Neem (g)een Marokkaanse jongere aan
Michiel Mans
We zagen het gisteren ook weer in Netwerk: in Nederland kunnen allochtonen zelfs nauwelijks een stageplaats krijgen. Een andere verklaring dan discriminatie werd niet gegeven. Mag ik een poging wagen?
Dat er sprake van discriminatie is, is duidelijk. Werkgevers nemen niet graag iemand aan uit een risicogroep – of wat als risicogroep gezien wordt. Deels arbeidsongeschikten, gesjeesde WAO’ers, mensen boven de veertig, ze hebben het allemaal moeilijker op de arbeidsmarkt dan een blakende twintigjarige. Behalve als de twintigjarige een Marokkaans uiterlijk heeft, of Surinaams, zoals in de Netwerk reportage.
Het zou gaan om goed geïntegreerde mensen die de Nederlandse taal spreken. Dat betwist ik. Geen van de ondervraagde jongeren sprak ABN. Ze spraken allemaal met een zwaar eigen accent en soms krom Nederlands. Met een mooie term spreek je dan over verminderde communicatieve eigenschappen. Een Fries die erg Fries praat zal hier ook last mee krijgen. Een plat pratende Amsterdamse Jordanees zal niet overal met open armen ontvangen worden. Nederlands spreken is niet voldoende, goed Nederlands spreken is beter, ABN is het best.
Het is een feit dat met name jonge Marokkanen zwaar oververtegenwoordigd zijn in de misdaad, overlast en vernielingen statistieken. Er is sprake van gangvorming, ze hebben niet zelden een don’t fuck with me-uitstraling. Zo maken ze zichzelf tot risicogroep. Een tijdje terug zag ik een reportage waarin een jeugdwerker een jonge Marokkaan begeleidde in een sollicitatiegesprek bij (uit mijn hoofd) een tuincentrum. De jongen straalde weinig enthousiasme uit en hield zijn handen in zijn zakken. Als het niet voor TV was geweest had die jongen het waarschijnlijk wel kunnen schudden. En terecht, voor hem tien anderen die wellicht meer enthousiasme uitstralen en een kwiekere indruk maken.
Het is natuurlijk buitengewoon sneu voor hen die de taal wel goed spreken, wel enthousiast op sollicitatiegesprek gaan of een puike sollicitatie insturen. Die worden, in eerste instantie, over een kam geschoren met de onderuitgezakte handen-in-de-zakken-figuren. De hoofddoekcontroverse maakt het voor meisjes lastiger. Dat wordt door sommige werkgevers als potentieel probleem gezien. Bedrijfskantines moeten hun menu aanpassen voor moslims, rekening houden met Ramadan, gebedsruimtes. Waarom zou je daar aan beginnen als je net zo makkelijk een blonde sproetenkop kunt aannemen? Desnoods een met zachte géé. Dat ken je, dat is vertrouwd.
Is het allemaal eerlijk? Nee, dat is het niet. Het is lullig en oneerlijk voor hen die hun best doen en niets met statistische rottigheid te maken hebben. Het is echter ook niet eerlijk alleen dit oneerlijke eruit te lichten. Er zou naar mijn idee meer voorlichting moeten worden gegeven over de ‘andere kant’. Er wordt te eenzijdig naar de schuldigen, in dit geval, discriminerende en soms zelfs racistische werkgevers gekeken. Dat is een zeer onvolledige en deels valse voorstelling van zaken. Het is zelfs gevaarlijk. Als je jezelf afgewezen voelt en alleen kritische zaken te horen en te zien krijgt die jouw kant van het verhaal bevestigen, dan is het niet vreemd dat je rechtvaardiging vindt voor brandende auto’s. Dat lost niets op, integendeel. Je wordt nog meer de paria die je al meende te zijn.
Michiel Mans (1956) is grotendeels autodidact, een ‘lezer’ met interesses in geschiedenis, filosofie, politiek en wetenschap. Hij komt uit een nest van ‘boerenverstand’ aan moederskant en een ‘oud koloniaal uitzuigersgeslacht’ aan vaderskant. Een mix van Drents humanisme en rechts reactionair in een liberale, sceptische saus.
