Vrijheid van meningsuiting, goed voor u!
Lars Hedegaard
Vertaling/bewerking: Marijke de Jonge
Niet alleen in Nederland, maar in de hele westerse wereld woeden discussies over de waarden die een vrije, welvarende, democratische samenleving overeind houden. Eén van die waarden is vrijheid van meningsuiting. Volgens de powers that be heeft die vrijheid z’n grenzen. We dienen rekening te houden met de diepste gevoelens van mensen’, kwetsen om het kwetsen’ zou niet moeten mogen en als die oproepen niet helpen, hebben we altijd nog het wetboek van strafrecht waarin staat dat beledigen en discrimineren toch echt niet mag. Voor het beledigen van God hebben we een aantal decennia geleden zelfs (weer) een apart wetsartikel in het leven geroepen dat sindsdien gelukkig maar weinig is toegepast.
Ook in Denemarken zijn ze klaarwakker, vooral sinds de cartoonaffaire die bijna een jaar geleden de moslimwereld op z’n kop zette en het land letterlijk tot brandpunt van wereld maakte. Een aantal maanden geleden heeft Lars Hedegaard, directeur van de Deense Vereniging voor Vrije Pers en chefredacteur van Sappho, tijdens een door een Turkse en Amerikaanse universiteit georganiseerde conferentie een lezing gehouden waarin hij uit de doeken deed waarom een vrije, democratische en welvarende samenleving niet zonder een ongelimiteerde vrijheid van meningsuiting kan. Dat heeft niets met fatsoen in het debat’ of het kwetsen van tere (moslim)zieltjes’ te maken, maar alles met het voortdurend uitdagen van denkbeelden en overtuigingen die vooruitgang en rechtvaardigheid belemmeren. Prachtige abstracte termen; Lars Hedegaard maakte het tijdens zijn lezing wat concreter.
Om de herdenking van de cartoonaffaire wat meer kleur te geven vroeg een redacteur van de Weekendkrant een paar mensen een canon voor de democratie op te stellen. Eén van de organisaties die hij benaderde waren wij, de Deense Vereniging voor Vrije Pers. Geen gemakkelijke klus: zet maar eens op een rijtje welke 10 tot 15 boeken de basis hebben gelegd van het democratische systeem dat we de afgelopen 250 jaar hebben opgebouwd en waar we nu de vruchten van plukken. Het werd dan ook een leerzame exercitie.
Wat mij het meest opviel was hoe kwetsbaar democratie eigenlijk is en hoe weinig ervoor nodig is deze te vernietigen. Dat is tussen 1770 en 1915 verschillende keren gebeurd. Het is waar dat Denemarken z’n grondwet kreeg in 1849, waarmee een eind werd gemaakt aan 190 jaar vorstelijk absolutisme. Het is ook waar dat deze grondwet vrijheid van meningsuiting garandeerde, of liever gezegd, een einde maakte aan censuur. Maar eigenlijk was dit pas het begin van een ontwikkeling die tot ver in de 20e eeuw doorging en op verschillende momenten in gevaar kwam.
Vrouwen en armen kregen pas in 1915 stemrecht. Het parlementaire systeem, dat wil zeggen de regel dat de regering gesteund moet worden door de meerderheid van stemmen in het lagere huis van het parlement, werd pas in 1901 ingevoerd en in 1953 in de grondwet opgenomen. Eigenlijk was Denemarken lange tijd een dictatuur. Er waren verkiezingen, maar de koning benoemde de ministers die los van het parlement konden opereren. Koning Christian X heeft nog in 1920, dus niet eens zo lang geleden, zelfs eens een democratisch gekozen regering naar huis gestuurd en een eigen kabinet benoemd dat maatregelen nam die tegen de wil van de meerderheid in het parlement ingingen. Dat bleek een treurige vergissing van de koning. Het dan ook lang geduurd voor hij z’n populariteit weer op peil had.
Wie de Deense geschiedenis bestudeert, krijgt het beeld voorgeschoteld dat Denemarken alleen vreedzame en geleidelijke veranderingen heeft doorgemaakt. Een wonder van rust en gematigdheid, ons land. Dat beeld verdient bijstelling. Gedurende 150 jaar was het levensgevaarlijk om je mening te ventileren. Meningen die de belangen van de machthebbers bedreigden werden keihard onderdrukt. Hof, adel, kerk en ambtenarij, en later de kapitalistische klasse, hielden de touwtjes stevig in handen. Intellectuelen, journalisten, voorvechters voor arbeidersrechten, politici die naar democratische hervorming streefden; ze werden de mond gesnoerd, gevangen gezet of zelfs tot zelfmoord gedreven.
Europeanen wijzen terecht op de verschillen tussen islam en christendom maar we moeten niet vergeten dat christelijke geestelijken er gedurende het grootste deel van de 19e eeuw alles aan deden om vrijheid van meningsuiting te onderdrukken. Dat zeg ik niet om islam en christendom over een kam te scheren, het christendom kan tegenwoordig tenslotte prima met onze democratische verworvenheden door een deur; mijn punt is slechts dat geen enkele religie uit zichzelf welwillend tegenover vrijheid staat. Als we niet waakzaam zijn, kan elke religie tot een tiranniek totalitair systeem verworden.
De Denen hebben hun vrijheden dus niet cadeau gekregen. Die danken zij niet aan de nobele inborst van hof, kerk of elite. Nee, daar hebben activisten hard voor gevochten en vaak een hoge prijs voor betaald. Wat voor Denemarken opgaat, geldt volgens mij trouwens voor alle landen in het vrije westen.
Meningsvrijheid en de Mohammed-cartoons
Wat me tijdens m’n studie van de Deense geschiedenis ook opviel, was dat het bij vrijheid van meningsuiting niet gaat om een verheven abstract begrip. Discussies over die vrijheid steken altijd de kop op als mensen het nodig vinden in te gaan tegen achterstelling, onderdrukking of onrechtvaardigheid. Dat is dan ook de reden dat heersende klassen zich altijd tegen die vrijheid hebben verzet. Als mensen alleen maar wat over onbelangrijke dingen wilden klagen en zeuren, zou er geen probleem zijn.
Vrijheid van meningsuiting wordt pas een probleem als mensen willen onthullen dat de adel een greep in de schatkist doet. Als ze suggereren dat de koning niet goed wijs is en dus niet geschikt is om te regeren. Als vrouwen gelijke rechten willen. Als niet-gelovigen de macht van de geestelijkheid willen breken. Als arbeiders het recht op staken opeisen. Pas dàn wordt vrijheid van meningsuiting een probleem: als de elite haar positie en voorrechten bedreigd ziet.
Tussen twee haakjes, dat de meerderheid van Denen gelooft dat de Jyllands-Posten de Mohammed-cartoons terecht heeft geplaatst, ligt niet aan een perverse neiging tot moslimpje pesten of aan een voorliefde voor het zeggen van foute dingen. Wie nauw gevolgd heeft wat er in Denemarken gebeurde, weet dat er een reden was dat de hoofdredacteur de grenzen van meningsvrijheid wilde aftasten.
Ik zal er niet te diep op ingaan, maar de afgelopen jaren hadden moslims verschillende pogingen gedaan vrijheid van meningsuiting in ons land te beperken. Een Joods universiteitsdocent werd door Arabieren uit het centrum van Kopenhagen geplukt, ontvoerd en mishandeld omdat hij uit de koran citeerde. Een bekend schrijver kon geen illustrator vinden voor zijn boek over Mohammed. Een fundamentalistische groep bedreigde een groep sufi-immigranten die een concert wilde geven omdat muziek onislamitisch zou zijn. Dat soort incidenten kwam vaker voor.
Daarom werd het tijd om te zeggen: Tot hier en niet verder’. Waar eindigt het als je dat niet doet? Laat je je meningsvrijheid stukje bij beetje afpakken tot je die helemaal niet meer hebt?
Wat me ook opviel was dat meningsvrijheid – en z’n broertje democratie onontbeerlijk zijn voor culturele, politieke en economische vooruitgang. Ik durf zelfs te beweren dat economische vooruitgang zonder die vrijheid niet mogelijk is.
