Als er één land klaar is voor de sharia, is het Nederland
Gemme Burger
Daar waar sharia in Groot Brittannië al ingevoerd is met meer dan 85 operationele rechtbanken, vindt 72 procent van de Nederlanders dat er een grondwettelijk verbod op de sharia in Nederland moet komen (De Hond, 2012). Opmerkelijk toch, blijkbaar vindt 72 procent dat het volledig uit de hand loopt in Groot Brittannië. Niets is minder waar, Nederlanders denken bij sharia nog altijd aan steniging en handen afhakken en weten simpelweg niet hoe verschillend sharia wereldwijd geïmplementeerd wordt.
Wie op een genuanceerde wijze in debat wil over de sharia, loopt groot risico om in een Babylonische spraakverwarring verzeild te raken. Want sharia, is dat niet dat rechtssysteem van IS en Boko Haram, dat vrouwen laat stenigen en handen afhakt? Het antwoord is heel simpel: als zij zeggen dat dat sharia is, dan is dat ook sharia. Daar waar een katholieke priester door de paus geëxcommuniceerd kan worden, als hij het leven van Jezus ontkent, gaat de islamitische geestelijke vrijuit.
Verschillende verhalen
Ik interviewde voor mijn onderzoek aan de Vrije Universiteit verschillende Nederlandse imams over hun visie op sharia en ik kreeg heel verschillende verhalen te horen.
Eén imam zei bijvoorbeeld: “sharia moet je zien als religieuze ondersteuning van het desbetreffende staatsrecht waaraan het ondergeschikt is. Iemand die in de gevangenis zit weet dat hij niet mag stelen, maar weet hij ook hoe hij als moslim kan voorkomen dat hij in de verleiding komt om te stelen? Sharia zie ik als het juiste pad dat voorkomt dat je een staatswettelijke overtreding begaat. Daar is overigens geen shariarechtbank voor nodig, als imam leg ik niks op ik geef enkel advies.”
Een andere imam zei: “De sharia schrijft geen overheidsmodel voor, zij heeft enkel grondverplichtingen. De meeste van die verplichtingen zijn verankerd in het Nederlands staatsrecht, maar er zijn ook elementen waar het juridisch recht geen uitspraken over doet, u moet dan denken aan ethische kwesties zoals overspel. De meeste Nederlanders zullen erkennen dat overspel niet iets goeds is, als je moslim bent dan kan sharia-rechtspraak je helpen om met God in het reine te komen.”
En een derde imam: “Ik zie sharia als een puur filosofisch en spiritueel pad. Het gaat om de band die jij met God hebt en de spirituele weg die jij aflegt om bij God te kunnen zijn.”
Voorgeschreven gedragsweg
Die verschillende manieren om sharia uit te leggen, laten zich het beste verklaren doordat het woord sharia in de Koran slechts één keer wordt genoemd en wel op een vrij algemene wijze:
‘Daarna hebben wij u geplaatst op een voorgeschreven gedragsweg (sharia) volg niet de lusten dergenen die niet weten’ (Koran vert. Kramers, 45:18.)
That’s it. Vervolgens hebben zeker acht verschillende rechtsscholen (madhabs) zich door de eeuwen heen bezig gehouden met de vraag hoe die gedragsweg vertaald dient te worden naar het dagelijks leven.
Is de Koran dan zo onduidelijk? Misschien, maar belangrijker is de constatering dat de Koran geen wetboek is. Sharia is dus ook geen recht in juridische zin. De Koran is in de eerste plaats voor moslims het woord van God. En zoals in wel meer religies, is het wezen van God ondoorgrondelijk.
Levensstijl of rechtssysteem
Wie de sharia wil toepassen, ontkomt dan ook niet aan menselijke interpretatie en dat heeft dan weer tot gevolg dat er verschillende betekenissen ontstaan. Al eeuwenlang is er discussie over: gaat het hier om een levensstijl of om een rechtssysteem? Behelst sharia enkel de vijf pilaren of is het meer dan dat? Welke regel geldt voor welke situatie?
In elk land, bij elke religieuze groep en bij elke sharia-rechtbank worden er weer andere keuzes gemaakt of concessies gedaan. Daarnaast groeit Shariabankieren wereldwijd er zijn zelfs al enkele grote Britse banken die deze duurzame, crisisbestendige wijze van bankieren aanbieden. Wie denkt dat een land zonder shariarechtbank of shariabankieren ook shariavrij is heeft het mis. Elke moslim probeert in het dagelijks leven te leven volgens sharia.
