De wereld draait door
Ed Caffin
We leven steeds ongezonder, worden steeds dikker en hebben meer last van chronische stress. Die ongezonde levensstijl leek vooral een westers probleem, maar is inmiddels volop overgeslagen naar de niet-westerse wereld, zoals India en China. En daar groeien de problemen op dit moment dan ook sneller.
Datzelfde geldt voor onze psychische gezondheid. Wereldwijd zijn er steeds meer mensen met psychische problemen. Volgens de Wereld Gezondheid Organisatie zijn dat er naar schatting 450 miljoen, waarvan het merendeel in niet-westerse landen.
Ook in Nederland groeit het aantal mensen met psychische problemen. Recente cijfers geven aan dat zo’n 18 procent van de Nederlanders tussen de 18 en 64 jaar lijdt aan een depressie, een angststoornis of andere psychische aandoening. En naar schatting 40 procent van de Nederlandse bevolking zal ooit in zijn leven last hebben van een psychische stoornis.
Harde cijfers, maar toch is er reden om er met een gezonde kritische blik naar te kijken. Datgene wat als psychisch ongezond wordt beschouwd, is namelijk geen onveranderlijk feit. Het is een opvatting, een oordeel, die onderhevig is aan allerlei invloeden en belangen.
Met de vijfde editie van de Diagnostical Statistical Manual (de DSM-5), het meest gebruikte handboek voor de classificatie van psychische stoornissen, op komst, is in de wereld van de psychiatrie en psychologie een oude discussie weer opgelaaid: wordt gewone levensproblematiek niet te veel en te vaak als psychisch ongezond bestempeld?
Onder andere de gerenommeerde British Psychological Society vindt dat de nieuwe DSM-5 de drempel voor psychische ongezondheid opnieuw naar beneden bijstelt en maakt zich grote zorgen over de psychiatrisering en medicalisering van gewone levensproblemen, zoals drukke kinderen die steeds vaker het label ADHD-er krijgen.
En die vrees is niet ongegrond: zoals bekend zijn de psychiatrie en farmaceutische industrie sterk met elkaar verweven geraakt en hun belangen diep verstrengeld. Farmaceutische bedrijven zijn bijvoorbeeld meestal de grootste sponsors van psychiatrische beroepsverenigingen en onderzoek naar de werkzaamheid van nieuwe medicijnen is vaak bevooroordeeld.
Ook in het geval van de APA, de organisatie die de DSM, het handboek voor psychische stoornissen, samenstelt, is de belangenverstrengeling overduidelijk. Niet al te lang geleden werd aangetoond dat meer dan de helft van de experts die aan de vorige twee editie van het handboek meewerkten, een of meer financiële banden had met de farmaceutische industrie. Nieuw onderzoek laat zien dat dit voor de DMS-5 zelfs bijna 70 procent is. Kortom, degenen die bepalen wat als psychisch ongezond wordt beschouwd, zijn in de verste verte geen onafhankelijke partij.
Er valt over de precieze gevolgen van zulke belangenverstrengeling lang te discussiëren, maar het lijkt er sterk op dat het farmaceutische belang van ‘meer pillen verkopen’, maar al te gemakkelijk zijn weg vindt naar het bureau van de huisarts, psychiater, en ook de psycholoog.
In de westerse wereld heeft de farmaceutische industrie inmiddels ook een hele stevige voet aan de grond: 1 op de 5 volwassenen in Amerika slikt inmiddels psychiatrische medicijnen, en misschien nog wel verontrustender: ook steeds meer kinderen en tieners slikken pillen. En ook bij ons gaat het die kant op. Zo worden er in Nederland steeds meer antidepressiva en medicijnen voor ADHD gebruikt. De werkzaamheid van veel medicatie is echter lang niet altijd onweerlegbaar aangetoond, en bovendien zijn er vaak grote gezondheidsrisico’s.
Natuurlijk is er psychische problematiek waarbij medicatie soms de enige uitweg is en zijn er veel mensen wel degelijk gebaat bij psychofarmaca. Maar er is iets mis met het soort psychiatrisch imperialisme dat gewone levensproblemen steeds eerder ongezond verklaard, en de wereld probeert te veroveren met het idee dat voor de meeste psychische problemen misschien wel een pilletje is.