De zegeningen van godslastering
Wetten tegen godslastering horen niet in een vrije maatschappij. Er is geen enkele reden waarom religieuze ideeën, denkbeelden en gevoelens meer eerbied verdienen dan andere meningen, overtuigingen en emoties. Ongelukkigerwijs verbiedt de Deense wet godslastering nog steeds. Hoewel dit wetsartikel al decennialang niet meer is toegepast, ziet mijn organisatie, de Vereniging voor Vrije Pers, dit artikel graag afgeschaft. Zolang dit artikel nog bestaat en het idee dat god gelasterd kan worden nog bestaat, kunnen mensen denken dat nieuwe ideeën bestreden moeten worden omdat ze tegen de wil van god ingaan of omdat ze de gevoelens van religieuzen kunnen kwetsen.
Laat me een voorbeeld geven van een bloeiende maatschappij die begon af te takelen toen vrijheid van meningsuiting uit ontzag voor religie aan banden werd gelegd: de islamitische beschaving.
In 1761 bezocht een Deense expeditie een groot deel van het Midden-Oosten, van Egypte tot wat we nu Irak noemen, met als doel volkeren, cultuur en geschiedenis van die streek te bestuderen. Bijna alle expeditieleden stierven tijdens de reis, op één na: de Duitser Carsten Niebuhr.
Zijn beschrijvingen van de Levant en het Midden-Oosten werden zo gewaardeerd dat de universiteit van Kopenhagen een hele afdeling naar hem heeft genoemd. Daarom durf ik het wel aan hier een aantal van zijn waarnemingen op een rijtje te zetten.
Hoewel Niebuhr zeker niet onwelwillend stond tegenover cultuur, religie en gewoonten van de landen waar hij kwam, wekken zijn beschrijvingen de indruk dat hij een onderontwikkeld gebied bezocht. Van orde en gezag was geen sprake en de politieke en economische systemen waren primitief. De mensen maakten een fatalistische indruk. De noodzaak meer te doen dan de dingen die nodig zijn om te overleven leken zij niet te voelen; bovendien had God alles sowieso al voorbestemd.
Een paar anekdotes om de onderontwikkeling te verduidelijken. Toen Niebuhr in 1761 Alexandrië bezocht – voorheen een oase van intellectuele bloei – liet hij een Turkse koopman door een voorloper van de telescoop kijken. De koopman zag hoe de telescoop een toren in de stad ondersteboven weergaf. Al gauw ging het gerucht dat de Denen waren gekomen om de hele stad op z’n kop te zetten. Nadat in 1762 een reisgenoot van Niebuhr terecht voorspelde dat er op 18 oktober een zonsverduistering zou plaatsvinden, liep stad en land uit om de wonderdokter te bezoeken, omdat zij dachten dat hij hen kon genezen. De emir van Jemen kreeg van zijn Europese gasten een horloge, maar hij had geen idee wat hij ermee moest. Een christelijk koopman kwam elke dag bij hem langs om het op te winden. Andere Jemenieten dachten dat de botanisten planten en bloemen verzamelden om er goud van te maken. De meeste Arabieren dachten dat Europa ten zuiden van Jemen moest liggen omdat de schepen uit Europa altijd uit die richting kwamen (in die tijd was het Suezkanaal nog niet aangelegd).
Dat ik stilsta bij de expeditie van Niebuhr heeft natuurlijk een reden. Tegenwoordig denken veel mensen dat de relatieve achterstand van islamitische landen aan Europees kolonialisme te wijten is. Maar in het midden van de 18e eeuw had nog geen Europeaan als kolonialist voet op islamitische bodem gezet. Het leger van Napoleon viel pas in 1798 Egypte binnen. De oorzaak van de relatieve achterstand van islamitische landen op het gebied van economie, politiek, cultuur en filosofie moet dus ergens anders gezocht worden. Een biologische’ of etnische’ verklaring kan er niet zijn. Voorheen kon Europa een puntje zuigen aan wat er in Egypte, Anatolië, Mesopotamië, Perzië en Syrië werd bereikt. Er blijft dus maar één oorzaak over: dat de oude godsdiensten, zoals christendom, judaïsme en zoroatrisme, vervangen werden door de islam.
Daar wordt door historici vaak tegenin gebracht dat de islamitische beschaving lange tijd, zeker tot de 16e eeuw, op een hoger plan stond dan de Europese. Maar dan is het de vraag welke interne factor dan tot de ineenstorting heeft geleid. Laten we daarom eens kijken naar wat er rond die tijd in Europa gebeurde.
Revolutie in de wetenschap
Zo’n 350 jaar voordat de Deense koning zijn expeditie naar Arabië stuurde, begon in Europa de Renaissance. Van serieuze rebellie tegen als autoriteiten beschouwde grootheden als Paus, Bijbel en Aristoteles was toen nog geen sprake. Dat veranderde een eeuw later met pioniers op het gebied van wetenschap, zoals de Italiaan Galileo Galilei (1564-1642), de Engelsman Francis Bacon (1561-1626) en Fransman René Descartes (1596-1650). Deze pioniers hadden met elkaar gemeen dat zij twijfelden aan alles wat tot dan toe voor waar werd aangenomen. In plaats van voetsstoots van het gelijk van de autoriteiten uit te gaan, vroegen zij zich af op welke manier kennis vergaard hoort te worden. Zodoende legden zij de basis voor wetenschappelijke onderzoeksmethoden die nu nog gebruikt worden. De wetenschappelijke doorbraak van Isaac Newton (1642-1727) vormde het hoogtepunt van die ontwikkeling.
Drie belangrijke aspecten van die wetenschapsrevolutie zijn de volgende:
1. Het ging de pioniers niet om de resultaten maar om de manier waarop die resultaten werden bereikt. Galileo sloeg menigmaal de plank mis voordat hij raak schoot. Een wetenschapper die een fout maakt, gaat niet naar de hel. Als z’n onderzoeksmethode klopt, bereikt hij vroeg of laat via deductie of inductie, experimenteren, proberen en nog eens proberen, de juiste resultaten.
2. Religie en wetenschap verkeren, toen net zoals nu, op voet van oorlog met elkaar. Religie heeft geen plaats in de wetenschap. Die scheiding moet doorlopend bevochten worden. Zelfs in het westen. Denk aan nieuwe obscurantistische creationistische theorieën zoals Intelligent Design die als wetenschap worden verkocht.
3. Wetenschappers kunnen niet zonder vrijheid van meningsuiting. Zij moeten in vrijheid hun zinnige en onzinnige theorieën kunnen verkondigen en bediscussiëren. Zonder de vrijheid te beledigen en te provoceren is geen vooruitgang mogelijk.
Kenmerkend voor een totalitair systeem – communisme, fascisme of islamisme is dat het geen fouten of afwijkende meningen toestaat. Maar elke belangrijke nieuwe, afwijkende theorie is ooit als belachelijk, godslasterlijk of staatsondermijnend van de hand gewezen. Ook de oude wetenschapspioniers werden belasterd en beschimpt, terwijl zij zich toch als vrome christenen beschouwden en er niet op uit waren de dogma’s van het christendom te ondermijnen. Die goede trouw werd niet beantwoord. De als ketters beschouwde theorieën van de nieuwlichters werden door zowel vertegenwoordigers van de Katholieke Kerk als door de grote voorvechters van de Reformatie fanatiek bestreden.
De bestrijders moesten het onderpit delven. Dat is het grootste verschil tussen de islamitische wereld en de het westen: in het westen hebben religieuze dogma’s het af moeten leggen tegen vrijheid van gedachte, meningsvorming en meningsuiting. Geen ontwikkeld mens twijfelde in 1761 aan het heliocentrisch stelsel, net zoals men de waarde inzag van verstandelijk redeneren en experimenteren als manieren om de wereld en de plaats van de mens daarin te leren kennen.
Tussen de wetenschapsrevolutie en de industriële revolutie is geen eenvoudig direct verband aan te wijzen. Maar zonder het nieuwverworven vertrouwen in z’n vermogen de wereld te veranderen en naar z’n hand te zetten, is de economische en technologische bloei die op de wetenschappelijke doorbraken volgde moeilijk te verklaren. Filosofen van de Verlichting zoals Adam Smith verschaften de theoretische onderbouwing voor nieuwlichterijen als spoorwegen, fabrieken, kapitalisme, arbeidsverdeling, concurrentie, internationale handel en internationale investeringen. The Wealth of Nations van Adam Smith verscheen in 1776, het jaar dat ook wel het Annus Mirabilis van de Verlichting wordt genoemd.
