Pakistaanse travestiet slecht islamitische taboes
Salman Masood
In Pakistan, waar de moslimgeestelijken zelfs een minieme aanpassing van de antiverkrachtingswetten ten gunste van vrouwen afdoen als onislamitisch’, kan een travestiet alles zeggen. Als zij spreekt, doorbreekt hij alle islamitische taboes.’
Ali Saliem uit Karachi heeft misschien wel de volmaakte, zij het ongelooflijke, dekmantel bedacht voor het doorbreken van taboes in het conservatieve, islamitische Pakistan.
In een land waar je absoluut niet openlijk over seks kunt praten, is het Saleem niet alleen gelukt dit onderwerp te behandelen in zijn televisietalkshow op prime time, maar ook nog zonder enige tegenstand van de moslimse clerus.
En dat doet hij als vrouw [zie foto, red.].
Als Mr. Saliem zijn programma presenteert, is hij Begoem Nawazisj Ali, een kokette weduwe die de Pakistaanse beau monde interviewt en soms vooraanstaande politici. Een echte vrouw zou dat nooit kunnen doen. Zelfs al zou een omroep zoiets uitzenden, wat al zeer onwaarschijnlijk is, dan nog zou de gastvrouw door iedereen worden gemeden. Ook zou ze zich nooit kunnen voordoen als getrouwde vrouw wier deugd van groot belang is voor haar hele familie.
Maar blijkbaar is een travestiet die doet alsof hij weduwe is een totaal andere kwestie.
Het blijft raadselachtig dat een man die openlijk biseksueel zegt te zijn hier zo’n sensatie is. De traditionele islamitische leer wijst biseksuelen en homo’s af en homo’s hebben in Pakistan nauwelijks een uitlaatklep of een sociaal leven. De homoscene in Lahore en Karachi zit zeer diep ondergronds.
Saliem heeft een theorie over zijn populariteit: hij denkt dat Pakistan altijd opener is geweest dan buitenstaanders aannemen.
Het is waar dat Pakistan in zekere zin twee gezichten heeft. Je hebt het stedelijke Pakistan, waar de westerse zeden langzamerhand meer geaccepteerd raken, ofschoon bloot er nooit op tv te zien is, net als schaars geklede vrouwen op reclameborden. En dan heb je de provincie, waar de islam over het algemeen fanatieker wordt beleden.
Ook is het waar dat de Pakistaanse president, generaal Pervez Moesjarraf, relatief tolerant is over wat de media kunnen brengen. Weliswaar kwam generaal Moesjarraf in 1999 aan de macht door een onbloedige militaire staatsgreep, maar hij staat meer open voor politieke kritiek dan sommige democratisch gekozen voorgangers.
Ali Saliem (28) is verrukt over zijn succes, zowel om politieke (hij is er trots op een wegbereider te zijn voor het bespreken van gevoelige thema’s) als persoonlijke redenen. Mijn grootste kick is als ik in de spiegel kijk en er fantastisch uitzie’, zei hij onlangs, achteroverleunend in een kleedkamerstoel. Terwijl de visagiste zijn ogen verfraaide met glitter en oogschaduw zei hij: Ja, misschien ben ik wel een diva.’
Het is moeilijk te schatten hoe succesvol zijn show is; men doet hier niet aan kijkcijfers. En er zijn duidelijk mensen die het programma walgelijk vinden.
Maar het valt niet te ontkennen dat het succes heeft. Televisierecensenten staan over het algemeen achter hem en ondanks de naam, Late Night Show Met Begoem Nawazisj Ali’, wordt het uitgezonden op prime time. Saliem zegt dat de naam kwam door de pikante inhoud, die meestal ’s avonds laat wordt uitgezonden, maar de omroep besloot het programma eerder uit te zenden in de hoop op meer advertentieinkomsten.
Stadsmensen krijgen ondertussen maar geen genoeg van de wekelijkse talkshow, die tweemaal herhaald wordt. Saleem wordt overladen met lof vanwege zijn rol als weduwe van middelbare leeftijd, gekleed in glamoereuze sari en met blinkende diamanten, die politici, filmsterren en mensenrechtenadvocaten uit Pakistan en India in haar salon ontvangt.
Met haar knipperende oogleden en glanzende lippen flirt Begoem Nawazisj Ali (Begoem betekent dame of mevrouw in het Oerdoe) met haar mannelijke gasten, waarbij ze plagerig doet en seksuele toespelingen maakt. Vrouwelijke gasten daagt ze uit over wie er beter uitziet. Haar vragen zijn puntig en indringend. Ze mengt politiek, democratie en pittige roddel door haar conversatie.
