Bij de les houden
Anita Brus
Wat een uitstekende analyse van Ian Buruma in de NRC van 17 januari! In ‘Stel Van Gogh en Charlie niet gelijk aan democratie‘, legt hij het doelwit van jihadisten haarscherp uit; dat is volgens hem niet Theo van Gogh of Charlie, maar het ontregelen van onze democratie.
‘Revolutionairen haten niet zozeer de kritiek van hun radicaalste radicale tegenstanders. Nee, de echte vijand zijn nu juist de compromissen, de aanpassingen, het geven en nemen. Die horen bij een democratie.‘
Ik moet onmiddellijk ook aan ons onderwijs denken. Hoe lastig is het om de (voornamelijk) jongens uit zwakke sociale milieus, die thuis een autoritaire opvoeding krijgen bij de les te houden op onze softe, democratische wijze met veel geven en nemen. Die jongens lachen ons uit!
Meer autoriteit
Denk nu niet dat ik hier een pleidooi zou willen houden voor meer autoriteit in het onderwijs. Wat ik zo goed vind aan het stuk van Buruma is dat hij de vinger legt op de zere plek van onze westerse democratie die doorgetrokken kan worden naar ons onderwijs.
Volgens Buruma is het de bedoeling van islamitische extremistische ‘revolutionairen’ meer rekruten te werven voor hun revolutie en dat doen zij door symbolische doelwitten als de Twin Towers, Theo van Gogh en Charlie Hebdo te raken. Daarmee lokken zij heftige reacties tegen moslims uit en stimuleren zij vreedzame moslims zich niet meer aan te passen aan de seculiere samenleving waarin zij leven.
Lees vervolgens het stuk ‘Als er Grigny op je cv staat kun je het wel vergeten‘ over de banlieues en het plaatje is compleet.
Gelijke burgers
Uit het stuk over de banlieues blijkt dat probleemjongeren zich maar moeilijk laten bijsturen in een democratische overlegcultuur die bovendien onderhevig is aan een crisis waarin buurthuizen en sociale projecten amper nog werken. Ideale omstandigheden voor vreedzame moslims om af te glijden en weg te drijven van de seculiere samenleving. Als zo’n groep zich ook nog bedreigd gaat voelen onder het juk van een flinke portie ‘oorlog à la Wilders’ hebben de jihadisten volgens Buruma hun zin.
Ian Buruma beweert dat het beter is moslims als gelijke burgers te behandelen. Zij zullen zich dan ook duidelijker tegen terreur opstellen waarop de democratie volgens hem alleen maar sterker zal worden.
Helemaal mee eens, met een kleine kanttekening als het gaat om wat wij moeten verstaan onder ‘gelijke burgers’. De praktijk geeft aan dat er tussen burgers ook grote verschillen bestaan wat betreft opvoeding en culturele achtergronden. Als wij die verschillen niet meenemen in ons gelijkheidsidee, haken onze pubers af, terwijl een goede docent iedereen juist bij de les wil houden.
Anita Brus is docent in de Spaanse taal/literatuur/kunst en schrijft over tango in het tijdschrift La Cadena. Zij publiceert ook teksten in het Spaans en in het Nederlands op haar eigen weblog. Lees het verbijsterende relaas over haar domrechtse date. Volg haar op Twitter.
Anita Brus, 20.01.2015 @ 07:46
28 Reacties
op 20 01 2015 at 09:13 schreef Thomas E:
“Ian Buruma beweert dat het beter is moslims als gelijke burgers te behandelen”
Sorry, maar ik vind dit een wat onnozele conclusie. Waarom zou je nieuwe Nederlanders – welke dan ook – NIET als gelijke burgers behandelen?
Het probleem is alleen: hoe? En dan trek ik deze redenering even door naar lesgeven. Hoe corrigeer je jongens die van huisuit gewend zijn dat meiden minder te vertellen hebben cq mogen. Hoe zorg je ervoor dat allochtone leerlingen ook goed mengen met autochtonen. De praktijk dus, ipv de nogal theoretische conclusie van Buruma. Dáár gaat het nu net om.
op 20 01 2015 at 11:07 schreef Roland:
Anita heeft zelf al de kanttekening: wat zijn “gelijke burgers”? Gelijkheid voor de wet klinkt mooi en is mooi, maar hoe ga je om met kleine en jonge burgers die uit een andere cultuur komen en nog dagelijks in de andere cultuur worden opgevoed thuis?
