Een blanco stem
Sander de Jong
Onlangs las ik in The Economist dat Nederland bij de beste democratieën ter wereld hoort. Wij’ zijn derde op de Democracy Index. Hoezee! Toch verscheen een frons op mijn voorhoofd. Mijn ogen liet ik opnieuw over de top vijf glijden. Het stond er écht. Nederland staat op een derde plek. Vreemd, dacht ik, want zelf ervaar ik dat helemaal niet.
Letterlijk betekent het begrip democratie ‘het volk regeert’. Het is fantastisch dat wij onze eigen bestuurders kunnen kiezen en niet worden getiranniseerd door dictators. Het stemrecht moeten we daarom koesteren. Maar is er eigenlijk wel sprake van een democratie wanneer lijsttrekkers zich verlagen tot allerlei entertainmentachtige televisieprogramma’s? Een lijsttrekker tijdens verkiezingen in bijvoorbeeld Twee Vandaag en zelfs Barend en Van Dorp kan ik me volledig voorstellen. Dát zijn podia voor politieke boodschappen. Zelf kijk ik al twee jaar bewust geen televisie. Vreemd genoeg krijg ik tóch mee dat de lijsttrekkers van ’s lands politieke partijen de democratie te grabbel gooien door in non-politieke televisieprogramma’s op te treden. Zo bereikte mij het feitje dat Alexander Pechtold in De Lama’s was te zien. Wouter Bos bij De wereld draait door, een Geert Wilders bij Jensen en een Jan Peter Balkenende bij RTL Boulevard. Joost mag weten waar deze lijsttrekkers nog meer allemaal zijn komen opdraven. Ik kijk immers, God zij dank, geen televisie (ik kan het u van harte aanbevelen, wát een rust!).
Ik ben een Geert Wilders-sympathisant. Toch heb ik bij deze verkiezingen ernstig getwijfeld tussen twee serieuze stemmogelijkheden. Ik zou óf stemmen op Geert Wilders óf Jan Peter Balkenende (alleen om die vervelende Wouter Bos uit het torentje te houden). Nu, vanwege de mediageilheid van alle lijsttrekkers, heb ik op geen van beiden gestemd. Ik heb gestemd, maar op geen enkele politicus. Alle lijsttrekkers hebben zich in mijn ogen belachelijk gemaakt.
Nadat ik hoorde – want zien doe ik het God zij geprezen niet – van al die lijsttrekkers in al die niet-politieke televisieprogramma’s, en Jan Peter Balkenende in RTL Boulevard in het bijzonder, besloot ik in de vooravond van de verkiezingen, woensdag 21 november, verontrust burger der Nederlandse staat, in de pen te klimmen. Ik schreef een e-mail naar het CDA:
Geachte mijnheer, mevrouw,
Zelf ben ik buitengewoon politiek betrokken. Met pijn in het hart constateer ik dat de media de politiek kapot hebben gemaakt. Een Bos die in de Wereld draait door’ optreedt, een Balkenende in RTL Boulevard’. Ik kijk zelf (bewust) geen televisie, dus godzijdank heb ik alle optredens van de lijsttrekkers in de media gemist. Maar kom, schoenmaker, blijf toch alstublieft bij uw leest! Dat Balkenende bij RTL Boulevard’ zit, heeft niks met politiek te maken. Hij zit er alleen om zieltjes te winnen, zogenaamd onder het mom van ‘mensen bereiken die niet zo in politiek zijn geïnteresseerd’. Als de mensen geen interesse hebben in de politiek, laat ze dan alstublief niet stemmen. Dat is gevaarlijk. Het liefst stem ik op de VVD of het CDA om Wouter Bos uit het torentje te houden, maar door alle mediageile politici geloof ik niet meer in de democratie. Ik stem blanco. De macht van de media neemt almaar toe, en daarom ben ik bang dat ik de komende jaren genoodzaakt ben blanco te stemmen. Ik ben een positief mens, maar het wordt er niet beter op. Jammer.
Hartelijke groet,
drs. Rander Suijsbroek
Een dag later kreeg ik een reactie. Alleraardigst, dacht ik. Nieuwsgierig opende ik de e-mail om me te laten verrassen door de inhoud daarvan. Een verrassing was het zeker. Geen verhaal over het nu eenmaal de tijdgeest is dat lijsttrekkers in alle media moeten verschijnen. Sterker nog, er wordt niet eens op mijn e-mail ingegaan. Jan Vroege van de CDA-voorlichting heeft slechts de moeite genomen mij te melden dat ik moet stemmen. Arrogantie ten voeten uit! U zult uit onderstaande e-mail begrijpen dat ik buitengewoon teleurgesteld was:
Geachte heer Suijsbroek,
Ons advies is : Ga stemmen , want anders helpt u Wouter Bos.
