Armoe
Tom Lievens
Al bijna twintig jaar banjer ik in de Spaanse contreien rond, bezwangerde een aantal maal een vrouw, werkte er, was er werkloos, betaalde belastingen en betaalde er boetes. Kortom, ik deed en doe hetzelfde als u lezer, alleen een aantal lengte en breedtegraden zuidelijker dan u.
Lengte en breedtegraden worden uitgedrukt in cijfers. Kijk! Zelfs ik bezondig mij eraan. Cijfertjes. En laat het nu net die cijfertjes zijn die mij de keel uithangen bij het lezen van de dagelijkse couranten. De door vaalwitte figuren in donkere krochten gewrochte tabellen van vermenigvuldigen, delen, optellen en aftrekken zeggen mij niets. Ik vraag mij af of die wezens nog gevoel hebben bij al dat cijfergegoochel. Misschien bij het aftrekken, wie weet. Ik vermoed dat zij na de dagelijkse geleverde wiskundige arbeid naar een lege waterput worden begeleidt en er: Procentjes! mogen in schreeuwen waarop ze kwijlend van wiskundige geilheid het antwoord: Centjes! Centjes, centjes…uit de put horen opstijgen.
Houd nog even uw adem in alvorens u uw geblaat van ongefundeerde kritiek begint te spuien. Ik ben nog niet eens begonnen.
In gezelschap verkondigen: “Ik weet het niet”, is een kapitale zonde in deze nieuwe wereldorde die weinigen durven te begaan. Nog altijd beter met een aangeleerde, goedgetrainde intelligente blik een algemeenheid verkondigen waarvan de spreker zeker is dat hij niet met rode oren het pand moet verlaten. Alleen al deze taktiek zou hem met eeuwige schaamte moeten neerbliksemen!
Laat mij deze zonde begaan: Ik weet het niet, en ik snap het niet wat al die cijfertjes me vertellen. Crisis, geldtekort, staatshuishouden uit evenwicht en nog meer van dat gekweel begrijp ik niet. Wat ik wel begrijp is dat mijn hartspier in samenwerking met mijn denkspier de ganse zooi hemeltergend vinden op menselijk vlak.
Net die menselijkheid is wat mij altijd aantrok in dit Zuiders land. Begrijp me niet verkeerd, ook hier lopen klootzakken eerste klas rond, maar toch. Het niet begrijpen van een ongemeen harde crisis vertaalde zich in de geboorte op 15 mei van de Indignados (verontwaardigden). Geëvolueerd naar en beter bekend als de Occupy-beweging. De niet begrijpende medemens die plots bleek te bestaan uit alle lagen van de bevolking wilde antwoorden op waarom hij hier in het Zuiden niet kan genieten van een degelijke werklozensteun zoals in het Noorden. Waarom zijn loon een stuk lager is dan in het Noorden. Waarom zijn kinderen naar een school gaan waar de verwarming bij gebrek aan “centjes, centjes..” twee uur per dag wordt aangezet om diezelfde “centjes, centjes…” te besparen. Waarom zijn klinieken plots een derde bedden minder beschikbaar heeft en dat volgens zijn beleidsmakers geen invloed zal hebben op zijn gezondheidszorg. Ammehoela, geen invloed! Wat stonden die andere bedden daar dan te doen? Waarom 42 (tweeënveertig! Ding dong!) procent van de jongeren onder de dertig ’s ochtends niet op een nu niet meer overvolle trein hoeft plaats te nemen om zich aan de arbeid te begeven. Waarom, hoe zuinig hij ook leeft, er aan het eind van zijn loon nog steeds een stuk door te komen maand opdoemt. Voor de muggeziftende mensen onder u, ja ik gebruikte bij voorgaande even cijfermateriaal. Dat wel, begrijpbaar en menselijk cijfermateriaal.
Een aantal weken terug was ik kort in België en Nederland en het deed me plezier dat de crisis daar vooralsnog niet heeft toegeslagen. Blijf uw adem inhouden, en wacht nog even met uw “deskundige” vivisectie van mijn woorden. Neen, de crisis sloeg nog niet toe aldaar. Daar is de zorg hoeveel minder rijk men zal zijn als deze malaise aansleept. Maar ondertussen is er vrolijk voldoende tijd om met zijn allen gezellig te debateren over of zo’n jong als Mauro nu al dan niet het recht heeft om de Nederlandse bodem verder te bewandelen. Ondertussen is er tijd te over om zich druk te maken over een hek dat vijf centimeter teveel naar links of naar rechts geplaatst is. Die zorgen zijn tenminste alhier in het Zuiden van de baan. Hier gaat het erom of men nog ooit nog een hek zal kunnen bekostigen.
Maar elk nadeel heeft een voordeel: Er staat minder file en de etterende zweer van nationalisme en racisme kreeg zowaar een medicijn waar ze niet van terug had: armoe! Plots was de strijd voor een boterham met een onsje hespenworst en een bescheiden dak boven het hoofd de hoofdzaak. Die andere strijd zal verdergezet worden als tijden van vadsigheid en verveling aanbreken. Moet u ook eerst armoe lijden vooraleer het in uw duffe kop daagt dat niet de vreemdelingen of de Mauro’s van de lage landen de veroorzakers van alle onheil zijn?
