Captain Hindsight

Peter Breedveld

Captain Hindsight is een personage in de televisieserie South Park. Hij is een superheld die nooit iemand redt, maar in plaats daarvan de mensen, die bij een ramp hun handen wél uit de mouwen steken, na afloop de les leest over wat ze allemaal verkeerd hebben gedaan.

Ik moet vaak aan Captain Hindsight denken als ik Bas Heijne lees. Op Twitter is er een zondagsritueel waarbij zowat iedereen in mijn tijdlijn extatisch de nieuwe column van Bas Heijne aanprijst, die dan door NRC online wordt gezet. Ik ben één van de weinige Heijne-haters en sinds de dood van Theo van Gogh de enige die hem nog weleens tegenspreekt, wat natuurlijk door de meester wordt genegeerd. O wacht, Zihni Özdil, die lust Heijne ook niet.

Klassieke denkfout

De rest van hoogopgeleid Nederland slikt zijn onzin voor zoete koek. Als hij zegt dat de kiezers van Wilders weg zullen lopen zodra hij stopt zijn haar te verven: “Briljante analyse!” Beweert Heijne dat jodenhaat uit de Arabische wereld is overgewaaid: “Nuchtere visie!”, al heeft dezelfde stelling uit de mond van Annabel Nanninga een week eerder een storm van verontwaardiging gewekt.

Afgelopen zondag kwamen de fans ook weer klaar op Heijne, die de media uitlacht omdat ze in Apeldoorn een volksopstand verwachtten aan te treffen in verband met de komst van Fortuynmoordenaar Volkert van der Graaf, en in plaats daarvan doodgemoedereerde, nuchtere, redelijke burgers voor camera en microfoon kregen:

‘De rechterlijke macht, maar ook de journalisten en cameramannen die de afgelopen dagen kwijlend de nieuwe buurt van Volkert afstruinden bleken een klassieke denkfout gemaakt te hebben – veel maatschappelijke onrust speelt zich in Nederland alleen af op televisie.’

Aanslagen op moskees

Maar natuurlijk, Bas Heijne, de woedende massa, die meteen na de moord op Pim Fortuyn haar opwachting maakte op het Haagse Plein, dat speelde zich alleen af op televisie. De verkiezingen die daarna door de dode Fortuyn verpletterend werden gewonnen, dat was zeker ook alleen op de televisie. De blinde paniek die zich daarna van de intellectuele elite, de politiek en de gevestigde media meester maakte, allemaal louter op televisie, onderbroken door reclame voor de Postcodeloterij.

De opkomst van Wilders, de islamofobie die nog steeds het halve land in lichterlaaie zet, de aanslagen op moskees en moslims, de bedreigingen, de kranten die Fortuyn nog een Mussolini aan de Maas noemden en die nu grossieren in haatpropaganda tegen de moslims en in hysterische fictie over ‘shariawijken‘, de middenpartijen die stuk voor stuk racistischer en islamofober retoriek begonnen te ventileren dan Fortuyn ooit had gedurfd – allemaal alleen maar op televisie. Als je echt in de Tweede Kamer gaat kijken, zie je daar gewoon het tweede kabinet Paars nog zitten ouwehoeren over subsidies voor straatwerk. Theo van Gogh, die leeft ook gewoon nog.

Kopje kleiner

‘Onverschilligheid is geen nieuws’, schrijft Heijne maar in werkelijkheid hebben we de flegmatieke Apeldoorners de hele dag op de radio gehoord en op televisie gezien. Terecht, want het is heel ongewoon om mensen te horen zeggen dat degene, die de Heilige Pim heeft vermoord “toch ergens moet wonen” en dat Nederland “nou eenmaal een rechtsstaat is.” Dat is wel degelijk nieuws.

In februari ging het er in Leiden heel anders aan toe, toen bekend werd dat Benno Larue, die een straf had uitgezeten voor het seksueel misbruiken van kinderen, daar een woning toegewezen had gekregen. Toen stonden ‘de kiezers’ met z’n honderden voor Larues flat om hem een kopje kleiner te maken.

