Op 7 maart dit kabinet maar wegstemmen
Julien Mandel, uit Blab no. 12.
Het blijft ellebogenwerk. Met 80 zetels heeft de nieuwe regeringscoalitie maar 5 zetels meer dan een gewone meerderheid, en toch worden die resterende 70 zetels aan de kant geschoven. Dit kabinet wil samen dingen doen, maar het is wel samen tegen die 70 andersdenkenden. Dit kabinet hanteert een wij-zij denken dat nog stamt uit de tijd van de grote oorlogen, en heeft dus niets begrepen van democratie en werkelijk samenwerken.
Het is natuurlijk zwak van die 70 andere zetels dat zij er zelf ook niet in geslaagd zijn om het democratische denken voor het voetlicht te brengen. Jan Marijnissen is teveel een dictator in eigen kring om ook naar buiten het ware democratische denken uit te dragen. Femke Halsema is vooral nog zoekende, naar de zin van het leven of naar haar plaats in het bestaan of naar hoe het toch kan dat ze als leidster gekozen is of naar whatever. Mark Rutte wacht vooral totdat de echte VVD-kanonnen zijn verdwenen zodat hij bij gebrek aan beter wel de echte leider zal worden. Het is allemaal niet zo fraai wat we hier zien, en als zij de kans hadden gehad, hadden zij net gedaan zoals het kabinet. Maar toch, het is niet juist dat zij nu aan de kant staan, en hun handen in onschuld kunnen wassen.
Wat was dan wel juist geweest? Het kernpunt van democratie is dat je minderheden niet uitsluit. Ook een minderheid met wie je het niet eens bent, heeft door zijn bestaan een recht op meedoen. Je hoeft niet alles te accepteren, maar wel een zekere hoeveelheid.
Het moderne verlichte model waar we naar al die wereldoorlogen zo langzamerhand aan toe zijn is dat van afspiegelingskabinetten. Hans Wiegel riep ooit een nationaal kabinet maar dat was in een crisistijd en zulk een crisissfeer is niet aan de orde. Waar het om gaat is dat het normaal is om met mensen samen te werken en voor de regering van een land betekent dit dat alle partijen van zekere omvang in het landsbestuur vertegenwoordigd zouden mogen zijn.
Het wonderlijke is dus dat het nieuwe kabinet er wel iets van begrepen heeft. De term samen drukt inderdaad uit dat er samengewerkt zou moeten worden. Maar natuurlijk heb je het niet echt begrepen wanneer je met z’n 80-en die andere 70 eruit houdt.
Wat zijn de voordelen van zo’n afspiegelingskabinet ?
(1) Je hebt geen lange formatie en geen lang regeerakkoord nodig. De formatie beperkt zich tot wie welke portefeuille krijgt en vervolgens bestaat het bestuur uit een voortdurende onderhandeling hoe het beleid vorm moet krijgen. Die voortdurende onderhandeling geschiedt in alle openheid en niet in kamertjes achteraf (met maar beperkte informatie).
(2) De regering bestuurt en de kamer controleert. De scheidslijn loopt tussen regering en kamer en niet langer dwars door de kamer, waarbij regeringspartijen weigeren om de regering te controleren omdat dit hun eigen partijgenoten zijn. Het aantal doofpotten neemt snel af.
(3) Alle partijen kunnen hun beste bestuurlijke talenten benutten. Het is niet langer zo dat bestuurlijk talent van een zogenaamde oppositiepartij voor jaren op de bankjes moet zitten en verpietert. Doordat alle partijen bij het bestuur zijn betrokken krijgen zij ook meer begrip voor de realiteit en kunnen zij minder gemakkelijk wilde beloftes doen.
(4) Kongsi’s van kleine kliekjes krijgen minder de kans en er ontstaan wisselende meerderheden waardoor de vrijheid voor de burger in het algemeen zal toenemen.
(5) Er kunnen eerlijke stemprocedures worden gebruikt om te bepalen hoe de meerderheid er werkelijk over denkt, in plaats van het dictaat van een regeerakkoord of het machtswoord van drie partijleiders. De mening van het individuele kamerlid wordt weer belangrijk.
(6) Het wordt acceptabeler om de verkiezingen jaarlijks te houden. Hierdoor neemt de invloed van de burger toe. Partijen die stelselmatig opkomen voor de belangen van hun kiezers en dit ook goed weten te communiceren hebben weinig te vrezen. Anderen wel.