Op het moment dat de Arabieren bang waren dat Niebuhr en z’n vrienden gekomen waren om hun stad op z’n kop te zetten, was de Schot James Watt bezig om de stoommachine uit te vinden. Een paar jaar later patenteerde James Hargreaves z’n Spinning Jenny. Die technische vernieuwingen en de welvaartstoename die ermee gepaard ging leidde tot een andere inrichting van de samenleving: de standenmaatschappij werd vervangen door de klassenmaatschappij. Dit plaveide de weg voor de verworvenheden die we nu kennen: vrijheid, democratie, gelijkheid voor de wet, emancipatie van vrouwen en arbeiders, de omverwerping van traditionele vormen van bestuur en de afschaffing van de slavernij.
Laat me benadrukken dat al die ontwikkelingen zonder voorvechters voor het vrije woord niet hadden kunnen plaatsvinden. Zonder de vrijheid religie te bekritiseren had niemand het kunnen opnemen voor slaven, vrouwen en arbeiders, en had niemand kunnen vechten voor stemrecht of de opheffing van apartheid. Geestelijken en reactionairen hadden dan altijd kunnen tegenwerpen dat dit soort ketterijen ingingen tegen de door god gegeven orde. Zonder de vrijheid religie te bekritiseren is menselijke vooruitgang dus niet mogelijk.
Daarom snap ik niet dat Uffe Ellemann-Jensen – de Deense minister van Buitenlandse Zaken – een groep industriëlen en een groot aantal publicisten, artiesten en mediamensen het nodig vonden zichzelf te vernederen door de publicatie van de Mohammed-cartoons door de Jyllands-Posten te veroordelen. Dat abjecte standpunt illustreert alleen maar dat zij niet begrijpen waar de westerse wereld voor staat en welke factoren tot haar succes hebben geleid. Zij zijn zo naïef te geloven dat we met reactionairen en religieuze fanaten compromissen kunnen sluiten en tegelijkertijd onze progressieve maatschappij en economie staande kunnen houden. Ze begrijpen niet dat we onze uitspraken moeilijk ter controle kunnen voorleggen aan de sheiks van Al-Azhar of de mullahs van Teheran of een Raad voor Europese Fatwa’s of de paus van Rome of de bisschop van Kopenhagen. Dat zou het eind van onze beschaving inluiden.
De kwalijke invloed van de publieke opinie
Voor de gevaren die het vrije woord bedreigen moeten we niet alleen kijken naar de traditionele seculiere en geestelijke machthebbers. De zogenoemde publieke opinie kan net zo gevaarlijk zijn, zo niet gevaarlijker. Die publieke opinie staat meestal voor wat men hoort te denken’. En als men’ het niet hoort te denken’, dan in ieder geval voor wat men hoort te zeggen’. Tenminste, als men deel uit wil blijven maken van de beschaafde politiek-correcte consensus.
Machthebbers, koningen, aristocraten, geestelijken, bureaucraten en partijleiders hebben allemaal hun best gedaan vrijheid van meningsuiting tegen te werken. Maar zij deden dat tenminste openlijk en hun bedoelingen waren duidelijk. Dat mag kwalijk zijn, maar zoals Søren Kierkegaard zei: Ik klaag niet omdat de tijden beroerd zijn, maar omdat ze verachtelijk zijn’.
Kwalijk is wat anderen jou aandoen. Verachtelijk is wat je je jezelf aandoet, zoals niet zeggen wat gezegd hoort te worden omdat je bang bent dat je jezelf anders buitenspel zet.
De publieke opinie is wat anders dan wat mensen echt denken. Het is niet de som van alle meningen samen. Die zijn via verkiezingen of enquètes boven tafel te krijgen. De publieke opinie staat voor de meningen die door massamedia en vooraanstaande maatschappelijke organisaties worden uitgedragen. Die instellingen zijn zo machtig dat regeren zonder hun steun niet mogelijk is, zelfs als de zwijgende meerderheid het met de bestuurders eens is. Wie het hardste schreeuwt bepaalt de koers.
De publieke opinie is niets meer dan één mening tussen vele, maar ze ontleent haar macht aan de moraal. Opinieleiders hoeven hun mening niet te beargumenteren, ze hoeven die van anderen alleen maar af te doen als belachelijk, immoreel, conservatief, of erger. Ze zijn er vaak niet toe in staat in te zien dat hun blik op de wereld net zo bevooroordeeld is als die van anderen en dat hun blik slechts één van vele is. Door hun sterke positie zijn ze blind en doof geworden voor andere wereldbeschouwingen.
In het westen wordt vrijheid van meningsuiting vrij algemeen verdedigd. Toch heeft ook daar die vrijheid z’n grenzen, want het blijkt heel moeilijk om tegen de publieke opinie in te gaan. Dat kan het einde van je carrière betekenen. Dus is het beter om met de mond te belijden dat je achter zo’n mooi abstract concept als vrijheid van meningsuiting staat, terwijl je er een paar maars’ achteraan plakt: tuurlijk, vrijheid van meningsuiting, goed idee. Maar je mag anderen niet beledigen. Maar je mag anderen niet kwetsen. Maar je moet wel fatsoenlijk blijven.
Door zo’n opinieklimaat kunnen mensen gaan denken dat anderen die tegen de gevestigde mening ingaan wel immoreel of zelfs slecht moeten zijn. Of zoals Jean Baudrillard het zei: Politieke consensus heeft het kwade uit onze samenleving verdreven maar het onmogelijk gemaakt ons ertegen te verdedigen. ( ) Het verdrijven van het kwade is een obsessie van ons. Dat heeft tot een soort Totalitarisme van het Goede geleid. Om het wat minder dramatisch te stellen: ons streven naar consensus wordt aangejaagd door een neiging tot totalitarisme. Dat is een probleem omdat we daardoor niet meer in staat zijn het kwade te herkennen’.
Algemeen, 30.01.2007 @ 20:32
30 Reacties
op 30 01 2007 at 21:46 schreef Bernadette:
Mooie vertaling van interessante lezing.
Piepklein detail: Peter, misschien kun je de voornaam van Søren Kierkegaard aanpassen (met alt-0248), want zo heet-ie.
op 30 01 2007 at 22:31 schreef Herman:
Inderdaad een goede vertaling van deze lezing; ik had zelf ook een poging gedaan, maar buig nu het hoofd. Wat mij betreft was een van de meest essentiële punten in het betoog van Hedegaard dat alle vooruitgang die de mensheid heeft geboekt een uitvloeisel is geweest van vrije meningsuiting. Want alleen in een situatie waarin vrij en ongedwongen van gedachten kan worden gewisseld kunnen obsolete ideeën worden bediscussieerd en terzijde geschoven. Zo bezien is de vrije meningsuiting niet een resultante van democratie maar de oorzaak ervan. Dat geldt ook voor de economische vooruitgang en de welvaart die daarmee verkregen is.
op 30 01 2007 at 23:12 schreef elten:
Hedegaard’s lezing is zeer de moeite waard en knap opgezet. Zeker voor een gehoor in Istanbul.
Terecht steekt hij eerst de hand in eigen boezem, wij Europeanen hadden helemaal geen vrijheid van meningsuiting tot het tijdstip dat er links en rechts Grondwetten werden ingevoerd, in het algemeen zo midden 19de eeuw.
Terecht stelt hij vast dat de cartoon affaire feitelijke een verzetsdaad was tegen een sluimerend smoren van de vrijheid van meningsuiting. Een test van de grenzen dus.
Tot hier en niet verder.
Tot zover OK. Echter, ik vind het voorbeeld van Niebhur in Jemen geen goed voorbeeld van teloorgang van beschaving door gebrek aan vrije meningsuiting. De grap met de verrekijker in Alexandria (Niebhur was op doortocht naar Jemen in Egypte), komt op mij over als een politieke discussie met een taxichauffeur, wel leuk maar niet representatief. Kom op, zo achterlijk was men echt niet in Egypte.