Tegen zo’n eendimensionale beeld van psychische gezondheid moet dan ook, vooral uit de hoek van de psychologie, fel worden gestreden. Psychologen weten namelijk dat onze psyche complex en kwetsbaar is, en dat psychische gezondheid niet gewoon simpel verkrijgbaar is bij de drogist of psychiater. Veel mensen kunnen uit de problemen komen met voldoende hulp en steun uit de omgeving en voldoende aandacht en tijd. Maar zoals iedereen wel weet, ook dat is niet te koop.
Ed Caffin is psycholoog-trainer en verwoed reiziger. Daarnaast schrijft hij verhalen en artikelen in onder andere Indonesia Magazine, Moesson, Archipel, East! en Jakarta Expat.
Ed Caffin, 24.08.2012 @ 09:26
12 Reacties
op 24 08 2012 at 11:17 schreef jackknowsbest:
En er zijn ook mensen die in de problemen komen omdat ze een probleem aangepraat worden, Levensgevaarlijk die pillen industrie
op 24 08 2012 at 11:47 schreef Krek.:
Terwijl de psychofarmaceuten proberen de normen voor ‘ziek zijn’ te verlagen, om zo meer medicijnen te kunnen verkopen, lobbyen de chemieproducenten voor het verhogen van de normen voor oppervlaktewatervervuiling met neurotoxinen als neonicotinoide. Zodat ze rustig door kunnen gaan met ons écht ziek maken. Ernstige overschrijding van de normwaarden en veel rode stippen op de kaart? Niks aan de hand mensen, we gaan gewoon rekenen met een nieuwe norm, die alle rode stippen groen maakt.
http://www.ctb.agro.nl/portal/page?_pageid=33,145131&_dad=portal&_schema=PORTAL
De industrie helpt ons langzaam maar zeker naar de kloten. Of moet ik een pilletje tegen paranoia?
op 24 08 2012 at 14:50 schreef Brenda van der Veer:
Dit is een interessant stuk, Ed, maar ik denk dat een belangrijk aspect van het ‘psychiatrisch imperialisme’ te vaak buiten beschouwing blijft. Dat vind je bijvoorbeeld op het psyche forum van de Viva waar de bezoekers zich maar al te gretig identificeren met psychische stoornissen. ‘Ik hou van donker en heb last van een zomerdepressie’, aldus een bezoekster die op haar eigen houtje een nieuwe stoornis bedenkt. Ik ben ook meer een wintermens maar ik heb nooit gedacht dat ik daardoor aan een stoornis lijdt.
Naast de farmaceutische industrie en de psychiatrie is er een derde partij die gewone levensproblemen tot stoornissen verheft, dat is het publiek dat zich identificeert met psychische stoornissen. Dat heeft vele oorzaken, mensen zoeken nu eenmaal een verklaring voor hun problemen. ‘Ik zag de puzzelstukken op hun plaats vallen.’ Het is een belangrijk onderdeel van het verhaal dat jij hierboven beschrijft. Het verdient zeker aandacht.
op 24 08 2012 at 15:18 schreef hallo:
Ed, het is toch niet meer dan normaal dat psychiaters net als andere artsen nauw samenwerken met medicijnmakers?
Psychotherapie is nu eenmaal niet erg effectief. De enige smaken zijn cognitieve gedragstherapie, EMDR en Interpersoonlijke therapie.
Andere therapie wordt belachelijk gemaakt en fel bestreden, bijvoorbeeld therapie die werd vergoed via EuroPsyche.
De wachtlijsten zijn enorm. Ik ben in januari gediagnosticeerd met een ernstige depressie, door GGZ-instelling PsyQ. Ik ben nog steeds niet aan de beurt voor psychotherapie. De psychiater van PsyQ heeft mij 5 minuten gezien (en daarvoor 120 euro gedeclareerd). Ik heb al eenmaal geklaagd over de lange wachttijd.
Het vak van psychotherapeut is door enorme muren afgeschermd: het aantal plaatsen waar afgestudeerde psychologen kunnen doorleren voor therapeut wordt kunstmatig klein gehouden.
Wie is nou de Zwarte Piet? Niet de medicijnman, maar volgens mij het Nederlands Instituut van Psychologen! Ik heb nu mijn zinnen gezet op alternatieve (niet vergoede) Intergratieve psychotherapie.
op 24 08 2012 at 19:40 schreef Bertje:
@ hallo
Je vergeet volgens mij in je lijstje met smaken BPT te noemen.(boeddhistische psycho therapie) of valt deze onder de door jou genoemde?