Waarom dan toch die angst voor een woord dat op zoveel manieren uit te leggen valt? Het antwoord is simpel: Niet in elk land is die vreedzame discussie over sharia mogelijk. Saudi-Arabië en Iran zijn nog altijd koplopers daar waar het gaat om het opleggen van regels, of die nou religieus van aard zijn of niet. Fundamentalistische groeperingen grijpen terug op een aloude verstarde sharia, die zich ontwikkelde in de eerste eeuwen na Mohammed, ook wel de klassieke sharia genoemd.
Rekbaar begrip
Ons beeld van sharia wordt gedomineerd door die groepen. Ik onderzocht de wijze waarop Nederlandse krantenmedia berichten over sharia en in vrijwel alle gevallen werd dit woord in verband gebracht met terroristische groeperingen en lijfstraffen. Dat is niet onlogisch, aangezien nieuws pas nieuwswaardig is als het de dagelijkse gang van zaken overstijgt. Natuurlijk is het nieuws als IS onder het mom van sharia executies uitvoert. Het zou raar zijn als de media dagelijks zouden berichten over hoe sharia-rechtbanken familiaire geschillen in Groot Brittannië, Jemen of Indonesië beslechten.
Door de constante associaties met terreurgroepen en totalitaire regimes vergeten we echter dat sharia een rekbaar begrip is, dat op verschillende plaatsen in de wereld op heel verschillende manieren wordt gebruikt. Er wonen in Nederland iets minder dan een miljoen moslims, iets minder dan de helft ziet nooit een moskee van binnen. De andere helft loopt sterk uiteen als het gaat om religieuze stroming en etniciteit (CBS).
Staatsrecht torpederen
Laat Nederland nou één van de beste voorbeelden ter wereld zijn van een land met van oudsher mensen met heel verschillende achtergronden (katholiek/protestants) waarbij het toch gelukt is om een nationaal gevoel op te wekken. Waar ter wereld kan een sharia-rechtbank, waarin moslims van verschillende gezindten zich vertegenwoordigd voelen, beter worden opgericht?
Als u bang bent dat sharia het Nederlands staatsrecht zal torpederen, hoeft u alleen maar even te kijken naar de situatie in Groot Brittannië. Voor zover ik weet dienen alle Britten zich nog steeds te houden aan Brits staatsrecht.
Gemme Burger is religiewetenschapper en journalist. Hij deed onderzoek naar de betekenissen van sharia in de media en onder Nederlandse imams. Zijn onderzoek is hier te downloaden.
Gastschrijver, 16.06.2015 @ 07:43
25 Reacties
op 16 06 2015 at 07:59 schreef Dennis:
Goed stuk!
Eerlijk? Ik zag ook door de bomen het shariabos niet meer. Je leg het duidelijk uit. Als je hier een gewoonte van maakt dan moet je wel een geweldige loopbaan als journalist tegemoet gaan.
op 16 06 2015 at 08:02 schreef jos:
Dit is een veel te genuanceerd stuk waar Nederland veel te opgefokt voor is.
op 16 06 2015 at 08:58 schreef PLB:
Jammer dat Gemme Burger geen kritische noten over de methodiek van Maurice de Hond in zijn scriptie heeft geleverd. Hebben zijn begeleiders niet hierop gewezen?
Als je het gaat berekenen, dan zijn die percentages nogal onwaarschijnlijk:
“Hoewel het aantal moslims in Nederland door het CBS op 5.7 % van de bevolking geschat werd (SCP 2004:5), blijkt uit een steekproef van opiniepeiler Maurice de Hond dat 68 % van de Nederlandse bevolking vindt dat er meer dan genoeg islam is in Nederland. Daarnaast vindt 72 % van de bevolking dat er in Nederland een grondwettelijk verbod op de sharia moet komen (De Hond, 2012). ”
Dus, volgens De hond, zou 10.88 miljoen* mensen vinden dat er genoeg islam in Nederland zou zijn….
*(0.68*16.000.0000)
en
dat Daarnaast vindt 11.52 miljoen* mensen vinden dat er in Nederland een grondwettelijk verbod op de sharia moet komen.
*(0.72*16.000.0000)
Lijkt me nogal sterk…Maar word gewoon kritiekloos overgenomen. DERP.
Dan heb ik ook nog ‘gestylized’ cijfer (16 miljoen mensen als 100%) van totale Ned bevolking gebruikt.
op 16 06 2015 at 09:00 schreef Thomas E:
Deze uitstekende les zou op alle scholen gegeven moeten worden.
