Het denken van Elsbeth Etty
Frans Groenendijk
Illustratie: EROTICARS 2006
Een pathologisch optimist noem ik mezelf wel eens gekscherend. Bij iemand die blijkbaar nog steeds denkt politiek te moeten bedrijven na een debacle als ik afgelopen maart te verwerken kreeg moet dat optimisme toch een ziekelijke achtergrond hebben.
In het algemeen beschouw ik mijn aandoening als nuttige bijzonderheid.
Soms sla ik vanwege mijn afwijking de plank echter volledig mis. Dat was bijvoorbeeld het geval toen ik in mijn eerste reactie op de column van Elsbeth Etty over islamofascisme focuste op haar eerste paragrafen waarin ze tenminste aangaf het met Ellian Afshin eens te zijn dat er zoiets als islamofascisme bestáát. Ik beschouwde dat als een vooruitgang.
Nu ik die column nog wat nader bekeken heb en er wat langer over heb nagedacht ben ik nog steeds van mening dat er beweging zit in het denken van deze mevrouw van wie beweerd wordt dat ze hoogleraar is: over de richting van die verandering ben ik echter wijzer geworden.
Op de column van Etty schreef ik al eerder een reactie. Dat stukje, Elsbeth Etty verdraait de grondwet, plaatste ik niet alleen in de reactiekolommen van Frontaal Naakt en op Geraas In Stijl maar stuurde ik op 31 augustus in licht aangepaste vorm ook aan de redactie van het NRC Handelsblad.
Niet helemaal onverwacht ontving ik daarop de standaardreactie:
Helaas moeten wij u mededelen dat wij uw ingezonden brief niet zullen plaatsen.
De reden hiervoor is dat onze keus is gevallen op een of meer andere bijdragen over hetzelfde onderwerp.
Misschien omdat ik een oude man ben, een late babyboomer zeg maar, is mijn lontje niet zo erg kort en begon ik pas een week later werkelijk te geloven dat dit een pertinente leugen was. Weer een fout van mij want op 12 september plaatste de krant wel degelijk enige bijdragen die ingingen op Etty’s gewraakte column.
Geen van die bijdragen ging echter in de verste verte in op de verdraaiing van de grondwet door Etty. Eén is het waard uitgebreid geciteerd te worden. Deze kwam van een bekeerde autochtoonse, echtgenote van een mohammedaan (G.B.Boulouize-van Hout uit Lelystad). Ze mag ons in de NRC-kolommen uitleggen dat er binnen de islamitische theocratie godsdienstvrijheid bestaat. Dat doet ze zo:
Het is echter wel zo dat de meeste moslims inzien dat een islamitische staat niet met geweld kan worden afgedwongen. Zo’n staat ontstaat doordat de potentiële kalief benoemd wordt door zijn aanhangers. Hij voelt hierbij geen roem, maar een grote verantwoordelijkheid waardoor hij zichzelf in eerste instantie onbekwaam acht om staatshoofd te zijn, zoals alle vier de kaliefen die samen met de profeet Mohammed hebben geleefd, Op aandringen van het volk hebben zij deze moeilijk functie uiteindelijk toch aanvaard. Omar bin al Khattab de twee kalief bijvoorbeeld, eiste een correcte behandeling van de niet-moslims: leg hun niets op wat zij niet kunnen dragen. Vrijheid van godsdienst bestaat dus wel degelijk binnen een islamitische staat.
Halleluja. Op aandringen van het volk Er is geen woord Koreaans bij maar toch moet ik hierbij heel erg aan Kim Il Jong denken.
In mijn eerdere bijdrage richtte ik mijn pijlen vooral op deze passage uit de column: Impliciet gaat de Grondwet er dus van uit dat elke godsdienst een totalitair aspect heeft, in zover de belijders zich ook buiten de cultusbeoefening naar religieuze voorschriften moeten voegen.
Nog steeds ben ik van mening dat deze passage gebaseerd is op een afschuwelijke verdraaiing van de Nederlandse grondwet.