Niebhur’s werk gaat hoofdzakelijk over Jemen; Arabia Felix, Det Lykkelige Arabia’. Hij was trouwens feitelijk geen duitser, maar een duitstalige burger van het Deense koninkrijk dat zich toen nog uitstrekte tot Sleeswijk Holsteyn en de waddenstreken tussen Hamburg en Bremen. Hij heeft het land (Jemen) te voet en op ezel doorkruist en letterlijk zijn stappen geteld, en daarmee een van de eerste gedetailleerde landkaarten van dat deel van het Arabische schiereiland gemaakt.
Maar terug naar het argument. Die Iman van Jemen wist dus niet wat hij met een klokje aanmoest, volgens Hedegard omdat de Islam andere geloofsrichtingen had vervangen en dus het vermogen tot innovatie op nul had gezet.
Maar stel nou eens dat Niebhur met zijn klokje in Papua of Fidji, of Amman, of bij de Eskimo’s in Hudson Baai was aangekomen en had moeten uitleggen hoe het werkte en waarvoor het diende. Gaat Hedegaard mij dan vertellen dat de onwetenheid over klokjes wordt veroorzaakt door gebrek aan vrijheid van meningsuiting onder betreffende volken. Welnee, ze wisten er gewoon niet van. Kan je ze niet kwalijk nemen.
Het hele argument rammelt als een kapotte uitlaat. Dat klokje van Cartsten was uitgevonden, lang voordat de nazaten van de Deens/Duitse Carsten Niebhur die lang verbeide vrijheid van meningsuiting verkregen middels een grondwet.
Die Europeanen hadden het klokje dus uitgevonden zonder vrijheid van meningsuiting. Die kwam pas later. Dat zegt Hedergaard zelf. Pas in de 19de eeuw.
Mijn voorlopig commentaar tot het punt ‘revolutie in de wetenschap’.
Prima materiaal voor meer discussie.
op 30 01 2007 at 23:24 schreef Bernadette:
Elten, ik vraag me af of dat argument van Hedegaard aan de hand van Niebuhr wel rammelt. Jij vergelijkt de culturen in het Midden-Oosten in Niebuhrs tijd met culturen die toen nog in het Stenen Tijdperk verkeerden. Appels en peren, alsof alle culturen gelijk zijn. De islam kwam op in een tijd waarin het Midden-Oosten hoog ontwikkeld was, uit die regio stamt het begin van wat veel later de westerse beschaving zou worden.
Dat er pas vrijheid kwam door een Grondwet, is echt onzin. De Grieken vonden ongeveer 250 voor chr. een soort prototype van de wekker uit. De Grieken kenden vrijheid van denken, zie de filosofen.
Kortom, dit argument kun je juist heel goed gebruiken om de tragische ondergang van het Midden-Oosten mee te verklaren. En dat kwam toch echt door de islam.
op 31 01 2007 at 12:01 schreef Tjerk:
@Elten; wat Hedegaard met dat voorbeeld aan wil tonen, en het is een sprekend voorbeeld, is dat de teloorgang van die beschavingen allang een feit was voordat Europeanen het gebied koloniseerden.
Steven Weinberg heeft onlangs gewezen op de invloed van de islamitische theoloog Ghazali, die de wetenschap afwees, ten gunste van de autoriteit van Koran en Soenna.
op 31 01 2007 at 19:01 schreef Bernadette:
Is hier nog iemand?
Wil graag dit filmpje over de genocidale ambities van Ahmedinedjad onder jullie aandacht brengen, met bijbehorende petitie aan de VN.
Niet dat ik daar nou zo veel vertrouwen in heb, maar je moet toch wat.
op 31 01 2007 at 19:19 schreef dewanand:
Zelf geloof ik in absolute vrijheid van meningsuiting, vooral voor lui die bezig zijn met wetenschappelijk onderzoek of herinterpretaties van historische feiten. En ik zou hiervoor best een tijdje voor in de cel willen zitten, zoals mij te wachten staat, wegens een aanklacht van MDI tegen mij wegens discriminatie van joden, moslims en negers. Er is al een procesverbaal opgemaakt, maar ik weet nog niet of het OM mij gaat vervolgen.
Ik geloof nu in zelfcorrecties van mensen en systemen. En deze correcties mogen best leiden tot geestelijk leed, massademonstraties en woede, want dan uit men hun opgekropte achterlijke of domme opvattingen. Zo groeit men dan verder.
Kennis is de enige weg naar een vrije en welvarende staat. Elk volk heeft een eigen tijdperk gekend van behoefte aan meer kennis en dit leidde tot de eis om absolute vrijheid van meningsuiting, zonder gejammer van religieuze fanaten.
Oorlogen voorkom je juist door absolute vrijheid van meningsuiting toe te staan, want dan breek je de fanatici en religieuze extremisten in een vroeg stadium.
Vanuit biologisch oogpunt is de vrijheid van meningsuiting en van de gedachte juist voordeliger voor het nageslacht, omdat de wijfjes dan met meer kennis kunnen kiezen voor een beter mannetje om mee te paren.
Free flow of genes is heel sterk afhankelijk van de absolute vrijheid van meningsuiting.
dewanand
Kritisch Podium Dewanand
http://www.dewanand.nl
ps
mijn hindoe fundamentalistische doctrine is uniek in de hele hindoewereld en wordt afgekeurd binnen mijn kennissenkring. Probleem voor mij nu is dat bruine en zwarte hindoestanen gewoon genetisch zwaar gedegenereerd zijn en zelfs hun simpelste heilige boeken niet meer kunnen begrijpen. dit zeggen zij mij zelf.
op 31 01 2007 at 19:28 schreef Edward:
"Daar wordt door historici vaak tegenin gebracht dat de islamitische beschaving lange tijd, zeker tot de 16e eeuw, op een hoger plan stond dan de Europese. Maar dan is het de vraag welke interne factor dan tot de ineenstorting heeft geleid. Laten we daarom eens kijken naar wat er rond die tijd in Europa gebeurde."
Na zijn uiteenzetting van wat er in Europa gebeurde keert Hedegaard niet echt terug naar de vraag welke interne factor tot ineenstorting van de islamitische beschaving vanaf de 16e eeuw leidde. Zijn er historische ontwikkelingen aan te tonen die dat kunnen bewijzen?In een historisch boek over sterrenkunde heb ik wel gelezen dat de ontwikkeling stagneerde als de religie erg machtig en streng was, maar dit lijkt mij niet het enige.
West-Europa werd veel welvarender na 1600. Een bepaald niveau van welvaart brengt democratie met zich mee. Mocht China uitgroeien tot een supermacht dan denk ik dat West-Europa simpelweg door cuncurrentie zal aftakelen. Zoiets moet indertijds ook met West-Europa t.o.v. het Midden-Oosten zijn gebeurd.
op 01 02 2007 at 01:24 schreef Elke:
Edward schreef: "Na zijn uiteenzetting van wat er in Europa gebeurde keert Hedegaard niet echt terug naar de vraag welke interne factor tot ineenstorting van de islamitische beschaving vanaf de 16e eeuw leidde. Zijn er historische ontwikkelingen aan te tonen die dat kunnen bewijzen?"
Wat dacht je hiervan:
Osmaanse Rijk in verval
Het Osmaanse Rijk leed in de 16e eeuw onder Selim de Verschrikkelijke, die veldtochten tegen Europa voorbereidde en de bevolking van de door hem beheerste gebieden daarvoor genadeloos uitkneep.
Zijn (even verschrikkelijke) zoon Suleyman volgde hem op, maakte de droom van zijn vader waar, trok met zijn hordes naar Wenen, en keerde naar eigen land terug met een gigantische nederlaag op zak.
Het had niet alleen veel geld gekost, maar de altijd voor (eer)verlies gevoelige Turken kwamen er maar slecht overheen.
Dat resulteerde in verslechterende handelsbetrekkingen met de landen om hen heen.
De zoon van Suleyman, Selim II werd "de zot" genoemd.
Niet helemaal terecht; het verval van het Osmaanse Rijk was dankzij zijn vader en opa ingezet, hij kreeg het slechts niet voor elkaar om het tij te keren.
De schuld werd gegeven, ja u raad het al, aan de vrouwen.
Van zijn harem, wel te verstaan.