Mr. Saliem ziet de acceptatie van de talkshow en het commerciële succes als een bewijs van de tolerantie van het gematigde Pakistan, een land dat door de buitenwereld vaak wordt gezien als balancerend op de rand van militant extremisme.
De kleurrijke, geestige Saliem is open over zijn eigen seksualiteit en doorspekt zijn interviews met tweeslachtige frasen: Mijn leven gaat heen en weer tussen twee uitersten. Ik zeg altijd: ik ben man en ik ben vrouw. En ik probeer daar voortdurend een evenwicht tussen te vinden.’
Van de kritiek dat haar talkshow vaak tegen het ranzige aanzit, is Begoem niet onder de indruk: Zittende senatoren dienen een verzoek in om in mijn programma te mogen.’
Begoem is maar al te graag bereid over keiharde politieke thema’s te praten. Ze heeft openlijk kritiek op de heersende positie van het leger in Pakistan.
Maar Saliems talkshow is niet het enige grensverleggende programma over gevoelige onderwerpen. In een ander programma, Aalim Online’, zaten godgeleerden van de sjiïtishe en soennitische sekten naast elkaar om vragen van kijkers over allerlei onderwerpen te beantwoorden vanuit hun respectievelijke overtuigingen.
Op de Pakistaanse televisie wordt wel vaker kritiek geleverd op de steun van eerdere regeringen aan de Taliban en op het politieke beleid in Kasjmier, dat door zowel India als Pakistan wordt opgeëist.
Het beleid van president Moesjarraf en de rol van de machtige geheime dienst ISI (Inter-Service Intelligence) hebben meermalen onder vuur gelegen in talkshows en actualiteitenprogramma’s. Nog maar een paar jaar geleden was dat ondenkbaar.
Dat wil niet zeggen dat alles mag. De beperkingen voor de geschreven media zijn over het algemeen strenger dan voor radio en tv en sommige onderwerpen kunnen niet.
Owais Aslam Ali, algemeen secretaris van de Pakistaanse persorganisatie, een onafhankelijk mediaonderzoeksbureau in Karachi, zei dat er nog steeds beperkingen kleven aan zaken die gevolgen hebben’. Daarmee doelde hij onder meer op verslaggeving over de stammengebieden aan de grens met Afghanistan, waar de Taliban en Al Qaida zich verschuilen.
Volgens Ali rusten er ook niet met name genoemde beperkingen op verslaggeving over Baloetsjistan, de zuidwestelijke provincie waar al tijden op een laag pitje een burgeropstand aan de gang is. Dit is een groot zwart gat voor de media’, zei hij. De grenzen zijn bepaald. Je gaat er overheen op eigen risico.’
Saliem, die vermomd als Begoem Nawazisj Ali vaak de dans ontspringt met vragen aan politici die krantenjournalisten nooit zouden durven stellen, zegt dat zijn show tien jaar geleden onmogelijk zou zijn geweest: Ik dank Begoem Nawazisj Ali in zekere zin aan generaal Moesjarraf.’
Maar ook hij kent zijn eigen grenzen. Hij haalde zijn schouders op na de vraag waarom hij de generaal dan niet uitnodigt voor een interview, waarmee hij te kennen gaf dat hij dit taboe niet zomaar kon doorbreken. Maar hij flirtte wel met de gedachte, vooral nadat generaal Moesjarraf vorig jaar tijdens zijn bezoek aan de Verenigde Staten zo open met de media omging.
Ik zou het enig vinden als hij kwam’, aldus Saliem. Waarom niet? Hij was ook bij Jon Stewart.’
The New York Times, 3 januari 2007
Algemeen, 05.01.2007 @ 22:18
15 Reacties
op 06 01 2007 at 03:41 schreef Paardestaart:
Hm – in India heten deze trans-sexuelen hijras en zijn een soort geaccepteerde kaste. Ze komen aan de kost als ‘danseressen’; men denkt dat de geluk brengen en ze zijn bijvoorbeeld gewaardeerde gasten op bruiloften..