Tom Lievens woont op een berg ergens tussen Barcelona en Manresa. Werkt aan een roman, schrijft reportages en een wekelijkse column voor apache.be en is correspondent in Catalonië voor VRT Radio 1. Heeft uiteraard een blog en twittert.
Tom Lievens, 08.12.2011 @ 08:47
18 Reacties
op 08 12 2011 at 09:25 schreef matxil:
Leuk geschreven stuk. Maar ging de 15M indignados beweging niet juist (en eigenlijk vooral) om het verouderde politieke systeem: het effectief 2-partijen systeem, de corruptie, de abominabele financiele voordelen voor politici, hun salarisverhogingen ondanks de bezuinigingen, etc…
Ook dat er in Spanje geen racisme/fascisme of nationalisme zou zijn, betwijfel ik. In Catalunya heb je PxC. En de PP beweert weliswaar democratisch te zijn, behalve dan als het om (bijv.) Franco gaat, of homo-rechten, of vrouwenrechten. Allemaal zaken, die nu, juist door de armoe, ondergesneeuwd dreigen te raken.
Verder barst Spanje zo´n beetje uit zijn voegen door (Catalaans/Baskisch/Gallego/Spaans) nationalisme.
op 08 12 2011 at 10:34 schreef Gert-Jan B:
Sinds wanneer zijn het de cijfertjes? Eerder al die meningen zijn het probleem. Ik vind dit ,ik vind dat. Het gehele nieuws staat er vol mee. Wanneer komen we eens met de feiten aanzetten? Met die verschrikkelijke cijfertjes? Die alle meningen in 1 klap overbodig maken?
Wat ik uit je column haal is enkel ‘ik begrijp t niet’.
Daar wordt ik nou zo moe van. Lekker langs de zijlijn schreeuwen ‘mwuh ik begrijp het niet!’. Zorg er dan voor dat je betrokken raakt, probeer het te begrijpen. En doe iets aan het probleem.
op 08 12 2011 at 10:53 schreef Bertje:
Heerlijk stuk.
Gewoon toegeven dat je het niet begrijpt, prachtig vanuit het hart gesproken.
Ik heb hartelijk moeten lachen.
op 08 12 2011 at 11:14 schreef Thomas E:
“Moet u ook eerst armoe lijden vooraleer het in uw duffe kop daagt dat niet de vreemdelingen of de Mauro’s van de lage landen de veroorzakers van alle onheil zijn?”
Tom, de geschiedenis heeft aangetoond, dat schaarste en armoede JUIST vreemdelingenhaat aanwakkeren. Iedereen knokt dan voor z’n eigen stukje brood en etnisch vreemde ‘meevreters’ hebben het gedaan.
op 08 12 2011 at 11:24 schreef Vandepotgerukt:
@Matxil
De 15M beweging kwam voornamelijk op gang omdat het in Spanje economisch van kwaad naar erger ging. Op de Plaza Catalunya, centrum Barcelona, bouwde men een enorm kamp op en elke avond waren er vergaderingen. De zaken die je opnoemt kwamen inderdaad ook aan bod, maar waren niet de essentie. De essentie was: Werk, woonst, aanpakken van corruptie en een degelijk sociaal systeem. Geen enkele politieke partij werd daar gedoogt. Nationalisme was not done. De afgelopen nationale verkiezingen deemsterde het nationalisme weg met als logisch en positief gevolg dat ook het racisme simpelweg veel minder invloed heeft.
@Gert-Jan B,
Alhier heb ik drie weken lang vanop Plaza Catalunya de zaken proberen te begrijpen ende er gratis en voor niks verschillende columns over geschreven, mij gerept om geen gummiknuppel in mijn bakkes te krijgen. Geen mening? Een hemeltergende ontmenselijking waarvoor ik met veel plezier drie maanden op een of andere plaza ga staan met de idealistische hoop deze te kunnen ombuigen naar een menselijke aanpak van zaken.
@Bertje,
Dank!
op 08 12 2011 at 11:25 schreef Emigrant:
Hoe, Gert-Jan B? Wat zou u doen aan het probleem?
op 08 12 2011 at 11:32 schreef Rebecca:
@Gert-Jan B
Een cursus ‘begrijpend lezen’ is voor jou geen overbodige luxe. Het ‘niet-begrijpen’ is juist de pointe van dit stuk. Grow up!
op 08 12 2011 at 11:41 schreef matxil:
@Vandepotgerukt. Ik was ook op datzelfde plein van 15-M, en mijn conclusie is anders. Het was niet in de eerste plaats een kritiek op de bezuinigingen, maar op de allereerste plaats een kritiek op de politiek. Alle politiek. Zoals jij zelf al zegt: “geen enkele politieke partij werd gedoogd”. Dat is precies mijn punt: het was gekeerd tegen het politieke systeem an sich. “No nos representan”, “No les votes” “No hay pan para tanto chorizo”, waren de slogans. Verder was de 15-M beweging in Barcelona veel kleiner dan in Madrid, juist omdat hier in Catalonia verscheidene nationalisten geen deel wilden uitmaken van een “Spaans protest”.