Toegegeven, deze moderne aanpak heeft ook nadelen. De partijleiders van een meerderheidskabinet verliezen hun macht en controle. Hun kamerleden verliezen de luxe en eenvoud van een kadaverdiscipline en moeten nu zelf gaan nadenken. De journalisten verliezen de helderheid van een meerderheid van 80 tegenover de resterende 70, en moeten echt gaan werken om helder te rapporteren hoe onderhandelingen lopen. Veel mensen die in clichés denken moeten plotseling rekening gaan houden met nuances. Inderdaad, je betaalt er wel een prijs voor.
De informateur had dus moeten zeggen: u heeft zoveel zetels, u heeft dan recht op zoveel ministers en/of staatssecretarissen, en welke posities hebben uw preferenties ? Daarmee is de vraag niet langer of je wel of niet meedoet, maar doe je gewoon mee, en is de werkelijke vraag waar en hoe. Vervolgens is het een passen en meten om iedereen zijn plaats te geven, maar, wanneer we een raket op de maan kunnen plaatsen, is zo’n probleem ook oplosbaar.
Ondertussen nadert 7 maart 2007, waarbij er verkiezingen zijn voor de Provinciale Staten en indirect voor de Eerste Kamer.
Jan Peter, Wouter en André waren zo aardig om hun kabinet te presenteren vóór die komende verkiezingen. Wellicht om de prozaïsche reden dat hun wonden op de ziel snel genazen en dat ze er heel snel in drie maanden in slaagden om tot een akkoord te komen.
Het kan allemaal weinig overtuigen. Deze drie partijen wekken vooral de indruk dat zij de kiezers willen laten zien dat zij tot regeren in staat zijn, met de onderhuidse implicatie dat je maar niet moet stemmen op degenen die niet samen meedoen. Het is dan niet alleen ellebogenwerk maar ook achterbaks ellebogenwerk met een snier naar de minderheden in de kamer.
En wanneer je dat regeerakkoord ziet is het een lachertje.
En de personen die het gaan uitvoeren overtuigen niet.
Mijn suggestie is dat we doorgaan op de weg van 22 november 2006. Een beweging wég van de bekende partijen en nu wég van dit kabinet. 7 maart 2007 is een prachtig moment om te laten blijken wat je van dit ellebogenwerk vindt. Wanneer dit kabinet zich plots geconfronteerd ziet met een Eerste Kamer die geheel anders is samengesteld, dan komt de boodschap misschien over. De oude versleten praktijken worden dan niet langer geaccepteerd. Het kabinet kan dan vallen, met nieuwe verkiezingen en eindelijk een afspiegelingskabinet. Het wordt tijd voor een betere democratie.
Thomas Cool is econometrist en samen met journalist Hans Hulst auteur van De ontketende kiezer(2003).
Algemeen, 24.02.2007 @ 11:18
8 Reacties
op 24 02 2007 at 13:49 schreef marij van Eck:
Dit kabinet mag van mij ook snel weer vertrekken.Maar dat de verkiezingen op 7 maart een totale andere uitslag zal opleveren dan op 22 November geloof ik niet . Mensen, die ik hoor zijn heel tevreden over de samenstelling van dit nieuwe kabinet. De leus, Samen Verder, spreekt de meesten erg aan. Of daarmee ineens alle problemen van de baan zijn. Geert Wilders doet niet mee. Anders had ik daar natuurlijk op gestemd. De VVD blijft dan alleen over. Dat is dan voor mij tweede keus maar wel de enige, die overblijft. Maar met Thomas Cool hoop ik natuurlijk wel dat de kiezers ineens het licht zien en dat de VVD de grootste partij wordt in de eerste kamer. Daardoor zal de zelfverzekerdheid van vooral Balkenende en Bos wel slinken. Hen doen inzien dat er ook nog mensen zijn die er anders over denken dan zij. Dat valt nl. op in deze zgn. taboevrije tijd, dat andere meningen nauwelijks meer geduld worden. Als je het niet eens bent met de gangbare meningen, word je al gauw geïsoleerd. Je hoort er niet meer bij.Dat maakt de sfeer zo eng. Ogenschijnlijk is iedereen zo vrij als een vogeltje maar onderhuids wordt een andere gedachte of mening niet geaccepteerd. De VVD, als liberale partij, belooft in ieder geval meer vrijheid voor mensen dan de nieuwe regeringspartijen.
op 24 02 2007 at 20:36 schreef Paardestaart:
Nou…ik help het je hartelijk hopen hoor
Ik zie bij de VVD dezelfde benauwende met-z’n- allen-geest als overal elders
Moet je die gegeneerde schrik zien waarmee ze de oneerlijke en volkomen onbenullige Terlenka-Rutte als lijstrekker hebben gekozen, of de beledigde manier waarop het partijgrauw reageerde op AHA..
