Mao en Meulenbelt
Jaap de Wreede
Senator Pormes van GroenLinks moet zijn zetel inleveren. De reden: een terroristisch verleden. Maar ook de Socialistische Partij heeft een vertegenwoordiger op het pluche zitten met een extremistisch verleden. Of: hoe Anja Meulenbelt in Mao een emancipatoire kracht zag.
Anja Meulenbelt, het huidige Eerste-Kamerlid voor de SP, publiceerde in 1976 een opmerkelijk boek in de Kritiese Biblioteek Van Gennep’. In Feminisme en socialisme, een inleiding probeert zij een koppeling te maken tussen Marx en Dolle Mina. Dit doet zij op een manier die niet vrij is van mannenhaat.
Vrouwenbevrijding in een kapitalische maatschappij is niet mogelijk,’ stelt Meulenbelt, maar socialisme alleen betekent nog geen garantie dat de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen wordt opgeheven.’ De oplossing is volgens Meulenbelt gelegen in het feminisme-socialisme, een vorm van marxisme waarin ook de eisen van vrouwen een rol spelen.
Dat klinkt allemaal nogal lief jaren zeventig. Echt bont maakt Meulenbelt het pas wanneer ze ons gaat uitleggen in welk land het socialisme’ voor een doorbraak in de vrouwenemancipatie heeft gezorgd: het China van dictator Mao Zedong.
Het echtpaar HallidayChang schrijft over de Grote Roerganger: Mao, die tientallen jaren absolute macht uitoefende over de levens van een kwart van de wereldbevolking, is verantwoordelijk voor ruim 70 miljoen doden in vredestijd. Hij overtrof dus Stalin en Hitler in wreedheid.’
Na een burgeroorlog riep Mao in 1949 de Volksrepubliek China uit. Het werd een totalitaire, stalinistische staat. Naar het model van de Russische goelag, richtte Mao zijn eigen concentratiekampen op. Maar Meulenbelt zag alleen maar goeds in de oprichting van de Maoïstische staat, want de doorbraak naar emancipatie kwam pas met de kommunistische revolutie van 1949.’ Volgens Meulenbelt zag de communistische partij al vanaf de oprichting de vrouwenbevrijding als een onmisbare zaak om de maatschappij te veranderen.’ Wel legt Meulenbelt uit waarom Mao zo geporteerd was voor de dames. Om het feodale systeem van landheren en privé-bezit af te schaffen, moest ook het feodale familiesysteem verdwijnen en daarvoor was de emancipatie van vrouwen onmisbaar.’ De communisten hadden dus nogal praktische redenen voor hun feminisme’.
Gedwongen Communes
Na de oorlog startte Mao zijn programma om een supermacht te worden. Dit ging ten koste van de boeren, die steeds grotere hoeveelheden voedsel moesten leveren. De Grote Sprong Voorwaarts (1958 1961) had als doel de democratische landen in te halen en China in staat te stellen om heel de wereld te veroveren. De bevolking moest 10 keer zoveel voedsel produceren op Spoetnikvelden’ en afstaan voor export, om het nucleaire programma te betalen. De boeren werden samengedreven in 26 duizend communes, om ze beter te kunnen controleren.
Ook daar houdt Meulenbelt een lofzang op. Vervolgens,’ schrijft de communistische feministe, werd in een nieuw systeem van volkskommunes de voorwaarden geschapen om vrouwen inderdaad grotendeels aan de zorg voor het huishouden en de kinderen te bevrijden. Elke kommune kreeg krèches, wasserijen, verstelinrichtingen en kommunale keukens. Er werd gestreefd naar een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de verzorging van de kinderen.’ Kortom, een maatschappij waar alles collectief gebeurt. Zou Meulenbelt als SP-senator nog steeds dezelfde idealen koesteren?
In 1965 lanceerde Mao de Culturele Revolutie om tegenwerking binnen de partij uit te roeien. Het werd een genadeloze afrekening met maarschalk Peng De-huai, president Liu Shaoqi en met allen die met cultuur te maken hadden: leraren, leerlingen, monumenten. Circa 16 miljoen Rode Gardisten knapten het opgelegde vuile werk op. Mevrouw Mao was chef van de politie, die vele mensen vernederde, Liu folterde in bijzijn van de kinderen en bijna doodmartelde. In totaal kwamen 3 miljoen mensen om en voor 100 miljoen was het een lijdensweg.
