Bali (8)

Peter Breedveld

Ik weet niet meer waar ik het gelezen heb, misschien bij Marion Bloem, dat deuren op Bali van cruciaal cultureel belang zijn. Je ziet zelden zomaar een deur op Bali, ze zijn allemaal indrukwekkend gebeeldhouwd of gesneden, versierd met ornamenten, vaak voorzien van een gezicht. Ze zijn hun eigen poortwachters, ze boezemen ontzag in, je aarzelt altijd even voordat je erdoor gaat.

Ze verschaffen altijd toegang tot een wereld die compleet verschilt van de wereld die je net verliet. Iedere deur, of poort, verschaft toegang tot een nieuwe dimensie. Tempels betreed je altijd tussen wat doet denken aan twee uit elkaar geschoven panelen, twee helften van een trapvormige punt, als in een science fiction-film. Als je jezelf ergens op de gedachte zou kunnen betrappen dat de goden ruimtevarende engineers zijn, die van de aarde hun proeftuin hebben gemaakt, dan wel op Bali, denk ik.

Oude tempel

Er is een brug in Ubud, ik heb ‘m vaker genoemd, waar het drukke stadsleven overheen dendert en die uitzicht geeft op een verstild, pittoresk plattelandstafereel uit voorbije eeuwen. Ik zag er een keer een naakte vrouw zich wassen in een riviertje. Om die wereld te bereiken moet je eerst weer een poort door en een trap af. Beneden ontdekten een enorme troep, een pad van plastic afval, verpakkingen, flesjes, die langs een oude tempel leiden naar een weg door groene heuvels waar de stad kilometers ver weg lijkt, terwijl je er hoogstens tweehonderd meter vandaan bent.

We liepen de weg helemaal af, kwamen af en toe wandelaars tegen, toeristen die niks zeiden, nors naar de grond keken en die ik daarom des te uitbundiger begroette. Tot we in een dorpje terechtkwamen waar kleine jongetjes met een reusachtige vlieger speelden. Ik wilde een foto van ze maken, maar ze gingen allebei achter die vlieger staan. Balinezen, heb ik gemerkt, hebben er een hekel aan gefotografeerd te worden.

Balinees gewriemel

Niet zo gek natuurlijk, want iedere toerist richt zijn camera op elke Balinees, elk gebouw, elk ornament dat-ie tegenkomt. Veel Balinese kunstenaars hebben op hun beurt die fotograferende toeristen vastgelegd. Er is een genre in de Balinese schilderkunst, heb ik gemerkt, schilderijen die doen denken aan de legpuzzels van de Nederlandse tekenaar Jan van Haasteren, en waarbij een Balinees landschap ziet, of een dorpsgezicht, tjokvol mensen die het land bewerken, feestvieren, een crematieritueel uitvoeren, eten bereiden, meedoen aan een protestdemonstratie enzovoort, enzovoort.

Tussen al dat Balinese gewriemel lopen de langneuzige toeristen met hun telelenzen. Zo zien de Balinezen ons.

Tot de islam bekeerd

We liepen verder, tussen rijstvelden door, totaal verlaten maar wel voorzien van briefjes op stokken waarop stond dat als we die velden wilden fotograferen, daarvoor moest worden gedokt. Alleen aan wie er moesten worden gedokt, werd niet duidelijk. Ik maakte wat foto’s met mijn telefoon en meteen startte iemand zijn brommer op en kwam onze richting op. Ik dacht dat dat degene was die de gage voor het fotograferen ging innen, maar hij negeerde ons en reed voorbij.

We kregen dorst en passeerden een winkeltje met een terrasje. Ervoor stonden een Indonesisch meisje en een blonde jongen tegen een brommer aangeleund. Ze groetten ons. Een vrouw nam onze bestelling op en we praatten wat met het jonge stel. Ik hield de jongen voor een Australiër of zoiets, een surfer, maar hij zei dat hij uit Rusland kwam. Hij was getrouwd met het meisje, dat niet Balinees was maar Javaans. Ik vroeg of ze moslim was en aan hem of hij zich tot de islam had bekeerd.

Balinese honden

“Ik ben als moslim geboren”, zei hij. Dat had ik niet verwacht, een blonde Rus met blauwe ogen, die moest Russisch orthodox zijn of atheïst. Maar hij kwam uit Kazachstan of zoiets. Waarom hij zijn land verlaten had, kwamen we niet te weten maar hij had de afgelopen tien jaar heel Oost-Azië afgereisd. Sinds een jaar was hij getrouwd met de Javaanse. Wat hij voor de kost deed, bleef eveneens geheim.

We liepen verder. Op een bord stond dat het nog zes kilometer was voordat we Ubud weer bereikten. We liepen door een dorp waar de mensen met kromme messen liepen, om rijstplanten te snijden, of enorme vrachten op hun hoofd. We zagen een vrouw met een stapel hout op haar hoofd. Alle honden blaften naar ons. Maar als je je camera op ze richt, maken de honden zich snel uit de voeten, of poten. Zelfs de honden op Bali zijn dat gefotografeer helemaal zat.

We vroegen een politieman de weg. Hij zei dat we weer helemaal terug moesten om in Ubud te komen. Daar hadden we natuurlijk, dorstig en verhit als we waren, geen zin in. Gelukkig hoef je op Bali nooit ver te lopen voordat een passerende automobilist vraagt of je een lift nodig hebt. Op elkaar gepropt in de cabine van een mini-vrachtwagen, de chauffeur, Hassnae en ik, zijn we toen weer terug naar Ubud gereden.

Tweet

Peter Breedveld, Reizen, 19.09.2014 @ 13:06

[Home]
 

Δ