De grondwet begint het artikel met Ieder heeft het recht. De grondwet spreekt dus over rechten van individuele mensen.
Dat dat recht ook in gemeenschap met anderen vrij te belijden is doet daar niets aan af. Er is absoluut geen sprake van dat in artikel 6 er gezag wordt toegedacht aan godsdienstige organisaties of gemeenschappen over de individuele leden.
Ik noemde dit al een leugenachtige verdraaiing.
Na nog een heel klein beetje zoekwerk op internet kwam ik echter nog een andere bijdrage van Etty tegen die ook over de grondwet gaat. Op zichzelf was dat stukje van 5 jaar geleden, ook gepubliceerd in het NRC en nu nog hier te vinden niet zo vreselijk beroerd. Het feit dat Etty echter allebei stukjes geschreven heeft toont aan dat ze of sterk van mening veranderd is in de verkeerde richting of geen greintje integriteit kent.
In deze eerdere column viel Etty de Hoop Scheffer aan op diens voorstel het recht op veiligheid in de grondwet op te nemen. Honend zet ze boven haar stukje De pastoor z’n hemd
Dit schrijft ze (nadruk door mij toegevoegd):
Vroeger, betoogt Koekkoek [een CDA jurist die de Hoops voorstel toejuichte], stond het recht op veiligheid ook al in de Grondwet. Toen bepaalde artikel 4 dat allen die zich in Nederland bevinden gelijke aanspraak hebben op bescherming van persoon en goederen. Dat sloeg echter niet op de criminaliteitsbestrijding, het was de oude formulering van het gelijkheidsbeginsel. Bij de Grondwetsherziening van 1983 werd dit, overeenkomstig een amendement van het Kamerlid Marcus Bakker, vastgelegd in het nieuwe artikel 1: het verbod tot discriminatie op welke grond dan ook. Alle grondrechten – de zogeheten klassieke rechten zoals vrije meningsuiting en de sociale grondrechten die plichten aan de overheid opleggen – zijn gericht op bescherming van de burgers. Grondrechten hebben zoals de regering schreef in de toelichting bij de Grondwetsherziening, “tot doel bij te dragen aan de ontplooiing van elk individu naar eigen geaardheid door hem in een aantal facetten van zijn persoonlijk leven te beschermen, zoals zijn intimiteit, zijn uitingsmogelijkheden, zijn deelname aan het openbare leven. Zij vormen de grondbeginselen van een menswaardige samenleving.
Toen wist ze dus nog verdomd goed dat de grondwet geen totalitaire greep van organisaties die zich als godsdienst manifesteren impliciet accepteert.
Toch heeft ze me indirect wel een dienst bewezen. Ik ben sterk tegenstander van het afschaffen van artikel 1 maar ik vind wel dat dit artikel gebruikt wordt op een wijze die mij niet zint. Etty geeft hier de oplossingsrichting: het terugdraaien van de door de communisten voorgestelde wijziging naar de oorspronkelijke tekst van artikel 4.
Frans Groenendijk is bezig met twee nieuwe sites: GIS en pVISp.
Algemeen, 14.09.2006 @ 21:49
10 Reacties
op 15 09 2006 at 09:40 schreef O'Brien:
off topic: Orianne Falacci is overleden
http://www.nrc.nl/anp/kunst/article482352.ece
op 15 09 2006 at 10:00 schreef TnT:
De grondwet begint het artikel met Ieder heeft het recht.
Hebben HET recht is het gevolg, het resultaat, het produkt van….?
Leon de Winter citeert in Elsevier Karl Popper:
In this formulation, I do not imply, for instance, that we should always suppress the utterance of intolerant philosophies; as long as we can counter them by RATIONAL argument and keep them in check by public opinion, suppression would certainly be unwise. But we should claim the RIGHT to suppress them if necessary even by force; for it may easily turn out that they are not prepared to meet us on the level of RATIONAL argument, but begin by denouncing all argument; they may forbid their followers to listen to RATIONAL argument, because it is deceptive, and teach them to answer arguments by the use of their fists or pistols.
