Draw Muhammad Day
Jona Lendering
Het plaatje hierboven lijkt onscherp, maar dat komt doordat het de foto is van een tapijt in het tapijtenmuseum in Teheran. Het stelt de profeet Mohammed voor. Ayatolla Khomeiny kende deze afbeelding en meende dat het een adequaat jeugdportret was van de stichter van de islam. Sindsdien wordt het met veel respect bejegend en heeft deze afbeelding de status die sommige iconen hebben in de oosterse kerken: vensters naar het goddelijke, een herinnering aan de mensen om inspiratie te ontlenen aan de afgebeelde persoon. Dat geldt zowel voor het sji’itische Iran als het soennitische Syrië en Egypte, waar ik de afbeelding eveneens heb gezien. Onlangs nog in Turkije, trouwens.
Ik schrijf dit omdat het vandaag Draw Muhammad Day is. De aanleiding is evident: doodsdreigingen voor westerse cartoonisten die het waagden de profeet af te beelden, soms in een spotprent, soms ook niet. Hoewel ik niet zeker weet of het verstandig is de moslims nog eens extra te jennen – je kunt je wel ongeveer voorstellen hoe de meeste westerse afbeeldingen van Mohammed er vandaag uit zullen zien – geloof ik toch dat het een zinvol initiatief is.
De islam is, ook in westerse landen, beschermd door grondwettelijke bepalingen over de vrijheid van godsdienst. Ik heb er de jurisprudentie niet op nageslagen, maar voor zover ik weet betekent de vrijheid van godsdienst niet dat gelovigen een recht hebben zich nooit beledigd te voelen. Immers: we kunnen alleen aan iedereen godsdienstvrijheid geven als het recht van een moslim om opmerkingen over joden, christenen en atheïsten te maken, ook inhoudt dat joden, christenen en atheïsten de islam mogen meten aan hun maatstaven.
Het wonderlijke is dat het vooral moslims zijn die verongelijkt doen. Je hoort nooit joden klagen over het feit dat christenen geloven dat de joden zich op de Jongste Dag tot het christendom zullen bekeren. Ik heb ook nog nooit christenen horen klagen toen moslims in Amsterdam een brochure verspreidden waarin onder meer stond dat christenen niet moesten geloven dat Christus wijn dronk. Ik zou het waarderen als moslims hun deel van de kritiek ook eens lijdzaam accepteerden.
Een tweede punt nog. Religie is pluriform, altijd. Kijk naar het jodendom: de Bijbel staat vol discussies over meningsverschillen, en deze discussie is het wezen van de rabbijnse literatuur. Kijk naar het christendom, dat al sinds de apostelen met zichzelf in discussie is. Kijk naar de islam, dat een shi’a en een sunna kent, en de laatst in vier juridische varianten. Moderne fundamentalisten ontkennen deze pluriformiteit. Ze zeggen zonder uitzondering dat zij, en zij alleen, de enige ware hoeders zijn van de traditie in zijn orthodoxe vorm.
Welke verdiensten fundamentalisten ook hebben (en ik kan hun energie bewonderen), van geschiedenis hebben ze geen verstand. Dat is tot daar aan toe, maar het gevolg van hun ontkenning dat andere opvattingen mogen bestaan, is dat zij hun geloofsgenoten niet serieus nemen. Wie beledigt nu wie?
Helaas trekken moslimfundamentalisten in de pers vaker de aandacht dan gewone moslims. Daarom dit plaatje. Niet alleen om te protesteren tegen de intolerantie jegens westerse ideeën over de islam, maar ook als een steunbetuiging aan al die moslims wier opvattingen door fundamentalisten worden verketterd. Ik voor mij houd niet van het mierzoete plaatje waar Khomeiny zo van hield, maar zowel het originele schilderij als het tapijt behoren tot een alleszins respectabele islamitische traditie.
Jona Lendering is de auteur van Vergeten erfenis – Oosterse bijdragen aan de westerse cultuur, en vindt het lullig dat Wilders dat boekje niet in het openbaar heeft verbrand, want zo verkoopt het natuurlijk voor geen meter.
Jona Lendering, 20.05.2010 @ 11:35
21 Reacties
op 20 05 2010 at 12:02 schreef Abdelghafour Ahalli:
Dank je wel. goed stuk
op 20 05 2010 at 12:03 schreef Tweets die vermelden Frontaal Naakt. » Draw Muhammad Day -- Topsy.com:
[…] Dit blogartikel was vermeld op Twitter door Suna Floret en Hassnae Bouazza, Peter Breedveld. Peter Breedveld heeft gezegd: Historicus Jona Lendering over Draw Muhammad Day: http://tinyurl.com/389ssp3 […]
op 20 05 2010 at 12:03 schreef M.Nieuweboer:
Zelfs de Surinaams-Javaanse islam kent twee richtingen, in dit geval in de letterlijke betekenis van het woord: de oostbidders en de westbidders.