Algemeen, 19.11.2005 @ 21:43
11 Reacties
op 20 11 2005 at 05:28 schreef Jona Lendering:
Er is nog een andere factor bij het indienstnemen van risicogroepen. Als er iets verkeerd gaat met een personeelslid, liggen de problemen óók op tafel bij de werknemer.
Enigszins noodgedwongen heb ik sindskort een zeer klein bedrijfje, en vermoedelijk moet ik binnenkort iemand aannemen voor de administratie. Ik ken een aardige knul die het zou kunnen, die het werk begrijpt en met wie ik het goed kan vinden. Alleen: hij heeft een jaar in een psychiatrische inrichting gezeten. Ik zou hem heel graag een kans geven, maar als er iets verkeerd gaat, moet ik hem lange tijd doorbetalen. Dat kan ik gewoon niet.
Een andere vorm van ontslagrecht zou wonderen kunnen doen voor de kansen van risicogroepen. Een soort uitruil waarin werkgevers toestemming krijgen mensen sneller te kunnen ontslaan en in ruil daarvoor meer belasting betalen ten behoeve van beter onderwijs, zou ik zeker steunen.
En nu ik het toch over het onderwijs heb: een wet die de universiteiten automatisch kort met hetzelfde bedrag dat wordt uitgegeven aan reclame, en dat automatisch overhevelt naar het VMBO, zou ook wonderen doen.
op 20 11 2005 at 14:06 schreef Frans Groenendijk:
Misschien snap ik het probleem niet helemaal maar op zeer brede schaal is men toch al vertrouwd met tijdelijke contracten?
Zelfs bij de landelijke overheid worden tal van, feitelijk reguliere, banen aangeboden als tijdelijk werk (voor een jaar) met uitzicht op verlenging.
Verder biedt het CWI aan het risico op zich te nemen voor werknemers uit risicogroepen.
Als ondernemer -al dan niet noodgedwongen- is links geideologiseer gemakkelijk te doorzien maar er is ook veel rechts geideologiseer hoor.
Van die Universiteitsreclame spreekt me op het eerste gezicht erg aan. Gisteren met mijn dochter op voorlichting van de UVA geweest. Gratis koffie en broodjes voro iedereen. Ik vond dat wel prettig maar het slaat natuurlijk nergens op dat daar dan ineens geld voor is.
op 20 11 2005 at 16:14 schreef Duns:
Het is ueberhaupt onzin dat de Nederlandse staat zich met "wetenschappelijk" onderwijs bemoeit.
Die universiteiten moeten weg van de subsidie-tiet.
op 20 11 2005 at 16:47 schreef Michiel Mans:
Mmm…alleen maar opdrachten voor en betaald door Shell, AKZO of andere multinational. Nee Duns, dat is het ook niet denk ik. Dat gaat ten koste van de onafhankelijkheid. Daar mag nu al af en toe aan getwijfeld worden. ‘Wiens brood men eet, diens woord men spreekt.’
De overheid mag en moet zelfs met grote zakken geld naar de universiteiten gaan om zaken te stimuleren. In welke richting die zakken geld gaan, moet echter door een onafhankelijke denktank worden bepaald. Door professionals uit de diverse vakgebieden dus. Niet door alfa-waterhoofdige politici met impulsieve plannen voor leuke dingen voor de mens.
op 20 11 2005 at 19:30 schreef Paardestaart:
En dacht jij dat dat niet gold voor het brood van de overheid? Dacht jij dat dat je géen woorden doet spreken die je anders nooit gezegd zou hebben??
De staat heeft op het onderwijs een met de democratie onverenigbare invloed gekregen; hoe denk je dat het komt dat je in het openbare discours alleen nog maar koekoek-éenzang hoort zingen?
Iedereen denkt het zelfde!
En dat is geen wonder want iedereen wordt op de scholen en op de opleidingsinstituten met hetzelfde sop overgoten…! Om iets in de melk te brokkelen te hebben moet je politiek bedrijven, en om politiek te bedrijven moet je geen rimpelingen veroorzaken en geen mensen tegen je in het harnas jagen.