Is de rede, de rationaliteit => hebben het recht.
Dat Ieder het recht heeft is verbonden aan een oorzakelijke voorwaarde.
Idealisten claimen het recht op basis van idealistische (morele?) argumenten.
Confessionalisten claimen het recht op basis van confessionele (morele?) argumenten.
Hebben zij dat recht? Nee, alleen rationalisten hebben het recht!
Het taalgebruik in onze grondwet is verouderd (en te idealistisch) en wordt door velen niet meer begrepen of gewoonweg misbruikt.
(Aanhangers van de sharia hebben hier dus geen enkel recht)
op 15 09 2006 at 10:32 schreef Ari:
Thank you Oriana, thank you for all trough the years.
op 15 09 2006 at 11:16 schreef O'Brien:
Ik ben het met TNT eens.
Vrijheid van geloof in de grondwet betekent niets anders dan vrijheid te geloven in datgene wat met het verstand niet te bevatten valt. "De profeet heeft gezegd ", enz enz. Zoals het nu gaat kan elke religieuze groepering zich verschuilen achter art. 1 van de constitutie. Met alle gevolgen vandien. Als een grondwet niet meer voldoet dan wordt het hoog tijd haar te herzien Een grondwet moet een werkbaar instrument zijn, Als ( gedeelten ervan ) niet meer werkbaar zijn, moet de sloophamer erover. Een grondwet is geen geloofsbrief waar niet aan te tornen valt.
Een pledooi voor het gezonde verstand dus, zoals dat in de wetenschap gebruikelijk is. Bijschaven:
These-> antithese-> synthese.
op 15 09 2006 at 13:02 schreef TnT:
O’Brian, ik had je berichtje over het overlijden van Falacci nog niet gelezen, een onbedoeld eerbetoon.
Een ieder die het lef heeft het recht te claimen, verplicht zich tot rationaliteit. Hoe strenger onder "de plak" van de rede, hoe beter.
(de verbinding tussen de rede en het recht is taalhistorisch en is terug te vinden in bijna alle talen van Europa)
op 16 09 2006 at 20:29 schreef mescaline:
(de verbinding tussen de rede en het recht is taalhistorisch en is terug te vinden in bijna alle talen van Europa)
en die woorden zijn ook verwant met rectum en retecool natuurlijk.
op 16 09 2006 at 23:02 schreef Frans G:
Een mooie relativering door Mescaline: je gelijk willen halen via woordherkomst. Hallo zeg.
Beetje teleurstellend intussen dat niemand reageert op mijn laatste alinea.
op 17 09 2006 at 12:23 schreef TnT:
"en die woorden zijn ook verwant met rectum en retecool natuurlijk".
Nee, dat is niet correct.
op 20 09 2006 at 23:03 schreef Paardestaart:
"Een grondwet is geen geloofsbrief waar niet aan te tornen valt"
Nou – dat ben ik niet met je eens
Een grondwet is niet voor niets een grondwet
Stel je voor dat elke generatie een beetje de grondwet gaat zitten herschrijven..naar de waan van de dag
Hij moet daarom zo beknopt mogelijk zijn; hoe meer d’r in staat hoe minder hij iets zegt
op 20 09 2006 at 23:07 schreef Paardestaart:
"Een grondwet is geen geloofsbrief waar niet aan te tornen valt"
Nou – dat ben ik niet met je eens
Een grondwet is niet voor niets een grondwet
Stel je voor dat elke generatie een beetje de grondwet gaat zitten herschrijven..naar de waan van de dag
Hij moet daarom zo beknopt mogelijk zijn; hoe meer d’r in staat hoe minder hij iets zegt
En de rede kan ook een gesel zijn hoor.
Wat ik redelijk vind hoeft dat helemaal niet te zijn; of liever gezegd: wat Marcus Bakker redelijk vindt, of Femke Halsema vind ik een woestmakende gotspe..