Ook was er al het nodige te doen geweest over het proefverlof van Volkert van de Graaf, waartegen staatssecretaris van Justitie Fred Teeven zich met hand en tand verzette. Mark Rutte had van het verhinderen van Van der Graafs proefverlof zelfs een verkiezingsbelofte gemaakt. Het gevoel dat Van der Graaf er met een lichte straf is afgekomen en geen recht heeft op vervroegde vrijlating, dat er dus sprake is van een grote onrechtvaardigheid jegens de samenleving, van een aanfluiting van de rechtsstaat, is door onze eigen overheid aangewakkerd en geëxploiteerd, daar hoefde zelfs geen GeenStijl aan te pas te komen.

Schuimbekkende burgers

En inderdaad gonsde het Internet van de wraakgevoelens van Fortuynisten, die fantaseerden over de vereffening van de rekening met Van der Graaf. De beroepscommissie van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming nam die bedreigingen in elk geval serieus:

‘Het recente verleden heeft uitgewezen dat, wanneer berichten rondgaan die verband houden met het verlof of de invrijheidstelling van klager, dit onmiddellijk wordt opgepikt door de media en op internetfora, waarbij (ernstige) bedreigingen zijn geuit richting klager. Op diverse internetfora werd de vraag gesteld hoe lang klager in leven zal blijven buiten de penitentiaire inrichting.’

Helemaal niet raar dus, dat journalisten op schuimbekkende burgers rekenden in de gemeente waar Van der Graaf een woning heeft toegewezen gekregen. Ik durf er wat om te verwedden dat ook Heijne ze had verwacht. Niet dat hij dat ooit zou toegeven, natuurlijk. Een week nadat voor iedereen duidelijk is hoe de vlag erbij hangt, blijkt Heijne het ook altijd allemaal haarscherp te hebben gezien. Als iedereen al aan z’n toetje is begonnen, komt Bas Heijne steevast met de mosterd aanzetten. Captain Hindsight.

Leeg intellect

Het ergste aan alles is dat de Heijne-fans er iedere week weer intrappen. Van niemand anders zouden ze pikken dat-ie op triomfantelijke toon openbaart wat heel Nederland de week daarvoor al op televisie heeft gezien, maar Heijne komt er steeds mee weg. Dat hele alinea’s totaal inhouds- en betekenisloos zijn, lijkt ook niemand door te hebben.

Wat betekent bijvoorbeeld ‘de Nederlandse televisie wordt bevolkt door mensen die hun aanwezigheid louter aan het scherm danken’? Het is een koan-achtige zin die vooral laat zien hoe leeg Heijnes intellect is.

Als alle lezers van Frontaal Naakt, het enige echte dissidente geluid in Nederland, nou maandelijks twee euro zouden storten, zouden de makers van deze website volkomen autonoom zijn! Stort op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’.

Peter Breedveld, 17.06.2014 @ 06:58

[Home]

22 Reacties

op 17 06 2014 at 08:06 schreef teigertje:

Mensen hebben over het algemeen een geheugen dat zich aanpast aan de gebeurtenissen van een dag, een week. Verontwaardiging maakt dan snel weer plaats voor de dagelijkse routine en de gebeurtenissen op die dag en in die week. Zo kan men zich een tijdlang opwinden over de gebeurtenissen rond Fortuyn en fantaseren over hoe het allemaal gelopen zou zijn indien hij nog leefde. In de loop van weken komen er dus weer andere dingetjes. Dit zie je bijvoorbeeld ook terug in het grillige stempatroon dat is aangepast aan eigen behoeftes, het collectieve belang is ondergeschikt. Dat verklaart dan weer die tv- beelden, oprechte woede van het moment die uiteindelijk weer plaatsmaakt voor iets anders waar men zich kwaad, verdrietig, opgewonden over kan maken.
In Apeldoorn maakt men zich schijnbaar dus niet zo druk om Volkert van der G., hij is geen pedo die aan hun kindjes kan komen. Hij is een moordenaar van een man die met het verstrijken van de tijd uiteindelijk voor het gros van de mensen niet zo belangrijk meer schijnt te zijn.
Ik denk wel dat ik Bas Heijne wat kritischer ga lezen.

op 17 06 2014 at 10:09 schreef Bart:

Bas Heijne doet me denken aan die stukjes van Frits Abrahams in de NRC. Het zal allemaal wel ‘comme il faut’ zijn in bepaalde contreien in de grachtengordel. Als ik zo’n draak van een enerzijds-anderzijds column heb uitgezeten dan vraag ik me altijd af: ‘Wat wil je nou zeggen lul?’

