Angst
Herman van der Helm
We doen veel moeite voor om verlies te vermijden. We zijn bang om onze baan en daardoor ons inkomen kwijt te raken en vechten daarvoor. We zijn bang om gezondheid kwijt te raken, daarom eten we gezond, sporten zoveel mogelijk en kopen allerlei gezondheidsbevorderende middelen. Ook ons gezin, onze familie en onze vrienden mag niets overkomen.
We verzekeren ons daarom tegen van alles en nog wat omdat we bang zijn ons huis, onze auto, onze bezittingen, onze dierbaren te verliezen. We verzetten ons tegen de komst van mensen uit den vreemde omdat we bang zijn ons veilige leventje kwijt te raken. Het verlies van ons eigen leven beangstigt ons zo, dat daarom geloven in stand gehouden worden, levensverzekeringen afgesloten, veiligheidsmaatregelen getroffen worden, alles met het doel risico’s te mijden.
Angst stillen
Onze angst zorgt voor een grote behoefte aan bescherming tegen naderend onheil. Al is er rationeel bezien nog zo’n kleine kans dat we in de directe toekomst iets verliezen, we nemen onze maatregelen. We hebben een toenemende behoefte aan bewakers. We willen meer blauw op straat. We installeren alarminstallaties en camera’s. We willen meer handhavers in onze omgeving. We geven bergen geld uit aan beveiliging tegen extremisme en aanslagen. We hebben oeverloos veel wetten, verboden en regels in het leven geroepen om ons te verdedigen tegen het kwaad, waarbij we hogere straffen eisen ter zekerstelling van ons gevoel van veiligheid.
Hoe meer een onveiligheid in de publiciteit is, hoe dieper we in de buidel tasten om onze angst te stillen. Daar hebben we veel, heel veel voor over.
Op deze angst is onze samenleving gebouwd. De motor van onze economie draait op dit gevoel van onveiligheid. Legers, dijken, alternatieve energie, verzekeringen, farmacie, politie, AIVD, wapenindustrie, pensioen, alles voor het edele doel: ons gevoel van veiligheid. Zelfs het mogelijk verlies van status of imago geeft ons zo’n unheimisch gevoel dat we daar ook alles voor doen. We willen daarom de nieuwste auto’s, gadgets en kleding en meedoen met de nieuwste rages.
Privacy opofferen
Onveiligheidsgevoel is big business. We willen eigenlijk niet nadenken over wat we kunnen verliezen en kopen dit dan af door te investeren in beschermingsproducten en maatregelen en tuigen veel ‘waak over ons’ instellingen op. We kopen onze tevredenheid, ons comfort terug waardoor de angst naar de achtergrond verdwijnt. We offeren er graag onze privacy voor op. Dat dit gretig opgepakt wordt door bedrijven en overheden om hun inkomsten en invloed te vergroten, moge duidelijk zijn. Er is voor hen geen behoefte dit te veranderen en ze hebben er baat bij dit te versterken. Als je goed kijkt, zie je dit in alle lagen van de maatschappij plaatsvinden.
Toch zijn er enkelen die de angst niet meer hebben om bezittingen, familie en vrienden, maar ook het eigen leven te verliezen. Ze hebben afscheid genomen van bezit en het eigen lichaam. Zij kiezen ervoor met zoveel mogelijk effect en publiciteit hun leven op te geven. In bijvoorbeeld Parijs, Beslam, Bangkok, Beiroet, Syrië en op vele andere plaatsen manifesteren ze de overwonnen angst, door zichzelf te vernietigen en daarbij zoveel mogelijk anderen mee te nemen. Een grote chaos achterlatend.
Zelfmoordpoging
Voor ons is dit onbegrijpelijk. We worden hier nog veel banger van. We kunnen ons niet verplaatsen in de vernietigingsdrang van deze individuen en begrijpen totaal niet wat hen drijft. We veroordelen het en willen het plaatsen binnen de ons bekende kaders. We denken dat het veroorzaakt wordt door een bepaald idealisme, of door een of ander geloof. Toch is het eenvoudig de afwezigheid, of op zijn minst de sterke onderdrukking, van de angst om het leven te verliezen. Veel mensen die ooit een zelfmoordpoging hebben gedaan, snappen dit als geen ander.
Dat dit voor een ‘gezond’ mens onbegrijpelijk is en een enorme angst oproept, is logisch. Er wordt aan de grondvesten van je zekerheid geknaagd. Terwijl deze confrontatie juist zo mooi zou kunnen zijn om de eigen betrekkelijkheid te leren kennen. De plek die we hier innemen en die nu eens niet meer zo zeker is als we altijd gedacht hebben. Welke waarde we nu werkelijk aan ons leven moeten hechten.
Visie overnemen
Door onszelf zo bang te maken voor verlies, hebben we onze eigen gevangenis gecreëerd en daar kunnen we nu iets aan doen. Een klein beetje minder onze eigen angsten ons leven laten regeren zou ons en de maatschappij goed doen. Het mogelijke verlies van ons eigen leven eens goed onder ogen te zien en als minder dramatisch te beschouwen. Een klein beetje visie overnemen van ‘hen die we niet begrijpen’.
We hebben uiteindelijk niets te verliezen.
Herman van der Helm is uitvinder, ondernemer en de geestelijke vader van het Burgernetwerk.
Herman van der Helm, 29.12.2015 @ 12:25
4 Reacties
op 29 12 2015 at 12:42 schreef Mario:
En zo omschrijft Herman ‘angst’, hoe (ir)rationeel ook, in meer dan die vijf veelal onbegrijpelijke letters.
Mooi! En dank, Herman!
op 30 12 2015 at 02:48 schreef vander F:
Nou heb ik zelf geen last van dt soort existentiële angsten, en wordt er volgens mij vooral door de pers gepraat over angst en bange burgers:
‘We offeren er graag onze privacy voor op. Dat dit gretig opgepakt wordt door bedrijven en overheden om hun inkomsten en invloed te vergroten, moge duidelijk zijn.’
We?
Nee, juist de overheid ondergraaft onze privacy, onder het mom van pedofielen en terroristen, de Macht roept dat de burger bang is, vult kranten en bladen met die visie, laat die zogenaamde ‘bange burgers’ aan het woord, de NOS zoomt daar op in, ‘bange burgers in Geldermalsen!!’ “xenofoben!!’
De volgende dag lees je in een klein artikel ergens dat die, idd boze burgers, over het algemeen helemaal geen bezwaar tegen een AZC hadden, alleen die enorme massaliteit van die opvang (een paar honderd was acceptabel geweest), en het ongevraagd door de strot geduwd krijgen, de hijgerige sfeer op de mediaas.
Heel anders dan de ongenuanceerde schreeuwende krantenkoppen en tv journaal die slechts inzoomden op wat schreeuwers.
Een vrouw die de volgende dag meldt dat de sfeer tijdens de ‘raadsvergadering’ totaal was opgefokt, dat ze zich ook door de emotionele wervelwind had laten meeslepen
op 30 12 2015 at 12:41 schreef Paul Hoekveld:
Hele mooie sprekende column.
op 31 12 2015 at 22:20 schreef Sasha Berkman:
We gaan nog wat mee maken hier ben ik bang.