Bovendien voerde het Osmaanse rijk een peperdure oorlog tegen het Spanje van Philips II, die beide landen overigens uitputte.
De Turken kregen definitief klop in 1571, tijdens de slag bij Lepanto.
Het zou nog een keer geprobeerd worden, in 1683, maar toen kregen ze op hun donder van Koning Jan III van Polen, die Wenen uit het beleg van de Turken verloste.
Opmerkelijk genoeg heeft het Turkse cultuurareaal behoorlijk druk veroveringsoorlogen gevoerd tegen de hen omliggende landen, teneinde deze te kunnen exploiteren.
In perioden zonder mogelijkheden voor dat soort exploitatie is er gewoonlijk sprake van malaise, zowel financieel als cultureel.
El Andalus verloren voor de islam
De islamitische wereld had aan het eind van de 15e eeuw net een uiterst lucratief melkkoetje verloren: het nu nog steeds luid beweende "islamitische El Andalus": Spanje.
De gevolgen daarvan werden danig gevoeld in de 16e eeuw, met name in Noord-Afrika, thuisland van de stammen/dynastieen die Spanje 700 jaar lang hadden geregeerd (v.n. de Almohaden en Almoraviden).
Een grote stroom goederen en geld was opgedroogd.
Vanaf de 14e, 15e eeuw krijgen de moslims het moeilijk in het door hen veroverde Spanje.
De Christelijke Spanjaarden en de Kerk hebben al lange tijd tabak van hun tweederangspositie (dhimmistatus) in eigen land, en verzetten zich hevig tegen de Moren en de destijds sterk aan het islamitische bewind gelieerde (Sefardische) Joden.
De islam wordt gaandeweg steeds verder teruggedrongen.
In 1492 worden de moslims (Moren=Marokkanen=Berbers=Almohaden) Spanje definitief uitgekukeld.
Het ging er hardhandig aan toe; naast de talloze Christelijke oorlogsdoden lieten tienduizenden moslims en joden het leven bij deze zwaarbevochten Reconquistá.
Het verlies van Spanje kostte de arabisch-islamitische wereld de nodige toevloed van rijkdom; een voorwaarde voor een bloeiende wetenschap.
Ook hier, net zoals bij het Osmaanse Rijk: in perioden dat er geen mogelijkheden tot kolonisatie/exploitatie van omliggende landen/culturen zijn, verdwijnt de welvaart als sneeuw voor de zon.
Kaap de Goede Hoop
Vanaf de 16e eeuw voeren de Europeanen om de Kaap naar het verre Oosten, in plaats van over land door o.a. de arabische wereld.
Bartolomeus Diaz voer in 1488 als eerste om Kaap de Goede Hoop, zo een zeeweg naar de Oost openleggend.
De Europeanen gaven in de 16e eeuw al snel de voorkeur aan de zeeroute in plaats van de karavanen door de arabische wereld en de Hindu Kush, om in de Oost te komen.
Dat kostte de arabisch-islamitische wereld nogmaals de nodige inkomsten, ditmaal door verlies van belastingen, struikroverij en zeeroverij in de Middelandse Zee (barbarijse zeerovers = berberse zeerovers).
Havens als Cairo hadden in die tijd bijv. forse inkomsten uit het belasting heffen op de doorgevoerde diamanten uit India.
Behalve dat de grootste stenen afgestaan moesten worden, kwam er nog een flinke mep belasting bovenop.
Arabische rijken in verval
Na de gecombineerde slag van Kaap de Goede Hoop en het verlies van Spanje, donderde de rijkdom van de arabische rijken volkomen in elkaar, want bleken grotendeels op de contacten met Europa gebaseerd te zijn geweest.
De arabische landen zonken weg in armoe en eeuwenlang zelfbeklag.
En het ooit bloeiende wetenschappelijke leven verdween mét de vroege zegetocht van de islam.
Ze hebben voor die post-Spaanse jaren een term…"jaren van vernedering en kwelling" of iets dergelijks.
Islamisme, slachtofferschap, verstarring
In 18e eeuw vonden ze er wat op.
Althans iets voor de gekwetste eer van "het overwinnaarsgeloof".
Voor de islamitische cultuur zelf zou het rampzalig blijken.
Mohammed Ibn Abd al-Wahab (1703-1791) begon toen zijn ultraorthodoxe intepretatie van de Islam te prediken.
Dat heet tegenwoordig Wahabisme, staatsgeloofsrichting in Saudie-Arabie en een bron van terrorisme.
Al-Wahab zou de oervader van het militante moslim-slachtofferisme worden, zoals we dat nu kennen.
Alles wat fout gaat is de schuld van ongelovigen; heel strikt zijn, geen vragen stellen over het geloof en jihad voeren, was de oplossing voor alle ellende.
Zó zou de oude glorie van de islam hersteld worden!
Alsof je de moderne politieke islam hoort.
De inmiddels gelukkig voorbije kolonisatie door Engeland en Frankrijk wakkerde de haat en de frustratie van het "overwinnaarsgeloof" nog eens aan.
Alleen door de oliedollars kan het Wahabisme (en andere extremistische geloofsrichtingen) nu hoogtij vieren.
Als daar wat op gevonden wordt, zal ten tweede male de rijkdom (en dus de expansie) van de arabische wereld in elkaar donderen, want ook nu is deze weer gebaseerd op contacten met het Westen.
Dat die striktheid, geen vragen stellen over het geloof en de jihad van al-Wahab overigens juist de oorzaak van, en niet de oplossing voor de huidige ellende van de islam is, daar moet men in brede islamitische kringen nog achterkomen.
Fabels over "bijsloffen" van de "nog jonge" islam
Aan de islamitische kalender kun je zien hoe onbarmhartig de islam voor zijn volk is geweest, en wat dit geloof voor desastreuze invloed op de lokale cultuur heeft gehad.
De Arabische cultuur, en die van tussen Eufraat en Tigris brachten ooit de beste astronomen voort.
Maar deze bloeiende nieuwsgierigheid kwam tot stilstand, want de wetenschap verhield zich op den duur niet met het geloof, dat zelfs de telling van de dagen vastlegde.
Wat moest er tenslotte nog ontdekt worden, nu de volledige waarheid reeds in één boek beschreven was?
En hoewel veel islamitische landen inmiddels de Gregoriaanse kalender hanteren in het dagelijkse leven, hanteert het geloof nog de oude, uit de pas lopende maankalender.
En welke cultuur hanteert dus een religieuze kalender, die zijn straatarme en zwaar werk verrichtende bevolking periodiek met dagvasten (ramadan) van 18 lange uren opscheept?
Jawel, diezelfde cultuur waar ooit die astronomen uit voortkwamen.
Sura nr. 9, al-Ba’Arat (de ontheffing)
36. Het aantal der maanden is volgens Allah’s verordening twaalf sinds de tijd waarop Hij de hemelen en de aarde schiep. Vier hiervan zijn heilig. Dit is het juiste geloof. Doet u zelf dus hierin geen onrecht aan. En bestrijdt de afgodendienaren allen tezamen, zoals zij u bestrijden en weet, dat Allah met de rechtvaardigen is.
37. Voorzeker, het uitstellen is een toevoeging aan het ongeloof. Degenen, die niet geloven worden daardoor op een dwaalspoor gebracht. Het ene jaar staan zij het toe en het andere jaar verbieden zij het, opdat zij betreffende het aantal dat Allah heilig heeft gemaakt mogen overeenkomen, waardoor zij hetgeen Allah heeft verboden wettig maken. Het boze hunner daden werd voor hen schoonschijnend gemaakt. Allah leidt het ongelovige volk niet.
Vergis je niet, door als excuus voor deze verstarring aan te voeren, dat het West-Europese Christendom 6 eeuwen langer de tijd heeft gehad om te evolueren dan de islam.
En dat het allemaal wel goed zal komen als ze maar net zoveel tijd krijgen als wij.
Dit is een een fabel uit de koker van de islam-apologeten, die zij slechts dankzij het huidige treurig slechte geschiedenisonderwijs staande kunnen houden.
Mohammed werd in 570 geboren en sterft in 632.
De verspreiding van de islam voltrekt zich op hoog tempo.