Verder, de afgelopen verkiezingen wonnen zowel de nationalistische CiU in Catalonia als de nationalistische Agur in Baskenland.
En als laatste, racisme is sowieso vast onderdeel van de Spaanse cultuur. Zie Vic, zie Badalona, zie Almería
op 08 12 2011 at 11:53 schreef Vandepotgerukt:
@Matxil
Ha, dan zijn we elkander verschillende malen gepasseerd dan.
En wat is de tendens de afgelopen maanden? Vic, hoor ik weinig of niets meer over, Badalona, kwispelstaart nog maar is ook stiller geworden. Tuurlijk zijn er gevallen van racisme. Maar in de pers en op straat gaat het nu voornamelijk over de crisis en besparingen en zijn de “minder” belangrijke zaken voor betere tijden. CIU is inderdaad een Catalaanse nationalistische partij, maar ook zij sturen bij en zijn sowieso een partij die nogal eens de vlag hangt afhangend vanwaar de wind blaast.
op 08 12 2011 at 12:01 schreef matxil:
Rectificatie: met Agur bedoelde ik Amaiur
op 08 12 2011 at 12:21 schreef kevin:
Rebecca: toch heeft Gert-Jan B hier een punt. Hoe kun je een mening serieus nemen van iemand die zelf al aangeeft er niks van te begrijpen?
op 08 12 2011 at 12:43 schreef Vandepotgerukt:
Er staat toch duidelijk: Dat ik een aantal dingen niet begrijp en een aantal dingel wel, me dunkt.
op 08 12 2011 at 12:50 schreef G!:
Hoe kun je een mening serieus nemen van iemand die zelf al aangeeft er niks van te begrijpen?
Dat kan heel goed Kevin, kennelijk begrijp jij het zelf niet.
De vraag of je moet willen begrijpen wat we allemaal opgedrongen krijgen – of dat nu cijfertjes of meningen zijn – is en blijft valide. Pleiten jij en Gert-Jan feitelijk niet gewoon voor het buitensluiten van iedereen die jullie onbegrijpelijke spelletje niet mee wil spelen?
op 08 12 2011 at 13:23 schreef Crisis in Spanje « Dat is niet zo!:
[…] het stuk “Armoe” van Tom Lievens, geplaatst op 8 december 2011 op FrontaalNaakt, wordt beweerd dat in Spanje […]
op 08 12 2011 at 14:57 schreef Rebecca:
@kevin
‘Hoe kun je een mening serieus nemen van iemand die zelf al aangeeft er niks van te begrijpen?’
De auteur vraagt ons nergens zijn mening serieus te nemen. Bovendien: we worden dag in dag uit geconfronteerd met politici die van ons vragen hun mening serieus te nemen terwijl ze werkelijk nergens iets van begrijpen.
Het bestaat.
op 08 12 2011 at 21:41 schreef Sasha Berkman:
Hier ten lande heeft de 1% met een vooruitziende blik Wilders al een tijdje geleden in de strijd gegooid. Verdeel en heers is altijd een wapen geweest van de heersers. Ze creeren zelfs issues vanuit het niets (hoofddoekjes problemen bv) om er maar voor te zorgen dat de mensen niet gezamelijk optrekken tegen de werkelijke schoften.
Verder heb je nog de zgn. “Liberalen” die de leugens over gelijke kansen in de kapitalistische samenleving blijven herhalen.
De fascisten van de PVV en de liberalen van de VVD zijn allebei een poot van de verdedigingsmechanismes van het soort mensen dat iedere dag steeds rijker wordt ten koste van de rest. Het soort lieden die simpelweg gesproken er financieel op vooruit zijn gegaan sinds bv de Irak oorlog. Die lieden hebben er belang bij dat de slachtoffers van enorme misdaden verdeeld blijven.
op 09 12 2011 at 09:48 schreef kevin:
@G! Ik pleit helemaal nergens voor, ik zeg alleen dat Gert-Jan B een punt heeft. Het spelletje is niet onbegrijpelijk en als je het niet begrijpt, dan kun je er inderdaad niet over meepraten. Ik kan niet goed inschatten wat de originele poster precies wel en niet begrijpt, maar ik snap niet hoe mensen zo lovend kunnen zijn over iemand die feitelijk zegt “ik begrijp er niks van, maar ik vind zus en zo”. Wat is zo’n mening waard?
@Rebecca Ik beweer dan ook niet dat de auteur dat vraagt. Ik denk niet dat politici het niet ‘begrijpen’. Denk je echt dat politici dom zijn? Of behartigen ze gewoon andere belangen — politieke belangen die op de onderbuik inspelen?
op 11 12 2011 at 19:16 schreef Bertje:
@ Kevin
Juist toegeven dat je het niet snapt of kan snappen betuigt m.i van een grote charme en een helder inzicht
Zo een mening is mij nu juist heel veel waard.
“Het spelletje is niet onbegrijpelijk en als je het niet begrijpt, dan kun je er inderdaad niet over meepraten.”
Is m.i daarom een volkomen flauwekul stelling.