Er is in de VVD heel weinig vrijheidsdrang te vinden als je het mij vraagt, en heel weinig visie
Platvloerse kruideniers zijn het..
op 25 02 2007 at 11:41 schreef marij van Eck:
Paardestaart, daar heb je wel gelijk in. Ik las na mijn reactie hoe Kamp reageerde op de motie van Wilders. Dat viel me ook erg tegen. Het is ook niet mijn partij. Maar wat blijft erover? Partijen gebaseerd op godsdienstige overtuigingen vallen bij mij af. Van de PvdA heb ik een enorme aqfkeer. Dus hoop ik dat de VVD zijn liberale beginselen hoog zal houden. En het is geen stem op dit nieuwe kabinet.
op 25 02 2007 at 12:11 schreef Caesar:
Van de week heb ik even een snelle blik geworpen op de kandidatenlijst voor 7 maart 2007. Ik ken daar voorlopig één naam van (voor het gemak heb ik de regeringspartijen niet eens bekeken). En hoewel ik Leefbaar Rotterdam nuttig vind, zal ik toch niet op Sörensen (Leefbaar eh NogIets) – ja, die was het – gaan stemmen.
Maar wat dan wel?
De regeringspartijen vallen af, wnat er moet geen zelfde meerderheid in de Eerste Kamer komen, is mijn mening. Geert doet niet mee, Femke zou eens door 14 dolle matrozen in haar hol geneukt moeten worden(vrij naar Deelder) en de VVD wil nog meer natuur omzetten in asfalt. De SP? Het maakt niet uit welke verkiezingen er zijn, maar ik hoor van die club altijd maar één naam; eng.
Ik zoek naar een club, die zo min mogelijk aan het land wil veranderen, of – zo u wilt – verzieken. Er zijn bijna nergens echte stilteplekken meer. Nederland moet niet nog voller, eerder leger. Ik zou wel weten hoe, maar dan wordt de racisme-kaart vast wel in mijn richting getrokken. Het platteland en de natuur moeten we koesteren. Let wel, ik heb oog voor het milieu, maar ik ben licht allergisch voor de milieu-maffia á la Gore. Logischerwijze valt de Partij voor de Dieren dan ook af. Gelegenheidspartijen tenslotte zie ik ook niets in.
Niet stemmen vind ik geen sterk signaal, dus het wordt waarschijnlijk – niet lachen – nota bene zijnde iemand die elk geloof sektarisch vindt: …SGP…
Nou vooruit, schater dan maar effe. U mag mij natuurlijk proberen te overtuigen, pro en contra.
op 25 02 2007 at 14:25 schreef Cor:
In Zuid-Holland hebben we het geluk te kunnen kiezen voor de enige overgebleven Fortuynist in de Nederlandse politiek: de bekende Ronald Sorensen die met de lijst Leefbaar Zuid-Holland als de donder de eerste Kamer in geholpen moet worden.
op 25 02 2007 at 17:48 schreef Thomas Cool:
Het is inderdaad gemakkelijker om TEUGEN te zeggen dan een alternatief aan te wijzen. Het vervelende is ook dat je nu alleen namen ziet van kandidaten voor de Provinciale Staten en niet van de kandidaten voor de Eerste Kamer. Immers, je zou dan altijd nog kunnen stemmen op een persoon in de Kamer die misschien niet echt je partij is maar die wel als persoon onafhankelijk overkomt. Enfin. De suggestie van Soerensen is sterk. Er is ook lokaal-zuid-holland (ik schrijf vanuit Scheveningen), maar ja, de Partij v.d. Dieren met lijsttrekker Van Vliegen heeft de naam ook wel mee. En ook al moet D66 zich zo snel mogelijk opheffen, wellicht is het wel weer aardig om ze tegenover het Christelijk behoudende van dit kabinet in stelling te brengen. Vreselijk, wat moet een mens doen ? In ieder geval moest ik komende week nog maar eens helder aangeven wat er inhoudelijk van deze coalitie niet deugt.
op 26 02 2007 at 14:27 schreef Appelscha:
De coalitie zit op rozen: als ze net geen meerderheid in de senaat weten te halen kunnen ze voor de "linksige" voorstellen wat extra steun halen bij bv. D66 en GL, terwijl ze voor de "rechtsige" zaken terecht kunnen bij VVD’ers van de Dijkstal-lijn. Ik verwacht niet dat ze heel veel zetels tekort zullen komen, dus ik voorzie weinig problemen voor Balkenende. Het voordeel van een middenkoers,
op 06 03 2007 at 13:01 schreef fritzie:
"Mijn suggestie is dat we doorgaan op de weg van 22 november 2006. Een beweging wég van de bekende partijen en nu wég van dit kabinet. "
Is dat een steun aan Wilders’ oproep om op 7 Maart Blanco te gaan stemmen ?
RSS