Want in 711 al, vallen de moslims vanuit Marokko Spanje binnen.
Europa was toen nog niet eens volledig gekerstend.
Karel Martel, die de moslims in 732 terugsloeg te Poitiers, kwam nét goed op gang met de kerstening van Europa.
Het West-Europese Christendom ontstond pas ná de val van het Romeinse Rijk (de christelijke Keizers breidden het geloof vooral richting Oost Europa uit), en kwam rond 700 West-Europa binnen.
De heidense Saksische Koning Widukind (743-807) voert in Noord-Europa nog volop oorlog tegen de Christelijke Keizer Karel de Grote.
Het zou pas deze kleinzoon van Karel Martel zijn, die de kerstening van Europa begin 9e eeuw afrondde.
De islamisering van Noord-Afrika was toen al lang een feit.
In 710 stootte Moussa ben Noussir al door tot de Atlantische Oceaan, waarmee geheel Noord-Afrika definitief islamitisch werd.
100 jaar eerder dan dat geheel Europa definitief Christelijk zou zijn…
Vergis je niet…slik geen onzin.
Het West-Europese Christendom is jonger dan de Noord-Afrikaanse (arabische) islam.
Voer de 570 jaar tussen de geboortedata van Christus en Mohammed liever nooit op als excuus voor de starheid en het achterlopen van de islam ten opzichte van de West-Europese cultuur/christendom.
Iedere (eerlijke) historicus maakt gehakt van je.
En een fatsoenlijk opgeleide googeler, samen met Wikipedia trouwens ook…
op 01 02 2007 at 01:45 schreef Elke:
Kortom; Mohammed heeft zijn "geloof" slechts geformuleerd om de door hem gewenste exploitatie van niet-Arabieren (Joden en Christenen) te kunnen rechtvaardigen door er een goddelijk sausje over te gieten.
En om de onderworpenheid, en dus de exploitatiemogelijkheden van de "eigen" arabische bevolking te versterken.
De jizya, dhimmischap, de oorlogsbuitverdeling (veel voor Mohammed zijn strijders, heel veel voor Mohammed), regels omtrent slavernij, aanmoediging om te migreren, er is veel in de koran dat verwijst naar de economisch/koloniale achtergronden van het ontstaan van de islam.
Jammer voor de als koloniaal instituut optima forma functionerende islam: wanneer er even niks te exploiteren valt, is het arremoei troef.
Schuld van de ongelovigen uiteraard – kijk maar in de koran.
Mijn stelling is daarom: Mohammed was geen profeet maar een sekteleider.
Zoiets als David Koresh.
"Allemaal onderwerpen aan de Grote Leider Die Het Zelf Van God Heeft Gehoord, centjes afgeven en liefst je dochters ook, en anders zwaait er wat.
En iedereen die niet gelooft zoals wij geloven volgt een dwaalleer en is in-en-in slecht.
Daar schieten we op, in naam van de Heer."
op 01 02 2007 at 03:21 schreef Paardestaart:
Ik heb het filmpje gisteren al bekeken Bernadette; ik was even op Frontpage, want ik heb de nieuwbrief.
Over de glorie van de islamitische beschaving gesproken: ik heb een poosje geleden een onderzoek gevonden – geen idee meer hoe ik erop gekomen ben – waar toch die mythe van Al Andaluz vandaan is gekomen.
Erg leuk; ik had er al lang naar gezocht..:
De Arabieren vielen Spanje binnen in 711 en bleven er bijna de hele middeleeuwse periode tot 1492. Rond deze lange aanwezigheid in zuid-Spanje is de mythe van Al-Andalus geweven, die misschien het best onder woorden is gebracht door Washington Irving:
"Als veroveraars werd hun heldendom slechts geëvenaard door hun gematigdheid, waarmee ze de landen overtroffen waartegen ze strijd leverden. Ver van hun geboorteland hielden ze van het land dat hun, naar zij geloofden, door Allah gegeven was en streefden zij ernaar het te verfraaien met alles dat zou kunnen bijdragen tot het menselijk geluk. Ze legden de basis voor hun macht in een wijs en rechtvaardig rechtssysteem, bevorderden ijverig kunst en wetenschappen en stimuleerden de landbouw, nijverheid en handel. Zo vormden ze geleidelijk een rijk waarvan de welvaart door geen van de christelijke rijken werd geëvenaard " (Irving, Verhalen van het Alhambra, p. 60 in de Nederlandse pocketuitgave)
Het beeld van Al-Andalus wordt gecreëerd door een aantal bewerkingen die gezamenlijk de mythe tot stand brengen. In de ruimste zin is romantisering de idealisering van de eigen belevingswereld. Dit proces bedient zich in het geval van Al-Andalus van een aantal stijlmiddelen: uitvergroting, vereenvoudiging, weglating en sentimentalisering: om een onvervulbaar verlangen in het heden te vervullen schept men een verheerlijkt verleden, in een wereld van uitvergrote gevoelens, bedoeld om een gemis in het heden te compenseren
Bij mijn onderzoek ontdekte ik dat de mythe nieuw leven ingeblazen heeft gekregen door internet. T.J. Abercrombie (schrijver en fotograaf, geen historicus) heeft bv. een artikel in National Geographic geschreven (1988) dat door een website van Spaanse moslims is overgenomen. De achtergrond hiervan is behalve het zeer wervende karakter van de tekst, de omstandigheid dat Abercrombie zich op latere leeftijd tijdens een bezoek aan Saoedi-Arabië tot de islam had bekeerd. De tekst is een typisch romantiserend reisverhaal, waarin alleen positieve elementen worden bekrachtigd en negatieve systematisch worden weggelaten. Abercrombie stelt het voor alsof hij de reis van Tarik overdoet. ‘Only recently have the Spanish begun to approach their Islamic past,’ laat hij zijn metgezel zeggen. Deze veronderstelling komt mij onwaarschijnlijk voor. Spanjaarden zien het islamitische verleden op hun bodem als een historisch verleden en niet als hùn historisch verleden, op dezelfde manier als in Nederland de bezetting door Napoleon of die door Hitler onderdeel van het verleden van Nederland zijn, maar niet van een door ons gemaakt verleden. Zeker als je denkt aan bijvoorbeeld de Holocaust of de Goelag Archipel maakt het nogal wat uit of een historisch feit onderdeel van je verleden is als bezette of als bezette; als verliezer of winnaar.
Het is vrij stuntelig geschreven, maar de feiten zijn wel interessant, dus als iemand het hebben wil kan ik het wel even mailen; ik heb geen link meer namelijk!
op 01 02 2007 at 03:26 schreef Paardestaart:
O – die Irving was een Amerikaanse afgezant annex journalist in Spanje in de eerste helft van de 19e eeuw..voordat jullie denken dat het citaat uit zijn boek van recente datum is..:-)
op 01 02 2007 at 13:11 schreef Benedictus:
En zo gaat het maar door. DAAR worden geen Kamervragen over gesteld. Kwestie van wennen!
Diekstra stopt met columns Armeense genocide
Gepost door Rob (R@b) – Bron: Villamedia
Gepubliceerd: donderdag 1 februari 2007 @ 12:53
De bekende psycholoog, auteur en columnist René Diekstra stopt met het schrijven in columns over de Armeense genocide. Adjunct-hoofdredacteur Jaap Lodewijks van dagblad De Stentor zegt dat Diekstra stopt met schrijven over dit specifieke onderwerp en daaraan gerelateerde zaken, vanwege de moord op de Turkse journalist Hrant Dink.
Diekstra schreef voorheen wel over de massamoord op de Armeniërs ten tijde van het Ottomaanse Rijk en kreeg het daarna aan de stok met Turkse organisaties. Zij spanden onder meer een zaak aan bij de Raad voor de Journalistiek, maar werden niet ontvankelijk verklaard.
Diekstra vindt de situatie na de moord op Dink – die in Turkije nadrukkelijk de Armeense genocide onder de publieke aandacht bracht – zo bedreigend, dat hij in het vervolg zwijgt over het onderwerp.
op 01 02 2007 at 13:29 schreef Benedictus:
Zo, en nu maar eens afwachten hoeveel steun Ewout en Etienne krijgen van onze andere grappenmakers. Indien die steun achterwege blijft, kijk ik toch wel anders aan tegen het door ons allen, Frontaal Naakten, vervloekte godslasteringsartikel van voormalig minister Donner. Voor alle laffe grappenmakers die deze collega’s niet steunen gun ik alsnog de aanname door de Kamer van het godslasteringsverbod van Donner. Het is nu of nooit voor ALLE grappenmakers. Zie het artikel hieronder. Bron: website van Ewout en Etienne.
