De dood in vluchten
Fréderike Geerdink
Scène uit The Tale of Princess Kaguya.
Een vriend van me moet binnenkort een gevangenisstraf uitzitten. Twee straffen heeft hij gekregen, opgeteld zo’n vierenhalf jaar. In Turkije zijn alleen straffen korter dan twee jaar voorwaardelijk. Hij komt er niet onderuit zich te melden aan de poort van de gevangenis.
We ontmoetten elkaar online, op Twitter, in 2012. Ik woonde net in Diyarbakır, hij woonde in Batman, de provincie ernaast. Hij werkte net als ik als journalist. Daar verdiende hij niet veel mee: de journalisten van de Koerdische beweging leven vooral van solidariteit. We gingen eens koffie drinken in de Sanat Sokağı in Diyarbakır, waar we een collega van hem troffen. Ze hadden nogal lol om de tijd die ze allebei vanwege hun werk in de gevangenis hadden doorgebracht. Het lachen hield niet op. ‘Was het grappig?’, vroeg ik. ‘Nee, maar we lachen er graag om.’
Hij is gestopt met zijn werk als journalist toen hij trouwde en kinderen kreeg. Bij die verantwoordelijkheid hoorde een baan. Sindsdien scharrelt hij van het ene baantje naar het andere. Veel werk is er niet in Koerdistan. Er zeurden nog wel twee rechtszaken op de achtergrond maar hij hoopte dat er geen veroordeling uit zou komen. Het waren zaken over verhalen van jaren her en inmiddels had hij zijn pen neergelegd.
Schrijven in de cel
Toen kwam er ineens een berichtje op Facebook. ‘Frederika, ik moet de gevangenis in. Ik wil het niet. Niet opnieuw. Hoe kan ik mijn vrouw en kinderen vier jaar achterlaten zonder voor ze te kunnen zorgen? Kun je me helpen?’
Ik sprak wat contacten aan en organiseerde een panelbijeenkomst: ‘Schrijven in de cel’. Dat had hij tijdens zijn vorige gevangenschap gedaan en hij kon daar mooi over vertellen. Bijeenkomsten over persvrijheid in Turkije gaan vaak over rechtszaken, gevangen journalisten en media onder controle van Erdogan, maar nooit over doorschrijven als je in de cel zit. Ik nodigde ook de journalist en activist Christopher Opoka uit Zuid-Soedan uit, en de Armeense journalist Sayat Tekir, gevlucht uit Turkije, zat in het panel. In Zuid-Soedan, leerden we, is het letterlijk overleven als je vast zit – maar Christopher kon wel reflecteren op de vraag hoe je relevant kunt blijven als je als journalist onder druk staat.
De organiserende stichtingen schreven een brief om mijn vriend uit te nodigen. Met die brief vroeg hij een visum aan. Hij wist niet zeker of hij in Nederland of elders asiel wilde aanvragen, maar hij wilde in ieder geval de mogelijkheid hebben. Als je een paar jaar zonder je vrouw en kinderen moet leven, kun je dat dan beter doen in een Turkse cel of in een AZC?
Ongecontroleerde massamigratie
Het visum werd afgewezen. Ons panel ging door. Mijn vriend zou eens kijken of er eventueel een andere weg was, liet hij weten. Alsjeblieft, ga niet zwemmend, antwoordde ik.
Drie dagen na het panel, gisteren, vloog ik van Amsterdam via Cairo terug naar Koerdistan. Ik reis en ik krijg het niet uit mijn kop, de rechtse en zogenaamd vrij linkse retoriek over ‘ongecontroleerde massamigratie’, en de obligate teksten van mensen met macht die bezweren dat er voor hen die bescherming nodig hebben altijd plek zal zijn in Nederland. Leugens. De enigen op aarde die zich ongecontroleerd verplaatsen, zijn wij, rijke stinkerds met een westers paspoort. De rest mag door het westen gecontroleerd en geregisseerd de cel in of verkommeren in een eeuwigdurend smerig onveilig mensonterend kamp, of godverdomme de dood in vluchten.
Fréderike Geerdink is journalist. Als Turkije-kenner en Koerdistan-correspondent leert ze veel over Nederland. Steun haar met een financiële bijdrage op Patron.
Fréderike Geerdink, 16.04.2019 @ 06:40
RSS