Geldt overigens zeker niet alleen voor kinderen van moslims. Moeten we dan naar een door de overheid erkende thuisopvoeding, die aansluit bij het onderwijs? Gaan we kinderen eventueel vragen afstand te nemen van hun opvoeding thuis?
op 20 01 2015 at 12:11 schreef Ana:
Nee, Roland, we zouden ook in ons onderwijs nog wel wat meer aandacht kunnen besteden aan andere culturen. Ik weet dat het nog steeds maar mondjesmaat gebeurt bij geschiedenis en de beeldende vakken. Daar ligt het accent nog steeds bij de Grieken, Romeinen, Renaissance en Romantiek; perioden die bovendien worden bestudeerd vanuit westers perspectief. Er zou meer aandacht kunnen komen voor bijvoorbeeld de koloniale tijd in diverse delen van de wereld en de gevolgen van het kolonialisme. Evenals er nu ook meer ‘getreurd’ zou kunnen worden om bijvoorbeeld de doden in Nigeria ten gevolge van terroristische acties van Boko Aram. Zolang wij met twee maten blijven meten zal het moeilijker zijn voor bepaalde groepen jongeren zich te identificeren. Ook in het onderwijs. Karen Armstrong gaf hier afgelopen zondag een uitstekend betoog over in Buitenhof.
op 20 01 2015 at 12:12 schreef Thomas E:
@Roland
“door de overheid erkende thuisopvoeding” Nee, natuurlijk niet. Het zou mooi zijn als er een soort docentenopvoeding komt, die zich richt op multicultureel onderwijs. Je hoopt dan dat leerlingen hun inzichten wb emancipatie (man/vrouw, hetero/homo, religieus/seculier etc) mee naar huis nemen. Maar hoe dan ook, je kweekt hopelijk een generatie – blank en getint – die toleranter met elkaar zal samenleven. Je moet érgens beginnen, dan is de school zo gek nog niet.
op 20 01 2015 at 14:38 schreef Ana:
Waar (in Buitenhof van afgelopen zondag) Hassnae Bouazza overigens ook een uitstekende samenvatting gaf van de commentaren op het nieuws in de Arabische media.
op 20 01 2015 at 14:40 schreef Abdel:
Andere cultuur? Waar hebben jullie het dan precies over? Wordt er een andere taal gesproken? Over welke groepen hebben we het dan precies? Als we het hebben over Marokkanen dan wordt er steevast gesproken over ‘buitenlandse media’ via satellietzenders die kinderen uit deze gemeenschap zouden indoctrineren etc. Werkelijkheid is dat deze jonge mensen, althans voor het overgrote deel en dat geldt evenzeer voor hun ouders, bijna geen woord Arabisch verstaan. Althans niet het MSA. Ik sprak thuis met mijn broers en zussen Nederlands toen ik opgroeide in de jaren 80. Zelfs met traditionele ouders. Ik ben nu zelf ouder en spreek met mijn kinderen Nederlands en zij spreken geen woord over de grens.
Deze discussie over taal en cultuur is erg achterhaald. Echt heel erg. Het is veel meer een discussie over de positie dat het gezin op de maatschappelijk ladder inneemt en de geglobaliseerde wereld waarin de definitie van cultuur aan het verschuiven is. Het onderdeel uitmaken van een minderheid tegenover een meerderheid die heel veel praat en ouwehoert over minderheden zonder zich te verdiepen. Mensen ervaren een tweedeling en vooral het meten met twee maten en de hypocrisie van instituten
op 20 01 2015 at 15:14 schreef Thomas E:
En inderdaad, aansluitend op de prima aanvulling van Ana moet de multiculturele didactiek ook afrekenen met het onrealistische superioriteitsgevoel en patriottisme van veel autochtone leerlingen. Alles moet gericht zijn op samenleven in een nieuwe werkelijkheid.
op 20 01 2015 at 15:16 schreef Haes:
@Thomas E en Roland
Lees ook het stuk van Abdelkader Benali in dezelfde krant. Niet iedere jongere is zo slim en verstandig misschien om te bereiken wat hij zelfstandig bereikt heeft. Maar met goed onderwijs – gebaseerd op (wederzijds) begrip – ligt dat wel in het verschiet, denk ik.
op 20 01 2015 at 15:56 schreef Murat:
@Abdel
Goed gesproken!