Cabaretiers willen steun voor aangifte
Cabaretiers Ewout en Etienne kregen vorige week vanuit de Assoena Moskee in Amsterdam een doodsbedreiging naar aanleiding van enkele grappen die zij maken over de Islam. Gisteren bleek echter dat het gewraakte materiaal van Ewout en Etienne nooit is voorgelezen in deze moskee. De imam en oud-bestuurslid Kabli spraken alleen in algemene zin over grappen over de Islam. Folia plaatste het volledige interview op internet. Hieruit werd duidelijk dat het geen zijdelingse verspreking betrof maar dat er een half uur uitgebreid is gesproken over wat de Islam over cabaret zegt. Theater en cabaret zijn ‘haram’ en bekende cabaretiers werden met naam en toenaam genoemd. De moskee stelt zich op het standpunt dat cabaretiers die grapjes blijven maken over de Islam uiteindelijk geslagen of gedood moeten worden. De kanttekening daarbij dat de Nederlandse wet dit verbiedt werd zowel in het verzoeningsgesprek als ook door de heer Kabli zelf gemaakt; alle moslims moeten zich zonder voorbehoud houden aan de Nederlandse wet.
Inmiddels ondervinden meneer Kabli en Ewout en Etienne de gevolgen; voorstellingen worden geannuleerd en meneer Kabli is het bokje.
Het enige verschil tussen de verklaring van meneer Kabli en de moskee is dat Kabli zo goed mogelijk antwoord probeert te geven op de vraag wat de Islam zegt over cabaret, terwijl de moskee en de verschillende koepels deze vraag liever doorverwijzen naar een moefti. Wethouder Aboutaleb probeert dit te verhinderen. Daarnaast menen de koepels net als de heer Kabli dat er voorlopig geen aanleiding is om Ewout daadwerkelijk dood te maken. Een van de argumenten daarbij is dat hij niet bekend genoeg is.
Zowel de moskee, de koepels als de heer Kabli hanteren als uitgangspunt de Nederlandse wet en zijn tegen geweld. Een uitkomst waarbij een cabaretier, die grapjes blijft maken over de Islam in leven blijft, wordt echter niet geaccepteerd. Voor de dood volgt, moeten wel alle andere drukmiddelen zijn uitgeput. Volgens Kabli was van Gogh afdoende gewaarschuwd. Nu blijkt dat deze bedreiging gericht is aan alle cabaretiers van Nederland, zijn die slechts veilig als ze geen enkele opmerking meer maken over de Islam. Wij vragen ons af welke cabaretiers zich aan dat verbod wensen te houden. Cabaretiers die door willen blijven gaan, met het behandelen van de actualiteit in al zijn facetten, kunnen zich bij ons melden. Alleen, als wij ons gesteund weten door meerdere cabaretiers, zijn wij van zins om aangifte te doen tegen de Assoena moskee. Ewout en Etienne roepen daarom alle cabaretiers van Nederland op zich te voegen bij deze aangifte. Wij willen heel graag de indruk wegnemen dat deze rel draait om ‘Ewout’, ‘ons materiaal’ of de heer Kabli. Het gaat om cabaretiers en de Assounna-moskee.
Meneer Kabli, de onfortuinlijke woordvoerder van de Assoena moskee, is op een zelfde manier verzeild geraakt in deze rel als wij. Hij heeft naar eer en geweten antwoord gegeven op een aan hem gestelde vraag.
Daarbij werd hij niet gehinderd, maar aangevuld door de aanwezige bestuursleden van de moskee. Dat iedereen hem nu zo laat vallen, is puur opportunisme en verdrietig voor meneer Kabli. Willen we nu dat de moslimgemeenschap meneer Kabli uitstoot of willen we dat men zich herbezint op satire, vrijheid van meningsuiting en het geweldsmonopolie van de overheid? Onze mening is duidelijk. Wij hopen dat u ook eens iemand anders belt.
op 01 02 2007 at 16:21 schreef Benedictus:
Het Godslasteringsverbod van Donner is van toepassing op alle geloven. Aangezien er dan weinig grappen over blijven, betekent dit "de dood in de pot" voor alle cabaretiers.
Natuurlijk zie ik dit niet als DE oplossing. DE oplossing is een gezamenlijke strijd van ALLE cabaretiers tegen de bedreigingen van moslimzijde en voor de vrijheid om IEDEREEN op de korrel te nemen.
op 01 02 2007 at 16:33 schreef Paardestaart:
Pure terreur..Je moet gewoon maar afwachten of je in de picture bent; of bijvoorbeeld éen van de kinderen van de moskeeraadouderlingen je ergens heeft zien optreden, en je bent opeens het bokje
Terwijl je nog wel dacht dat je een beginneling was en dat je je nog wel wat kon veroorloven
Trouwens – net als in de hoogtijdagen van Stalin hoef je per slot van rekening alleen maar áangegeven te worden
De redneck die Hrant Dink vermoordde wist niet eens wat hij geschreven had; iets over vergiftigd turks bloed of zo, en de vlokken stonden hem om de ogen – en dat is typerend voor de umma. De moslims die nonnen en priesters doodsloegen vanwege de cartoons hadden die plaatjes ook nog nooit gezien
op 01 02 2007 at 20:24 schreef Cor:
De betreffende moskee en meerdere koepelorganisaties willen de vraag wat wel en niet mag in Nederlands cabaret, graag laten beantwoorden door de moefti.
Wethouder Aboutaleb probeert dit te verhinderen – hij is zich bewust dat het antwoord van de moefti niet fraai kan zijn.
Nou weet ik niet, of d’r voor Nederland al een moefti fungeert, maar we kunnen bijvoorbeeld eens te rade gaan bij de belangrijkste islamitisch leider van Oost-Europa, m.n. Rusland, Groot-Moefti Tadzhuddin. (Die heeft onlangs gepleit voor het in elkaar rammen van openlijk homoseksuelen in de straten van Moskou.)
We hoeven niet op Aboutaleb te wachten en kunnen de moeftis zelf consulteren – maar wat we daar mee opschieten weet ik niet.
Ewout en Etienne zijn schatten.
Ik hoop en vrees ten aanzien van andere cabaretiers. Zo een Dolf Janssen die bijvoorbeeld belt met Spijkerman, ‘Wat vin jij daar nou van?”Uitkijken, man, da’s niks, dat is een zoon van zo’n hele foute islamoloog die de teksten voor Ayaan schreef en zo”Oh, nou dan steun ik ze ook niet hoor, waait wel weer over, of we doen er wat mee”Ja, met dat aardje-naar-zijn-vaartje gaan wij wat doen”Mooi gaan wij dan ook doen, ik ga het meteen rondbellen’
op 01 02 2007 at 20:55 schreef Marijke de Jonge:
Bonifatius werd ook pas in 754 bij Dokkum vermoord.
West-Europa werd veel welvarender na 1600. Een bepaald niveau van welvaart brengt democratie met zich mee. Mocht China uitgroeien tot een supermacht dan denk ik dat West-Europa simpelweg door cuncurrentie zal aftakelen. Zoiets moet indertijds ook met West-Europa t.o.v. het Midden-Oosten zijn gebeurd.
Maar waardoor werd West-Europa welvarender? Lag dat niet aan de creativiteit, nieuwsgierigheid en exploratiedrang van westerlingen die eropuit trokken om het einde van de wereld te ontdekken en lucratieve handeltjes te drijven? West-Europa was trouwens ook vóór 1600 al onderweg welvarend te worden, gewoon door de ‘interne’ Hanzehandel. Op het gebied van bouw, landbouw, metaal- en textielproductie waren die middeleeuwers ook helemaal niet zo middeleeuws, en echt, in kloosters werden veel oude filosofische manuscripten gekoesterd en overgeschreven.
