Beseffen Tijs van den Brink en Paul Verspeek dat ze met mensenlevens spelen?
Fréderike Geerdink
Scène uit Kwaidan (Kobayashi Masaki, 1964)
Geluisterd heb ik niet want ik verdraag het niet, Dit is de Dag met de verschrikkelijke Tijs van den Brink. Zijn aankondiging op Twitter was duidelijk zat. U kunt wel zeggen dat ik ontplofte. Veel Nederlandse media, en vooral de populaire, gaan maar door met zulke gevaarlijke, onverantwoordelijke rotzooi, dag na dag na dag. Ze scoren er goeie kijk- en luistercijfers mee, maken flink wat reactie los en denken dan dat ze succesvol zijn. Flash news: je bent niet succesvol, je bent fout.
Zie dat concept dan. Twee witte mannen – eentje van Wit Links (dank, Willem Schinkel) en de ander de grootste hitser van ‘s lands grootste hitskrant, bespreken de volstrekt achterhaalde vraag of racisme in Nederland ‘doodnormaal’ is (ja, dat is het, open je ogen!) en daar mag een zwarte man dan op ‘reageren’. Die man, cabaretier en acteur Steven Brunswijk, bleek even later afgezegd te hebben; een wijs man. Het deed me denken aan de uitzending van RTL Late Night waar Jerry Afriyie ‘mocht reageren’ op het racisme van Jenny D., aanvoerster der blokkerende Friezen, maar wel vanuit het publiek, niet aan tafel. Had Van den Brink Brunswijk uitgenodigd naar de studio te komen? Of mocht hij via een telefoonlijn reageren op racistische troep, de troep waar hij elke dag mee leeft en die Van den Brink met zijn aanpak en gasten achteloos in twijfel trekt? Moreel totaal failliet, die Tijs.
Beseffen Tijs van den Brink & Co dat ze met mensenlevens spelen? Is Van den Brink zich ervan bewust dat er zeer recent een gewelddadige aanval op antiracisme-activisten heeft plaatsgevonden? Denkt hij dan niet ná over wat voor actie dat van hem vergt als programmamaker?
Stevig bijspijkeren
Het is niet alleen Brink natuurlijk. Behalve hem hebben we Pauw, Jinek, Ekiz, De Telegraaf, en nog een hele zwik andere journalisten en media die op alle mogelijke manieren keer op keer meer of minder opzichtig de mist ingaan als het over racisme gaat. Wanneer gaan die mensen hun verantwoordelijkheid eens nemen? Trek je een jaar terug uit de media, laat je in dat jaar stevig bijspijkeren over racisme en schaam je dan in retrospectief zó kapot dat je je hoofd nooit meer in de media laat zien. Nu, wegwezen!
Ook gisteren in het Nederlandse spelen-met-levenstheater dat ‘media’ het: een portretterend interview met een regelrechte neo-nazi door Paul Verspeek op RTV Rijnmond. Waarom? Verspeek op Twitter: “Dat heeft niets met ‘een podium geven’ te maken. Wel met het willen begrijpen waarom de wereld is zoals hij is.” Nou, en die zoektocht van Paul om de wereld te begrijpen, die houdt ‘ie niet voor zichzelf, nee, die maakt hij publiek. Gewoon in een leuk vormpje op de radio, met een praatgrage neo-nazi, waarom niet? Journalistiek niveau: nul, verantwoordelijkheidsbesef: nul. Verspeek, check your privilege! Stop ermee mensen in gevaar te brengen!
Een vis in een kom
Van den Brink en Verspeek spreken zich ongetwijfeld braaf uit tegen ‘ racisme in het voetbal’. Dat racisme, heren, druipt van jullie eigen programma’s af, zíe je dat niet? Je gebruikt die stuitende woorden die op de tribunes te horen waren niet, maar die woorden zijn een uiting van racisme, net zoals jullie programma’s. Alles, álles heeft een wit perspectief, zelfs als je ook zwarte mensen uitnodigt lukt het je niet daarvan weg te komen. ‘Hij heeft net afgebeld helaas’, twitterde Van Den Brink over Brunswijk. Goh, hoe zou dat nou komen? Vervelend he, dat mensen in gemarginaliseerde posities niet in je programma willen komen? Je vraagt ze wel, maar ja, ze willen niet. What can you do?
Ik moest ineens denken aan een EO-item van twee, drie decennia geleden – ik kan het online niet terugvinden helaas. Zo’n EO-man ging met een tafel op straat staan met op tafel een vis in een kom. In de kom ook een stokje met een bordje bij wijze van tekstballonnetje voor de vis: “Ik heb geen water nodig.” De EO-man schoot vervolgens voorbijgangers aan met de vraag: “Heeft u God nodig?” Zo’n voorbijganger zei dan iets als: “Ja neuh, ik denk het niet. Hoezo?”, en dan nam de EO-man hem of haar mee naar de vis in de kom en zei: “Wat denkt u nu u dit ziet? Heeft u God niet nodig in uw leven?” Ik keek en lachte me helemaal kapot.
En nu vraagt opper-EO-man Tijs van den Brink (misschien was hij het wel, met die vis!) in zijn talkshow: “Is racisme in Nederland doodgewoon?” Ja, Tijs, net zoals die vis omringd door water: wij leven in een racistische maatschappij. Alleen jij beseft dat niet, zó natuurlijk voelt het voor jou. Als een vis in het water ben je. Precies zó normaal is racisme in Nederland.
Fréderike Geerdink is journalist. Als Turkije-kenner en Koerdistan-correspondent leert ze veel over Nederland. Steun haar met een financiële bijdrage op Patron.
Fréderike Geerdink, 21.11.2019 @ 07:16