Dat moet toch zelfs een keiharde communist als Meulenbelt te ver gaan? Maar nee hoor, Meulenbelt was aanhangster van de Culturele Revolutie. In Feminisme en socialisme schrijft zij als een soort woordvoerster van Mao:
Maar men begreep dat niet alleen de ekonomische omstandigheden moesten veranderen, maar ook en tegelijkertijd de mentaliteit van de mensen. Daarom werd de Culturele Revolutie uitgeroepen. Er werden op uitgebreide schaal kampagnes en diskussies gevoerd en openbare bijeenkomsten georganiseerd om elke verandering door te praten. Het opbouwen van een kommunistische maatschappij is een langdurig proces, waarbij men er steeds voor op moet letten dat niet opnieuw traditionele ideeën de kop opsteken. ( ) Een aanzienlijk probleem vormde de passiviteit en de onderworpen houding van de vrouwen, en bovendien de houding van mannen die hun vermeende superioriteit niet zomaar prijs wilden geven. Vanaf het begin van het revolutionaire proces organiseerden de vrouwen speak bitterness-bijeenkomsten, waarin de vrouwen werden uitgenodigd zich uit te spreken over de slechte behandeling die ze van hun mannen kregen. Daar praatten veel vrouwen voor het eerst in hun leven over de slaag die ze kregen, en dat was op zich al revolutionair. Mannen die hun leven niet wilden beteren, werden door de vrouwen in het openbaar aangeklaagd en soms zelfs geslagen en getrapt door de hele vrouwengroep, of opgesloten tot ze beterschap beloofden.’
Aldus een genietende Meulenbelt.
Baskenland
In 1980 wilden de meeste linkse intellectuelen niets meer van Rood China weten, omdat hen langzaam aan duidelijk was geworden hoe het daar met de mensenrechten was gesteld. Maar in dat jaar legde Meulenbelt er nog een bezoek aan af, op uitnodiging van de Chinese Vrouwenfederatie (lees: het regime). Journalisten Chris Bajema en Martijn de Waal schrijven over Meulenbelts bezoek: Zij beschikte over een bijna angstaanjagend kritiekloze houding. Vrijwel alles in China was mooi, mooier dan in het Westen. Ze kon al in tranen uitbarsten bij het zien van een rund dat een ploeg over een stukje bouwland trok. Als feministe was ze vooral getroffen door de gelijkheid van de sexen.’
Ook was de schrijfster erg te spreken over de uniformiteit van de kleding die de mensen de mogelijkheid bood hun eigen persoonlijkheid te tonen. ‘Waar heb ik het toch vandaan dat ze allemaal op elkaar zouden lijken in hun bijna gelijke kleding? Hier zie ik hoe juist de eenvoudigheid wat ze aanhebben hun eigen karakter laat zien, zonder de façade van mode of make-up, zonder de maskers’. Haar boek Grote voeten, kleine voeten; Vrouwen in China werd door de critici met de grond gelijk gemaakt, maar heeft haar opgang tot een van de hoogste ambten niet kunnen stoppen.
Terwijl GroenLinks de bezem door de partij haalt, zoekt Meulenbelts SP steeds meer aansluiting bij extreem-linkse organisaties, zoals de Internationale Socialisten en het Baskenland Informatie Centrum. Anja Meulenbelt is met haar besmette verleden helemaal op haar plaats in de SP.
(De feiten over communistisch China zijn ontleend aan een artikel van Jef Abbeel op de weblog van de Vlaamse denktank Nova Civitas.)
Jaap de Wreede is onderzoeksjournalist. Hij schreef onder meer voor NRC Handelsblad, Skrien en Klokkenluider Online. Hij is medeoprichter van Platform De Krijger, een denktank die de Westerse cultuur als fundament neemt.
Algemeen, 03.12.2005 @ 01:57
9 Reacties
op 04 12 2005 at 13:12 schreef Lagonda:
"Het opbouwen van een kommunistische maatschappij is een langdurig proces, waarbij men er steeds voor op moet letten dat niet opnieuw traditionele ideeën de kop opsteken."