Er staat nergens meer een vent aan het hoofd: alleen nog maar consensus-zoekende middelmoters..
Dus ja: de overheid moet ook op dit terrein ophoepelen en wegwezen.
op 20 11 2005 at 19:43 schreef Jessie:
@Jona Lendering
Er is al het e.e.a. veranderd, ook voor werkgevers.
Per 1 januari a.s. bijvoorbeeld:
De WGA stimuleert ook werkgevers. Zo zijn werkgevers die een gedeeltelijk arbeidsgeschikte aan het werk helpen of houden niet verplicht het loon door te betalen als de betrokkene binnen vijf jaar opnieuw ziek wordt (no risk polis). Het UWV neemt in dat geval de loondoorbetaling over. Daarnaast krijgt een werkgever korting op de premies voor de sociale verzekeringen als hij een gedeeltelijk arbeidsgeschikte in dienst neemt of houdt. Ook de flexibele premie voor de WGA prikkelt de werkgever: de premie wordt lager naarmate minder van zijn werknemers in de WGA komen.
op 20 11 2005 at 19:58 schreef Jona Lendering:
@Jessie
Dank!
op 21 11 2005 at 02:25 schreef Rinus Duikersloot:
Bij Martijn de Koning zie ik een reactie van op dit stuk. Jammer dat hij het hier niet plaatst. Ik citeer: Michiel Mans gaat op Frontaal Naakt in op de Netwerk uitzending waarin discriminatie als belangrijkste reden wordt aangevoerd waarom allochtone jongeren geen stageplaats krijgen. Hij stelt terecht dat discriminatie wel degelijk een rol speelt, maar zoekt ook terecht naar andere verklaringen. Discriminatie is immers vaak een rest-factor. Als we bijv. de hoge werkeloosheid onder allochtonen met andere factoren niet helemaal kunnen verklaren, dan moet discriminatie wel een rol spelen.
(…)
Iedereen die met jongeren in het algemeen en allochtone jongeren in het bijzonder, werkt zal tientallen soortegelijke voorbeelden kunnen opnemen. Dat dit soort zaken eveneens een rol spelen, mag duidelijk zijn. Je kunt je afvragen of deze jongeren op school geen sollicitatieles krijgen. Een andere factor die overigens met stageplaatsen ook een rol spelen is het gebrek aan netwerken. Autochtone jongeren hebben via familie en vrienden vaak betere netwerken in allerlei bedrijven dan allochtone jongeren zo is mijn ervaring. De laatste groep moet daarom vaak solliciteren bij bekenden terwijl de eerste groep gebruik kan maken van kruiwagens.
http://martijn.religionresearch.org/?p=1076
op 21 11 2005 at 19:09 schreef Michiel Mans:
Bij Martijn gezet.
Beste Martijn,
Fijn, nog een site waar zonder in schelden te vervallen, open over alles van gedachten gewisseld kan worden.
Ik kom nog even op racisme terug.
Ik denk dat ‘weg met ons racisten’ waar Lagonda het over heeft, wel verklaard kan worden. Gezien wat er in WOII gebeurde en de daaropvolgende de-kolonisatie, hebben we in het Westen een behoorlijke periode van zelfreflectie gehad die eigenlijk nog steeds voortduurt. We bestudeerden onze zonden van alle kanten. Zo ontstond de indruk dat het vooral wij vieze witmensen waren die mondiaal dood, verderf en ellende brachten. Deels is dat ook zo. We waren technisch superieur. Het was in navolging van o.a. de Egyptenaren, Chinezen, Grieken en Romeinen onze tijd van ‘superioriteit’. Dat kan morgen afgelopen zijn en dan zijn het mogelijk weer de Chinezen die de deze fakkel dragen. Ten overvloede, ik bedoel ’technische’ superioriteit. Over de eventuele morele, heb ik het nu niet.
Die naar binnen gerichte zelfreflectie heeft er voor gezorgd dat velen binnen en buiten de Westerse samenlevingen de indruk kregen dat ‘alles’ onze schuld was. En dat klopt dus niet.
Elk volk, elk ras, elk persoon is in wezen racistisch, geneigd tot discriminatie. Zelfs Anja Meulenbelt is in wezen een ‘vieze’ raciste. Apekool?