Maar helaas, een mens blijft toch altijd gevoelig voor het ergste doemscenario, dus ‘de’ sharia van IS en ‘de’ sharia van Iran zullen hun top of mind positie niet gauw opgeven. Net zoals een simpel huidkankertje minder spraakmakend is dan een verwoestende alvleesklier- of leverkanker.
op 16 06 2015 at 09:19 schreef Haes:
@jos
En toch dienen deze genuanceerde stukken constant geschreven te worden, om aan die opgefoktheid het hoofd te bieden.
Ik vind het een overtuigend stuk, vooral met die inbedding in de Nederlandse traditie. Op die manier verwoord, is dat iets om trots op te zijn. En trots op Nederland (pun intended) is een gevoel dat ik al heel lang ontbeer.
op 16 06 2015 at 09:39 schreef Roland:
Ik vind een sharia-rechtbank net zo’n ondersteunend regime boor conflict oplossing als mediation, of het huishoudelijk reglement van de KNVB of Satudarah of een camping.
Als (beide) partijen zich er aan willen houden of onderwerpen is dat prima.
Zolang de organisatie niet verboden is en niet de wet overtreedt is er niets aan de hand.
op 16 06 2015 at 09:51 schreef Marie:
Nee, nee en nog eens nee, GEEN sharia in Nederland.
Heeft dan niemand in de gaten dat de islam stapje voor stapje bezit neemt van Nederland, Europa en de hele wereld!
En de vergelijking met katholieken en protestanten is ronduit belachelijk; allebei christelijk geloof! Arabieren worden nooit Europeanen!
op 16 06 2015 at 09:55 schreef Harry Dillema:
Een andere verwijzing naar ‘sharia’ staat volgens deze vertaler in 5:48. (Vertaling Muhammad Asad, tweede deel van de sura) ”
“…. Unto every one of you we have appointed a [different] law and way of life…”
Het verklarende commentaar is vrij uitgebreid, maar het lezen waard http://justpaste.it/lsct
op 16 06 2015 at 10:27 schreef Thomas E:
@PLB
Ik ben een volslagen leek op het gebied van peilingmethodieken, maar zou De Hond niet uitgegaan zijn van 18+ jarigen ipv alle 16 miljoen Nederlanders? Aan een baby kan je immers moeilijk vragen hoe die over de islam of sharia denkt. In dat geval kom je op andere getallen uit. Of klets ik nu onzin.
op 16 06 2015 at 10:50 schreef MNb:
Zal allemaal best.
Intussen hebben sharia rechtbanken wel tot gedwongen kindhuwelijke geleid aan de andere kant van de Noordzee.
http://standpointmag.co.uk/node/4258/full
Juridische analyses zijn leuk en aardig, maar ik kijk ook hoe het in de praktijk uitpakt. Zo dus:
http://www.gatestoneinstitute.org/5512/sharia-courts-muslim-women
Marie roept uit:
“Arabieren worden nooit Europeanen!”
Ik mag hopen van niet, nee. Europeanen hebben twee wereldoorlogen op hun geweten ….
op 16 06 2015 at 11:32 schreef Hans van der Neut:
Hoe zou het toch komen dat van alle mensen die zich bezig houden met écht belangrijke zaken, zoals bescherming van de ecostructuur, een zeer kleine minderheid een religieuze achtegrongd heeft?
Terwijl ook hier op deze site het geneuzel en gebabbel over god en allah lekker voort suddert, wordt de ecologie steselmatig vernietigd.
Religies zijn net als alle bedrijven maar gericht op één ding: onderwerping, slaafs consumeren en vooral niet reflecteren. Sharia is daar een goed voorbeeld van. Vanuit economisch oogpunt is sharia een moreel kapitalisme.
op 16 06 2015 at 12:26 schreef Gemme Burger:
Beste PLB
Het inderdaad slechts een peiling en ik gebruik het ook alleen om aan te geven wat de tendens is in Nederland. Het is duidelijk dat een meerderheid van de Nederlandse bevolking geen positief gevoel heeft bij sharia en ik geef een verklaring waarop dat gevoel gebaseerd is. Als je wil weten welke wetenschappelijke bronnen ik gebruik raad ik je aan om mijn scriptie te lezen.
op 16 06 2015 at 12:31 schreef jacobus:
sharia in Nederland, het word steeds gekker, gaan we allemaal ons baard laten staan, of mag ik zelf kiezen?
op 16 06 2015 at 13:34 schreef Harry Dillema:
Voor de tegenstanders van sharia in Nederland is het handig kennis te nemen van het feit dat er in Israël al decennia en zonder enige problemen sharia rechtbanken zijn.
http://index.justice.gov.il/En/Units/ShariaCourts/Pages/default.aspx
En het is voor de meningsvorming in de reacties wel handig om het verschil te kennen tussen strafrecht en privaatrecht.
