Voordat The Simpsons begint

Dave Sim

De relatie tussen de VS en de islam is iets gecompliceerder dan het voorbeeld van de professor en de Turkse stationschef. Misschien kan ik, als toegewijde fan van beide entiteiten, een beetje inzicht verschaffen.

Het drama van 11 september 2001 is grotendeels een gevolg aan Osama bin Ladens eerdere successen – althans, de acties die door een moslimterrorist zouden kunnen worden gezien als successen – tegen de Verenigde Staten. Of het nou Bin Laden zelf was of een andere moslimterroristische organisatie die verantwoordelijk was voor de aanslag op Amerikaanse mariniers in Libanon in 1983, de bomaanslag op een hotel in Aden in 1992 (waar zich Amerikaanse militairen bevonden), Mogadishu in 1993, de bomaanslag in Dharan in 1996 (waar 19 Amerikaanse soldaten stierven en vijfhonderd anderen – waaronder Saudi’s – gewond raakten), de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Tanzania in 1998 en de aanval op de USS Cole voor de kust van Jemen in 2000 – elke aanslag werd gevolgd door het terugtrekken van Amerikaanse troepen.

Vanaf deze kant van de grote vijver is dat makkelijk te interpreteren als een gevolg van het Vietnam-syndroom: de opvatting dat het Amerikaanse volk een zeer lage tolerantie heeft voor gesneuvelde Amerikaanse militairen, behalve als het ervan kan worden overtuigd dat er een hele goede reden is voor militaire aanwezigheid in een land – tussen twee reclameblokken op de nieuwszenders van CBS, NBC, ABC en Fox News door. Een beetje makkelijk, geef ik toe, maar alléén een beetje.

De Verenigde Staten van Amerika zijn de eerste grote democratie ter wereld, het land dat het handboek van de democratie heeft geschreven – en nog steeds schrijft. En niet alleen theoretische democratie (daar waren de Oude Grieken goed in), maar de praktische toepassing. Dus als het uiteindelijke oordeel bij alle regeringsbeleid aan ‘Wij, het volk’ is, dan heeft ‘Wij het volk’ het volstrekte recht om te eisen dat elk militaire avontuur, bedacht door zijn gekozen vertegenwoordigers en/of het hoofd van de uitvoerende macht, wordt uitgelegd in de tweeënhalve minuut voordat The Simpsons begint.

Ik vind het niet zo’n geslaagde manier om de Grote Republiek te regeren en er zijn zat gekozen vertegenwoordigers en/of presidenten die voor de nieuwsitem-van-tweeënhalve-minuut-test zakten en dus hun beleid er niet door kregen (toen Lyndon Johnson de steun van Walter Cronkite verloor, wist hij dat hij de steun van het Amerikaanse volk had verloren) en die ook liever hadden dat er een andere manier was om het volk te bereiken. Sommige van hun beleidsplannen zouden wel eens (in een hypothetische natie met een totaal ander prioriteitenlijstje) verdomd goeie ideeën geweest kunnen zijn.

Ronald Reagans besluit, in 1983, om mariniers naar Beirut te sturen en ze aan land te stationeren in plaats van voor de kust, was misschien zo’n verdomd goed idee. Maar toen kwamen er tweehonderd-en-nog-wat van zulke mariniers om bij een moslimterroristische aanslag met een vrachtwagenbom en waren de kansen van zijn idee verkeken. Reagan kon de resterende troepen niet snel genoeg terugtrekken. Een goed voorbeeld van Amerikaanse democratie in actie.

Maar het was wel het eerste verkeerde signaal van de Verenigde Staten naar de Islam Natie (met het voorbeeld van de professor en de Turkse stationschef in gedachten). Een verkeerd, maar onontkoombaar signaal, gezien de aard van ’s werelds Voorhoede Democratie. Hoe groot de schade aan president Reagans populariteitscijfers ook was na de aanslagen op de Amerikaanse marinebarakken in Beirut, de schade zou nog groter zijn geweest als hij de tactiek van de geschroeide aarde in Beiroet zou hebben toegepast.

Gezien de aard van de islam, die van het Midden-Oosten en de aard van (moge God ons allen genadig zijn) Beiroet, was Geschroeide Aarde of een variatie daarop de enige verstandige daad geweest zijn. Iemand had moeten boeten. Sterker, tweehonderd-nog-wat iemanden hadden moeten boeten om het Amerikaanse prestige in de regio intact te houden. En gezien het verkeerde signaal dat onvermijdelijk naar de hele islamitische wereld zou uitgaan na een onmiddellijke terugtrekking, zou een paar duizend iemanden waarschijnlijk écht een strategisch effectief aantal zijn geweest (tien van jullie zijn net zoveel waard als een van ons).

