Bijltjesdag

Hassnae Bouazza

Illustratie: Egon Schiele

Terwijl de hele wereld zich afvraagt welke krachten er in de lacune zullen springen die Mubarak heeft achtergelaten, googelen de Egyptenaren zelf zich suf naar de lotgevallen van filmster Sherihan (700.000 hits in de afgelopen twee weken). Vijftien jaar geleden raakte Sherihan op het hoogtepunt van haar roem betrokken bij een zwaar auto-ongeluk. Ze brak haar ruggenwervel en raakte bijna verlamd. Sindsdien leefde ze teruggetrokken.

Tot 25 januari. Ze voegde zich bij de allereerste betogers. Al jaren gaat het verhaal dat ze geen auto-ongeluk had gehad, maar in opdracht van Mubaraks zoon Alaa van haar appartement op de zevende verdieping naar beneden was gegooid. Omdat zij Alaa had afgewezen, of omdat de familie Mubarak haar niet had gewild.

Om een einde te maken aan de steeds luidere geruchtenstroom belde ze laatst live naar de talkshow van de Egyptische sterpresentator Mahmoud Saad en beloofde, mits ze niet gecensureerd zou worden, binnenkort haar verhaal te doen. Tenminste, als Mahmoud Saad zijn programma dan nog heeft. Het leger heeft namelijk uit eigen gelederen Tareq al-Mahdi aangesteld als hoofd van de staatszender. Het eerste waar hij aan gaat werken zijn de ‘exorbitante lonen’ van de grote sterren. Het laat zich raden welke kant dit op gaat.

De sterren staan sowieso onder een vergrootglas in Egypte: zij die zich tijdens de opstand vóór Mubarak hebben uitgesproken staan op een zwarte lijst. Als echte Arabieren zijn de Egyptenaren het er alleen niet over eens wie er nou wel en niet op horen, dus circuleren er verschillende versies. Zo is er discussie over de zanger Amr Diab: hij nam het hazenpad naar Engeland tijdens de protesten. Was dat nou een pro- of anti-Mubarak-daad?

De populaire zanger Mohammed Fouad had tijdens de betogingen gedreigd zich van kant te maken als Mubarak zou opstappen. Waarom leef je dan nog, roepen inmiddels steeds meer mensen ongeduldig. Televisiezender Al Arabiya vroeg de Egyptische Henk en Ingrid wat ze van de prominenten en hun standpunten vonden: de een wees erop dat iedereen recht heeft op zijn mening, de ander dat die sterren dan maar met het regime mee moesten vertrekken.

Een aantal sterren houdt zich stil, een aantal andere heeft excuses aangeboden, onder wie actrice Samah Anwar, die had opgeroepen om de betogers in brand te steken. Zij is afgelopen week diep door het stof gegaan bij Al Arabiya: ze bedoelde het niet zo. Dat verbranden sloeg op de mensen die het land vernielden, niet op de betogers zelf. Ze keek alleen naar de Egyptische televisie en wist niet hoe het echt zat. Ze is nu juist heel erg blij met de revolutie en wat die heeft gebracht.

Haar collega Ghada Abdel Razak pakt het anders aan: zij ontkent glashard ooit voor Mubarak te zijn geweest, al zijn er live-beelden van haar in een cabrio, waarop zij met een poster van Mubarak in haar handen pro-Mubarak-leuzen scandeert.

De vooraanstaande regisseur Khaled Youssef heeft geageerd tegen de zwarte lijst en ervoor gepleit mensen hun recht op een andere mening te gunnen.

Een waardevolle bijdrage, vooral als je ziet dat niet alleen Egyptische sterren verdacht worden gemaakt: alle prominenten die in het verleden door bijvoorbeeld een Mubarak of Khadaffi werden ontvangen of die voor de opstand iets positiefs hadden gezegd over Ben Ali, worden er nu uitgepikt. Oude uitspraken worden tot ontsteltenis van de sterren uit de context gerukt en archiefbeelden op YouTube gezet. Het is nogal makkelijk scoren nu er een andere wind waait. Het verdacht maken of uitschakelen van andere meningen en het ontkennen van de realiteit zoals deze tot voor kort was, betekent echter nul vooruitgang.

De Libanese schrijfster Mariam Nour haalde daarom fel uit in het tv-programma van de Libanese Tony Khalifa: ‘Zo zijn wij Arabieren. Eerst meelikken en meedansen en alles geweldig vinden, en nu moeten we met z’n allen honderdtachtig graden draaien en ben ik fout omdat ik in het verleden, toen Khadaffi nog in brede kring populair was, door hem ben onthaald? Ik vind het verschrikkelijk wat hij doet en vind dat hij weg moet.’

Nour heeft gelijk. In het na-oorlogse verzet is iedereen een held. Je hebt er alleen zo verdomde weinig aan.

Eerder verschenen in Vrij Nederland. Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, Elle en de Arabische site van de Wereldomroep. In 2009 was ze te bewonderen in Vrouw & Paard, tegenwoordig is ze regelmatig te horen in Vrijdagmiddag Live. Afgelopen kerst won ze bijna De Nationale Wetenschapsquiz. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.

Tweet

Hassnae Bouazza, 05.03.2011 @ 11:29

[Home]
 

Δ