Controleverslaving
Frans Smeets
Illustratie: Jacques Touchet
Het is weer eens zover. Ik moet lijnen. Als ik met 110 kilogram onder de douche mijn eigen voortplantingsorgaan niet meer kan bewonderen, dan wordt het tijd om in te grijpen. Dus: geen frisdranken meer, wat minder eten op het bord, stoppen met snaaien en snoepen en – het ergst van alles- sporten op de sportschool.
Dat ik daar tegen mannen moet aankijken die met wielrenbroek, geschoren benen en sinds kort met een baard binnen op een fiets zitten is nog tot daaraan toe, maar ik word gek van al die meetjes en weetjes controledingetjes.
Funky Fatburner
Zomaar fietsen is er niet meer bij. Je ligt op de intensive care. Zodra ik het handvat van de fiets beetpak en mijn gewicht in de pedalen zet, begint dat ruimteschip mijn hartslag-, mijn trapfrequentie-, de kilometers die ik binnen afleg (huh?)- en de hoeveelheid calorieën, die ik verbrand, te meten. Deze gegevens kunnen dan draadloos naar de aanwezige sportinstructeur gestuurd worden die mijn prestaties dan kan “monitoren”. Dit gaat me echt te ver!
Dus strompel ik maar weer eens per week naar de enige les die ik nog emotioneel kan dragen: Step Advanced, oftewel, op en over een plankje springen op dance-muziek. Je als een hersendode door de muziek laten dragen.
Maar zelfs deze les is vervuild door controledwang en heet nu: “The Funky Fatburner”! Ik moet fat verbranden.
Geperst fruit
Terwijl ik in hogere sferen, ronkend en briesend, met mijn bonkige en scheve Shrek-lijf vierentwintig vrouwen een uur lang de stuipen op het lijf jaag, hoor ik in de verte woorden als: “cardiopiek”, “calorieën” en “vet” door mijn oren suizen.
Zo rood als een tomaat wankel ik na de les naar de drankafdeling voor wat geperst fruit onder de naam: “Energybooster”. Help!
Ja, ja, we zijn allemaal controle-freaks geworden, of we willen of niet. Je kunt er niet meer aan ontsnappen en het heeft ons leven volledig overgenomen. Op elk gebied.
Paniek en verwarring
Onze overheid legt elke handeling en beweging van ons vast en de burger eist van die overheid een veilig en risicovrij leven.
We hebben een overheid die een rampenplan in werking stelt als de digitale snelweg een dag uitvalt en de burger raakt in paniek en verwarring als hij onbereikbaar is. Mensen bellen de ANWB-pechhulpservice, omdat hun navigatiesysteem of airco kapot is en daarom ‘reddeloos verloren’ zijn.
We reizen naar de andere kant van de wereld voor totaal verzorgde survival-tochten met all-inclusive hotels waar de pindakaas niet mag ontbreken. We leggen rubberen tegels neer voor vallende kinderen en stempelen iedereen die niet aan het keurslijf van normaliteit voldoet.
Aanjager van bureaucratie
We medicineren ons voedsel en plastificeren ons lichaam. We geven en willen antidepressiva voor levensdipjes en constateren PTSS voor een beroepsmilitair die een lijk heeft gezien. Onze woonkamers zijn als steriele operatiekamers, met inloopkasten en symmetrie in onze vensterbanken. Ik kan eindeloos doorgaan.
Ik denk dat controledwang de grootse aanjager van bureaucratie is, dat ze de grilligheid en verscheidenheid van onze psyche medicineert en tot veel maatschappelijke problemen leidt.
Controle is als een peuter die de hele dag “waarom” jengelt. Achter elke vraag schuilen weer tien nieuwe vragen. Achter elke controle schuilen weer tien nieuwe controles. Het is nooit genoeg en verslavend als heroïne. Het gaat van een euforisch beheersmomentje naar angst en deceptie op weg naar de volgende waan. Controle geeft je de illusie van vrijheid, terwijl het je in werkelijkheid tot een slaaf maakt die zijn eigen ketenen aanbidt.
Recht op domheid
Onze hele samenleving is erop ingericht en we worden er alleen maar ongelukkiger en angstiger van. Het is een aanslag op de schoonheid en het ondermijnt de lust, de liefde en alles wat het leven leuk maakt.
Het recht om niet na te denken, niet te analyseren -noem het een recht op domheid- is een ongekende vrijheid. Loslaten is schijt hebben aan hoe anderen over je denken en wat ze je kunnen aandoen. Het is de onaantastbare macht van de behoeftige paradijsvogel die ons uitlacht en lachend de dood tegemoet loopt, onbevreesd voor welk oordeel dan ook.
Jaloersmakend.
Frans Smeets maakt sculpturen en kaptafels. Alles te zien op zijn vernieuwde website.
Frans Smeets, 15.09.2013 @ 11:47
10 Reacties
op 15 09 2013 at 11:56 schreef Rob:
De mens heeft er behoefte aan, zichzelf beperkingen op te leggen. Nauwelijks de kerk uit rende de Homo Sapiens Hippiensis naar de goeroe om te horen hoe het van de goeroe moest.
