De opdracht die God ons geeft
Peter Breedveld
Ik krijg veel bijval voor mijn stuk over het niet-bestaan van God (eigenlijk over de neerbuigende arrogantie van een bepaald soort christenen), maar voel me ongemakkelijk bij sommige reacties. Zo vinden nogal wat mensen dat religie de oorzaak van al het Kwaad is, dat mensen God hebben verzonnen als antwoord op vragen waar ze het antwoord niet op wisten, dat de bijbel een sprookjesboek is, dat religie dikke onzin is, dat gelovigen iets mankeert of dom zijn, enzovoort.
Ten eerste zijn God en religie twee verschillende dingen. God is de schepper, de universele kracht, macht of wat dan ook. Religie is wat mensen om God heen hebben gebouwd, een set rituelen en geboden en verboden en taboes en wat niet al. Die religie is geen onzin en is ook niet nutteloos. Het is voor heel veel mensen een houvast, een troost, een gemeenschap om deel van uit te maken.
Binnen zo’n gemeenschap zijn er veel verschillende ideeën over wat God is, ik vermoed dat zelfs in een orthodox-monotheïstische gemeenschap als de vrijgemaakt gereformeerde kerk net zoveel versies van God bestaan als er leden zijn. Zelfs als God zich fysiek zou manifesteren, live op televisie, uitgezonden over de hele wereld, zou ieder individu op aarde een andere God zien.
Genocide plegen
De één ziet God als een brenger van leven en geluk, de ander als een vernietiger van het Kwaad. Die gebruikt zijn religie als legitimatie om ten strijde te trekken tegen losbandigheid, homo’s, ketters of de inheemse volkeren in een ver land, waar toevallig ook veel waardevolle grondstoffen in de bodem zitten. Dat ligt niet aan de religie, of aan God, maar aan die agressieve types. Die waren toch wel genocide gaan plegen, ook als die religie er niet was geweest. Dan hadden ze wel gezegd dat die inheemse volkeren de vooruitgang in de weg stonden en daardoor een direct gevaar vormden voor onze beschaving.
Daarmee wil ik de kerk en de geestelijken niet vrijpleiten van hun verantwoordelijkheid voor de vele misdaden tegen de menselijkheid die er zijn gepleegd in naam van God, Allah, Jezus et cetera, die zij legitimiteit hebben gegeven door er hun heilige zegen aan te geven. Maar iemand die een kaarsje aansteekt voor haar overleden oma is niet hetzelfde als een paus die een pact met Hitler sluit.
Religie is niet de oorzaak van alle kwaad. Hebzucht en machtswellust wel. Op het moment dat mensen land en bezittingen begonnen te beschermen tegen mensen die ook land en bezittingen wilden, en ze ook vrouwen als hun bezit begonnen te zien, daar ligt ergens de wortel van alle kwaad. En dan komt een God die jou vertelt dat je gelijk hebt, dat je het goed ziet, dat die gasten die jouw vrouw begeren Satan zijn, natuurlijk wel goed uit.
Religie en wetenschap
Ik denk ook niet dat goden zijn verzonnen om alles te verklaren dat mensen niet begrepen. Het lijkt me heel logisch dat mensen serieus meenden God te hebben gezien. Mensen zien van alles: spoken, geesten, entiteiten uit andere dimensies, een God die in dromen en visioenen aan hen verschijnt, ze horen stemmen en krijgen opdrachten. Ze treden uit hun eigen lichaam, zien zichzelf in bed liggen, of op straat, na een ongeluk. In een tijd dat ze nog weinig wisten van de werking van de hersenen, ligt het voor de hand dat ze afgingen op hun zintuigen en aannamen dat wat ze hoorden en zagen, er echt was. Dat is iets anders dan een God verzinnen omdat we dingen anders niet kunnen verklaren.
Religie is ook niet het tegenovergestelde van rationaliteit. Het is niet zo dat wetenschap en de kerk altijd lijnrecht tegenover elkaar hebben gestaan, zelfs niet in de tijd van Galileo Galilei, wiens heliocentrische theorie werd aanvaard door de paus, totdat hij die begon te bekritiseren. Gewoon politiek dus. Maar de eerste echte wetenschappers, die de natuur en de sterren bestudeerden, waren diep-gelovige mensen, die geïnspireerd werden door God, die Gods schepping wilden doorgronden. De islam werd gedreven door wetenschappelijke nieuwsgierigheid, de koran draagt alle gelovigen op om kennis te vergaren. Dat grote delen van de islamitische wereld nu zo’n achterstand hebben, komt doordat het Westen er dictators in het zadel houdt, die een bepaald slag geestelijken gebruiken om het volk eronder te houden.
Sprookjesboek
Ik ken de bijbel aardig goed. Vroeger, toen ik me als 14-jarige radicaal tegen het christelijke geloof keerde, sloeg ik christenen met citaten om de oren die bewezen dat God een kleinzielige, jaloerse driftkikker was. En eigenlijk vind ik dat nog steeds. Het personage God in de bijbel dan hè, want vorige keer hebben we vastgesteld dat-ie niet bestaat. Maar de bijbel heeft ook Jezus, die mensen een spiegel voorhield, ze zei niet over anderen te oordelen maar naar zichzelf te kijken. Die hoeren vereerde en schriftgeleerden verachte.
De bijbel is geen sprookjesboek. Het is een rijke verzameling van verhalen over hoe mensen zich tot elkaar verhouden.
Ik heb me er altijd over verbaasd dat mensen het scheppingsverhaal zo letterlijk nemen. Dat ze echt denken dat Adam en Eva de hele mensheid in het verderf stortten door een appel te eten, terwijl het in de bijbel over het eten van de Boom der Kennis gaat. Het is een metafoor, en niet eens een subtiele.
Mij valt op dat vooral ongelovigen de bijbel en de koran letterlijk nemen, en de mogelijkheid van interpretatieverschil uitsluiten. Ze zijn als de droogstoppeligste geloofsfanaat, zonder fantasie, zonder poëzie, zonder liefde.
Zondvloed
God is een metafoor, net als Satan, de zondvloed, de hemel en de hel. De hel is hier, op aarde en de mens moet er een hemel van maken. Dat is de opdracht die God ons geeft. Nou ja, en dat zijn we lekker aan het verkloten, vandaar de dreigende zondvloed.
Maar Peter, hoor ik u al vragen, dat zou God toch niet meer doen, een zondvloed, daar had ie toch de regenboog voor uitgevonden, als zegel van zijn belofte?
Modderfokker, die regenboog is het teken dat God van alle homo’s en lesbies houdt, van de transen en panseksuelen, de interseksuelen, de aseksuelen, queers, gays en drag-queens, maar niet van Wierd Duk.
Is het Vrije Woord u écht lief? Steun me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland.
Peter Breedveld, 30.08.2023 @ 18:12
RSS