En dan weer, vanaf deze kant van de Vijver is het een belachelijk idee. President Reagan zou zijn afgezet. Op zijn minst zou zijn geloofwaardigheid een geweldige knauw hebben gekregen als hij lukraak een islamitische wijk in Beiroet zou hebben gebombardeerd. Ik kan het mis hebben, maar ik denk dat we het afgelopen decennium een stuk dichter bij de vrede in het Midden-Oosten zouden zijn geweest als hij dat gedaan had.

Maar 1983 was een andere tijd en zo’n vergelding zou nooit zijn gepikt door president Reagans baas: het Amerikaanse volk. Het resultaat was echter dat er een zaadje in de Islamitische Natie werd geplant: de overtuiging dat Amerika slap was, dat haar vele ondeugden de natie hol en laf hadden gemaakt. Iedere keer dat er weer ergens troepen werden teruggetrokken, werd die overtuiging gesterkt. Hoe formidabel de Verenigde Staten ook lijken, één goede vrachtautobom en ze kiezen het hazenpad.

Ter verdediging van het Amerikaanse ‘is-The-Simpsons-al-begonnen?’ publiek, ik denk dat het feit dat het zich neerlegt bij de aanslagen op Amerikaanse militairen – door de Islam Natie ten onrechte aangezien voor zwakheid – het bewijs is dat we hier te maken hebben met een zeer ruimdenkende, kosmopolitische en filosofische grootmoedigheid. Een democratie – een goede democratie – zal altijd een liefde/haatverhouding met zijn militairen hebben en die verhouding zal altijd eerder naar haat dan naar liefde neigen. Ten tijde van de aanslag op de USS Cole hoefde je niet lang te zoeken om een Amerikaan te vinden die vond dat zijn land er eigenlijk om had gevraagd met al dat gerotzooi in het buitenland. In vrijwel heel New York, in de democratische helft van Washington, in Hollywood en op de campussen kon je geen steen gooien zonder een Amerikaan te raken wiens visie daar op neerkwam.

Niet zo heel lang geleden zou een burger, van welk beschaafd land dan ook, die zo’n mening ventileerde, zijn vervolgd wegens hoogverraad. Hoogverraad valt tegenwoordig echter gewoon onder de vrije meningsuiting, één van de meer verbluffende voorbeelden van puristische democratie die de Verenigde Staten de Stralende Stad op de Heuvel maken, een zinsnede die Ronald Reagan niet kon uitspreken zonder vochtige ogen te krijgen (iets waartoe ik bij het schrijven van deze woorden – geef ik eerlijk toe – evenmin in staat ben). Een democratie die in staat is hoogverraad te beschouwen als vrije meningsuiting is – je kunt zeggen wat je wilt – een behoorlijk ruimdenkende democratie.

Zo’n democratie is echter een tweesnijdend zwaard: in reactie op de aanslag op de USS Cole kon de Amerikaanse regering – kon president Clinton – niets anders doen om de wil van ‘Wij, het volk’ te vertegenwoordigen dan een paar kruisraketten af te vuren in de richting van Tora Bora en daarna te wachten tot The Simpsons begon. Een grotere mandaat van ‘Wij het volk’ was er niet. Was Clinton verder gegaan, dan zou hij politieke zelfmoord hebben gepleegd- zeker binnen zijn eigen achterban. Maar gezien het stationschefmodel was een escalatie aan de kant van de islamterroristen onvermijdelijk. Als je voor een aanslag op de USS Cole niets meer krijgt dan een tik op de vingers in de vorm van een paar kruisraketten, is de enige kwestie die overblijft die van schaalgrootte. Een hoeveel grotere verschrikking dan de USS Cole zouden de moslimterroristen kunnen verzinnen?

Een aardig grote, zoals wel bleek.

Dave Sim (1956, Ontario) heeft bijna dertig jaar lang een maandelijkse comic gepubliceerd, Cerebus. Hij is één van de grondleggers van het Comic Book Legal Defense Fund, dat het opneemt voor stripmakers, -uitgevers en -verkopers wier vrijheid van meningsuiting wordt bedreigd. De serie essays Islam, my Islam, waaruit bovenstaande tekst een fragment is, verscheen in Cerebus 276 tot en met 282. Zie ook de delen 1, 2, 3, 4, 5 en 6.

Tweet

Algemeen, 18.11.2006 @ 18:28

[Home]
 

Δ