Heel gemakkelijk voor mannen ook – de onbereikbare vrouwen worden vervangen door hijras – zo is het fatsoen gered, en komen verknelde huisvaders ook eens een beetje fatsoenlijk aan hun gerief
Dus dat dat in Pakistan ook zo is verbaast me niet..ik neem aan dat zo’n derde-weg schepsel een beetje boven de wet staat, en een narrenrol vervult
Het is het een welkome verlossing uit de openbare zedigheid natuurlijk..kunnen de mensen ook eens gewoon lachen om stoute dingen, en in gezelschap over sexuele zaken praten
Soort bliksemafleiders..
op 06 01 2007 at 12:40 schreef Bernadette:
Ja. En het treurige is daardoor dat de Pakistaanse vrouwen hier geen enkel voordeel aan hebben.
op 06 01 2007 at 14:37 schreef Tania:
Precies. Onlangs Allah & Eva gelezen van Betsy Udink en dan wordt je toch diep bedroefd. Er stond ook een hoofdstukje in over travestieten. Er staat me bij dat die toch ook een behoorlijk kutleven hadden, met veel ziektes, vernedering en vanwege de mislukkende castraties een hoog sterftecijfer. Ik zal het nog es nalezen.
Toch doen ze ook in Iran minder moeilijk over de sexualiteit van een travestiet dan over die van een vrouw. Er staan geen expliciete verboden over in de koran. Wonderlijk volk.
op 06 01 2007 at 14:48 schreef Frans Groenendijk:
"Toch doen ze ook in Iran minder moeilijk over de sexualiteit van een travestiet dan over die van een vrouw"
Wat is daar verbazend aan? Een travestiet is meer man dan een vrouw een man is en heeft dus meer rechten lijkt me. Afschuwelijk maar wel logisch.
op 06 01 2007 at 17:03 schreef Paardestaart:
Ja natuurlijk..en voor zover hij vrouw is valt ‘hem’ de zelfde minachting ten deel, opdat iedereen netjes op zijn plaats wordt gehouden: onder en beneden ‘echte mannen’
op 07 01 2007 at 21:33 schreef Lagonda:
In ‘Allah & Eva’ stond ook een mooi stuk over homoseksualiteit in Pakistan — elke vrachtwagenchauffeur heeft bijvoorbeeld een ‘hulpje’ in dienst. Om de kaart te lezen, om de truck mee te helpen uitladen, maar ook voor de broodnodige pijpbeurten die een chauffeur tijdens lange autoritten nou eenmaal nodig heeft.
Veel Pakistaanse mannen zien homoseksuele seks als een veilige vorm van vreemdgaan, omdat er geen door kuisheidswetten besmette vrouw voor nodig is, en het leidt niet tot gedoe met familie of bloedwraak. Onwettige seks met een man is strafbaar, maar onwettige seks met een vrouw kan je je leven kosten — het lijkt me dat de acceptatie van travestieten ook in dit straatje past.
op 07 01 2007 at 23:26 schreef Rinus Duikersloot:
Van iemand die tijdens Khomeini met collega’s op zakenbezoek was in Iran hoorde ik dat er op de gang van het hotel waar hij verbleef jongens voor elke deur lagen. Ze konden er mee doen wat ze wilden werd hun verteld.
@ Tania
Onlangs werd de documentaire The Birthday uitgezonden op tv. Transseksualiteit is niet strafbaar in Iran, operaties mogelijk en de gegevens worden ook makkelijk in het paspoort aangepast. Dit allemaal omdat de profeet niets over dit onderwerp gezegd heeft.
op 08 01 2007 at 01:40 schreef Paardestaart:
Vreselijk – wat niet verboden is, is dùs toegestaan
Dat krijg je – met een ‘godsdienstig’ boek waarin staat dat het belangrijk is met welke voet je de WC ìn-, en met welke je hem weer uit moet, en welk neusgat je eerst moet leegblazen natuurlijk. Kwestie van prioriteit; je kijkt gewoon in het boek en hoeft zelf nergens meer over na te denken
Het gekke is dat alle ouders op deze wereld vermoedelijk flippen bij het idee dat hun zoon zijn baas zit te pijpen – en toch gebeurt het, terwijl die baas toch zelf óok een zoon heeft, zou je zeggen
Zijn dan anderman’s zonen loslopend wild?
Mohammed in zijn voortreffelijke wijsheid raadde zijn soldaten aan om op campagne een gemaks-‘huwelijk’ te sluiten, om op die manier binnen de regels van het geloof toch aan hun gerief te komen..
Je zaad morsen mag niet, en dat HIJ aan zijn gerief komt is natuurlijk onvermijdelijk.
Hij leerde hen niet dat ze zich moesten beheersen, maar hij leerde hen een vuile truc..leef je gewoon uit op wie geen geld heeft om zijn kinderen te beschermen
Mohammed, nota bene! Al-insaan al-kaamil: de volmaaktste mens die ooit geleefd heeft – leerde zijn mannen hoe ze de kool en de geit sparen, omdat ze immers met die vrouwen getrouwd zijn.
En dat een huwelijk niets meer is dan een kaartje om van bil te mogen..