Inmiddels vertelt zelfs mijn wasmachine mij, irritant piepend, dat hij leeg moet.
op 15 09 2013 at 13:18 schreef okto:
De strekking van het stuk onderschrijf ik. We worden inderdaad controlfreaks.
Dat gedoe over die sportschool dient natuurlijk ter illustratie, maar in wezen vind ik het maar gezeur. Je kunt ook gewoon een echte fiets pakken en een stuk buiten gaan fietsen. Of gaan hardlopen buiten. Heb je geen last van controleapparaten.
Ik heb sowieso het nut van sportscholen nooit begrepen. Dat idee van thuis te lui om met een handgrasmaaier het gras te maaien, en dan vervolgens naar de sportschool (liefst met de auto).
op 15 09 2013 at 15:37 schreef Mirjam:
Vermakelijk geschreven! En het is allemaal nog zo waar ook.
Het wachten is op een tegenreactie op deze waanzin. Die komt er heus wel. Vraag is alleen in welke vorm.
op 15 09 2013 at 16:43 schreef Brenda van der Veer:
En toen moest ik zomaar tijdens het lezen van dit stuk aan Juli Zeh denken, die ooit het volgende beweerde: “De redenering van de aanklagers is dat wie zichzelf in gevaar brengt, door bijvoorbeeld te roken of een extreme sport te beoefenen, eigenlijk de samenleving in gevaar brengt, omdat die voor de gevolgen moet opdraaien.”
Zo kun je dat natuurlijk ook zien, wie goed voor zichzelf zorgt door de juiste, dus gezonde keuzes te maken, en zich omwille van dat doel aan controle onderwerpt, die zorgt ook goed voor de samenleving. Gezondheid als ideologie, die natuurlijk ontkent een ideologie te zijn. Mark Rutte heeft immers ook geen visie.
Hoever gaat gezondheid eigenlijk? Bestaat er een gezonde kledingkeuze, een gezond wereldbeeld, of een gezonde identiteit? Het zou mooi zijn als men opvattingen over gezondheid en vrijheid weer als ‘ideologie’ omschrijft. Laat de definitie van ‘vrijheid’ maar aan Janis Joplin over…
op 15 09 2013 at 18:00 schreef Ralph van der Geest:
Nog even en al die controlegegevens worden rechtstreeks vanuit dat ‘healthcenter’ naar de zorgmafi- eh – verzekeraar gestuurd.
En wie voorspelden al iets dergelijks ook al weer zo’n 30 jaar geleden?
http://www.youtube.com/watch?v=GJHVuDFP6Nw
op 15 09 2013 at 19:38 schreef Leo Schmit:
Ik nodig Frans uit in de chaos van onze woonkamer. Neem knie beschermers mee, mocht je komen te vallen.
op 16 09 2013 at 10:02 schreef Kees:
Off-topic: waarom gaan mensen naar een sportschool om daar op een loopband te lopen? Koop een hartslagmeter, bepaal je trainingszone en ga…
op 16 09 2013 at 17:14 schreef Mario:
“We geven en willen antidepressiva voor levensdipjes en constateren PTSS voor een beroepsmilitair die een lijk heeft gezien.”
Que?
1.) Antidepressiva worden in de regel enkel en alleen voorgeschreven, nadat een psych tot een diagnose is gekomen. Depressie uit zich nml. in meerdere vormen. Ongeacht wat men zo her en der op het internet kwakt, al dan niet in het lala-land der zweefkezen.
2.) PTSS…Lees je ‘es goed in, vooraleer je dit soort stompzinnige kolder uit je toetsenbord rammelt. Begin maar ‘es bij de Wiki, Frans:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Posttraumatische_stressstoornis
@Mirjam/ 15:37, bij deze. Post-partumdepressie ook zo vermakelijk?
/selectieve rant & het hier bij latende.
Oh, Frans (en anderen), wat minder eten op je bord zal niet zozeer helpen. Ga eerst maar ‘es kijken of er bijvoorbeeld het volgende in je voedsel zit. https://en.wikipedia.org/wiki/Hfcs#Health
Ter controle, uiteraard. ;-]
op 16 09 2013 at 18:57 schreef vander f:
En om de zorgkosten te controleren hebben we een controle systeem opgetuigt wat slechts controleert of men het controlesysteem wel toepast.
Met als neven effectje dat de zorgkosten sindsdien werkelijk de pan uitrijzen, men het cotrolesysteem immer meer ‘verfijnt’ = nog complexer maakt, waardoor het overzicht totaal verloren gaat en ‘fraude’ bijna niet meer is te voorkomen omdat het systeem dermate ver van de realiteit afstaat en dus onwerkbaar is geworden, dat creatief omgaan met de voorschriften wel moet,
wil men nog een beetje fatsoenlijke zorg kunnen leveren.
op 18 09 2013 at 02:13 schreef Marco Knol:
Ik ben in de buurt van Soesterberg met een maatje wel eens langs een sportschool gefietst. Zaten ze daar achter het raam, Frans Smeets en z’n vrouwen, op de home-trainer. Een beetje uit het raam te staren. Sukkels.
@okto
Zo’n sportschool kan best handig zijn om gericht te trainen. Bijvoorbeeld als herstel na een blessure opgelopen bij ongecontroleerd buiten sporten. ;)
RSS