Niets aan toe te voegen.
op 20 01 2015 at 16:35 schreef Ana:
Abdel, het is voor ons allemaal nuttig meer te weten over de wereld vanuit meerdere perspectieven. Dat mag dan een achterhaald idee zijn; het onderwijs in verschillende vakken heeft wat dit betreft nog wel een inhaalslag te maken. Dat heeft zich de laatste decennia vooral gericht op didactische en programmatische vernieuwingen en is inhoudelijk vaak blijven steken bij het bekende, westers georiënteerde.
op 20 01 2015 at 17:10 schreef Pickelhaube:
Precies Abdel en dat geldt ook omgekeerd: er is evenmin een relatie tussen dingen die westerse landen in het midden oosten doen en Nederlanders van Marokkaanse, of Turkse afkomst. Dus als homegrown terroristen daarmee als “reden” aan komen zetten, kunnen ze het dak op.
op 20 01 2015 at 19:53 schreef Roland:
Abdel, die tweedeling is er waarschijnlijk wel, en daar zou in het onderwijs best meer aandacht voor kunnen zijn, al is het maar bij idioot dure schoolreisjes.
Hier gaat het meer over “moeilijk laten bijsturen in democratische overlegcultuur”, en misschien ook wel de visie op vrouwen, joden of homo’s (en andere patronen bij andere groepen, zoals spijbelen, alcoholmisbruik of heel veel gamen, om fair and balanced te blijven).
op 20 01 2015 at 20:40 schreef MNb:
“Daarmee lokken zij heftige reacties tegen moslims uit.”
Natuurlijk. Een extremist die oorlog wil moet zorgen dat hij/zij een extremistische tegenstander vindt. Dat besef ik al minstens 13 jaar – sinds de moord op Fortuyn. Het is goed dat je er nog eens op wijst Ana, maar triest dat het nog steeds nodig is.
op 21 01 2015 at 01:18 schreef Murat:
Roland zei: “Hier gaat het meer over “moeilijk laten bijsturen in democratische overlegcultuur”, en misschien ook wel de visie op vrouwen, joden of homo’s”
Jezus Cremie, het gaat de lekkere kant op hier op FrontaalNaakt.
De laatste columns, plus comments doen me steeds meer aan rioolrechts denken.
op 21 01 2015 at 07:51 schreef Roland:
Murat, ik verwijs in mijn beide comments expliciet naar mogelijke problemen in andere culturen, probleemjongeren in het algemeen dus. In het verlengde daarvan: de mogelijkheden of moeilijkheden om daar in het onderwijs iets aan te doen.
Natuurlijk moet je moslims als gelijke burgers behandelen, maar hoe ga je als onderwijzer om met enerzijds het gedachtegoed van een Wilders en anderzijds het gedachtegoed van een radicale imam of orthodoxe ouders?
Ana stipt een reëel probleem aan. Dat (of mijn reactie) meteen afdoen als rioolrechts brengt de discussie niet veel verder.
Maar goed, als het voor jou te confronterend is kunnen we het ook over skinheads hebben als voorbeeld: hoe ga je als leraar om met leerlingen die van huis uit een neonazi-achtige opvoeding meekrijgen?
op 21 01 2015 at 08:28 schreef Pickelhaube:
@Murat
Als een zoon van onze natie naar Syrië afreisde, werd hij toch minder dan op gehoopt werd bijgestuurd in onze overlegcultuur.