op 17 06 2014 at 10:12 schreef laarmans:

De kogel komt nu van rechts, aangestuurd door de Telegraaf die na een kort regeltje van de commercieel directeur “de oplage loopt terug, er moeten meer kranten worden verkocht” in langdurig conclaaf ging en besloot om in het algemeen belang een foto van Volkert van der Graaf op de voorpagina te zetten.

op 17 06 2014 at 10:26 schreef Sasha Berkman:

Iedereen die meewerkt aan het haatblog van Brussen is een minkukel. Ik erger me ook kapot aan het feit dat er SPers aan dat misselijke blog mee werken.

op 17 06 2014 at 10:28 schreef MNb:

Och, als we Heijne precies zo nemen – duider achteraf – dan is hij best te verteren. Hij doet dat zelfs helemaal niet slecht. Ik ben dus bij lange na niet zo negatief als jij. Maar om hem nou te betichten van diepzinnige inzichten of verre horizonten, nee, daarvoor moeten we niet bij hem zijn. Schokkende dwarsverbanden hoeven we helemaal niet te verwachten.
Heijne is de ideale Hobbit-columnist. Hij schrijft eerlijk en helder op wat we al weten. Dat is heel geruststellend en prettig.

op 17 06 2014 at 10:32 schreef cRR Kampen:

‘de Nederlandse televisie wordt bevolkt door mensen die hun aanwezigheid louter aan het scherm danken’?

Het zegt meer over de Nederlandse televisie. Vind de kreet zonneklaar. Een boel figuren op onze tv zouden zonder tv volstrekt ‘niet bestaan’, dwz bestaan als elk een andere naamloze burger.

Overigens deel ik m’n verwondering met Heijne over het – inderdaad onverwachte – feit dat er in Apeldoorn zoveel beschaving klonk.

“Als hij zegt dat de kiezers van Wilders weg zullen lopen zodra hij stopt zijn haar te verven: “Briljante analyse!””

Klopt. Niets op af te dingen en niks aan toe te voegen. En Peter weet net zo goed als ik dat het plebs uitsluitend op herrie en uiterlijkheden afgaat. Natuurlijk moeten we constateren dat Wilders, Fortuyn (‘De Goddelijke Kale’, weet je nog? Kapsels zijn alles, Peter) aan die tweede voorwaarde voldoet namelijk erin slagen een bepaalde minderheid, vandaag toevallig de moslims, de schuld van alles te geven.

op 17 06 2014 at 11:33 schreef Peter:

Overigens deel ik m’n verwondering met Heijne over het – inderdaad onverwachte – feit dat er in Apeldoorn zoveel beschaving klonk.

Nee, die verwondering deel je juist met mij en niet met Heijne. Heijne verbaast het niet, want die wist toch allang dat al die drukte om Volkert zich alleen maar op televisie afspeelt?

Maar wat je zegt typeert hoe veel mensen Heijne lezen. Die denken: “verdomd, hij zegt het weer goed!” Natuurlijk zegt Heijne het goed! Hij wacht altijd tot alles afgelopen is, de vloer is gemopt en de slingers zijn weggehaald. En dan gaat hij zelfgenoegzaam constateren dat het allemaal weer precies zo is gegaan als hij al die tijd wist dat het zou gaan. En zoals het onvermijdelijk móest gaan, wat jullie ook zouden hebben geweten als je maar zo knap was als Bas Heijne.

op 17 06 2014 at 13:15 schreef edo:

Is haat niet een beetje een sterk woord in deze?

op 17 06 2014 at 13:19 schreef Peter:

Je hebt gelijk, Edo. Ik had mezelf geen Heijne-hater moeten noemen. Ik had mezelf een Heijne-niet-op-waarde-schatter moeten noemen.

En dat was het geouwehoer over toon en woordjes, wat dit topic betreft. NEXT!

op 17 06 2014 at 13:49 schreef Brenda van der Veer:

Je staat ’s ochtends op, kauwt op het ontbijt, gaat naar het werk en je komt ’s avonds weer thuis om naar de TV te kijken. De wereld staat, zoals gewoonlijk, in brand maar je weet dat je over tien of twintig jaar nog steeds hetzelfde bloedeloze leven zal leiden. Geen wonder dat een oud collega en een kroegmaat mij hadden toevertrouwd dat ze op een nieuwe 9/11 zaten te wachten.