Niemand pleit hier voor strafrecht zoals in Saudi Arabië of Iran. Maar in private zaken is het een fundamenteel recht van twistende partijen om in een eigen arbiter te kiezen om hun geschil bij te leggen. Men kan naar de kantonrechter, naar een mediator, naar een arbiter…of gewoon naar een willekeurig iemand die door beide partijen als “geschillenbeslechter” erkend wordt. Als ik b.v. met de buurman hier, ondanks het feit dat we twee heikneuters zijn, naar een Imam wil stappen om een geschil over de tuinafrastering conform islamitisch recht (sharia) bij te leggen, dan is het niet aan b.v. Marie of Jacobus hierboven, of aan een of andere gedegenereerde politieke flutpartij, om ons dat te beletten.
op 16 06 2015 at 13:46 schreef Roland:
@Hans:
1. Lucht- en waterkwaliteit zijn de afgelopen decennia in Nederland dramatisch verbeterd.
2. Echt belangrijk volgens jou – schrijf een artikel!
3. “Vanuit economisch oogpunt is sharia een moreel kapitalisme.”Hier zou ik ook een artikel aan wijden want dit is onduidelijk en/of onzin.
Ik weet niet hoe je sharia economisch wilt beschouwen, maar (moreel) kapitalisme gaat er vanuit dat mensen alleen op basis van vrijwilligheid met elkaar (zakelijke) relaties onderhouden. Eerder strijdig met religies dan gelijk te stellen aan religieuze regels of procedures.
op 16 06 2015 at 14:39 schreef Mario:
Weinig anders dan het hier in Nederland bekende en uitgevoerde:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kerkrecht
En ook al mogen de ‘gereformeerde (toegewezen) ouderlingen’ dronken kinderen bijvoorbeeld stenigen, krachtens dat heilig boekje en de interpretatie van deze. Is ook dat nog altijd bij wet verboden. Gelukkig maar.
@Mnb, ik zie dat je naar Gatestone linkt. Een spil o.a. binnen de wereld van islamofobie. Als je “even” tijd hebt, lees dan (vooral) ook deel 1.
https://www.americanprogress.org/issues/religion/report/2015/02/11/106394/fear-inc-2-0/
Gatestone staat erom bekend dat ze met halve waarheden en volle leugens schermen.
Hier een beetje meer achtergrond:
https://en.wikipedia.org/wiki/Gatestone_Institute#Criticism
http://www.thenation.com/article/168374/sugar-mama-anti-muslim-hate
op 16 06 2015 at 15:11 schreef Gaz Typari:
@jacobus
Inderdaad, je hebt de tekst en de boodschap uitstekend begrepen. Binnenkort moet je verplicht je baard laten staan. Mooie inhoudelijke reactie ook!
@Marie
Nee bijna niemand nee. Alleen jij en je mede-hazen zien een islamisering. De rest ziet de opkomst van islamofobie met lede ogen aan.
@Roland
Tja, als je het zo stelt… Als de sharia net zo erg is als het reglement der Koonicklijcke Neederlandsche Voetbalbond, met de profeet dick van egmond en de imams Kuipers, Nijhuis, Blom etc?? Doe dan maar niet!
op 16 06 2015 at 15:15 schreef Sasha Berkman:
Applaus Harry!
op 16 06 2015 at 15:29 schreef Roland:
Gaz, sorry fout voorbeeld.
Ik denk dat het beter is om KNVB (en FIFA) even te onderwerpen aan wat sharia dan dat we de werking van KNVB- en FIFA-regels uitbreiden naar burgers en bedrijven….
op 16 06 2015 at 18:05 schreef Herbert:
@PLB en Thomas E.
Even over Maurice de Hond. Zijn dataset deugt gewoon niet. Je moet je bij hem aanmelden voor zijn peilingen. Dat trek extremen aan. Vanwege de zelfselectie is de steekproef in principe niet a-select. Daarnaast sla je hele volkstammen over. Dus dat maakt de dataset nog schever. Nu kan je daar welk wat aan gaan poetsen maar meestal ga je dan nog verder het moeras in.
