Tolerantie
Roel de Rederijker
Illustratie: Michel Kok
Toen ons landje zich in de 17e eeuw bevrijdde van de katholieken, werd het een land waar religieuze verdraagzaamheid heerste. Niet in absolute zin: Katholieken en andere andersdenkenden werden ook bij ons keihard onderdrukt. Katholieken mochten geen bedevaartoorden hebben binnen de republiek. Katholieken werden nooit in hogere overheidsfuncties benoemd. Tot diep in de 19e eeuw waren bijvoorbeeld alle schoolinspekteurs voor scholen in het Rooms-katholieke Noord-Brabant zelf van protestants komaf. Controle!
Humanistische vrijdenkers als Dirk Coornhert of Hendrik Smeeks hadden het constant aan de stok met de protestantse predikanten. Coornhert werd bijvoorbeeld gedwongen naar Emden te vluchten; hij mocht vanwege zijn denkbeelden ook niet studeren aan de Universiteit Leiden. Kortom: in absolute zin was Nederland niet tolerant.
Maar de absolute zin is niet interessant. Het gaat om de relatieve zin: hoe deed Nederland het in vergelijking met katholieke landen? Antwoord: redelijk goed.
In Nederland konden boeken verschijnen die elders op de zwarte index van het Vaticaan stonden. En ja, vrijdenkers werden verbannen, uitgestoten, maar ze werden tenminste niet lichamelijk gemarteld of als ketter verbrand. De stiekeme discriminatie van katholieken was wijs: zo kon de Republiek blijven bestaan. Pas toen het katholicisme niet meer gevaarlijk was, zelf humanistisch was geworden, mochten de katholieken in Nederland in hoge overheidsfuncties meedoen. Kwestie van gezond eigenbelang.
Nu weet een machtspoliticus hoe de islam in Nederland behandeld zou kunnen worden.
Roel de Rederijker gelooft in sociale rechtvaardigheid (‘eerlijk delen’) en de noodzaak van de vorming van een politieke elite: als verscheurde figuur houdt hij van satire en vrijheid van meningsuiting.
Algemeen, 13.10.2007 @ 10:38
7 Reacties
op 13 10 2007 at 12:18 schreef Hansje Castorp:
Moet die machtspoliticus wel eerst stadhouder worden dunkt me.
op 13 10 2007 at 13:40 schreef Paardestaart:
Als die machtspoliticus zich dan nòg vertwijfeld de handen wringt zou ‘ie er toch verdomd Snouck Hurgronje eens op moeten naslaan. "Lief zijn voor de gelovigen en het geloof – de politieke islam vastbesloten de voet dwarszetten; agitatie niet alleen bestrijden, maar streng bestraffen" zei Snouck.
’t Was nota bene een regeringsrapport…
Wetenschappelijk advies inkopen en er dan niks mee doen vonden onze grootvaders onzin, gelukkig..:-)
op 13 10 2007 at 17:29 schreef Vlot:
De treurige geschiedenis van Vlaanderen in de periode 1585 tot in de 20ste eeuw geeft een indicatie hoeveel slechter het in Nederland zou zijn gegaan als Maurits en Frederik Hendrik de Spaans-roomse dreiging niet definitief hadden bezworen.
Het modieuze pejoratieve gebruik van het woord "calvinistisch" getuigt niet zelden van een gebrekkig historisch inzicht. In het zogenoemde rijke roomse leven mocht er net zo weinig als in het griffermeerde.
op 14 10 2007 at 06:39 schreef Paardestaart:
Pas toen het katholicisme niet meer gevaarlijk was, mochten de katholieken in Nederland in hoge overheidsfuncties meedoen
Uitstekend idee. Natuurlijk zouden de westerse landen hetzelfde moeten doen. Niet alleen moet de naturalisatie van moslims hangende de strijd tegen islam bevroren worden; het onheilsspellende geharrewar over het dubbele paspoort moet en kan vermeden worden door moslims niet toe te staan bestuursposities te bekleden
Er kan op hun loyaliteit tot nader order niet vertrouwd worden.
op 14 10 2007 at 08:41 schreef hoseyn:
Zeg Paard, kunnen we dat niet meteen even doorvoeren voor ALLE godsdienstigen? Waarom zouden wij ons laten regeren door mensen wier wereldbeelden gebaseerd zijn op een hersenschim?
En laten we de ideologisch bevlogenen van links en rechtse wrokhalzen dan in één beweging meenemen.
op 14 10 2007 at 14:37 schreef Paardestaart:
Goed Hos – regel jij dat ff?
Ik moet wel zeggen dat ik al lang geen rechtse wrokhalzen meer gehoord heb en dat we die failing jouw maatregel van bestuur eigenlijk niet kunnen missen.
Want waar geloof of ideologie nu eenmaal onuitroeibaar zijn is het alleen het vrije verkeer van meningen dat de lucht fris houdt.
Het is niet alleen de kerk die van de staat gescheiden moet worden; de staat moet heel nadrukkelijk zijn plaats worden gewezen, en zich van de kerk, het clubhuis en de debatinghall afzijdig houden.
Iedereen moet vooral geloven of denken wat ‘ie wil, maar ik wil er geen last van hebben
op 14 10 2007 at 16:27 schreef hosseyn:
De staat heeft net er maar druk mee: net iemand doodgeschoten in A’dam, op het politiebureau. Dat zal wel weer gedonder geven.