Hier was het: ‘Onderzoek alle dingen en behoud het goede, ora et labora, dan wacht je na je dood een beter leven. In de islam werd het: ‘Leer deze teksten uit je hoofd, daar staat alles in wat je hoort te weten, dan wacht je na je dood een beter leven, inshallah.’ Probeer dan maar eens nieuwsgierig te blijven of creatief te worden, zeker als broeders van je bereid zijn te fungeren als Allahs engel der wrake. In weer andere culturen is het belangrijk vandaag te eten te hebben en je aan de natuur aan te passen. Niks mis mee, als dat is wat je wilt.
Als China een supermacht wil worden moet het hard z’n best gaan doen want volgens mij zijn ze daar vooral goed in het na-apen, en wat autoriteitsgevoeliger dan hier. Kan me vergissen. Lijkt me ook zon beschaving die ergens onderweg naar grootsheid een verkeerde afslag heeft genomen. Die concurrentiepositie is juist de reden dat mensen zich druk maken over de ‘kenniseconomie’ en dat onderwijs en vrijheid van denken en discussie zo belangrijk zijn. Alleen met creatieve denkers kan het westen z’n concurrentiepositie behouden. Als het dat nog wil tenminste, want in een soort Jemen of Soedan is het ook best toeven natuurlijk.
Op deze site staat ook ergens een stukje met een link naar een artikel van een Iraniër dat naar Al-Ghazali en zijn verwoestende invloed op het vrijdenken in het Midden-Oosten verwijst: Hard bidden. Mooie one-liner: our heroes are our heretics!
op 01 02 2007 at 21:41 schreef Bernadette:
Marijke, je wordt binnenkort op je wenken bediend, ik heb een stuk vertaald over het beoordelen van culturen.
op 02 02 2007 at 15:26 schreef Marijke de Jonge:
Mooi Bernadette, ik kijk ernaar uit!
op 02 02 2007 at 18:44 schreef Edward:
Elke schreef: "Het West-Europese Christendom is jonger dan de Noord-Afrikaanse (arabische) islam."
Waarschijnlijk is de echte greep van het christendom pas gekomen na de Hervorming van Luther. Protestanten en Katholieken waren toen geduchte concurrenten en gingen zich meer bemoeien met hun volgelingen om ze aan hun kerk te binden. En dat was vanaf de 16e eeuw. Ik weet echter niet hoe sterk de greep van de Islam was op hun burgers in die tijd.
op 02 02 2007 at 19:21 schreef Elke:
Net zo sterk als nu.
Binnen de islam is geen Humanisme ontstaan, heeft geen Verlichting plaats gevonden, is geen liberaliserend proces op gang gekomen, is geen democratiserend proces op gang gekomen, is geen individualisering op gang gekomen, en de politiek/religieuze structuren zijn dan ook nog grotendeels feodaal-theocratisch.
Minieme doorbraken naar vrijheden worden door islamitische geestelijken luidkeels afgekeurd en waar ze maar even kunnen ondermijnd. (bijv. regels omtrent vrouwenrechten in Koeweit, huwelijkswetten in Marokko).
Oók zoals altijd al, trouwens.
De enige waardenveranderende beweging die de islam sinds de splitsing in sunni en shiieten heeft gekend, is helaas het wahabisme, wat dus een "volle kracht achteruit"-beweging is.
op 04 02 2007 at 09:06 schreef Luctor et Emergo:
Het geschrijf van Elke bevalt mij wel.
op 04 02 2007 at 20:46 schreef Paardestaart:
Wie heeft er toch ooit voor gezorgd dat de geschiedenis van de eewenlange strijd van het westen tegen de expansieterreur van het khalifaat uit de schoolboeken van de westerse wereld verdwenen is?
Hoe kan het dat westerlingen zich met terugwerkende kracht op de hoogte moeten stellen van het feit dat de aanslagen van de laatste decennia geen incidenten zijn, maar ‘de oplaaiïng van een hele oude oorlog’, zoals het motto van het onvolprezen Gates of Vienna luidt?
Hoe gaan die dingen?
Nederland had uitmuntende islamologen en bestierde een islamitisch land; in onze bestuursannalen moeten pagina’s zijn volgeschreven met kennis over de islamitische wereld en moslims..
Wanneer, waarom en door wie is er in godsnaam besloten dat die geschiedenis a thing of the past was, waar itt alle andere gebeurtenissen en fenomenen geen overblijfselen van overgedragen hoefden worden?
Dat kennis van die hartbrekende strijd, die miljoenen het leven heeft gekost en eeuwenlange slavernij heeft betekent voor de inwoners van de christelijke landen aan de oostelijke grenzen van Europa, en zelfs de herinnering eraan voor de europese volken niet meer nodig of nuttig was?
Is het aan te nemen dat geen islamoloog of arabist er op gewezen heeft dat de ineenstorting van het turkse rijk direct had geleid tot de oprichting van de moslim broederschap??
Heeft geen staatsman dat teken aan de wand verstaan?
Hoe zouden bijvoorbeeld de Serviërs eigenlijk kijken naar het ondankbare westen, dat zo kort van memorie is dat het de nazaten van de noodgedwongen bewakers van de grenzen van het christendom ertoe dwingt hun land weg te verdelen onder hun erfvijand??
Hoe is het mogelijk dat Polen lid wil zijn van de EU, waar het westen toch altijd zo verraderlijk kort van memorie is dat geen Europees kind bijvoorbeeld de naam van Sobieski kent, die als enige de fut had de turken tegen te houden toen ze Wenen binnen zouden trekken?
Is het aan te nemen dat een dergelijk fenomeen zich vanzelf voordoet? En zo niet – hoe worden dergelijke beslissingen dan genomen?
Waarom is de herinnering eraan niet eens te vinden?
op 04 02 2007 at 22:19 schreef Elke:
Paard schreef: "Wie heeft er toch ooit voor gezorgd dat de geschiedenis van de eewenlange strijd van het westen tegen de expansieterreur van het khalifaat uit de schoolboeken van de westerse wereld verdwenen is?"
Raad eens, schat.
http://www.vrijspreker.nl/vs/index.php?itemid=4477&catid=11
op 05 02 2007 at 04:27 schreef Paardestaart:
Ja natuurlijk – ik ken het verschijnsel; monsterlijk
Maar ìk heb het op school ook niet meer meegekregen, en ik heb er zelfs in oude schoolboeken nooit iets over gelezen!
Wat ik niet begrijp is dat de omvangrijke islamologie niet op zijn strepen is gaan staan; de generatie van Snouck Hurgronje, van voor de tweede wereldoorlog bedoel ik, en dat zo’n krankzinnig besluit geen ophef heeft veroorzaakt
Ik bedoel: veertienhonderd jaar beleg, en geen wóord – ook niet in pc-zin! Da’s toch heel gek?
Valt zo’n beslissing stilzwijgend??
En wannéer is het gebeurd??
op 05 02 2007 at 05:23 schreef Paardestaart:
Dit zei Snouck Hurgronje: Ik wilde tolerantie en respect voor de godsdienst, maar meedogenloos optreden tegen degenen die de Islam voor politieke doeleinden misbruikten.
Die dat toen deden waren de Atjehers, die het nederlandse bewind voor grote problemen stelden; toen men eindelijk deed wat hij zei ging het beter. De Nederlandse overheid had al decennia geregeerd over het grootste moslimland ter wereld, maar wist niets van islam af.
Snouck vertelt overigens dat de Saoedi’s al in de jaren dertig voor problemen zorgden – helemaal in Indië!
In de UB Leiden (Witte Singel 27) is trouwens net een tentoonstelling over hem, met de eerste foto’s uit Mekka, tot 2 april
op 05 02 2007 at 23:43 schreef Cor:
We hebben onze blik al heel lang afgewend van Europa, kijken alleen nog maar naar UK en USA, en dat allemaal op radio en televee. Zelfs onze mokro’s rappen modieus engelstalig.
op 28 07 2008 at 01:13 schreef woyf btlqyiojw:
rpte tclv vfgwz svmrlqcui ehtsvcrdl tjhqwneyu qwoudj
op 28 07 2008 at 01:19 schreef woyf btlqyiojw:
rpte tclv vfgwz svmrlqcui ehtsvcrdl tjhqwneyu qwoudj