In de sauna
Nahed Selim
Behalve namens mijzelf heb ik nooit beweerd namens wie dan ook te schrijven. Dit probeerde ik duidelijk te maken aan een mij onbekende vrouw die onverwachts was binnengekomen terwijl we met een paar vrouwen zaten te eten. Op het moment dat ze binnenkwam, gierde iedereen van het lachen. Ik had de vrouwen net verteld van mijn avonturen in de sauna, hoe kwetsbaar ik de mens in zijn naaktheid vond en hoe eerlijk. Zelfs de vervallen billen en de gerimpelde buiken waaraan niets meer te corrigeren viel, vond ik aandoenlijk mooi.
De onverwachte bezoekster, een intelligente jonge vrouw met een hoofddoek die een HBo-opleiding deed, was niet bepaald het type voor onze gewaagde gesprekken. Toch vond ik het flauw om van onderwerp te veranderen en vertelde gewoon verder.
Eerst lachte ze beleefd mee, maar toen het tot haar doordrong waar we het over hadden was haar schrik duidelijk zichtbaar. ‘Bedoel je dat je in die cabine helemaal bloot was, in aanwezigheid van vreemde mannen?’
Dat was inderdaad het geval.
‘Schaam je je dan niet en ben je eigenlijk nog wel een moslim als je zoiets doet?’ was haar volgende vraag.Mijn antwoord luidde dat ik me absoluut niet voor mijn lichaam schaamde – daar heb ik allerminst reden toe -, dat ik het als een geschenk van Allah beschouw, dat goed dient te worden verzorgd. Verder maak ik zelf uit of ik een moslim ben en hoe.
Dit moet onze gast erg vreemd in de oren hebben geklonken. Ze scheen veel over mij te weten en was juist langsgekomen om met mij te praten. Doodserieus vroeg ze hoe ik van plan was Pim Fortuyn met zijn aanvallen op de islam van repliek te dienen?
‘Niet: zei ik eenvoudig. Bovendien vind ik dat iedereen recht heeft op zijn eigen mening. Al is het niet echt slim voor een politicus om zich zo bloot te geven.
De bezoekster was zichtbaar teleurgesteld in mijn antwoorden. Ze had kennelijk een heldhaftiger houding verwacht. Weldra stond ze op om weg te gaan, maar ze kon het toch niet laten te vertellen dat ze het eigenlijk schandelijk vond dat, in een tijd waarin ons geloof van alle kanten wordt aangevallen, iemand als ik haar tijd verdoet met saunabezoek. Volgens haar moesten we allemaal nu opkomen voor ons geloof.
‘Dat doe ik ook wel: zei ik, ‘door in harmonie met mijn omgeving te leven. Door mijn verantwoordelijkheden in het leven serieus te nemen. Dat is mijn manier om voor mijn geloof op te komen. Maar mijn geloof is misschien wel niet het jouwe, al zijn we allebei moslim:
Terwijl ik dit zei, vond ik het jammer dat wij, twee geëmancipeerde vrouwen, zo tegenover elkaar stonden. In mijn optiek is iedere vrouw die zichzelf ontwikkelt geëmancipeerd. Althans, ze doet er een poging toe. Maar het weglopen voor confrontatie, iets wat het culturele klimaat in Nederland de afgelopen decennia kenmerkte, kan nu niet voortduren. Op een gegeven moment moet iedereen kleur bekennen.
Binnen de islam is ruimte voor kritiek en zelfkritiek. Ik hang een geloof aan dat in staat is de schijnbare onverenigbaarheid tussen religie en moderniteit op te heffen. Maar ik verwacht niet dat iedereen mij daarin gelijk geeft, en ook daarmee kan ik vrede hebben.
Na het vertrek van de bezoekster was de sfeer grondig bedorven. Het was gedaan met de grappen en het gegiechel. We vroegen ons af, zoals we dit telkens na ophef doen, of we niet een comité voor moderne islamitische vrouwen moesten oprichten.
