De lat hoog leggen
Peter Breedveld
De voorzitter van onderzoeksfinancier NWO, Marcel Levi, schreef vorige week een column waarin hij de personeelsleden van de Tweede Kamer afserveerde omdat die hadden geklaagd over de sfeer van intimidatie en onderdrukking onder de voormalige Kamervoorzitter Khadija Arib. Volgens Levi is de sociale veiligheid, die medewerkers op de werkvloer eisen, een “buzzterm” om je zin te krijgen of om leidinggevenden in moeilijkheden te brengen, alleen maar omdat ze “de lat hoog leggen”.
Levi heeft inmiddels zijn excuses aangeboden, maar het oudewittemannengilde is alweer met zijn boodschap aan de haal. Her en der zag ik gezeur over hoe onder het mom van sociale veiligheid discussies worden doodgeslagen en het werkproces wordt gederailleerd door luie, verwende sneeuwvlokjes die nergens meer tegen kunnen.
Naar aanleiding van het Volkskrant-verhaal over het terreurbewind waaraan De Wereld Draait Door-presentator Matthijs van Nieuwkerk zijn medewerkers onderwierp, plaatste een andere machtige oude man, Peter Vandermeersch, een tweet met dezelfde teneur als Levi’s column. Bij de Wereld Draait Door lag de lat hoog, aldus Vandermeersch. Dus ja, dan was het weleens moeilijk en hard en lastig, dan waren er weleens mensen ontevreden. Maar daarom was DWDD wel het beste TV-programma van de Lage Landen.
Toxisch gedrag
Als je kwaliteit wilt, moet de zweep erover. Dat is een breed gedeelde overtuiging onder de mensen aan de top van de voedselketen. Het verhaal over de constant schreeuwende Van Nieuwkerk die medewerkers vernedert en overal de schuld van geeft doet me erg denken aan mijn vader, de banketbakker. Die kreeg ook kerels, die twee keer zo groot waren als hij, aan het janken. Hij gooide zijn personeel pannen met kokende jam naar hun hoofd en schreeuwde constant dat hij alleen maar mongolen om zich heen had en dat hij de enige was die iets kon. Alleen ik kwam er constant tegen in opstand, wat regelmatig clashes opleverde (tot fysiek geweld aan toe) die ook niet leuk voor de rest moeten zijn geweest.
Naar aanleiding van eerdere stukken die ik over mijn vader schreef, kreeg ik veel reacties van mensen die soortgelijke ervaringen hebben en ik ben me gaandeweg gaan realiseren dat er een generatie van vooral mannen is, Boomers en GenX’ers, die het volkomen normaal vindt dat mensen elkaar afblaffen en vernederen, die zelfs vindt dat het zo hóórt. We hebben het aan de Millennials en GenZetters te danken, ook door mijzelf weleens spottend aangeduid als “Generatie Watje”, dat dit toxische gedrag nu onder de loep ligt. Het is niet normaal om mensen aan het janken te krijgen, te vernederen, verrot te schelden, te ontdoen van al hun waardigheid.
Maar er is veel tegenstand tegen, vooral oude witte mannen verdedigen die vernedercultuur alsof het hun Godgegeven recht is, met een fanatisme en agressie alsof hun leven op het spel staat.
Rokende mannen
Komen we aan bij de ophef om een schilderij van rokende oude mannen, die ergens in een vergaderzaal van de Universiteit van Leiden hing en fluks werd weggehaald toen een medewerker er iets kritisch over tweette. Het werd meteen landelijk nieuws en de gemoederen erover liepen hoog op. De kritische medewerker werd uiteraard verrotgescholden en met de dood bedreigd.
Het verbaasde me nogal, die landelijke belangstelling en die emoties. Kunst wordt immers overal in Nederland constant verplaatst en vervangen, zonder dat iemand erom maalt. Maar ik denk dat ik wel begrijp waar de pijn zit. Het was meteen al duidelijk dat de media dit zagen als een zoveelste gevalletje van woke dat de academie bedreigt, van oude witte mannen die door een nieuwe garde van non-binaire, multiculturele mensen van allerlei kleur op een zijspoor worden gezet.
Columnist Floor Rusman noemt de kwestie in NRC Handelsblad een ‘microkwestie’ die de “ideeënstrijd” in de weg staat, zoals ook de strijd om Zwarte Piet, en om de vrijheid van meningsuiting, een ‘metakwestie’, in de weg staan van het debat over echt belangrijke zaken, zoals de woningmarkt, vermogensongelijkheid en arbeidsmigratie.
Waardigheid en zelfbeschikking
Rusman ziet niet dat die kwesties innig met elkaar zijn verstrengeld, dat de woningmarkt is wat-ie is vanwege die rokende oude mannen (ongeacht wie er op dat schilderij precies staan afgebeeld) en ja, ook vanwege Zwarte Piet. Vanwege de cultuur die daarachter schuilgaat. Een cultuur van vernedering en ontmenselijking, van het afnemen van mensen van hun waardigheid en zelfbeschikking. Haal de rokende mannen weg en we kunnen de woningmarkt hervormen. Haal Zwarte Piet weg en we kunnen de arbeidsmarkt normaliseren.
Er is een groep die zegt dat het genoeg is geweest en er is er één die weigert ook maar een duimbreed te wijken omdat mensen opjagen en vernederen zijn levenswerk is, en die noemt dat dan “de lat hoog leggen”. Het is echt hoog tijd dat deze groep van zijn macht wordt gestript en daarom juich ik het verwijderen van dat schilderij van die rokende mannen van harte toe. Niet omdat ik denk dat het schilderij zelf staat voor de zelfgenoegzaamheid van rokende witte mannen (ik vermoed het tegendeel), maar omdat de boodschap van die verwijdering zo keihard en duidelijk bij al die hufters is aangekomen.
Hun tijd is voorbij, en ze weten het. Laat hen voor zichzelf de lat lekker hoog leggen.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland. Rekeningnummer NL24 ASNB 8832 6749 39 (N.P. Breedveld, ASBN Rijswijk), BIC ASNB NL21. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel en sinds kort ook met een Tikkie. Wordt dat symbool van de Hollandse krenterigheid tenminste voor iets nuttigs ingezet. Adverteren? Mail mij.
Peter Breedveld, 19.11.2022 @ 14:19
RSS