Wie in een gespreid bedje leeft, hoopt op een gebeurtenis die de lakens eens flink zal kreuken. Dat is wat de media belooft. Na de moord op Fortuyn werd ons een revolte voorgeschoteld, Nederland wordt nooit meer zoals het was. Maar alles lijkt nog hetzelfde te zijn, inclusief ‘Paars’ met communautaristische idealen, louter om het geld natuurlijk.

Ik kan niet in het hoofd van Bas Heijne kijken, maar politici die niets te vertellen hebben en een media als sensatie-generator die de (Nederlandse) wereld spannender voorstelt dan dat die is, zijn zijn favoriete thema’s. Niets mis mee eigenlijk.

op 17 06 2014 at 15:19 schreef cRR Kampen:

“Heijne verbaast het niet, want die wist toch allang dat al die drukte om Volkert zich alleen maar op televisie afspeelt?”

Het is een hele eer om mijn verwondering met jou te delen, maar in dit geval betwijfel ik of het waar is. We zullen wel even moeten aannemen dat Heijne zijn Cpt Hindsightness niet heeft willen verbergen met de volgende herinnering die hij met z’n derde alinea aanhaalt:

“Het deed me denken aan de CNN-reporter die ik na de moord op Rajiv Ghandi begin jaren negentig in India tegenkwam. Hij en zijn ploeg waren afgereisd in de verwachting een land in chaos aan te treffen, maar overal ontmoette hij enkel rustige, onaangedane mensen. Met een van ernst vertrokken gezicht sprak hij dus maar tot de camera: „A nation too stunned to grief.””

Hij geeft hiermee aan: eerder gezien. Jij ziet dit anders, maar hoe destilleer jij dat dan uit (de rest van) zijn tekst?

(noot: ik ga altijd in op iemands uiting van de dag, los van de persoon of auteur. Ik ben dus geen Heijnehater of -liefhebber, maar allebei of geen van beide. Ik haat wat hij onlangs verzon over de bron van het moderne antisemitisme in Europa bijvoorbeeld).

op 17 06 2014 at 15:44 schreef Peter:

Heijnes Indiase voorbeeld is een slecht voorbeeld, omdat de door hem geciteerde journalist van rustige mensen verdoofde mensen maakte.

In Nederland registreerde de pers precies wat er te zien was: doodgemoedereerde Apeldoorners. Dat verbaasde iedereen, en dat is niet gek, gezien de volksopstootjes die we in de recente geschiedenis hebben gezien. Bepaald geen onrust die ‘alleen op televisie’ te zien was.

Dat is ook wat het nieuws beheerste: doodgemoedereerde Apeldoorners. Precies zoals ik het zou doen. Niks dus ‘onverschilligheid is geen nieuws’.

Wat je zei over die kapsels neem je trouwens ook maar voor eigen rekening. Als Wilders stopt zijn haar te verven loopt er niet één kiezer van hem weg. Ik denk juist het tegenovergestelde: mensen voelen zich zo aangesproken door de inhoud, dat ze het flamboyante uiterlijk van de boodschappers, zelfs Fortuyns libertijnse levensstijl, voor lief nemen. Ze nemen zelfs Wilders’ antisemitische vrienden voor lief.

op 17 06 2014 at 16:20 schreef cRR Kampen:

“Als Wilders stopt zijn haar te verven loopt er niet één kiezer van hem weg.” – Nu niet meer, inderdaad. Maar ik geef gelijk toe dat dit niet is te verifiëren. De hoofdzaak van die opmerking sloeg op de wijze waarop de meeste mensen volmaakt op oppervlak, vernis en nonsens afgaan, maar ik denk niet dat wij daarover veel van mening verschillen.
Maar kennelijk wel over het feit dat juist dat flamboyante zoveel mensen trekt (toentertijd viel werkelijk 90% van NL als een blok voor Fortuyn, ben me wild geschrokken van die hysterie. De meesten genazen gelukkig vlot).
Uitzondering in ons rijtje populisten is de jarenlang populairste minister van ons land geweest, Rita Verdonk, die het flamboyante dusdanig ontbeerde dat ze in geen tijd verdween – toen Wilders nog moest opkomen.

