De beste muziek van 2023
Peter Breedveld
Dit jaar stierf één van mijn muzikale helden, Ryuichi Sakamoto, die net als Bowie een zeer bepalende invloed op mijn wereldbeeld heeft gehad. Dat was wel de belangrijkste muzikale gebeurtenis, wat mij betreft. Hij maakte een verpletterend mooie, laatste plaat en die staat (spoiler!) bij mij op 1.
Ik ben niet van de hitparademuziek en de TOP 2000 en zo, dus u zult in mijn muzikale eindlijst weinig vinden dat u bekend voor komt. Maar er is best kans dat er wat tussen zit waarvan u denkt: hé, daar wil ik meer van weten. Het is een gevarieerde lijst met snoeiharde rock en romantische pianomuziek en van alles daar tussenin.
10: Yaeji: ‘With a Hammer‘
Het bevreemdde me toen ik las dat With a Hammer het debuutalbum van de Koreaans-Amerikaanse Yaeji was, want ik meende al twee albums van haar in bezit te hebben. Zoals de trouwe lezertjes van de Frontaal Naakte muziekrubriek weten, prijs ik Yaeji al jaren aan, sinds ik het ijzersterke dansnummer Raingurl voor het eerst hoorde, een nummer dat ze naar mijn mening nooit meer heeft overtroffen.
With a Hammer is een lekker album, makkelijk in het gehoor, funky, groovy en je kunt erop dansen en het als achtergrond van je theevisite opzetten, maar er staat niet één nummer op dat zelfs maar kan tippen aan Raingurl, of Drink I’m Sippin’ on, of Waking up Down, die op haar twee pre-debuutalbums staan.
Geeft niks, want Yaeji is op halve kracht nog honderd keer beter dan confectieartiesten als Taylor Swift, wier succes ik onbegrijpelijk vind.
9: Fixed: ‘NUM‘
Ik ben een man met een verfijnde, delicate smaak, maar af en toe moet er geramd worden. Het nieuwe album van de Japanse hardcore-formatie Fixed is precies wat je nodig hebt als je bijvoorbeeld hoort dat minstens een kwart van je landgenoten fascist is. NUM bevat zeven stevige stampers met in totaal 27 minuten afreageermuziek. Energiek, agressief, maar met zorg gecomponeerd en uitgevoerd door topmuzikanten. Een auditief offensief. Lekker!
8: Meitei: ‘Kofu III‘
Kofu III is het laatste deel van een trilogie waarin Meitei de introspectieve ontdekkingsreis door zijn eigen psyche ontrafelt terwijl hij zich verdiept in de essentie van de Japanse cultuur. Ik weet ook niet wat dat betekent, maar ik ben gek op de surrealistische en dilettantistische muziek van Meitei, een LSD-trip door het Japan van voor de Tweede Wereldoorlog.
7: Cruyff: ‘lovefullstudentnerdthings‘
Een Japanse band die zich naar de Nederlandse voetballer/filosoof Johan Cruijff heeft vernoemd, dat kan alleen maar een topper zijn. En dat is Cruyff inderdaad, meanderend tussen shoegaze en grunge (Nirvana’s invloed is onmiskenbaar). Dromerig, somberend, met regelmatige uitbarstingen van muzikaal geweld. Probeert niet te behagen, is gewoon lekker zichzelf, net als de voetballer, maar dat heb ik van horen zeggen want ik weet geen kut van voetbal. Doet me ergens denken aan Badly Drawn Boy, als iemand zich die nog herinnert, en de demotapes van de Velvet Underground, maar eigenlijk slaat dat laatste nergens op, maar toch is het zo.
6: GEZAN with Million Wish Collective: ‘Anochi‘
Gezan lijkt qua stijl op de Amerikaanse rockband Jane’s Addiction, maar is veel buitenissiger, met hoorns en doedelzakken en een zanger met een hele gekke stem. Die zanger, Mahi to the People noemt ie zich, heeft iets van een buitenaardse sekteleider en Anochi wekt de indruk het manifest van een sekte te zijn. Er wordt veel op gescandeerd onder begeleiding van donderend getrommel, alsof een rebellenleger ten strijde trekt. Een enigszins aangeschoten trompet geeft het geheel een delirische dimensie, soms zijn er gekke geluidseffecten of klinken er doedelzakken, alsof de totale gekte is losgebroken.
