Anthony Bourdain en het ‘vluchtelingenvraagstuk’
Peter Breedveld
Naar aanleiding van de dood van Anthony Bourdain, die ik vreselijk tekort zou doen als ik hem een TV-kok zou noemen, tweette de Volkskrant een link naar een twee jaar oud interview met hem door Marcel Langedijk. Er zit een heel vies smaakje aan dat gesprek, omdat Langedijk probeert Bourdain een aantal politiek incorrecte uitspraken te ontlokken.
Zo vraagt Langedijk aan Bourdain waarom hij zoveel met varkensvlees werkt. “Misschien ook omdat je een hekel hebt aan biologisch eten en vegetariërs?” Rare vraag die waarschijnlijk meer over Langedijk zegt dan over Bourdain. Varkensvlees eten wordt hier door clubs als Pegida gezien als een daad van verzet tegen de moslims, alsof die ermee zitten dat jij naar de hel gaat. Langedijk heeft kennelijk een hekel aan vegetariërs, en hoopt blijkbaar in Bourdain een bondgenoot te vinden. Aan biologisch eten heeft Langedijk ook een hekel, vandaar zijn eerdere vraag over super-foods: “slaan we daarin door?” Nee, zegt Bourdain, “misschien is het wel goed voor ons.”
Hou je van varkensvlees omdat je een hekel aan vegetariërs hebt? Bourdain antwoordt alweer ontkennend. Hij vindt het gewoon lekker. Verwacht je niet, dat mensen dingen eten omdat ze die lekker vinden, en niet om andere mensen een hak te zetten.
Massa-aanrandingen
Het heeft misschien te maken met onze historische houding ten aanzien van eten. Aan eten moet je geen plezier beleven, dat doe je omdat het noodzakelijk is. Het moet nut hebben. Het moet ons voeden en we maken er politieke statements mee. Die vreugdeloze blik op voedsel heeft Langedijk kennelijk ook niet van zich weten af te schudden. Gelukkig is onze eetcultuur enorm veranderd, de laatste jaren, natuurlijk door de invloed van die vermaledijde immigranten.
Echt heel erg naar wordt het als Langedijk vraagt naar het ‘vluchtelingenvraagstuk’ dat door Bourdain is aangekaart in een aflevering van zijn programma ‘Parts Unknown‘ over Keulen. Die aflevering is hier in haar geheel te zien. Bourdain praat hier met mensen over de zogenaamde “massaverkrachtingen” op de Oudejaarsnacht van 2015 naar 2016. Hier geeft Bourdain zijn visie op de nasleep ervan. Hij is zeer kritisch over degenen die het voorval gebruiken voor een haatcampagne tegen Syrische vluchtelingen en de open houding van Duitsland jegens immigranten in het algemeen (met dank aan Ruud Hendriks).
Langedijk heeft de aflevering kennelijk gezien, hij stelt dat Bourdain er ‘onomwonden de problemen rond de massa-aanrandingen in Keulen’ in bespreekt en vraagt hem dan, na nog eens benadrukt te hebben dat Bourdain ‘het vluchtelingenvraagstuk en de aanrandingen op oudejaarsavond’ aankaart: “Heeft je bezoek aan die stad je mening over het vluchtelingenvraagstuk veranderd?”
Syrische vluchtelingen
Op Twitter kreeg ik het meteen alweer aan de stok met types die vinden dat ik Langedijk onterecht in een kwaad daglicht stel, maar ik ken inmiddels echt de truukjes van de media wel om mensen in de richting van een bepaalde manier van denken te duwen. Dat Bourdain “onomwonden” het vluchtelingenvraagstuk in Duitsland aan de kaak stelt, in het licht dus van die “massa-aanrandingen”, die zich als een onwrikbaar feit in de collectieve psyche van het publiek hebben genesteld, suggereert dat Bourdain man en paard noemt, niks onder het vloerkleed veegt en onder de pet houdt, maar het gewoon durft te hebben over Syrische vluchtelingen die honderden vrouwen hebben aangerand en verkracht.
En niets is minder waar: Bourdain spreekt met autochtone en allochtone Duitsers en met vluchtelingen om te laten zien hoe veerkrachtig de Duitse bevolking is, ondanks verwoede pogingen de bevolking tegen vluchtelingen op te zetten. Bourdain doet hier wat NOS-correspondent Jeroen Wollaars en Wierd Duk hebben nagelaten, verblind door hun overtuiging dat er 1200 vrouwen waren aangerand door duizend Syrische vluchtelingen en alleen maar op zoek naar “bewijs” om dat verhaal te ondersteunen, waarbij iedereen, die daar kanttekeningen bij plaatste, op zeer agressieve wijze werd geïntimideerd.
Jammer dus voor Langedijk maar weer heeft hij niet beet. Bourdains mening over het vluchtelingenvraagstuk is niet veranderd en hij heeft niets dan lof over de bereidheid van de Keulse bevolking “dit samen op te lossen.”
