Freek
Lagonda
Ooit heb ik over Freek de Jonge gelezen dat een journalist hem had gespot op een poenig feestje in een skybox van de Arena; Freek had de man op het hart gedrukt geen kond te doen van zijn aanwezigheid. Een voetbalfeestje, dat paste immers niet bij hem. Freek maakt zich blijkbaar nogal druk over wat zijn achterban van hem denkt.
Ik zag hem ooit optreden op – ik meen – de Uitmarkt, waar hij het podium deelde met Acda & de Munnik. Freek kaasraspte weliswaar uit volle borst mee, maar hield zich tegelijkertijd op een vreemde en schutterige manier afzijdig. Hij droeg geen clowneske theatercreatie van zijn vrouw, maar gewoon een spijkerbroek en een baseballjack. Ik dacht aan het verhaal over de skybox, en daarmee diende zich de verklaring aan voor zijn low-profile verschijning op de Uitmarkt; Acda & de Munnik zijn natuurlijk volks, en Freek wil daar wel aan meedoen, maar zich niet volledig committeren. En dus laat hij zeer weloverwogen met zijn kleding en zijn houding zien dat dit een niet-serieuze schnabbel is, alsof hij pas op de dag zelf tijdens de soundcheck werd gevraagd om een nummertje mee te doen. Dat de mensen maar vooral niet gaan denken dat Freek dit ook al serieus theater vindt. Freek maakt zich blijkbaar nogal druk over wat zijn achterban van hem denkt.
Tsja, Freek de Jonge. Hij gaat op tournee door België, met de voorstelling “Cordon Sanitaire”. Freek gaat namelijk, democraat in hart en nieren als hij is, aan de Vlamingen uitleggen dat zoiets niet netjes is: een politieke partij als het Vlaams Belang uitsluiten van deelname aan de democratie. Daarnaast gaat Freek, fatsoensrakker in hart en nieren als hij is, aan de Vlamingen uitleggen dat het toch vooral niet de bedoeling is men bij de verkiezingen ook daadwerkelijk op het Vlaams Belang gaat stemmen. Dat mag namelijk niet van de politiekcorrecte dwingelanden uit Nederland, die, zoals het dwingelanden betaamt, ineens grote moeite hebben met de democratie zodra een ongewenste partij mee gaat doen. Waar onze grachtengordel precies de pretentie vandaan haalt om Belgen de les te lezen weet ik niet, maar Freek heeft zich vol overgave aan deze potsierlijke missie gewijd. Freek maakt zich blijkbaar nogal druk over wat zijn achterban van hem denkt.
Ik snap deze schijterige houding niet. Naar wie moet hij nog zijn oren laten hangen? Hij is toch zelf een éminence grise geworden? De mening van Freek: nog steeds hangt half Nederland aan zijn lippen om deze te horen. Freek gaat echter gebukt onder de schaduw van denkbeeldige superieuren, aan wiens goedkeuring hem alles gelegen is. Hij blijft een domineeszoon. Zijn strijd tussen wat hij werkelijk vindt, en wat hij vindt dat hij moet vinden, is boeiend om naar te kijken.
Soms waagt hij het om her en der zijn eigen intuïtie en zijn eigen mening te laten zien, maar altijd verhuld, altijd met vijf slagen om de arm, en altijd in de vorm van vragen waar hij geen antwoord op durft te geven. Eigenlijk is hij niet zo links, eigenlijk is hij een elitist, eigenlijk heeft hij weinig op met moslims, eigenlijk heeft hij weinig geduld met domoren. Allemaal impopulaire standpunten voor de achterban; Freek waagt het nog niet ze te verwoorden. En… eigenlijk vindt hij het agnostische bestaan maar schraal en leeg. Freek probeert namelijk al zijn hele leven duidelijk te maken wat hij niet hardop durft te zeggen: dat hij altijd in een God heeft geloofd, onvoorwaardelijk en met heel zijn hart en ziel.
Lagonda schreef al teksten op een weblog, puur voor het eigen plezier, totdat Frontaal Naakt besloot hem aan de vergetelheid te ontrukken. Lagonda is 49 procent mannelijk, 51 procent vrouwelijk en 100 procent esotericus. Haar schrijfstijl wordt door sommigen ervaren als ‘een warm bad’, door anderen weer als ’totaal genadeloos’. Het is maar hoe de pet staat. Meer op de Lagonda blogspot.
