Alcohol en islamisering in Turkije
Fréderike Geerdink
Naakt omdat het moet (foto: Iwase Yoshiyuki)
In Turkije is een rel ontstaan vanwege nieuwe regels rondom de verkoop en consumptie van alcohol. Onderdeel van het pakket is dat winkels geen alcohol meer mogen verkopen tussen tien uur ‘s avonds en zes uur ‘s ochtends (cafés, hotels en restaurants mogen dat nog wel) en dat alcohol niet meer mag worden verkocht binnen een straal van honderd meter rondom een moskee of school. Alcoholverbod!, roepen velen.
AKP houdt meer van macht dan van God
Sorry, maar da’s geen alcoholverbod. Sterker nog: die tijdslimiet op de verkoop verandert nauwelijks iets aan de huidige praktijk. Supermarkten zijn rond tien uur ‘s avonds gesloten, en dus moet je op zoek naar een klein gespecialiseerd verkooppunt als je nog alcohol wilt scoren en op veel plaatsen zul je zo’n zogeheten Tekel-winkel ook niet open treffen.
Sommige hotels, bars en restaurants zullen worden getroffen door de honderd meter-regel, maar er is ook een flinke kans dat er uitzonderingen komen in toeristische gebieden. Niet alleen om de bedrijfstak geen schade toe te brengen, maar ook om het AKP-bestuur in vele toeristische gebieden veilig te stellen. Er staan namelijk lokale verkiezingen gepland voor begin volgend jaar. Zowel de nieuwe alcoholregels (AKP-stemmers houden niet van alcohol) als de verwachte uitzonderingen zullen de AKP, de partij die meer van macht houdt dan van God, geen windeieren leggen.
Turkije is eeuwen geleden al geïslamiseerd
Veel mensen, ook buitenlandse analisten, zien de nieuwe regels als teken dat de AKP Turkije inderdaad aan het ‘islamiseren’ is. Ik vind dat intrigerend. Volgens mij is Turkije, of het gebied dat we nu Turkije noemen, eeuwen geleden al geïslamiseerd. Net zoals het deel van de wereld waar ik vandaan kom eeuwen geleden werd gekerstend. Ik weet natuurlijk wel dat mensen met ‘islamisering’ bedoelen dat de AKP zijn islamistische waarden aan de maatschappij wil opleggen. Maar mijn punt is: islamitische waarden zitten al lang diep in deze samenleving, net zoals christelijke waarden diepgeworteld zijn in Nederland.
De crux is: beperkt de AKP mensen in hun keuze om te drinken, of niet? Het antwoord is: ja. Die honderd meter-regel is een beperking. Maar geen alcohol verkopen in de buurt van scholen lijkt mij niet het slechtste idee ooit. Niet rondom moskeeën? Op dát punt raakt de nieuwe wet direct aan religie en beperkt hij de vrijheid van anderen zonder democratie-waardige reden.
Juist meer alcohol sinds de AKP aan de macht is
Het moet echter ook even gezegd dat alcohol alleen maar beter beschikbaar is geworden sinds de AKP aan de macht is. Neem de behoorlijk conservatieve stad waar ik woon, Diyarbakir. Op loopafstand van mijn huis in Baglar (en geloof mij, da’s geen moderne wijk) kan ik in twee hypermoderne winkelcentra terecht voor alle alcohol die ik nodig heb, of denk nodig te hebben.
Dat was tien jaar geleden wel anders. Dankzij de vriendjes van de AKP in projectontwikkeling en in de bouw, schieten zulke winkelgedrochten in het hele land nog steeds als paddestoelen uit de grond, doorgaans mét Migros of Carrefour, twee van de grote ketens die alcohol verkopen.
Alcohol is slecht voor je
De andere punten van de wet zijn niet per se ‘islamiserend’. Ik ben een fervent voorstander van het zwaar straffen van rijden onder invloed. Dat het adverteren voor alcohol aan banden wordt gelegd, is slecht nieuws voor de producten, maar niet per definitie een slecht idee. Laten we niet vergeten (zoals ik wel eens doe) dat alcohol geen gezond produkt is.
Wat allemaal niet betekent dat de nieuwe alcoholregels ook maar ergens op slaan. Premier Erdogan en een aantal AKP parlementsleden stellen dat veel EU-landen vergelijkbare wetten hebben en dat bijvoorbeeld Rusland de alcoholconsumptie ook wil aanpakken – wat mij in lachen deed uitbarsten, want de soms enorme maatschappelijke problemen die alcohol in de EU en zéker in Rusland veroorzaakt, zijn volstrekt onvergelijkbaar met de situatie in Turkije.
Er komen verkiezingen aan
Zoals gezegd, dit gebied werd eeuwen geleden al geïslamiseerd. De alcoholconsumptie in Turkije is erg laag. Turkije heeft geen alcoholproblematiek en mensen hebben geen wereldlijke wet nodig om van de drank af te blijven. Het is wáár wat Erdogan een paar weken geleden zei: de yoghurtdrank ayran is Turkije’s nationale drank. Hij zei het zelf, dus waarom dan in hemelsnaam een strengere alcoholwet? O ja, er komen verkiezingen aan.
Als Erdogan werkelijk zo begaan is met de gezondheid van zijn landgenoten en het welzijn van gezinnen en kinderen – de redenen die hij aanvoert voor de nieuwe regels – nou, dan heb ik nog wel wat ideetjes.