Ouch!
op 05 12 2005 at 17:24 schreef CS:
Het communisme wist de opkomst van gggristenfascisten en islamofascisten prima de kop in te drukken; dat dan weer wel. Jammer dat Anja zich tegenwoordig ook bij de reli-eikels schaart.
In ieder geval zijn heel veel vrouwen Anja en anderen zeer dankbaar dat zij tegenwoordig bijvoorbeeld baas in eigen buik zijn. Dat dat volgens sommigen in een periode van "zestig jaar extreem-linkse onderdrukking, waarvan we ons nu beginnen los te maken" plaats had – het zij zo.
op 07 12 2005 at 12:35 schreef Xenon:
Communisme was zelf een religie. Stalin, zelf orthodox-christelijk opgevoed wist dat het volk een nieuwe god nodig had en maakte daarom van Lenin een profeet. In veel Russische huizen hing een portret van Lenin naast de heilige ikoon van de maagd Maria.
op 08 12 2005 at 23:33 schreef Rooie Pot:
Baas in eigen buik is geen religie.
op 09 12 2005 at 15:13 schreef xavier:
Miss Piggy Meulenbelt is altijd een gelovige geweest met een talent voor het kiezen van de gewelddadige uitwassen.
Aangedreven door een ego waar de meeste macho’s niet van terughebben , slaagt de randdebiele Meulenbelt er steeds weer in zielige seksegenoten te laten geloven in haar oprechte feministische strijd.
Voor dit doel laat zij geen middel onbenut en laat zij zich zelfs dopen door de tofelemone
neppriester Oosterhuis.
Bij Meulenbelt moet ik altijd denken aan het onovertroffen woord van onze eerste dichter des vaderlands. Meulenbelt is met grote voorsprong erelid van de onwelriekende gleuvenbrigade. Toch nog ergens kampioen in!
op 09 12 2005 at 15:35 schreef CS:
Liever Meulenbelt en Oosterhuis dan Rouwvoet of Vaticaanstad; ik denk dat het gevaar van Meuelnbelt in het niet valt als je het afzet tegen het gevaar van reactionair neoconservatieven.
En dan hebben we het inderdaad over abortus, euthanasie, blowen en zoenende poten en potten op straat.
Zoals kleinjezusrechts al aangaf: D66 is voor glovige gleuven een groter gevaar dan de islam.
op 09 12 2005 at 20:17 schreef Peter Breedveld:
Nou geef mij maar Vaticaanstad. Met de paus is een dialoog te voeren, tegenwoordig. Met Meulenbelt niet. Huub Oosterhuis vind ik een volmaakt onschadelijke figuur.
op 12 12 2005 at 13:10 schreef CS:
Breedveld mag graag schmieren, maar zijn geveinsde voorkeur voor Ratzinger is compleet ‘over the top’.
Voor die dialoog is namelijk weinig tijd als je ondraaglijk lijdt (euthanasie-recht) of zwanger bent (abortus-recht).
Op die cruciale momenten, als het er echt toe doet, zijn mensen als Rouwvoet, Platvoet en Ratzinger kei- en keiharde tegenstanders. Dan is de ethiek van Anja de Haatzaaier een stuk medemenselijker.
op 14 12 2005 at 15:00 schreef xavier de witte:
Oosterhuis is niet ‘volmaakt onschadelijk ‘, al heeft hij de schijn mee. ( dat is juist het verraderlijke) Ik heb het niet zo op die tofelemonen en al helemaal niet als ze kritiekloos haatzaaiers omarmen. ‘We’ (mijn familie) zijn mede door toedoen van goedwillende RK-geestelijken de afgelopen eeuw wel voldoende getraumatiseerd. ‘Wie oren heeft enz.’ .. Wie Platvoet is weet ik niet, maar zelfs als ongelovige overtuigt Rouvoet mij eerder door zijn calvinistische integriteit en eerlijkheid dan zalvende , door wijwaterdruppels overspetterde politiek-correcte praatjes. Daden prevaleren nog altijd boven woorden, nietwaar Anja cs? Ben je kei- en keihard als je zwangere vrouwen op alternatieven voor abortus wijst? Ach, en waaruit bestaat dan wel de ethiek van een haatzaaier? Kan CS misschien eens ‘De ethiek van de haatzaaierij’ het licht doen zien?
RSS