Algemeen, 22.10.2005 @ 20:50
13 Reacties
op 23 10 2005 at 10:08 schreef Pascal Degen:
Lees ook de brief van Filip Dewinter aan Freek (via zijn weblog):
"Linkse intellectuelen zoals u, roeien al lang niet meer tegen de stroom in. Ze laten zich meedrijven op de golven van het politiek correcte denken. Antiracisme en multiculturalisme zijn er heel bourgeois geworden. Niet op straat, maar in de salons van het establishment wordt de diversiteit en de multiculturaliteit geprezen. De tegendraadse mei 68 ers zijn blijkbaar allemaal meelopers en hielenlikkers van het regime geworden."
op 24 10 2005 at 10:21 schreef Duns:
Freek de Jonge is en blijft voor mij een man met een enorm talent.
Dat gezegd hebbend, is de uiterste houdbaarheidsdatum van Freek al lang verlopen.
Niemand kan zichzelf steeds opnieuw vernieuwen. Allen, ook De Groten, vallen uiteindelijk in herhaling.
Een man als Kees van Kooten begrijpt dat. Hij gaat daarom met pensioen.
Freek de Jonge wil dat maar niet snappen …
op 24 10 2005 at 10:39 schreef Peter Breedveld:
Maar Freek de Jonge heeft het nog steeds, echt waar! Het probleem is dat-ie zichzelf ziet als een man met een missie, een man die de wereld moet gaan verbeteren.
Slechts enkele jaren geleden kwam hij met een oudejaarsconference die me deed schuddebuiken van het lachen. Ik meen me te herinneren dat Teeuwen en Van Gogh daar toen ook heel enthousiast over waren. God, wat was-ie grappig. Daarover zei hij pas geleden dat hij daar spijt van had. Want hij had de kans gehad om iets betekenisvols te doen, en in plaats daarvan had-ie gratuite grappen staan debiteren.
Maar dát is juist het meest betekenisvolle dat je kan doen: mensen aan het lachen maken in tijden van nood (dit was vlak na 9/11). Dat begrijpt Freek niet.
Overigens liet Freek in die conference zien hoe hij wérkelijk over bepaalde zaken dacht.
op 24 10 2005 at 10:42 schreef Lagonda:
Ja, klopt — maar dan krabbelt hij weer terug. Want ja, die achterban dus. Heel jammer — ik denk ook dat er nog veel uit kan komen, maar dan moet-ie wel eens het achterste van zijn tong laten zien.
op 24 10 2005 at 12:33 schreef Rinus Duikersloot:
Hier Theo van Gogh over die conference:
http://www.theovangogh.nl/freek.html
Kan iemand nog grappen daarvan herinneren?
op 24 10 2005 at 13:03 schreef Lagonda:
Ik kan me een conference herinneren, waarin hij de luiheid van de Nederlanders hekelde. Politiek, samenleving etc. — ’t was allemaal best, zolang we maar met onze reet op het strand konden blijven liggen.
En verder de grap: Nee, lang niet alle moslims hebben een hekel aan ons. Het zijn er maar 350 miljoen die een hekel aan ons hebben.
op 24 10 2005 at 13:05 schreef Peter Breedveld:
‘Het zijn er maar 350 miljoen die ons de strot willen afsnijden’.
Die van dat met je luie reet op het strand blijven liggen (herhaaldelijk uitgesproken op magistraal zeikerig-vermoeide toon) was van een voorstelling later, die al beduidend minder was.
op 24 10 2005 at 14:41 schreef Cor Spaans:
Tot en met de voorstelling De Finale uit 1985 vind ik Freek prachtig, daarna vind ik het niks meer. Ik houd me niet meer bezig met die man. Bram daarentegen, ik mis ‘m…
Theo leefde ook een bloedeloos bestaan, als je zo leest dat ‘ie oudejaarsavond door moest brengen met Jan Mulder en Freek.
Freek, die nu samenwerkt met talentloze, onsympathieke wezens als Van Muijswinkel en Theo Maassen.
’t Is allemaal zo vlies, zo dun, zo walgelijk.
op 25 10 2005 at 17:50 schreef xavier:
Zag de komiek afgelopen zondag op tv en het viel me op dat hij net zo snugger is als zijn uiterlijk doet vermoeden.
