De gorgelende doodsreutel van een systeem dat niet meer vanzelfsprekend is

Hassnae Bouazza

Scène uit Do The Right Thing

Volgens ‘journalist en historicus’ Daniela Hooghiemstra staat het knielen tegen racisme en politiegeweld, zoals dat bekend is geworden door Amerikaanse profsporters als Colin Kaepernick, voor ‘boeten voor je ras’, ‘mist het schoonheid’ en belooft het ‘het tegendeel van een dialoog’. Dit als slot van een Volkskrant-column waarin ze elke dialoog de nek omdraait en een wirwar aan gedachten en poenerige zinnen er niet in slagen Hooghiemstra’s eendimensionale, racistische wereldbeeld te verhullen.

Allereerst, er is weinig waardiger dan in stilte knielen uit protest. Maar met haar kritiek vat de VK-columnist het racisme-debat in een lelijke zin samen; welke actie je ook onderneemt, er zijn altijd witte mensen die het niet goed vinden, niet juist, niet het geschikte moment of ze vinden jouw toon niet constructief. Zij denken de kaders te moeten bepalen waarbinnen jij je ongenoegen mag uiten.

Het zint Hooghiemstra niet dat iedereen er al van uitgaat dat George Floyd het slachtoffer is van racistisch politiegeweld, terwijl dat volgens haar nog helemaal niet vaststaat. Een hele lange lijst van onschuldige politieslachtoffers, een bewezen cultuur van racisme en machtsmisbruik binnen de politie, en talloze onderzoekscijfers staven de aanklacht van racisme, maar aan zulke feiten hecht Hooghiemstra niet.

Smeken om zijn moeder

Zij zag de beelden van George Floyds laatste minuten terwijl hij om zijn leven smeekt, om wat adem en om zijn moeder, terwijl een witte politieagent het leven uit hem drukt, en het enige waar ze door geraakt werd, is dat de agent van racisme werd beticht.

Haar ongenoegen zit duidelijk diep. Het massale protest op de Dam en in andere steden zit veel racisten niet lekker. Lang konden ze de protesten tegen Zwarte Piet wegzetten als marginaal verschijnsel, maar nu spreekt opeens een aanzienlijk groter deel van de mensen zich uit, ook witte Nederlanders, en dus beticht ze die maar van ‘zelfverachting’ en oreert ze wat over uitsluiting en racisme, dat dat overál gebeurt, en dat ‘bijna iedereen in de Arabische wereld elkaar discrimineert’.

Dat is best knap, in één adem door beargumenteren dat een racistische moord geen racistische moord is om vervolgens de gehele Arabische regio in al zijn veelkleurigheid, meerstemmigheid, multiculturaliteit en gelaagdheid weg te zetten als één groot, lomp, onontwarbaar geheel. In Hooghiemstra’s universum heeft de gekleurde mens bewijsplicht en de witte het ongeremde j’accuse-recht.

Jodenvervolging

Ze haalt, onvermijdelijk, ook Arnon Grunbergs 4 mei-lezing aan waarin hij de stigmatisering van Marokkaanse Nederlanders hekelde. Volgens haar hebben die antisemitische Marokkanen maar bar weinig met de Joodse Grunberg.

Als ik Hooghiemstra was, met de erfenis van de eeuwenlange brute vervolging van Joden, culminerend in de onvoorstelbare Holocaust, zou ik wat minder driftig met dat pedante vingertje wapperen. Mijn erfenis, en die van andere Marokkanen, is een eeuwenlang, vredig samenleven met Joden, een broeder- en zusterschap dat tijdens diezelfde Tweede Wereldoorlog, toen Nederlanders druk bezig waren hun buren te verlinken, bezegeld werd door de toenmalige koning, die hen tegen de Nazi’s in bescherming nam.

Wat het is met racisten: ze kunnen zich niet helpen, hun racisme is sterker dan zijzelf. Dat van Hooghiemstra sijpelt tussen de woorden en regels door en aan het einde blijf je zitten met een natte drek van onzindelijke gedachten, doordesemd van een misplaatst superioriteitsgevoel jegens iedereen die anders is en denkt.

Haar enige manier om zich gunstig te onderscheiden, is door naar de ander te trappen. Door te stoken dat Joden niet veilig zouden zijn bij Marokkanen of de hele Arabische wereld weg te zetten als racistisch.

Gorgelende doodsreutel

Eerder in haar stuk schrijft ze ‘het vraagstuk van discriminatie is complexer dan de metafoor van dader versus slachtoffer.’ Een interessante gedachte om over te debatteren, maar in plaats daarvan moeten we het doen met de gorgelende doodsreutel van een systeem dat niet meer vanzelfsprekend is. Een systeem waarvan zij als witte vrouw grif heeft geprofiteerd en waar zij haar eigenliefde aan ontleende, een systeem dat de ander, die niet wit is, criminaliseert en marginaliseert.

Een systeem ook waarin types als Hooghiemstra namens de ander spreken en voor de ander bepalen wat ze mogen voelen en zeggen. Maar die tijd is voorbij. Mensen praten nu terug, en nog erger, ze houden een spiegel voor die op barsten staat door zoveel lelijkheid.

Hassnae Bouazza is schrijver, journalist en televisiemaker. Bekijk hier de documentaire ‘De Klas van 94′, die ze samen met historicus Nadia Bouras maakte. Ze was ook eindredacteur van en regisseerde Femke Halsema’s serie Seks en de Zonde, schreef een boek over Arabieren, Arabieren Kijken. En ze heeft haar eigen hedonistische site, Aicha Qandisha.

Tweet

Hassnae Bouazza, 10.06.2020 @ 08:58

[Home]
 

Δ