Andere buroos doen dat ook wel maar gebruiken veel meer methodes zoals bellen, veldwerk e.d. Daardoor krijg je een betere dataset.
Het rapport van het Verwey-instituut is ook ver onder de maat, tenminste wat ik heb gelezen. Met vragen als: “Als Israel Gaza bombardeert en er vallen veel burgerdoden, mag je dan een Jood op zijn bek slaan?” Nogal sturend en werkelijk een doodzonde in serieus onderzoek.
op 16 06 2015 at 19:04 schreef PLB:
@ Thomas
Ik gebruikte die 16 miljoen, omdat de term “Nederlander” niet is “geoperationaliseerd” dus kan het van alles zijn, 16 of 5 miljoen of wat dan ook. Slordig dus. Want dan laat je de lezer speculeren over het precieze getal. Percentages zonder ‘absolute’ getallen zijn niets zeggend. Onderzoeken horen duidelijk en concreet te zijn.
@Gemme Burger
Je had aan begin een voetnoot bij moeten zetten dat het onbetrouwbare peilingen zijn. Nogmaals de ‘leek’zou een verkeerd beeld van kunnen krijgen als je dat niet doet.
Nou neem ik jouw begeleiders meer (onderzoek technisch) kwalijk dan jouw, zij hadden je hierop moeten wijzen.
Voor de duidelijkheid, ik zeg niet dat je die peilingen niet had mogen gebruiken maar dat je wel duidelijk bij had moeten melden dat ze onbetrouwbaar zijn, vooral als het om werk van De Hond gaat.
Maar mijn kritiek is dan ook slechts op 1 klein onderdeel van je onderzoek, niks fundamenteel. Daarmee schrijf ik je onderzoek niet af, dat zou kortzichtig zijn.
@Herbert
Je hebt gelijk.
op 16 06 2015 at 21:29 schreef Ralph van der Geest:
@Marie, citaat: “Arabieren worden nooit Europeanen!”
Misschien is dat maar goed ook hè. Zo beschaafd zijn Europeanen door de geschiedenis heen nou ook weer niet gebleken.
Moet ik ter onderbouwing er even een Godwin tegenaan gooien die in dit verband naar mijn idee zeer wel op zijn plaats is of kan ik het hierbij laten?
In elk geval bent u volgens mij een heel bang en (het een vloeit uit het ander voort) slechts geïnformeerd persoon. Misschien is het goed als u zich eens afvraagt wie er belang bij hebben dat u en talloze anderen die net als u de stress schieten als ze het woord ‘islam’ horen zo bang reageren.
op 17 06 2015 at 15:58 schreef M:
“Arabieren worden nooit Europeanen!”
LOL!
Marie voorziet dus (alreeds) ‘een gigantische groei’ van de EU? Iedere (zelfbenoemde) ‘anti-EU’er’ voelt nu enig nattigheid?
What’s next, Marie? Rusland/ China/ Amerika’s (incl. ‘zuid’) treden tot de EU toe?
Oh wacht, die eerste (Rusland) heeft zich o.a. via Front National al ‘ingekocht’. Met enkele tientallen miljoenen. Wilders stond er weer eens bij en keek ervan weg. Zoals gebruikelijk.
Rimpeleffecten binnen de digitale echokamers, zoals die van Marie, zijn nogal triest:
https://en.wikipedia.org/wiki/Eurabia
FU
op 27 06 2015 at 13:17 schreef ghurabalbayn:
Marie wordt Minister van Cultuur in het kabinet Wilders.
op 03 03 2016 at 22:29 schreef Max:
Wat een onzin!…De staatsleer van de islam is neergelegd in de sharia.De sharia bevat een compleet systeem waarin alles ‘wat moet, mag en niet mag van Allah’ juridisch gedetailleerd is vastgelegd. Van hoofddoek tot het recht om oorlog te voeren ter verdediging en uitbreiding van de islamitische orde. Dikke boeken zijn vol geschreven waarin alle aspecten van de islamitische samenleving beschreven staan. Volgens de sharia :Diefstal wordt bestraft met amputatie van de rechterhand . Kritiek of ontkennen van een deel van de Koran verdient de doodstraf.Een vrouw die is verkracht kan niet getuigen in de rechtbank tegen haar verkrachter (s).Getuigenissen van vier mannelijke getuigen zijn nodig voor een vrouw om een verkrachting te kunnen bewijzen .Een man kan zijn vrouw slaan voor ongehoorzaamheid.De lijst gaat nog wel even door…Als je de wereld eens bekijkt, zie je dat er OVERAL waar de islam is, ellende is…