De ontmaagding van de Tora (2)
René Süss
Als een kostbare, zilveren penis, – uiteraard besneden, onbesnedenen spelen in dit verband geen rol – glijdt de jad, het aanwijsstokje, zeven maal over de woorden van de Tora, die voorzichtig betastend en strelend. En elke keer wordt zij weer bedekt en lijkt er daarna opnieuw een ontmaagding plaats te vinden. Het is voor haar telkens een beetje klaarkomen.
De tekst als lichaam, kan als elk lichaam, als elke bruid, slechts versluierd begerenswaardig zijn. Is de meest erotische plaats immers niet daar te vinden, waar de kleding kiert?
Pornografische connotatie
Natuurlijk, er zijn de prominente minnaars, de koheen, de priester en de levi, de diaken, die als eerste en tweede worden opgeroepen en de rabbijn, zo aanwezig, als derde. Maar het ‘gewone’ volk blijft niet achter. De daad is pas voltooid, het orgasme is pas volledig bereikt, als er zeven mannen – het getal van de volledigheid – over haar heen zijn gegaan. De gemeente als geheel bevestigt die voltooiing door na de lezing het gedeelte van de Tora dat aan de orde was in de vorm van de gedrukte tekst, in een boek dus, te kussen.
Dat deze coïtus verre van elke pornografische connotatie is, moge blijken uit de on-inwisselbaarheid van de partners; er is de steeds eendere bruid, de Tora en er is het steeds eendere volk, het am Jisraeel.
Vrouwen hebben het nakijken
En telkens klinken dezelfde woorden uit onze siddoer, het gebedenboek, uit te spreken door degene die wordt opgeroepen:
‘Geprezen, de Eeuwige, die te prijzen is, voortdurend en altijd.
Geprezen, u, Eeuwige onze God, Koning van de wereld, die uit alle volken zijn keuze op ons bepaalde doordat hij ons zijn Tora gaf ‘
Jawel, aan mannen gaf Hij Zijn Tora! Waarom altijd aan mannen en niet ook aan vrouwen? Waarom hebben die altijd het nakijken? In onze diensten is dat letterlijk het geval!
Opmerkelijk: de Bijbel ontstond in een patriarchale context. Niettemin doorbreekt de Tora, de vijf boeken van Mosjee, dit patroon reeds op de eerste bladzijde van die Bijbel (Genesis 1:26)!
Patriarchale context
Het betekent dat het feminiene op voorhand is opgenomen in de bijbelse G’dsvoorstelling en in de basisconcepten van het Jodendom: Tora, Chochma (de wijsheid), Sjechiena (het wonen van G’d-in-ballingschap onder ons), het zijn allemaal vrouwelijke woorden en dat – nogmaals – in een patriarchale context.
Dat is heel opmerkelijk! Je hoeft niet per se liberaal te zijn om dit op te merken. Het zou wel aardig zijn als de heren (!) rabbijnen daar wat meer oog voor zouden hebben.
René Süss heeft een nieuw boek uit: Sjabbat Sjalom, een verzameling ‘droosjes’, korte toelichtingen bij Tora-teksten. Eerder schreef hij onder andere Luthers Theologisch Testament, zijn proefschrift over het virulente antisemitisme van Maarten Luther. Hij maakte er een paar vijanden mee. Ook schreef hij De Geest Bemint de Buitenkant, over de lichamelijkheid in het jodendom en Luther, een Sympathieke Potentaat.
René Süss, 14.05.2014 @ 07:10
4 Reacties
op 14 05 2014 at 20:56 schreef frank assmann:
Geweldig geschreven en ook in de traditie van de simchat thora en de wet.
““Israël, Ik wil je maken tot Mijn bruid, Ik wil je winnen voor altijd met recht en met gerechtigheid, met liefde en bewogenheid. Ik wil je voor Mij winnen met trouw, jij zult je toevertrouwen aan Mij, de Eeuwige. Als die dag aanbreekt, zal Ik, de Eeuwige, het gebed om regen verhoren: Ik zal de hemel verhoren, de hemel zal de aarde verhoren.” – Deze tekst illustreert op schitterende wijze de dubbele betekenis van Sh’mini Atzeret, het slotfeest met de smeekbede om regen, en Simchat Tora, het feest waarop men alvast symbolisch een voorproefje neemt van de toekomstige hemelse bruiloft en onthult tevens de identiteit van de bruid, want hier staat duidelijk geschreven, dat de Eeuwige als Bruidegom voor Zich Zijn volk Israël tot bruid heeft gekozen! Wij hoeven ons dus niet meer af te vragen wie die bruid is, want de Bruidegom Zelf heeft Zijn keuze reeds gemaakt: Hij heeft voor Zich het volk Israël tot bruid gekozen (althans het gelovige deel van Israël)!”
op 14 05 2014 at 20:59 schreef frank assmann:
Maar toch bekruipt mij een ongemakkelijk gevoel wanneer die liefde dermate expliciet wordt geduidt.
Het zal mijn ingebouwde gene zijn.Ik wilde ook nooit weten dat mijn ouders gewoon sex hadden.
Maar nogmaals,geweldig geschreven.Petje af.
op 15 05 2014 at 07:18 schreef wiske:
De mono-theismen zijn allen vrouwonderdrukkende patriarchistische uitvindingen, dol op maagden !
Ik heb daar niks mee, misschien is het de voorbode van de wegwerpmaatschappij, één keer gebruiken en het is verknoeid.
De jaloerse man creeert de jaloerse god om zijn naasten te regeren, wat dan ook leidt tot georganiseerde religie die vooral de uiterlijke gedragingen bestendigd om de weg naar binnen te kunnen negeren.
op 15 05 2014 at 12:28 schreef Olav:
Grappig om te constateren hoe ver belevingswerelden uit elkaar kunnen liggen. Want ik lees bovenstaand stukje, en ondanks het feit dat het is geschreven in keurig grammaticaal Nederlands begrijp ik er toch bijna niets van. Ik heb grote moeite zelfs maar te begrijpen waar het over gaat. De godsdienstige praktijk en beleving staat gewoon te ver van me af. Ik weet niet of ik dat erg vind.
Verder is me ook niet gans duidelijk hoe vers 1:26 de patriarchale context van Genesis zou doorbreken. Of wordt vers 27 bedoeld, dat zegt dat man èn vrouw zijn geschapen naar het beeld van God? Dat maakt het m.i. nog niet minder patriarchaal dus ik blijf zitten met mijn verwondering.