Opiumwet
Alf Berendse
Foto: Agent Provocateur
Er komen eerder meer regels rondom gebruik van alcohol en nicotine, dan dat heroïne wordt gelegaliseerd. Aldus Paul Schnabel, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, in een interview dat ik hem in 2001 afnam. Een jaar eerder interviewde ik Jaap van der Stel, onderzoeker in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg: Het huidige drugbeleid voldoet niet, dus je moet zoeken naar andere oplossingen.
Paul Schnabel lijkt vooralsnog gelijk te krijgen: strenge verkoopregels rondom de verkoop van alcohol, rookverbod in de horeca, gedwongen sluiting van coffeeshops, het paddoverbod. Maar Jaap van der Stel had gelijk en heeft het nog. Hieronder het interview.
Over vijftig jaar, als drugs zijn gelegaliseerd, kijkt men hoofdschuddend terug: hoe was het ooit mogelijk dat men legaal drugs als alcohol en nicotine gebruikte, maar heroïne en cocaïne waren verboden?
Volgens Jaap van de Stel, schrijver van een uitvoerig rapport over legalisering, is het onvermijdelijk dat de Opiumwet verdwijnt. Het verstand zal zegevieren.
Maar met legalisering bedoel ik wel regulering. Er zullen wetten komen die productie en handel van de middelen regelen, zoals dat nu ook geldt voor alcohol en nicotine. Juist omdat door het huidige verbod regels ontbreken, is de samenleving de greep op drugs kwijt geraakt.
Wereldwijd zijn middelen als heroïne en cocaïne verboden, onder druk van de Verenigde Staten. Bescherming van de volksgezondheid is het argument dat wordt aangevoerd om het verbod te verklaren, maar het ging de VS om andere zaken. Er waren, onder andere, raciale aspecten. Het was ook een strijd tegen minderheidsgroeperingen en nieuwe immigranten die bepaalde middelen gebruikten: Zuid-Amerikanen die cannabis rookten, negers die heroïne en cocaïne gebruikten, Oost-Europeanen die dronken. Drugs werden de stok om ze mee te slaan.
Angsthazen
Volgens Jaap van der Stel hebben wetgevers zich te makkelijk neergelegd bij wat gonst in de samenleving, dat mensen door heroïne en cocaïne verloederen, dat de middelen op zichzelf dat veroorzaken, zonder stil te staan bij de persoonlijke geschiedenis van de gebruikers en de slechte omstandigheden die gevolg zijn van het verbod. Nu is er een angst dat meer mensen harddrugs zullen gaan gebruiken als je legaliseert. Maar de markt voor heroïne en cocaïne heeft haar grenzen wel bereikt. Varianten die minder sterk zijn zullen populairder worden. Mensen willen het liefst een roes zonder kater en de volgende dag gewoon weer naar hun werk kunnen. De samenleving zal niet massaal verslaafd raken, dat is zij nu ook niet aan alcohol.
Met argumenten voor en tegen legalisering kan een boek worden gevuld en het is tijd dat de discussie wordt gevoerd. Het drugprobleem is een groot maatschappelijk vraagstuk. Het huidige drugbeleid voldoet niet, dus je moet zoeken naar andere oplossingen. Jaap van der Stel ziet hierbij een taak weggelegd voor de regering, ook al zal het misschien niet eens de Nederlandse overheid zijn die de discussie internationaal begint. Er zijn internationale verdragen die drugs verbieden, maar daar kun je over praten. Het is angsthazerij van Nederlandse politici dat ze dat niet doen. Nederland is voordurend in de verdediging als het om drugs gaat, terwijl een beetje aanval goed zou zijn. Het hoeft ook niet te gaan om wereldwijde legalisering, het kan binnen Europa.
Nonsens
De overheid zal pas aan de discussie beginnen als het onderwerp meer gaat leven. De verslavingszorg moet hier ook een bijdrage aan leveren. De koepelinstelling, GGZ Nederland, heeft nooit meer dan een paar regeltjes aan legalisatie gewijd. Ik vind dat fout. Het verbod op de middelen beïnvloedt de hulpvraag van hun cliënten: terwijl er veel meer alcoholisten zijn, komen er vooral gebruikers van illegale drugs bij de verslavingszorg. De instellingen moeten hardop nadenken over de omstandigheden waarin druggebruik plaats vindt en een standpunt formuleren. Dat ze dat tot nu toe niet hebben gedaan is onverantwoord.”