Maar jij vindt het “rioolrechts” als mensen er moeite mee hebben om achterlijke visies te onderschrijven? Als joodse homo ondervind ik bijna dagelijks op manieren die me zeer doen, dat die visies op vrouwen, joden en homo’s nogal gemeengoed zijn, ook bij verder heel gematigde moslims. Eens, in de bible belt zie je het ook, maar dat vind ik evengoed verschrikkelijk.
Wat ik niet begrijp: bedoel je te zeggen dat mensen die moeite hebben met zulke waarden niet links zouden zijn? Dat je eigenlijk alleen op de juiste manier progressief bent als je een volstrekt regressieve manier van denken tolereert en anders zelfs “rioolrechts” bent? Hoe verklaar je dat Charlie Hebdo een links blad is?
op 21 01 2015 at 10:51 schreef Nrosa:
Het Nederlandse leger heeft bij een ‘vredesmissie’ in Mali 5 zwarte moslims gedood. Is niet erg, lullen we niet over.. Ik ben benieuwd hoeland het duurt tot een heel nieuwe generatie terroristen opstaat, dit is namelijk het perfecte recept. Tot dat tot het westen doordringt krijgen we nog een hoop verassingen en zeg niet dat ik niet gewaarschuwd heb..
op 21 01 2015 at 11:42 schreef cRR Kampen:
“Hoe verklaar je dat Charlie Hebdo een links blad is?” – das war einmal. Deze eeuw is Hebdo gewoon in de mainstream van extreemrechts gestapt, het moslimbashen werd de norm.
Nrosa, ik keek inderdaad ook op van onze mooie vredesmissie vandaag. Maar het was natuurlijk zelfverdediging, want die zwarte moslims hadden terroristische ladders gemaakt waarmee ze bijna bij de heli’s konden komen :)
Het waren trouwens Touaregs en het _eigenlijke_ nieuws is dat die blijkbaar ook maar een monsterverbond met aQM enzo gemaakt hebben
Toestand Mali: gevaarlijkste ‘vredesmissie’ van de wereld met al 44 VN-doden (vooral zwarte, uit Tsjaad, want de Fransen zorgen wel goed voor zichzelf en ze kunnen ook heel goed leiding geven :) ).
Dodental stijgt de afgelopen twee jaren nogal. Logisch, dit is helemaal geen ‘vredesmissie’ en deze slag zal gewoon weer dik verloren worden, met als uitkomst natuurlijk ook weer spill-over en dús verdere uitbreiding van de islamitische sekten over Mali én buurlanden.
Intussen neemt Boko Haram ook weer hele gebieden in, want Nigeria en Kameroen kibbelen ipv een functionerend leger te sturen (de Nigeriaanse 7e divisie is ongeveer uitgeschakeld, ook).
op 21 01 2015 at 11:44 schreef Pickelhaube:
@Nrosa
Je snapt dat die vijf dode toearegs gelieerd zijn aan Al Qaeda en die daar dood en verderf kwamen zaaien in Mali, prachtige islamitische schrijnen en gebouwen gingen slopen en belangrijker nog, de Malinese bevolking een Taliban achtig regime oplegden? Dat de malinezen evengoed islamitisch zijn, maar van een mooiere, wijzere en verdraagzame versie, die nu door de nihilistische kaalslag van Al Qaeda verwoest wordt?
Ik vind vijf dode Toeareg terroristen nog te weinig.
op 21 01 2015 at 13:54 schreef cRR Kampen:
En Pickelhaube weet ook al geen barst van Mali. Die slaagt er dus in de Touaregs met al-Qaeda-M te vereenzelvigen :D :D
Zeker omdat ze ’n kleurtje hebben, Pickel? Idioot!
op 21 01 2015 at 14:04 schreef Nrosa:
Dat was een nomadenvolk, hoe zijn ze zo rap verworden tot, een tot de tanden bewapende groep terroristen, zomaar??