En je beklag over de extreem lange wachttijden kan ik alleen maar beamen.
op 24 08 2012 at 20:08 schreef zupdan:
Niet onvermeld mag blijven dat DSM in de eerste plaats bedrijfseconomisch doelen heeft: definieren van zorgproducten, ouput-pricing, contracten tussen financier en zorgvelener, etc. Medisch gezien is DSM is wel handig voor epidemiologische statistiek, maar met diagnostiek heeft het slechts zijdelings te maken. En nu maar hopen dat (ook) artsen dit nog weten.
op 25 08 2012 at 00:27 schreef herman van der helm:
Volgens mij zijn psychische ervaringen (negatieve of positieve een noodzakelijk onderdeel om vooruit te komen in je leven. Het geeft je inzicht en sterkt je in je weg. Er is niets nodig, geen pil of therapie om het weg te moffelen. het is een ultiem middel om jezelf beter te leren kennen.
Ik schreef er een stukje over:
http://www.freethinker.nl/forum/viewtopic.php?f=42&t=8732
op 25 08 2012 at 15:57 schreef Hiepo-kriet:
Herman,
Mensen met een geblokkeerd brein -ofwel depressie zijn niet eens in staat informatie op te nemen, laat staan dat ze groei-mogelijkheden zien in hun ‘psychische ervaringen’. Ik neem aan dat het dan ook niet deze mensen zijn die je aanspreekt(?)
op 25 08 2012 at 21:49 schreef herman van der helm:
Het wil niet zeggen dat je altijd zelf ziet wat je eigen groeimogelijkheden zijn.
Dat kun je in mijn stukje ook lezen. Het werkt echter wel zo dat deze ervaring je inzicht vergroten.
Blussen of onderdrukken van je psychische problemen met medicamenten zal slechts uitstel bewerkstelligen. Dit is voor de omgeving wel prettig, maar helpt de worstelaar zelf niet.
op 27 08 2012 at 20:59 schreef hallo:
@Bertje:
Boeddhistische psychotherapie valt niet onder de reguliere zorg. De enige smaken in reguliere psychotherapie zijn cognitieve gedragstherapie, EMDR en Interpersoonlijke therapie.
Alle andere therapievormen worden door het het Nederlands Instituut van Psychologen en actief bestreden als schadelijke kwakzalverij. Ook de boeddhistische psychotherapie.
Dus nogmaals:
* Het is logisch dat psychiaters, net als alle andere artsen, banden hebben met medicijnproducenten
* Het zijn de reguliere psychologen, psychiaters en psychotherapeuten die rond hun vakgebied een vesting hebben opgetrokken waardoor er niemand van buiten hun wereldje het vak mag uitoefenen, waardoor het aantal afstudeerplaatsen zeer beperkt blijft, waardoor absurde wachtlijsten ontstaan en bizar hoge vergoedingen worden gedeclareerd door luie psychiaters.
op 28 08 2012 at 09:54 schreef 3littlebrdz:
Als die voldoende hulp, steun, aandacht en tijd er niet zijn, wat dan?
Het is wel makkelijk om de pillenindustrie te verketteren, maar zolang er nog geen adequatere andere oplossing voorhanden is voor mensen in psychische nood is dat vooral makkelijk praten door mensen die die psychische nood kennelijk nooit gevoeld hebben.
op 31 08 2012 at 19:16 schreef dewanand:
namaste Fnaakters,
ONderzoek bewijst dat 40 procent van de Nederlanders eenzaam zijn of sociaal geisoleerd. elke dag denken 200.000 nederlanders aan zelfmoord en elke drie uur is er een zelfmoord. De samenleving is hard, asociaal, intolerant, racistisch, hatelijk, kil, koud enz en ik noem dit de Koude Holocaust. Vooral de allochtonen zitten diep in de put nu want de discriminatie en rassenhaat zijn explosief gestegen en je voelt het echt volgens kleurlingen die ik ken.
Zonder neuroleptica zouden nu meer mensen moordenaars en verkrachters worden, dus het heeft wel degelijk nut. De pillen zijn het nieuwe opium voor het arme uitgebuite volk en een volksopstand of revolutie kan zo voorkomen worden. De elite deed dit toch al altijd via opiaten dus is het niets nieuws.
Vandaag bij de huisarts hoorde ik hoe hij de politie informatie gaf over een problematische client die dood was gevonden op vrij jonge leeftijd in Delft. De dood is altijd al dicht bij mij geweest en ooit zal het mij meenemen. De dood is machtig en onverslaanbaar.
dewanand
RSS