Door de verstrekking van heroïne als medicijn’ (een experiment sinds 1998) gaat regulering de kant van medicalisering op. Gratis heroïne is onzin, gebruikers vragen daar ook niet om. Ze vragen om legalisering. Ik ben het eens met die gebruikers die zich niet zomaar tot patiënt willen laten bestempelen. Als heroïne een legaal roesmiddel was zou niemand bedenken het te verstrekken als medicijn tegen de afhankelijkheid ervan; alcohol als medicijn tegen alcoholafhankelijkheid noemt iedereen meteen klinkklare nonsens. Legalisering zal leiden tot minder aanmeldingen bij de verslavingszorg. De instellingen worden verlost’ van gebruikers die alleen door de huidige omstandigheden worden gedwongen. Alleen mensen met een zuivere hulpvraag zullen blijven komen.
Alf Berendse is meer vergeten over drugs en druggebruik dan de meeste deskundigen’ weten.
Alf Berendse, 06.12.2008 @ 11:51
13 Reacties
op 06 12 2008 at 11:43 schreef Bert Brussen:
Hear, hear!
Gelukig hebben we ook nog Boris van der Ham: http://www.bbrussen.nl/2008/12/05/boris-van-der-ham-xtc-minder-schadelijk-dan-heroine/
op 06 12 2008 at 12:22 schreef Paco:
Laat maar los, ook het rookverbod moet van tafel niks bemoeienis van de overheid. Maar, en dan komt het , niet de gemeenschap met de gezondheids problemen die daar uit voort vloeien opzadelen ook dat is je eigen keuze.
op 06 12 2008 at 13:22 schreef John:
Wel erg optimistisch over onze politic, dat "het verstand zal zegevieren". Ik hoop dat je gelijk krijgt.
op 06 12 2008 at 14:29 schreef Alf Berendse:
Bert, de intentie van Van der Ham zal best goed zijn en zijn pleidooi voor een rangschikking van harddrugs is zinvol, maar met zijn stelling dat XTC minder schadelijk is dan heroïne, slaat hij de plank mis.
Van alle harddrugs is heroïne de minst schadelijke: het tast geen organen aan en leidt niet tot controleverlies tijdens gebruik.
XTC bevat amfetamine, dat wel organen aantast, en gebruik van het middel verstoort de waarneming (licht). Het risico bij XTC gebruik is vooral uitdroging: de amfetamine levert energie op om (te) lang door te gaan met bewegen en transpireren
En onderzoeken of XTC gebruik leidt tot blijvende neurofysiologische veranderingen spreken elkaar tegen. Het is onwaarschijnlijk, de hersenen zijn erg plastisch.
op 06 12 2008 at 18:33 schreef Alf Berendse:
Maar, en dan komt het, niet de gemeenschap met de gezondheidsproblemen die daar uit voort vloeien opzadelen; ook dat is je eigen keuze.
Paco, zolang er een verplichte verzekering is, en AWBZ-premies moeten worden betaald, gelden voor druggebruikers natuurlijk dezelfde rechten als voor ieder ander.
Je kunt ook niet stellen dat de gemeenschap voor hun gezondheidszorgkosten opdraait, als ze er zelf de verzekeringspremies voor betalen. Dat geldt nu ook voor nicotinerokers, alcoholdrinkers, en suiker- en veteters.
Waar de verantwoordelijkheid ligt, wordt pas duidelijk bij geheel particuliere verzekeringen voor gezondheidszorg. Dan kan de verzekeraar voorwaarden stellen, bijvoorbeeld druggebruikers niet verzekeren of meer premie laten betalen.
op 06 12 2008 at 23:32 schreef Frank S:
Nu het NL coffeeshopbeleid heeft aangetoond dat gecontroleerde legalisatie niet leid tot toename van drugsgebruik zou je van beleidsmakers verwachten drugsgebruik te legaliseren (niet vrije markt derhalve).
Het misbruik zal niet toenemen wel zal de criminaliteit afnemen. Net als de ontbossing van Colombia en het financieren van terrorisme in Afghanistan zal afnemen.
Wat is nog een reden om drugs illegaal te houden?
op 07 12 2008 at 11:04 schreef herman van der helm:
"Wat is nog een reden om drugs illegaal te houden?"
Het brengt nu zo veel geld in het laadje. De criminelen EN bestrijders verdienen er hun goed belegde boterham mee. Zoek voor deze miljoenen mensen een andere functie, waar ze een vergelijkbaar inkomen mee verdienen en het drugsprobleem kan worden opgelost.
Bijvoorbeeld door het verbieden en illegaal verklaren van sinaasappelen of eieren. De prijs vliegt dan omhoog en voila: de crimies en de bestrijders stappen massaal over.
op 08 12 2008 at 13:18 schreef babs:
Is laatst niet iemand gestikt in een stukje sinaasappel? Verbieden!
op 08 12 2008 at 20:53 schreef Ozymandias:
"Volgens Jaap van de Stel, schrijver van een uitvoerig rapport over legalisering, is het onvermijdelijk dat de Opiumwet verdwijnt. Het verstand zal zegevieren."