Laat ik je je gelijk geven mbt de pers en de doodgemoedereerde Apeldoorners, te meer verbazingwekkend gezien de hysterie op o.a. het www over VvdG en die toestand in Leiden. Misschien is er per vandaag een nieuw experiment terzake gaande met die voorpagina van de Telegraaf.

op 17 06 2014 at 16:56 schreef Olav:

Mnb:

Och, als we Heijne precies zo nemen – duider achteraf – dan is hij best te verteren. Hij doet dat zelfs helemaal niet slecht.

Eens. En hij vervult daarmee een functie. Niet alle deftig gepensioneerde lezers van de NRC zullen immers van minuut tot minuut (of zelfs van dag tot dag) de actualiteiten volgen. Daar hebben ze net de krant voor, om de chaos enigszins overzichtelijk te maken voor ze.

Ik vind dat Heijne meestal de juiste toon wel weet te treffen. Maar vaak – en dat is natuurlijk onvermijdelijk – ook niet. Hij heeft duidelijk last van enkele blinde vlekken, waar Peter m.i. terecht op wijst. Blinde vlekken zijn misschien wel lastig als je bent ingehuurd om over alles een mening te hebben.

op 17 06 2014 at 17:42 schreef edo:

@Peter ok, ik heb geen probleem met een harde toon ofzo, maar haat heeft gewoon een betekenis die hier een beetje mank gaat leek me.

op 18 06 2014 at 08:13 schreef Natasha Gerson:

Mij verbaasde het niets. Apeldoorn ligt niet in de Randstad. De media zie je alleen in het Oosten als er n woonwijk ontploft. Zelfs dan worden mensen niet hysterisch, maar dat is niemand opgevallen. In het Oosten geldt iets met pis en lauw. Het zal wel, allemaal.

op 18 06 2014 at 08:18 schreef Peter:

Dat zou wel eens waar willen zijn, maar ik wil de proef weleens op de som genomen zien worden met een veroordeelde pederast.

op 20 06 2014 at 14:19 schreef cRR Kampen:

Hysterie genoeg in het oosten, te zien aan de stempercentages PVV.

De eerste hysterie re pederasten? Het oosten, natuurlijk, in casu Eindhoven:
http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1180654/2009/10/07/Weigeren-pedofiel-gaat-rsquo-veel-te-ver-rsquo.dhtml

Ik krijg nu toch vrij sterk de indruk dat daar in het oosten ook al homo sapiens voorkomt.

op 23 06 2014 at 08:20 schreef Daphne:

Peter, laten we het erop houden dat je tijdens het schrijven niet je finest hour beleefde. Niet boos worden op iemand als Bas Heijne. Dat is helemaal nergens voor nodig. Jullie staan aan dezelfde kant. Je maakt je hiermee slechts kwetsbaar, als de man die een ander geen succes gunt. Wil jij een column in de NRC? Dat willen we allemaal wel, maar dat is nog geen reden om Heijne zo aan te vallen. Wil je geen column? Laat ‘m dan. Hij doet veel meer goed dan kwaad. Strategisch niet verstandig van je.

op 23 06 2014 at 08:26 schreef Peter:

Ja, want het kan natuurlijk niet dat iemand deze geniale columnist niet geniaal vindt. Mijn argumenten snijden ook helemaal geen hout. Het moet wel kinnesinne zijn. Kan niet anders.

op 23 06 2014 at 08:49 schreef Daphne:

Nee, je maakt je kwetsbaar voor die kritiek van de kant van je tegenstanders. Dat is iets anders.
Voor de rest mag en moet je vooral heel veel kritiek hebben op Bas Heijne, stort het alsjeblieft in bakken over hem uit, als je dat zo ziet. Alleen zie ik het nut er niet van in en vind ik het veeleer een contraproductieve actie. But maybe that’s just me.

op 23 06 2014 at 08:55 schreef Peter:

Mensen zeggen dat vaak, dat ik me ‘kwetsbaar maak voor kritiek’. Vraag me altijd af of ze daarmee bedoelen dat ik erom vraag belasterd en besmeurd te worden.