Thuisgekomen vergat ik alle politieke opschudding. Het was tijd om met mijn kinderen een appeltaart te bakken.
Nahed Selim (1953) werd geboren in Egypte en werkt momenteel als tolk-vertaler. Ze schrijft regelmatig voor NRC Handelsblad, Trouw en Opzij. Eerder publiceerde ze de roman Brieven uit Egypte (2000) en De vrouwen van de profeet (2003). Dit verhaal komt uit haar nieuwe boek Zwijgen is verraad. Openhartige verhalen over vrouwen en de islam.
Algemeen, 03.12.2005 @ 02:30
9 Reacties
op 07 12 2005 at 12:36 schreef Peter Breedveld:
"Je voor je lichaam schamen is inderdaad niet goed. Niet blij zijn met, je wat generen voor de invloeden van de zwaartekracht, is een ander verhaal. Maar dit terzijde."
Nee, laten we het daarover eens hebben. Nogal wat mensen vinden – en doen luidruchting kond van die opvatting – dat oudere mensen of niet-zo-mooie mensen niet in het openbaar naakt zouden mogen zijn. Ze moeten zich dus bedekken.
Waarschijnlijk onbewust, schaar je je met jouw terloopse opmerking achter deze lieden, Michiel. Persoonlijk vind ik het erger dan zeggen dat vrouwen hun schoonheid moeten bedekken, zoals orthodoxe moslims doen.
Mensen zijn pas echt seksueel bevrijd als ze naaktheid hebben losgemaakt van de seksuele connotatie en zich dus ook hebben verenigd met het feit dat een lichaam vervalt en zich daarvoor niet meer schamen.
In de sauna is iedereen vanwege hygiënische redenen naakt en het zou sneu zijn als mensen maar niet meer naar de sauna gingen wanneer ze een dagje ouder worden, om de andere bezoekers te sparen, zeg maar. Of omdat ze opmerkingen of blikken van andere bezoekers krijgen: ‘Jezus, mens, schaam je je dan helemaal nergens meer voor?’
op 07 12 2005 at 12:43 schreef Michiel mans:
Beste Nahed,
Je voor je lichaam schamen is inderdaad niet goed. Niet blij zijn met, je wat generen voor de invloeden van de zwaartekracht, is een ander verhaal. Maar dit terzijde.
Je schreef,
Binnen de islam is ruimte voor kritiek en zelfkritiek. Ik hang een geloof aan dat in staat is de schijnbare onverenigbaarheid tussen religie en moderniteit op te heffen. Maar ik verwacht niet dat iedereen mij daarin gelijk geeft, en ook daarmee kan ik vrede hebben.
Zie ik het verkeerd als ik meen te constateren dat kritiek op de islam lastiger te pruimen is voor veel moslims als het krtiek van een niet-moslim betreft? Maakt het nog uit of die kritiek dan van een christen of van een atheist komt?
Ik als echte heiden merk dat een katholiek makkelijker de kritiek van een protestant pikt dan van mij. Dat kan overigens aan mij liggen. Ik ben niet altijd even subtiel.
op 09 12 2005 at 12:27 schreef Martel:
Heeft Allah, Zijn naam weze stomend geprezen, het niet buitengewoon clever geregeld voor de verschrompelende lichamen: in de sauna gaan ook de brillen uit…
op 09 12 2005 at 16:50 schreef Michiel Mans:
Beste Peter, je schreef,
-"Waarschijnlijk onbewust, schaar je je met jouw terloopse opmerking achter deze lieden, Michiel. Persoonlijk vind ik het erger dan zeggen dat vrouwen hun schoonheid moeten bedekken, zoals orthodoxe moslims doen."-
Dank je. Ik denk dat veel oudere mensen na tig jaar 1G, een paar kinderen, wat teveel van het goede leven, er niet meer zo appetijtelijk uitzien als toen ze twintig waren. Dat lot wacht ons bijna allemaal. Slechts weinigen rijpen als Sean Connery of Lauren Hutton.