Dat is wat Anochi is, een delirium van drie kwartier, zorgvuldig gecomponeerd, een tapijtbombardement van de zintuigen. Gezan (ik heb werkelijk geen idee wie de Million Wish Collective zijn) is niet voor iedereen, maar ik heb geregeld behoefte aan een fix.
5: Lucinda Chua: ‘Yian‘
Hier zit zoveel gevoel in, dit is zo romantisch en meeslepend. Yian schuurt af en toe tegen kitsch aan, maar dat maakt de muziek voor mij alleen maar onweerstaanbaarder. Soms overrompelend, dan weer stil en kwetsbaar, altijd warm en zacht en een beetje dronken, van verliefdheid of ontroering, van het besef dat de wereld soms zo ontzagwekkend mooi kan zijn, alsof God bestaat. Dit onderga je, verder weet ik er eigenlijk niks over te zeggen.
4: Flora Yin-Wong: ‘Cold Reading‘
Van Flora Yin-Wong had ik nog nooit gehoord totdat Cold Reading onder mijn aandacht werd gebracht. Ik vind het verbluffend, hoe ze een wereld oproept met flarden muziek die klinken alsof ze ergens vanachter een gebouw vandaan komen, afgewisseld met straatgeluiden en allerlei soorten slagwerk. Het is een collage van geluid, een droomwereld, een kunstwerk. Het doet me ook wel denken aan Eiko Ishibashi, die de Frontaal Naakte eindlijst van vorig jaar aanvoert. Dezelfde evocatieve muziek, als vanuit een andere dimensie.
3: Cero: ‘E O‘
De Japanse band Cero maakt razendknappe, polyritmische muziek, een mix van R&B, jazz, soul, close harmony, melodieus, groovy, funky, heel erg aangenaam om naar te luisteren. Eens in de zoveel jaar brengen ze een nieuw album uit, altijd een klapper. Aanstekelijke dansnummers, slow songs, ballades, ze kunnen echt alles. Onbegrijpelijk dat ze niet veel beroemder zijn dan ze zijn. E O is een zelfverzekerd kunststuk van een groep mensen die hun muziek zijn.
2: PJ Harvey: ‘I Inside the Old Year Dying‘
PJ Harvey sprak me vroeger aan vanwege een zekere stoere branie die ze had, tomboy-achtig. Ze was luid en robuust, zong met lage stem soms wat provocatief-feministische nummers waarin mannen op hun nummer werden gezet. De laatste jaren toont ze zich kwetsbaarder en zingt ze haar ballades vaak als een engel, melancholiek en met pathos.
Ik zeg “als een engel” want I Inside the Old Year Dying heeft een volgens mij duidelijk religieuze ondertoon, met verwijzingen naar Keltische mythologie, de verbondenheid van de mens met de aarde, goden, geesten en magie, maar zeker geen elfjes. Dit is een duister werk. Een dromerige en soms nachtmerrie-achtige, biologerende plaat. Heel erg mooi, maar ergens ook onheilspellend.
1: Ryuichi Sakamoto: ‘12‘
Ryuichi Sakamoto, een van mijn idolen, stierf begin dit jaar na jaren aan kanker te hebben geleden. Dat verhinderde hem niet prachtige muziek te blijven maken, vernieuwend en vervoerend als zijn muziek altijd was. Tijdens de coronacrisis stak hij de mensen, opgesloten in hun eigen huizen, een hart onder de riem met een mooi pianoconcert, en hij schreef de muziek voor vele films, terwijl hij ook gewoon actief bleef voor allerlei goede doelen.
Een mooi mens die een mooie zwanenzang opnam, het verstillende, ontroerende, mysterieuze, melancholieke, plechtige, poëtische album 12. Het is zijn afscheid van de wereld, een verpletterend meesterwerk van iemand die zelfs in doodsnood blijkbaar niet anders kon dan schoonheid scheppen. Je kunt hem op het album horen ademen, onrustig en met veel moeite, terwijl hij ons troost met zijn betoverende muziek. Het is het meest aangrijpende dat ik ooit op een album heb gehoord.
Is het Vrije Woord u écht lief? Steun me dan met een financiële bijdrage. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke (maar echt) site van Nederland. Rekeningnummer NL24 ASNB 8832 6749 39 (N.P. Breedveld, ASBN Rijswijk), BIC ASNB NL21.
Music, Peter Breedveld, 30.12.2023 @ 18:00
RSS