Ik heb hier op Moengo wel meegemaakt dat met vier moskeeën Id-ul-Fitr op drie verschillende dagen werd gevierd.
op 20 05 2010 at 12:17 schreef hassnae:
Goed stuk, roerend mee eens en ontzettend leuk dat Abdelghafour reageert!
op 20 05 2010 at 12:21 schreef matxil:
Helemaal met je eens. Verder, ik wist niet eens dat vandaag Draw Mohammed Day was. Maar de link in je artikel valt nogal tegen. Ik heb een beetje rond ge-googled en kennelijk is de initiatiefneemster van het idee intussen minder enthousiast geworden (uit wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Everybody_Draw_Mohammed_Day).
op 20 05 2010 at 12:45 schreef Peter:
Die initiatiefnemer, Molly Norris, blijkt te zijn geschrokken van de grove botheid van het gros van de Mohammed-cartoons die al in aanloop naar DMD zijn getekend en ze heeft zich gerealiseerd dat de actie ook ‘gematigde’ en ‘liberale’ moslims kwetst. Toen haar werd gevraagd waarom ze de actie dan was begonnen, antwoordde ze: ‘Because I’m an idiot’.
Tja, wat had ze dan verwacht van ‘Draw Muhammad Day’? Ze zal het ‘discours’ toch wel een beetje kennen? Al die Amerikaanse equivalenten van Dunce Ouray, Laurence Blik en Martien Pennings? Die zijn continu op zoek naar aanleidingen om zich van hun meest weerzinwekkende kant te laten zien.
Toch herken ik mezelf wel een beetje in Molly Norris. Toen ik Frontaal Naakt begon, als tegenbeweging tegen het verstikkende politiekcorrecte klimaat en uit protest tegen de grote omzichtigheid waarmee met moslims en de islam werd omgesprongen, had ik niet verwacht zo’n beerput los te trekken van lang gekoesterde haat en angst als ik blijkbaar heb gedaan. Van die mensen die me, net zoals Norris nu overkomt, verwijten bang te zijn, of uit carrière-overwegingen mijn kritiek te matigen, of zelfs de islam te verdedigen.
Zelf heb ik niet overwegend positieve gevoelens over Draw Muhammad Day, omdat zoiets onvermijdelijk wordt gedomineerd door de bewoners van de ‘creepier nooks of the blogosphere’. Een stoïcijnse houding zou meer helpen, en het onderdrukken van de neiging om meteen in paniek te raken als twee mafketels vanachter hun computertje een dreigmail naar de redactie van Comedy Central sturen.
op 20 05 2010 at 13:03 schreef ronald:
http://zombietime.com/mohammed_image_archive/
Hier je zie een groot aantal afbeeldingen van Mohammed, door de eeuwen heen in verschillende culturen, van klassiek islamitisch Arabisch tot Perzisch en 18, 19 en 20 eeuwse Europese afbeeldingen. De cartoons ontbreken niet. Zeer verhelderend voor domme moslims die denken dat Mohammed nooit is afgebeeld of niet afgebeeld mocht worden in de islam. Klopt gewoon niet, in bijna elke moslim cultuur bestaan afbeeldingen van Mohammed!!
op 20 05 2010 at 14:01 schreef Benech:
Jona: Je hoort nooit joden klagen over het feit dat christenen geloven dat de joden zich op de Jongste Dag tot het christendom zullen bekeren.
Dit hoor je wel degelijk zo nu en dan. Zo is o.a. bij het Tweede Vaticaans concillie deels vanuit Joodse hoek druk uitgeoefend om de opmerking van de “perfide” (in de betekenis van ongelovige/dolende) Joden te schrappen.
Alleen zijn bij deze actie geen doden gevallen, vuurtjes gesticht, vlaggen verbrand enz. en ik meen zelfs geen rechtzaken gevoerd.
Lijdzaam toekijken, nee, maar helemaal doorslaan in je mening door aanslagen op de ander te plegen ook niet.