Dit lijkt me wensdenken. Legalisering van drugs is wereldwijd een taboe en de VS ziet toe dat dit zo blijft.
Wel komt het overal ter wereld voor dat het gezag in meer of mindere mate de oogjes dicht knijpt. Ik verwacht wel dat die trend zich in Nederland ooit voort zal zetten. Vooral als we weer verlost zijn van christenen in de regering.
op 09 12 2008 at 07:19 schreef Alf Berendse:
Wensdenken. Ach, het interview begint met ‘over vijftig jaar …’. In elk geval moet de huidige manier van denken over drugs, bij de meeste wetgevers en het grootste deel van het volk, worden doorbroken. Van oudsher hebben de verboden niets te maken met bescherming van de gezondheid, en ze zijn zelfs schadelijk voor de gezondheid.
De belangrijkste oproep die Van der Stel doet, is dat mensen die beter weten, deskundigen bij de verslavingszorg, hun stem moeten laten horen.
Maar ja, zj hebben hun inkomen ook te danken aan de verboden.
op 09 12 2008 at 15:39 schreef Peter:
Ik las op Geenstijl dat Klink willens en wetens feiten verdraait om zijn paddoverbod te legitimeren. Dat doet me denken aan het Franse verbod op absint in 1907.
Directe aanleiding voor dat verbod was de moord op zijn vrouw en dochters door een Zwitserse boer die twee glazen absint had gedronken. Het was die absint die hem moorddadig had gemaakt, vond de publieke opinie. Dat de boer vóór die twee glazen absint al een cognac, een koffie-cognac, een crème de menthe en twee liter wijn achter zijn kiezen had, vond de publieke opinie irrelevant. Het moest wel door de absint komen, dat immers werd gedronken door van die vieze kunstenaarstypes.
Het gaat er bij de Opiumwet en dergelijke alleen maar om anderen de eigen normen en waarden op te leggen, een typische neiging van de Hordemens, die zichzelf als absolute maat voor de wereld beschouwt.
op 09 12 2008 at 18:04 schreef Alf Berendse:
Als duizenden mensen paddo’s gebruiken zonder door te draaien, maar éen man vilt onder invloed zijn hond, dan is het vanzelfsprekend dat het niet aan de drug ligt, maar aan de persoon.
Bij het effect van een drug gaat het altijd om drie factoren die op elkaar inwerken: effect van de drug op zichzelf, mentale staat van de gebruiker, en omstandigheden tijdens het gebruik. De omstandigheden worden sterk negatief beïnvloedt door de drugsverboden.
Mensen met een aanleg voor psychoses of schizofrenie moeten vooral geen bewustzijnsverruimende middelen gebruiken, ook voor hen is heroïne de beste drug. Maar wat nogal eens gebeurt is dit: de patiënten krijgen sterke middelen om psychoses en wanen te onderdrukken met als neveneffect dat hun gevoelens vervlakken. Om dat laatste tegen te gaan, gebruiken ze bewustzijnsverruimende drugs, cannabis en paddo’s.
In de psychiatrie is dit een overbekend verschijnsel, maar wie niet beter weet, wijt psychotische verschijnselen aan het druggebruik.
Het verhaal over absinth heeft z’n eigentijdse varianten. Einde jaren zestig het verhaal over mensen die onder invloed van LSD dachten dat ze konden vliegen en het raam uit sprongen. Recenter, in de VS, het verhaal over de man die onder invloed van methamfetamine zijn zoontje aanzag voor de duivel en hem de hersens insloeg. In no time duikt zo’n bericht overal op, alsof het niet éen keer maar tientallen keren is gebeurd. Maar nooit weet iemand de bron, de ware gebeurtenis, te achterhalen.
Zo ook de verhalen over GHB als rape drug; veelal gaat het om meisjes die vrijwillig en bij hun volle bewustzijn sex met iemand hadden, maar de volgende dag, uit schaamte, vertellen dat ze waren gedrogeerd.
Het drugverbod steunt op halve waarheden en hele leugens. Ik denk dat de wetgevers hier inderdaad wilens en wetens aan meedoen.
op 09 12 2008 at 19:35 schreef Ozymandias:
"Het drugverbod steunt op halve waarheden en hele leugens. Ik denk dat de wetgevers hier inderdaad wilens en wetens aan meedoen."
Juist! Zo’n Ab Klink heeft hele bataljons ambtenaren achter zich die de ware toedracht achter wilde berichtjes uit de media in no time kunnen achterhalen. Hij weet donders goed dat de paddo-incidenten waar we vlak voor het verbod over hoorde helemaal niets met paddo’s te maken hadden.
Toch blijft hij dankbaar naar die incidenten in de media wijzen, omdat hij uitgaat van een slecht geinformeerd publiek.
Klink is een cynisische man.