De prijs van een jurk
Anita Brus
Ik zei de krant op. En toen kocht ik een werk van Jan Cremer. Nou ja, ‘werk’. Eerder een niemendalletje, maar wat voor een niemendalletje!
Mijn NRC’s bleven liggen door een overkill aan leesvoer. Daarom besloot ik over te gaan tot een digitaal abonnement en dat werkte voor geen meter. Gedonder met het doorscrollen en hinderlijk dat je steeds halve artikelen ziet omdat een artikel vaak over twee pagina’s is verdeeld. Ik wil daarom terugkeren naar de papieren versie, maar dan liever losse nummers. De krant opzeggen blijkt geen probleem en nadat ik de knoop heb doorgehakt, blader ik nog even digitaal door wat pagina’s, stuitend op Jan Cremer.
Mooie jongen
‘Cremeriana te koop’, meldt de krant. ‘Briefjes, foto’s, agenda’s en adresboekjes en allerlei andere spullen van Jan Cremer zijn te koop. De schrijver en schilder veilt online zijn persoonlijk archief.’ Nog voor het te laat is, want Cremer is op leeftijd en waarom zou je al die prullaria uit je jeugd dan niet te gelde maken. Veilen die handel, moet hij gedacht hebben, handig inspelend op alle aan hem klevende beroemdheden als Jane Mansfield en Andy Warhol. Een groot schrijver of kunstenaar is hij naar mijn idee nooit geweest, eerder iemand die in de juiste kringen verkeerde en natuurlijk was hij ooit ook gewoon een mooie jongen.
Ik moet dus wel even kijken op de veilingsite en stuit al meteen op een portretje dat mij intrigeert. Op een bruinig papiertje heeft hij in 1946 de hoofden getekend van onze vorstinnen van weleer. Ze staan samen ‘en profil’ afgebeeld en zijn behoorlijk goed getroffen, maar kinderlijk eenvoudig getekend zonder veel details. Voor ik het weet bied ik, word ik overboden en bied ik nog een keer met het idee dat ik nog wel een keer overboden zal worden. Maar dat gebeurt niet. Het blijft stil. Emma en Wilhelmina staan nu afgebeeld onder de vermelding van de hoogste bieder A***a en dat ben ik.
Symbool voor een tijd
Twee dagen later mailt het veilinghuis mij dat ik dit veilingnummer gewonnen heb. Emma en Wilhelmina zijn nu dus helemaal van mij. Maar is het wel zo bijzonder? Ik wilde bezuinigen op de krant en ben dit bedrag nu in een zucht weer kwijt aan Jan Cremer en het veilinghuis. Ik realiseer mij later pas dat het om een pagina gaat uit zijn geschiedenisschriftje en dat bruine velletje lijkt een overtrekpapiertje. Waarschijnlijk heeft hij onze vroegere koninginnen gewoon overgetrokken om ze daarna met (inmiddels vergeeld) plakband in zijn schrift te plakken, de smiecht!
Maar dat Cremer uit Enschede komt, helpt. Daar kom ik ook vandaan en van mijn Enschedese vader heb ik net zulke tekeningetjes als deze van Jan Cremer. Doet het er bovendien eigenlijk wel toe of dit ware kunst is? Ik werd behalve door de eenvoud van dit tekeningetje getroffen door de symboliek die het heeft. Het staat symbool voor een tijd; de tijd van mijn ouders en de tijd van provo en ‘ontdek de wereld’. Cremer vertegenwoordigt precies dat wat mijn ouders niet waren en waardoor ik in mijn jeugd zo werd aangetrokken.
Overgetrokken portretje
En ach, wat kost het mij nu helemaal? Niet meer dan de prijs van een jurk. Zo’n lief al dan niet overgetrokken portretje uit 1946 van mijn stadsgenoot Jan Cremer is toch zeker wel de prijs van een jurk waard. Tenzij iemand meer wil bieden.
Anita Brus is docent in de Spaanse taal/literatuur/kunst en schrijft over tango in het tijdschrift La Cadena. Zij publiceert ook teksten in het Spaans en in het Nederlands op haar eigen weblog. Lees het verbijsterende relaas over haar domrechtse date. Volg haar op Twitter.
Anita Brus, 03.07.2013 @ 07:41
3 Reacties
op 03 07 2013 at 17:19 schreef Leo Schmit:
Ik heb nog een portret van de K familie met Prins H en Wilhelmina met dochter Juliana in de aanbieding. Er zit wat schimmel achter het glas maar het is beschikbaar voor een mooie jurk.
op 03 07 2013 at 21:11 schreef Sasha Berkman:
Ik ga lekker 2 weekjes op vacantie!
op 03 07 2013 at 22:26 schreef Thomas E:
Hmmmmm Cremer geen groot schrijver of kunstenaar? Misschien niet, maar wel een man met een ongelooflijk expressief talent. Kijk eens naar zijn trefzeker neergekwakte korenschoven en akkers met onheilspellende luchten. En herlees zijn Avenue reisreportages nog maar eens.