Peter: het verwijt was toch ook dat jij je zou matigen omwille van relatie-redenen? niet dat ik je daarvan beschuldig, maar al die andere idioten…
op 20 05 2010 at 14:13 schreef Benech:
Peter: Maak namelijk die opmerking omdat ik die nog een tikkeltje hufteriger vind.
op 20 05 2010 at 16:32 schreef G!:
Welke verdiensten fundamentalisten ook hebben (en ik kan hun energie bewonderen), van geschiedenis hebben ze geen verstand. Dat is tot daar aan toe, maar het gevolg van hun ontkenning dat andere opvattingen mogen bestaan, is dat zij hun geloofsgenoten niet serieus nemen. Wie beledigt nu wie?
Intrigerend dat de vraag gesteld wordt: wie beledigt nu wie? Niet omdat de fundamentalisten claimen dat ze beledigd worden, maar juist dat er zo gefocust wordt op het beledigen an sich.
Vroeger – toen de lucht nog schoon en seks nog vies was – werd mij geleerd dat ik vooral mijzelf te kijken zette als ik iemand wilde beledigen. Omgekeerd was me beledigd voelen een vorm van aanstellerij die vanzelfsprekend niet serieus genomen kon worden. Een belediging moest je nooit en te nimmer opvatten als iets wezenlijks. Althans, zo heb ik het begrepen.
In het kort wil ik daarmee zeggen dat beledigen pas ernstig wordt als je het serieus neemt…
Juist door te focussen op beledigen en je af te vragen wie beledigt nu wie, maar je beledigen tot een wezenlijke omgangsvorm die er toe doet. Beledigd worden geeft blijkbaar recht op bepaalde zaken. Blijkbaar bestaan er situaties die een rechtvaardiging zijn om over te gaan tot het beledigen van iemand.
op 20 05 2010 at 17:13 schreef Eva S.:
Mooi betoog, Peter. Ik herinner me dat Retecool een Mohammed-fotofuck had in de tijd van de cartoonrellen. De islambashende blogosfeer pikte dat op, en voor je het wist waren er plaatjes geüpload waarvan het lachen je verging. Kinderporno met de kop van Mohammed erop. Onthoofdingsfoto’s met de kop van Mohammed erop. Geen greintje humor, alleen maar verbeten haat.
op 20 05 2010 at 20:47 schreef matxil:
Ik vind het wel sympathiek als iemand van zichzelf zegt: “because I´m an idiot”. Ik begrijp het ook wel, je begint zoiets uit irritatie aan fundamentele moslims en schrikt je dan rot van de andere kant. Gebeurt mij ook meermalen bij discussies over dit onderwerp.
op 20 05 2010 at 21:19 schreef moslima:
Wat meer uitleg en updates http://www.rabiaat.nl/blog/tigerwoets/201005/solidariteit
och, vermakelijk
op 20 05 2010 at 23:56 schreef colliding positron:
()( )()
o o
^
|||
op 21 05 2010 at 15:52 schreef bigpete:
[img]http://bigpiet.webs.com/shrinkMo.gif[/img]
Deze is erg leuk
op 22 05 2010 at 01:47 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
Ik denk dat het een zeer geslaagde actie was in eerste instantie. Jammer dat de laffe honden het Facebook account offline hebben gegooid. Er stonden de meest achterlijke probeersels tussen van wannabee idioten die kwetsen om te kwetsen. Maar ook zeer geslaagde cartoons. Dit was zo massaal dat het een grens over trok die niet te onderdrukken was. Een volwassen club gelovigen kan dat incasseren en zal wel moeten uiteindelijk. Maar Facebook of wie het dan ook heeft verduisteremaand blijkbaar niet. Laffe infidels en dhimmi’s zijn het. Niks om trots op te zijn.
op 23 05 2010 at 11:33 schreef Peter:
Lees net op Twitter dat de tekenaar van Big Pete’s cartoon inmiddels ook op de lijst van bedreigde cartoonisten kan.
op 23 05 2010 at 15:18 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
De facebook pagina is gehacked:
http://www.nieuwreligieuspeil.net/node/369
Oh, en Zapiro kan ook aan het lijstje worden toegevoegd:
http://news.iafrica.com/sa/2430668.htm
op 23 05 2010 at 15:25 schreef Prof. Drs. G.B.J. VanFrikschoten:
Er mist een nul in de eerste link:
http://www.nieuwreligieuspeil.net/node/3690
op 24 05 2010 at 00:13 schreef André Richard:
Ik heb deze afbeelding ook gezien in Iran en ik kan het niet beredeneren, maar ik heb altijd het idee gehad dat deze afbeelding een bewerking van een foto is…
op 24 05 2010 at 13:31 schreef bigpete:
Het bericht in de eerste link is trouwens ook te triest om over te praten. Als moslims halal willen schijten dan moeten ze geen misdaden plegen…