op 21 01 2015 at 17:05 schreef Harry:
op 21 01 2015 at 20:30 schreef Pickelhaube:
@cRR Kampen
Als ik het goed begrijp: De MNLA waarvan die vijf dode vechters waren, gingen al lang geleden samenwerken met Al Qaeda in Maghreb en Ansar Dine tegen het democratische en zeer vreedzame Mali. Die allemaal uit Toeareg bestaande groepen zijn niet oorspronkelijk uit Mali afkomstig en richten daar een spoor van vernieling aan. Ze zijn samengesteld uit vechters die Khadaffi tot het einde steunden en opereren dwars door elkaar heen. We doen daar goed werk.
op 21 01 2015 at 20:56 schreef John de Beer:
Moslims zijn in Nederland de afgelopen decennia veelal niet als gelijke burgers behandeld, maar als onmondige achterblijvertjes (onderwijs in eigen taal en cultuur, overheidsbrochures in 5 verschillende talen, subsidie voor gescheiden zwemmen) voor wie de weldenkende Nederlander wel eens zou bepalen wat goed voor ze was. Maar nog steeds kenmerkt vergoelijking en goedpraten van islamitische afwijkingen het brein van veel progressieve geesten en worden moslims absoluut niet serieus genomen, laat staan als gelijke gezien. Paternalistisch, superieur, denigrerend.
op 22 01 2015 at 09:43 schreef cRR Kampen:
“We doen daar goed werk.” zei Pickel. We hebben daar NIETS te zoeken en het afmaken van mensen ‘omdat ze er dreigend uitzien’ is geen goed werk.
“… gingen al lang geleden samenwerken met Al Qaeda in Maghreb en Ansar Dine” en hoe ging het verder vanaf 27 juni 2012?
“… het democratische en zeer vreedzame Mali.”
Inlijsten, dit is tamelijk unieke nonsens. Maar ik heb zulke stuitende onzin weleens over het Libië van Khadaffi gehoord.
Malinese regeringen hebben sinds begin jaren negentig wel geprobeerd een aantal zaken te verbeteren, o.a. de wijdverbreide slavernij proberen kwijt te spelen (weinig van gelukt – Touaregs zitten hier ook tegen).
De kans op voortzetting van die verbeteringen is verwaarloosbaar. Twee oorzaken:
– We kennen het effect van westerse interventies nu wel… Die destabiliseren én verbreiden rebelliën.
– Veel belangrijker en serieus hopeloos is de klimaatverandering. Het is geen toeval dat het gebied in Mali waar afgelopen halve eeuw de jaarlijkse neerslag met tot 40% is afgenomen juist dat noordoosten is. Precies hetzelfde zie je in de Levant. Zoek op: voedselprijzen 2010-2012 × zomers Rusland, VS enz.
op 22 01 2015 at 12:47 schreef Pickelhaube:
Nou cRR, sinds 1991 is Mali toch heus een democratische meerpartijenstaat met een zwak leger en een grote kans op een nieuw jihadistan. Vergelijkingen met Khadaffi zijn volledig misplaatst, zeker als je bedenkt dat veel van de Toearegs die dat land nu verwoesten oud-strijders van Khadaffi zijn.
Dat westerse interventies (op verzoek van de malinese regering) rebellieën en destabilisatie bevorderen ben ik met je oneens. Tot de introductie van de counterinsurgency doctrine was dat wel zo, met name door het nietsontziende optreden van het Amerikaanse leger en de onvermijdelijke reactie daarop, maar multinationale interventiemachten doen dat tegenwoordig veel beter.
Eens wat betreft de klimaatverandering.
Dit vond ik nog de meest houtsnijdende kritiek op operatie Serval.
op 22 01 2015 at 16:18 schreef cRR Kampen:
” maar multinationale interventiemachten doen dat tegenwoordig veel beter.” – Libië, interventie waar ik helemaal vóór was, haalde niet erg veel uit. Dat is een deksel op mijn neus, idem het afzetten van de Taleban per dec 2001: ik was er voor, inmiddels heb ik m’n twijfels. Hoewel die Talebanfactie toen wel extreem gevaarlijk was (ik zag ze in maart 2001 in staat tot een complete femicide).
Dank voor artikel, dat ik iets later vandaag doorneem.
op 29 01 2015 at 00:00 schreef Natasha:
Jóh, revolutionair idee!