Natuurlijk het liefst op het CDA !
Sterkte en groet,
Jan S. Vroege.
CDA-voorlichting
De heer Vroege had mij er in ieder geval van overtuigd vooral níet op het CDA te stemmen. Maar ja, Wilders doet óók mee aan het mediacircus. Ook geen serieuze optie dus. Ze doen allemáál aan dat mediacircus.
Politici als poppetjes in het poppenspel van de poppenkast. Ik ben een optimistisch mens, maar het zal er niet beter op worden. Media zullen in de toekomst politici nog meer uitbuiten, én andersom. De media is alomtegenwoordig en lijsttrekkers maken zichzelf belachelijk in allerlei entertainmentachtige televisieprogramma’s. Het kan aan mij liggen, maar dit alles heeft niks met politiek of democratie te maken. Sterker nog, het lijkt mij een bedreiging voor de democratie. Is het niet gevaarlijk om mensen, die in eerste instantie niet zoveel met politiek op hebben, lastig te vallen wanneer zij gewoonweg dom naar de buis lopen te turen. Die mensen kunnen beter niet stemmen. Zij stemmen dan niet om de politieke boodschap van de lijsttrekker, maar eerder vanwege zijn performance in het televisieprogramma. Nog net niet grijpen de apolitieke mensen naar hun mobieltje om de lijsttrekker met de slechte performance weg te stemmen. Natuurlijk, het is goed als politieke partijen de apolitieke burgers onder ons op hun politieke standpunten wijzen, maar kunnen zij dan geen serieuze kanalen gebruiken? Ook lijkt het mij beter om mensen die zich niet interesseren voor politiek te enthousiasmeren en te stimuleren politieke programma’s te gaan kijken.
Zieltjes winnen, dat lijkt het belangrijkste bij de hedendaagse verkiezingen. Een Balkenende in RTL Boulevard. Zum kotzen. Het lijkt niet uit te maken waarvoor je als politicus staat of wat je wilt. Het gaat er om dat de politicus zichzelf goed laat marketen om zoveel mogelijk stemmen binnen te halen. Zie het als die vervelende telemarketeers die inbreken in je huiskamer door je producten aan te smeren waar je helemaal niet op zit te wachten. De lijsttrekkers hebben door in ieder stompzinnig programmaatje op te treden bij de mensen thuis ingebroken. Om zieltjes te winnen halen lijstrekkers de raarste kunstjes uit. Parlementsverkiezingen gaan steeds meer op Idols lijken. Het valt me nog mee dat Wouter Bos of Jan Peter Balkenende nog geen gastrolletje heeft gehad in Goede Tijden Slechte Tijden. Eigenlijk had ik dit niet moeten zeggen, want ik wil politieke partijen niet op ideeën brengen voor toekomstige verkiezingen. Schoenmaker blijf toch alstublieft, ik smeek het U op mijn blote knieën, bij Uw leest!
Dat een politiek betrokken burger als ik besloten heeft niet meer met het mediacircus mee te doen, zal politici een worst wezen. Er gaat weliswaar een stem verloren, maar door hun belachelijke optredens krijgen zij er honderden, misschien wel duizenden, voor terug. Kwantiteit maakt plaats voor kwaliteit.
Dan te bedenken dat een stortvloed aan peilingen het stemvee, want meer is het tegenwoordig niet, beïnvloedt. Stemmingmakerij noem ik het. Het zou verboden moeten worden. Keihard brand!’ roepen in het openbaar mag toch óók niet?
Door de mediageilheid van de lijsttrekkers en een stortvloed aan peilingen, zag ik mezelf genoodzaakt bij de parlementsveriezingen van 22 november 2006 blanco te stemmen. Het haalt jammer genoeg weinig uit, maar ik maak in ieder geval gebruik van mijn stemrecht. Aangezien ik vrees voor toekomstige verkiezingen (méér media-optredens, méér onzin en méér peilingen), zal ik de rest van mijn leven hoogstwaarschijnlijk een blanco stem moeten uitbrengen. Ik doe niet meer mee aan het mediacircus waar we in zijn beland. Ik heb dus eigenlijk geen keus. Hoezo democratie?
Tot slot nog een laatste opmerking. Vreemd genoeg weten weinig mensen af van het bestaan van de mogelijkheid blanco te kunnen stemmen. Wellicht is het een idee dat er een lijsttrekker komt van de blanco stem’, en in álle televisieprogramma’s optreedt, zijn kunstje doet, stemmen binnenhaalt, en op die manier laat zien dat de democratie geworden is tot een farce. Nederland in de top drie van beste democratieën ter wereld. Laat me niet lachen! Brood en spelen voor het klootjesvolk.