Huiselijk geweld en kindhuwelijken
Maak nou alsjeblieft eindelijk eens goed beleid tegen huiselijk geweld, seksueel misbruik en kindhuwelijken, en implementeer dat beleid dan ook. Intensiveer voorlichtingscampagnes over de gevaren van roken, en in het bijzonder roken in het bijzijn van kinderen. Breng het aantal plekken waar je sigaretten kunt kopen drastisch terug, gooi de prijs flink omhoog, en zorg dat kinderen die troep niet meer kunnen kopen. (Er komt nieuwe tabakswetgeving aan, ik ben benieuwd.)
En wie gaat de bevolking iets bijbrengen over de gevaren van suiker? Drie of vier suikerklonten in tien tot twintig kopjes thee per dag (dat zijn 210 tot 560 klonten per week!) en kinderen daar vanaf jonge leeftijd aan laten wennen, is enorm schadelijk voor de gezondheid.
Maar verwacht op dit vlak niet te veel van de AKP. Je wilt de achterban tenslotte niet van je vervreemden.
Fréderike Geerdink is sinds 2006 freelance journalist in Turkije. Ze woont in Diyarbakir en werkt aan het ultieme boek over de Koerdische kwestie. Volg haar op Twitter! Deze blog verscheen eerder op haar website Journalist in Turkije.
Fréderike Geerdink, 25.05.2013 @ 09:07
6 Reacties
op 25 05 2013 at 13:03 schreef MNb:
Vervang in deze Turkse wetgeving alcohol door marihuana en het Nederlandse gedoogbeleid ziet er plotseling zeer onderdrukkend uit. Vervangen door sigaretten mag ook.
Niet te geloven, alcohol als boegbeeld van westers secularisme. Mijn grootvader, SDAPer, anti-religieuze partijen en anti-alcohol, zou zich in zijn graf omdraaien.
Gij zult zich lam drinken, anders zijt gij een dhimmi en medeplichtig aan de oprichting van Eurabië. Zoiets.
op 26 05 2013 at 09:17 schreef Rob:
Islamisering. In Turkije. Zelfs al wàs dat het geval, mogen ze godverdomme misschien zelf weten hoe zij hun overwegend islamitische land besturen?
op 26 05 2013 at 12:31 schreef babs:
Rob,
Heel veel Turken (zeg maar de elite en hun entourage) willen hun vrijheden en natuurlijk vooral hun macht behouden. Elke symbolische maatregel van de Turkse CDA wordt door de elite als een directe aanval op hen gezien. Hun protest wordt vervolgens door islamofobe Europeanen misbruikt.
Ik heb wel enig begrip voor de zorgen van de elite. Al zijn er nog altijd weinig landen waar religie en staat zo strikt zijn gescheiden. Alleen Frankrijk waarschijnlijk.
op 26 05 2013 at 15:03 schreef Fréderike:
Babs, even wat correcties. Het is een groot misverstand dat religie en staat strikt gescheiden zijn in Turkije. Beide zijn juist sterk met elkaar verweven: alle imams zijn in staatsdienst, de moskeeën staan onder staatsbeheer, tot niet zo lang geleden bepaalde de staat waarover op vrijdag werd gepreekt – en dat is nog maar een (klein) deel van het verhaal.
De AKP is niet het Turkse CDA. AKP en CDA houden misschien evenveel van het pluche, maar het CDA is geen autoritair geleide partij (zoals vrijwel elke partij in Turkije) die democratie zo af en toe eens inzet als het zo uitkomt maar verder vooral per decreet regeert. Onvergelijkbaar.
En het is niet alleen de elite die zich opwindt over deze alcoholregels hoor, ook andere alcoholdrinkers.
op 29 05 2013 at 16:01 schreef Kaan:
[Gecorrigeerd]
Beste Rob,
Zojuist is door het Turkse parlement, dat dankzij de belachelijke kiesdrempel van 10% en belachelijk ondemocratische kieswet uit een overgrote AKP-meerderheid bestaat, een voorstel om de onderdrukking, discriminatie en haatmisdrijven waar LGBT-mensen in Turkije dagelijks mee geconfronteerd worden te onderzoeken, verworpen door diezelfde AKP-meerderheid met als argument: “Homoseksualiteit is een ziekte” en “Onderzoek naar LGBT-gerelateerde discriminatie zou homoseksualiteit aantrekkelijker kunnen maken” (de AKP-vertegenwoordiger die dit zegt is bovendien arts).
Wel nu, zou jij voor mij deze LGBT-mensen, die dus dagelijks worden geconfronteerd met discriminatie, onderdrukking en haatmisdrijven (moord) in de ogen willen kijken en roepen: “Zeur godverdomme niet zo, Turkije is godverdomme een islamitisch land en moet godverdomme islamitisch bestuurd worden!”? Zou jij dat voor mij willen doen?
Nee? Zouden jij en velen met jou dan godverdomme willen stoppen met het projecteren van de (overigens terechte) frustraties jegens de islamofobie van de PVV naar landen als Turkije waarin geen sprake is van islamofobie maar juist van islamitisch getint despotisme? 1/2
op 06 06 2013 at 19:35 schreef Sasha Berkman:
Beste Kaan, dus jij beweert dat de seculiere elite van voor Erdokan, wiens kinderen nu demostreren tegen Erdogan, positief staan tegen homosecualiteit? Als je hoort “Wij zijn de kinderen van Attatturk”, hoor je een fascist brallen.