Racisme:
In Marokko discrimineren de Berberse en de Arabische Marokkanen elkaar, zelfs in Nederland gaat dit proces door, zie het stof dat een jonge Marokkaanse hier kort gelden deed opwaaien. Als we Prem mogen geloven stemt men in Suriname puur op etnische basis. Hutu’s en Tutsi’s, de haast eeuwige onderlinge stammenstrijd in grote delen van Afrika en het Indiaanse Amerika. We hebben het allemaal in ons. Het is onderdeel van het overlevingsmechanisme dat er nog steeds in zit hoewel het vaak overbodig en improductief is tegenwoordig (Peter Breedveld e.a. schreven er ook al over).
Kolonisatie en slavernij:
Wellicht hebben we de twijfelachtige eer de grootste te zijn geweest op deze vlakken maar dat kwam alleen omdat wij musketten en geschut hadden waar anderen het met ‘scherp geslepen Mango’s’ en dergelijke moesten doen (The Black Adder IV). Slavernij is zo oud als de mensheid en het strekt ons allen tot eer dat het uitsterft en nagenoeg overal als verwerpelijk wordt beschouwd. Het komt in zijn pure vorm alleen nog in Afrika en Azië voor. Sweatshops en niet zelden prostitutie, zijn moderne varianten van slavernij. We zijn er dus nog niet.
Wij hadden Indië, dat was en heette kolonisatie. De Turken hadden Noord-Afrika en het Arabische schiereiland. Egypte heeft zowel in de oudheid als in de modernere geschiedenis meermalen b.v. Soedan overheerst. We kennen ook het expansionistische en overheersende van de Zoeloes (koning Shaka) maar dat was niet uniek voor Afrika. Japan pikte meermalen Korea in. Chinezen hadden het op Vietnam voorzien, de Fransen en Amerikanen waren hier niet de eersten. Dit zijn allemaal voorbeelden van vormen van kolonisatie. Echter, alleen de Westerse vormen hebben we uitvoerig bestudeerd na WOII en ook zo aangeduid.
Kortom, iedereen heeft eigenlijk evenveel recht om met het vingertje te wijzen. Het lost alleen niets op. Als we nou eens beginnen te accepteren dat we allemaal soms ‘vuile nikker, kaaskop, bleekmuil, gook, spick, mick, chink, whop, dago, soepjurk, geitenneuker, hoer, flikker en meer van dit fraais in ons hebben en daar niet meer spastisch over doen, dan zijn we eindelijk uit dat vicieuze cirkeltje gekomen en kunnen we verder.
We kunnen verder door met deze vervelende eigenschap dan eens passend rekening te gaan houden. Of het voor Nederland (of Frankrijk) te laat is, weet ik niet. Ik denk dat landen in de toekomst bij hun immigratiebeleid meer rekening moeten houden met de hoeveelheid en mate van ‘vreemdheid’ van de immigranten t.o.v. de eigen cultuur. Dat geldt voor ons net zoals dat voor b.v. Oeganda geldt. Daar hebben ze indertijd alle Aziaten er uit gegooid. De VS is een apart en interessant geval, ook een droevig geval. De oorspronkelijke bevolking werd nagenoeg uitgeroeid dus er was geen oorspronkelijke cultuur meer. De immigranten uit diverse volkeren wisten, met de nodige ellende, een soort pluriforme cultuur op te bouwen die meer open staat voor vreemd. Hoe je dan precies het nog steeds redelijk opvallende, soms rabiate racisme naar zwart dan verklaart, kunnen we een nieuwe discussie over opzetten.
op 22 11 2005 at 10:02 schreef Wolverine:
@ Michiel Mans.
Jij kan dat wel zo zien,en ik misschien ook nog wel, en Peter Breedveld misschien ook, maar xiet de allochtoon en links Nedeland het ook zo.
helaas…..
op 26 11 2005 at 22:52 schreef Wim Bedet:
gelukkig zijn het nog geen Australische toestanden.
http://www.sundaytimes.news.com.au/common/story_page/0,7034,17373927%255E2761,00.html