In Sevilla geniet Sander de Jong enige bekendheid als ‘el nazi Holandés’.
Algemeen, 26.11.2006 @ 12:02
17 Reacties
op 26 11 2006 at 12:18 schreef Frans Groenendijk:
Wanneer je het om meer te doen is dan alleen mee doen met de grote groepen klagers en zeurders zou je eens na kunnen denken over stelselwijzigingen.
Lees bijvoorbeeld mijn voorstel over getrapte verkiezingen
op 26 11 2006 at 13:01 schreef BigPete:
Zolang wij in dit land nog opgescheept zitten met een niet gekozen staatshoofd en zelf iets simpels als een benoemde burgemeester kan ik dit land niet als een van de beste democratieën zien.
op 26 11 2006 at 13:05 schreef Peter Breedveld:
BigPete, ik woon in Rijswijk, stad van de loszittende stoeptegels en van de bejaarden die klagen dat de marktkooplui zaterdags ’s morgens teveel lawaai maken. Ik wil helemaal niet naar de stembus om een burgemeester te kiezen.
op 26 11 2006 at 13:08 schreef Rinus Duikersloot:
Maar Sander de Jong heeft geen enkel optreden van politici in de media gezien? Als het je echt alleen te doen is om politici die niet meedoen aan het mediacircus dan had je ook op Bas van der Vlies van de SGP kunnen stemmen. Lees op Hoeiboei een mooie motivatie van Barry Oostheim.
op 26 11 2006 at 13:33 schreef Michiel Mans:
Het zal mij m’n derierre oxideren waar ze optreden als ze zich zo graag willen profileren in prutprogramma’s. Wat ik echter wel schandalig vind, is dat politici omgestraft mogen liegen. Balkenende liegt, Bos liegt, Rutte liegt, Verhagen lijkt het zelfs uitgevonden te hebben. Er wordt bewust met allerlei cijfers en statistieken gelogen en gegoocheld om het eigen beleid of de eigen prognose gunstig te laten lijken. Of om dat van de tegenpartij af te branden. Dan zegt A zus en B schudt van niet of zegt ‘u spreekt niet de waarheid’ om vervolgens met een eigen leugen of halve waarheid te komen. In geen van dergelijke debatten heeft de gespreksleider gezegd ‘u kunt niet beiden de waarheid spreken dus ten minste een van u is een leugenaar’. Als je niet zelf de werkelijke cijfers kent, wie moet je dan geloven? Waar stem je dan op?
Het is democratie op basis van valse, incomplete en verzonnen informatie. Gelukkig voor Den Haag vreten polderschapen bijna alles.
op 26 11 2006 at 14:12 schreef Edward:
Het verbaast me niets dat Nederland op de derde plek staat. De democratie is vanzelfsprekend geworden. Als een gemeente besluit om bijv. het grasveldje tegenover je huis om te bouwen in een officieel hondenuitlaatterrein kun je daar bezwaar over indienen, en je krijgt nog reactie ook, en misschien zelfs gelijk.
De politiek in Nederland is inderdaad een mediacircus geworden, op de Belgische tv verwonderden ze zich daar ook over, ik heb dan ook geen tv gekeken. Ik heb er lang aan gedacht om een piepklein partijtje te stemmen. Vroeger stemde ik altijd SP maar sinds ik hun partijprogramma en weblogs ken niet meer. Toch wilde ik wel een beetje de koers bepalen. Een nieuwe bezuinigingsronde kan ik financieel niet aan dus heb ik, ondanks Bos’ wisselende standpunten, iemand onderaan de pvda lijst gestemd. Ik wilde juist Balkenende niet meer zien terugkomen.
De democratie is net als een boot op een rivier waar we met z’n allen inzitten. We varen mee met de stroom of we nou willen of niet. Het enige wat we als inzittenden kunnen doen is het evenwicht in de boot verdelen. Ga je te ver naar links of te ver naar rechts dan kapseist de boot. De enige manier om je eraan te onttrekken is door aan wal te gaan, maar of dat nou helpt.
op 26 11 2006 at 15:09 schreef Max J. Molovich:
"Ons advies is : Ga stemmen , want anders helpt u Wouter Bos." Wat een eigenaardig advies van die Jan S. Vroege. Alsof hij er vanuit gaat dat de PvdA gebaat is bij een zo laag mogelijke opkomst. Wellicht houdt ie zichzelf met een drogredenering voor de gek: een verstandig mens maakt gebruik van zijn stemrecht, alleen mensen die op het CDA stemmen zijn verstandige mensen, dus als je gaat stemmen ben je verstandig en stem je vanzelf op het CDA.