Te prijzen valt dat Langedijk dit allemaal eerlijk opschrijft en Bourdain niet als een soort sokpop gebruikt voor het ventileren van zijn eigen mening. Zijn provocaties ketsen allemaal af op Bourdains intelligente en stevig gefundeerde positivisme.
Vermoord meisje
En waar ik dan echt ontzettend pissig van word, is één of andere lul die me verwijt de boel te verdraaien omdat Langedijk vraagt of Bourdains bezoek aan Keulen zijn mening over vluchtelingen heeft veranderd. “Hij zegt geen ‘massa-aanrandingen’, dat maak jij ervan!”
Op deze manier proberen journalisten en politici er steeds weer allerlei onfris gedachtegoed bij de kijkertjes in te fietsen, door dingen niet expliciet en letterlijk te zeggen, maar met van die achterbakse voorzetjes, zodat het jouw verantwoordelijkheid wordt. Je noemt eerst twee keer die “massa-aanrandingen” en dan vraag je of Bourdains bezoek aan Keulen zijn mening over het vluchtelingenvraagstuk heeft veranderd. “Hé, ik zei ‘bezoek aan Keulen’, niet massa-aanrandingen!” En dit in de bredere context van de Volkskrant die, mogen we toch wel stellen, al jaren inzet op een koortsachtige haatcampagne tegen moslims en allochtonen die hun eigenheid niet willen opgeven.
Eddy Terstall doet het ook zo. “Zei ik ‘islam’? Hoorde je me ‘islam’ zeggen? Ik heb het over ‘religie’! Wierd Duk ook: ‘Dat vermoorde meisje in Duitsland was bovendien joods’. Allemaal doen ze het zo, losse puzzelstukjes in je hoofd planten: hier een stukje over het antisemitisme van moslims, daar een stukje over de joodsheid van het slachtoffer van de Arabische moordenaar, aan jou de taak om er één geheel van te maken. Duk zegt dat niet, jij zegt dat. Terstall heeft zoiets nooit willen suggereren, het zit in jouw hoofd.
Achterlijke gewoonten
Zo kweek je haat, en de kwekers worden steeds brutaler, steeds explicieter. Dat kan, want de grenzen in jouw hoofd worden steeds een beetje meer opgeschoven. Je vindt het nu al redelijk om over negroïde genen te spreken, het is een feit dat vluchtelingen zich in Keulen met duizend tegelijk vergrepen aan evenzoveel vrouwen en daar komt het, hoor: VVD-parlementariër Han te Broeke die twittert dat “geweld en intimidatie van andersdenkenden” “achterlijke gewoonten uit het Midden-Oosten” zijn, De Telegraaf die een Nazi uitroept tot ‘martelaar van de arbeidersklasse‘, journalist Derk Jan Eppink die zijn hoop vestigt op een “gemotiveerde, jonge generatie” die de teloorgang van onze superieure cultuur tegengaat, zoals ze wel durven in Midden- en Oost-Europa en de VS. De PVV dient een racistisch wetsvoorstel in om criminele Antilliaanse Nederlanders uit te zetten en iedereen wordt boos op de Turk die uithaalt naar PVV’ers.
Intellectuele nieuwsgierigheid
Ik kende het werk van Anthony Bourdain helemaal niet, eigenlijk. Ik heb onlangs zijn comic gekocht, Hungry Ghosts, omdat hij daarin twee van mijn lievelingsdingen combineert: eten en yokai, Japanse bovennatuurlijke wezens. Maar nu ik gezien heb hoe hij zijn programma gebruikte voor integere journalistieke zoektochten naar wat mensen beweegt, hoe enorm zijn intellectuele en emotionele nieuwsgierigheid was, dat dat eten voor hem vooral een uitgangspunt is voor waardevolle ontmoetingen met vertegenwoordigers van andere culturen, wauw, wat een man. Ik zal al zijn programma’s moeten terugkijken.
Maar wat erg dat we hem nu moeten missen. Een bruggenbouwer, iemand die deuren opende, hele werelden inzichtelijk maakte, een man met zóveel empathie, die zó kon begeesteren. Ik moest denken aan Anil Ramdas. Die heeft dat ook niet volgehouden.
Is het Vrije Woord u écht lief? Help me dan met een financiële bijdrage. Deze website wordt elke dag bedreigd door de virtuele knokploegen van Domrechts, malafide Nederlandse journalisten en zelfs door de vicepremier. Steun Frontaal Naakt. Doneer aan de enige dwarsdenkende, onafhankelijke site van Nederland. Stort wat u missen kunt op rekeningnummer NL59 RABO 0393 4449 61 (N.P. Breedveld, Rabobank Rijswijk), SWIFT BIC RABONL2U o.v.v. ‘Frontaal Naakt’. Lees hier waarom dat niet met PayPal kan, maar steunen via Patreon kan weer wel. Nog liever heb ik dat u op Frontaal Naakt adverteert of mij inhuurt. Mail mij.
Peter Breedveld, 09.06.2018 @ 12:57