie, verrechtsing en racisme alleen maar zullen toenemen de komende jaren. Dat denk ik namelijk. En dat voltrekt zich door alle gelederen heen. Op jouw ‘stadskantoor’, bij bange witte mensen die hun bek houden, op de voetbaltribune, bij andere culturen die nu binnenstromen, bij bestuurders die maatregelen moeten nemen maar geen visie hebben, bij mensen die nu nog links zijn, enz. Het is een niet te stoppen organisch proces, voortgekomen uit een aantal ongelukkige factoren tezamen zoals neoliberalisme, materialisme zonder echte idealen, oorlogen in de achtertuin van Europa, een mislukte Europese Unie, toenemende overbevolking en minachting van elke vorm van (zelf)discipline. Ben je er nog, Gaz? Dan kijken we over een aantal jaren of ik gelijk had.
op 09 02 2016 at 08:44 schreef Gaz Typari:
Thomas
“over voetbalfans die hun racistische gevoelens”
Het staat er toch echt hoor. Maar je bedoelt zeker de “5%” die zich misdraagt?
We zullen zien of je gelijk krijgt, voorlopig wonen de Polen en Turken nog gewoon tussen de “zwarten” en de Marokkanen.