Tot slot wil ik nog even melden dat het optreden van JP Balkenende in RTL Boulevard juist op zeer slinkse wijze de politieke boodschap van het CDA in het algemeen verkondigde en die van JP Balkenende in het bijzonder: "Het gaat goed met Nederland, laten we daar nou es met mekaar trots op zijn, het gezin moet weer de hoeksteen van de samenleving worden en ik houd van snelle auto’s."
op 26 11 2006 at 18:29 schreef Jan van Dijkj:
Helemaal niet zo’n eigenaardig stemadvies van Vroege, Max.
Suijsbroek mailt naar het CDA dat hij het liefst CDA of VVD stemt om Bos uit het torentje te houden.
De reactie van Vroege, dat hij dan vooral moet gaan stemmen, lijkt me dan helemaal niet zo onlogisch.
op 26 11 2006 at 18:38 schreef hermanvanderhelm:
wat denken jullie van de partij Stem Niet in deze casus?
op 26 11 2006 at 20:53 schreef Sjoerd:
Rinus Duikersloot:
* SGP komt sinds enige tijd wel op tv. Het beleid is inmiddels anders.
Rander Suijsbroek:
eens wbt je mening over ongeloofwaardigheid politici door veelvuldig en nutteloos optreden in sommige media. Maar een mens is toch zelfstandig genoeg om zich daarvan af te sluiten (zoals je doet) en op basis van eigengevormde mening op basis van programma’s een keuze maken. Een weldenkend mens als jij kan toch door die mediacratie heenprikken? Waarom slachoffer jezelf zo?
op 26 11 2006 at 21:26 schreef CoJ:
Buitengewoon zwak – en slecht geschreven stuk. Frontaal Naakt onwaardig, Peter.
op 27 11 2006 at 16:03 schreef Robert:
Een blanco stem is volgens de kieswet een ongeldig uitgebrachte stem en wordt derhalve niet meegeteld met de uitslag. Dat is dus hetzelfde resultaat als bij niet stemmen. Wat heeft een blanco stem dan nog voor nut??
op 27 11 2006 at 16:29 schreef Appelscha:
Je wordt als blancostemmer geloof ik wel met de opkomst meegeteld. Dus bij referenda met een minimumopkomst maakt het verschil. Het nut ontgaat mij eveneeens.
op 27 11 2006 at 18:50 schreef Sander:
Er werden 16.315 blanco/ongeldige stemmen uitgebracht. De voorkeursdrempel om in de Tweede Kamer te komen, lag dit jaar op 16.397 stemmen.
(Bron: NRC)
Als iets meer mensen blanco hadden gestemd, dan was er volgens mij een lege stoel in het parlement gekomen. Een statement van: voor een bepaalde groep mensen is er domweg géén volksvertegenwoordiger.
Bovendien is ‘blanco stemmen’ niet gelijk aan ‘niet stemmen’. Als je niet stemt, neem je niet deel aan de democratie. Door blanco te stemmen wél. Een wezenlijk verschil lijkt me.
op 27 11 2006 at 20:49 schreef louis:
@Sander.
Volgens mij klopt het niet wat je zegt. De blanco stemmen tellen niet mee, waardoor de kiesdrempel lager wordt en de vertegenwoordigers van de politieke partijen zelfs nog makkelijker in de kamer komen.
op 29 11 2006 at 17:39 schreef Thomas Cool:
Omdat blanco stemmen weinig zin heeft heb ik ooit het volgende verzonnen:
http://www.dataweb.nl/~cool/Thomas/Nederlands/TPnCPB/Hulp/Stemmen.html
op 01 12 2006 at 13:05 schreef Frans Groenendijk:
@Sander. Het lijkt er op of je niet begrijpt wat de voorkeursdrempel inhoudt. Deze drempel is alleen van belang voor lijsten die in totaal genoeg stemmen halen voor 2 zetels. Ze hebben dan ongeveer 2 keer de kiesdeler gehaald. 2 keer ca 65000 stemmen in dit geval. Wanneer je dan op plaats 5 of 25 staat kun je in plaats van nummer 2 (etc) in de kamer komen met die ca 17000 stemmen.
Een zetel blijft nooit leeg tenzij de totale opkomst onder de 150 stemmen blijft of zoiets. 100% theorie. Je houdt jezelf voor de gek als je gaat praten over zetels die leeg zullen / moeten blijven.
RSS