Daar hoef je je niet voor te generen maar velen geven zich niet graag meer bloot als de ouderdom zichtbaar wordt. Zeg nou eens eerlijk, waar kijk je zelf liever naar? Soms als iemand heel oud is, krijgt het weer een aparte, tanige, schoonheid.
Naaktheid loskoppelen van seksuele connotatie lijkt me lastig. Je raakt niet onmiddellijk opgewonden van veel bloot maar het werkt wel door in de grijze cellen. Je kunt hooguit de ’tolerantie’-grens verleggen. Da’s mijn idee althans.
op 09 12 2005 at 20:15 schreef Peter Breedveld:
Het gaat er niet om waar ik graag naar kijk, het gaat erom dat mensen zich in de sauna prettig moeten voelen. Dat betekent dus dat ook iemand met een minder mooi lichaam zonder gêne uit de kleren moet kunnen.
Naakt zonder seksuele connotatie is wel degelijk mogelijk. Het lijkt me zelfs de natuurlijke gang van zaken. Dat mensen naakt als synoniem voor seks zien is een kwestie van cultuur.
op 14 12 2005 at 18:10 schreef Jessie Mans:
Ja, laten we het eens over schoonheid hebben.
Tjonge, jonge wat speelt dat een debiel belangrijke rol.
Mogelijk hebben mannen dat minder door dan vrouwen omdat ze er minder mee geconfronteerd worden en ze er minder mee lastig gevallen worden.
Ik waarschuw de heren vast: de commercie heeft jullie gevonden.
Reclame: niet meer zo jonge man wordt in de wat hangerige wangen geknepen onder begeleiding van de volgende tekst: "zo! dat ziet er niet uit hè?!" Hoogste tijd voor crème X.
Binnen enkele generaties lopen mannen net zo te miepen als vrouwen.
Als je maar vaak genoeg verteld wordt dat je er niet uit ziet dan ga je dat geloven.
Tis net religie.
op 14 12 2005 at 21:50 schreef herman van der helm:
Tis religie.
Als ik naar mensen kijk die van alles nodig hebben om zich happy te voelen.
Dat is met alle religieuze stromingen toch ook het geval. De glamour van de katholieke kerk, de tempels van de grieken, de boedabeelden en de voorzieningen voor naturisten zoals exclusieve sauna’s en resorts.
Er zijn maar weinig mensen die geen "geloof" aanhangen en daar dan van alles bij nodig hebben.
Dezen zijn echt vrij.
op 16 12 2005 at 21:05 schreef ..:
Toen ik 13 was kreeg ik enorm grote borsten. Emotioneel was ik kinderlijk, nauwelijks bezig met seksualiteit, maar anderen behandelden me opeens wel vervelend. Ik verborg ze onder dikke truien, altijd mijn armen ervoor. De enige plek waar ik zonder vervelende blikken en opmerkingen kon zwemmen en zonnen was op het naaktstrand. Ik merkte daar dat naakt zijn natuurlijk was, het viel niemand op. Leve het nudisme!
op 17 12 2005 at 11:01 schreef jessie mans:
Naaktheid went.
Dit merk je ook in sauna’s en spa’s.
Persoonlijk voel ik me naakt niet op mijn gemak in het bijzijn van vreemden maar in dergelijke gelegheden gaat dat ook bij mij over.
Afgezien van onwennigheid van datgene wat we normaal niet zien heeft de hysterie betreft onze kijk op schoonheid er ook veel mee te maken.
Daarom zijn met name pubers hier zeer gevoelig voor. Het is niet voor niks dat in deze leeftijdsgroep anorexia zo goed aanslaat.
Tekenend is ook het grote succes van de cosmetica- en dieetindustrie.
Over die t.v. reclame heb ik me echt kwaad gemaakt, een mooi voorbeeld van hoe je mensen onzeker maakt.
Je moet er toch niet aan denken dat we straks massaal aan de corrigerende operaties gaan om zolang mogelijk strak te blijven.
Om toch ook een positieve kant te belichten; de economie vaart er wel bij.
RSS