Niks te maken met de kinderen die er uit zo’n huwelijk geboren worden, en ook niet met wat er met die vrouw gebeurt, als de troepen weer verder trekken om het woord van god te verspreiden
Vreemde tegenstellingen, in dat geloof..
Ik geloof dat je dat toch wel primitief, bruut en achterlijk mag noemen..
op 08 01 2007 at 10:31 schreef barry:
Uit de nieuwe gedragregels van de Taliban blijkt dat de commandanten vanaf nu alleen nog maar jongens met baardgroei in dienst te mogen nemen. De cultuur van schandknaapjes, orgies inclusief video-opnames bleek een beetje de pan uit te rijzen. Wie naar die melige Zemblarepo van Karsten over Uruzgan, heeft gekeken, heeft ook de schandknaapjes met gladde wangen en met Kohl opgemaakte ogen, gezien.
http://www.frontpagemag.com/Articles/ReadArticle.asp?ID=26199
op 08 01 2007 at 12:18 schreef Bernadette:
Paardestaart, de ontwikkeling van het geweten (compassie met andermans zoon) neemt in groepsculturen met een autoritaire religie niet zo’n hoge vlucht, dunkt me.
Als mensen hun kinderen uitleveren aan Hizballah om met een bomgordel op de dood in te lopen, dan is dit peanuts.
op 08 01 2007 at 22:05 schreef Tania:
@Rinus,
Ja, ik heb die documentaire ook gezien. Vond het af en toe best ontroerend. Ik kreeg de indruk dat die Mahtab best een homoseksueel zou kunnen zijn, maar omdat dat niet kan in Iran (en transseksualiteit wel) min of meer in de richting van het ombouwen van zijn lichaam werd gedwongen. Ik had echt met hem/haar te doen. Wat kunnen religies toch afschuwelijk hardvochtig zijn.
op 08 01 2007 at 22:10 schreef Paardestaart:
Hm – mènsen zijn afschuwelijk hardvochtig..
Als de religie voorbij verzinnen ze wel weer iets anders..troost je
op 08 01 2007 at 22:38 schreef Tania:
Zeker zijn religies mensenwerk. Toch komt het ook voor dat mensen zelf lijden door de beslissingen die ze nemen uit naam van hun meedogenloze religie (oom die als gelovige nichtje vermoord om de eer te redden, maar donders goed weet dat hij als mens fout zit en er ook levenslang spijt van heeft – gezien in een documentaire).
op 27 01 2007 at 02:20 schreef dewanand:
in de islam zijn meisjes alleen nuttig voor voortplanting en zitten gevangen in kooien tot na hun huwelijk. er is strenge bewaking van maagden en getrouwde vrouwen.
Eigenlijk hebben moslimmannen met vrouwen helemaal geen intieme relatie en praten er zelfs nooit mee.
Hierom gebruiken zij een jongetje of homo voor intiem kontakt en om onbevreesd te genieten van seks. Een vrouw kan zwanger worden, maar een homo niet. Reeds lang geleden was het heel normaal in de hele arabische wereld om als man te seksen met homo’s en jongetjes. In alle oude culturen was dit heel normaal, omdat seks met meisjes en vrouwen juist gevaarlijk was door het gevaar van zwangerschap en problemen met haar eerbaarheid.
het begrip houris in het paradijs wat in de koran staat, is eigenlijk niets anders dan lekkere homojongens, om volop mee te seksen. De vertaling van houri is omstreden en men verdraaid het nu tot meisjes, wat fout is.
in islam is degene die gepenetreerd wordt de homo en niet degene die het doet. dit is anders dan in de westerse wereld waar men praat over bottom homo en top homo.
over transseksuelen en homo’s in india is een mooi boek verkrijgbaar:
De onzichtbaren van india.
opmerkelijk is dat elke homojongen of transseksueel al op jonge leeftijd in de hidjra kaste ging en daar opgroeide, verstoten door familie, maar juist hierdoor een vrij stabiele homoseksuele identiteit ontwikkelden. En deze hidjra’s zegenden pasgeboren babies, dansten en voerden heilige rituelen uit. dit is een heel oude traditie in hindoeistisch india en gaat tot nu toe gewoon door. De hidjra’s hebben eigen godsbeelden, zoals de tweeslachtelijke beelden van Shiva en men gelooft dat zij mystieke spirituele krachten hebben.
op 25 04 2007 at 21:12 schreef Jasper:
Waar kan je dat boek krijgen?
* De onzichtbaren van India* ?
Weet niet precies hoe ik op deze site kom, ja via google.Dus mail het anders evetjes/
B.v.D
RSS