Mij is de genade nooit verleend om het humoristische van zijn acts te zien. Wel trof hij me altijd als erg ‘would-be’.Hij wilde zo graag meetellen, voor vol aangezien worden, voor intellectueel doorgaan. Deze komiek is niet eens in staat om te formuleren wat hij zelf eigenlijk vindt en als hij al eens een standpunt formuleert blijkt deze onechte nar niet eens te beseffen wat hij eigenlijk heeft gezegd.
Een dom, humorloos en ijdel leeghoofd, dat lang kon meewaaien op ijle luchtstromen maar wiens onafwendbaar vrije val nu dan eindelijk genaakt.
op 26 10 2005 at 23:03 schreef Peter Breedveld:
Vanwege dat Mak-interview waar Rinus het over had, heb ik de Humo weer eens gekocht. Daarin stuitte ik op een interview met Freek. Een zeer merkwaardig artikel, geschreven door een enorm vooringenomen ‘journalist’, Wilfried Hendrickx.
Het begint meteen al goed:
"Ik zag in ‘Cordon Sanitaire’ een frisse, aangename Freek de Jonge aan het werk. Geen moraliserende tirades of oeverloze verhalen over spastische jongetjes en verloren gelopen meisjes, maar keiharde uithalen naar het Vlaams Belang, gelardeerd met je beste songs."
Begrijpt u? Keiharde uithalen naar het Vlaams Belang, waar die hele show kennelijk om draait, dat valt natuurlijk niet onder ‘gemoraliseer’
Verderop gaat het over Freeks boeken, die schijnen niet zo’n succes te zijn. De critici lusten ze in elk geval niet. Ik dacht in het interview kennis te nemen van Freeks opvattingen over teen en tander, maar die van Hendrickx krijg ik er ook bij:
"Ik zou zeggen: niets van aantrekken, Freek. Literaire critici zijn het meest verachtelijke volkje dat ik ken."
Dat weten we dan ook weer. Hendrickx is zeker ook eens negatief besproken. En verderop:
"Is jou al de liefdeloosheid van de literaire kritiek opgevallen? De razernij waarmee geslacht wordt? Wat bezielt deze mensen?"
Nou, meneer Hendrickx, misschien hebben ze er wel de balen van dat ze een hele avond hebben besteed aan het doorworstelen van een kutboek.
Freek heeft overigens een verklaring voor die negatieve kritiek:
"Ze weigeren het te zien, omdat ze het niet kunnen zien."
Ze zijn gewoon te dom voor Freeks geniale pennevruchten. Na Freeks dood zal de wereld ongetwijfeld inzien wat een miskend literair genie hij was.
Op zijn eigen boeken na vindt Freek de huidige literatuur maar niks. Dat de critici Michel Houellebecq wel graag hebben en zijn boeken niet, daar begrijpt hij niks van:
"Met de huidige literatuur gaat het duidelijk bergaf, vrees ik. Zo’n Michel Houellebecq: vreselijk knap geschreven. Maar de moraal is eruit. Ik lees dat met een mengeling van bewondering, weerzin en verdriet."
Zie, Freek schrijft zelf met een hark, maar hé! Er zit wel een moraal in zijn boeken. En in die van Houellebecq niet. Dat mensen een goed geschreven boek zonder moraal verkiezen boven een slecht geschreven mét, dat gaat Freek boven z’n pet.
Nadat Freek zijn eigen literaire kwaliteiten boven die van Houellebecq, Grunberg en Hermans heeft gesteld, zegt hij:
"dat is nou net het grote probleem van de mens: gebrek aan nederigheid"
En aan zelfkennis, Freek. Zelfkennis ontbeert-ie ook.
Freek vindt ook dat zijn zangtalenten worden ondergewaardeerd:
"In Nederland, bijvoorbeeld, hoef ik niet aan te komen met een programma dat voor de helft uit liedjes bestaat: dat vindt het Nederlandse publiek gewoon niks. Kunnen niet naar een chanson luisteren. Willen alleen maar grappen horen."
Kijk daar hebben we dat gebrek aan zelfkennis weer. Ik had eens het ongeluk een van Freeks liedjesprogramma’s bij te wonen, en ik kan heel goed naar chansons luisteren, maar niet als Freek ze zingt. Eén van de ellendigste avonden uit mijn leven, meneer!
Nu komt het leukste. Over Freeks Vlaamse preek-tour zegt Hendrickx:
"en passant bakte je ook enkele uiterst aangebrande Marokkanenmoppen. Ik zat in de buurt van zo’n gekleurde medemens, en die kon er écht niet om lachen."
Dat heeft Hendrickx toch verkeerd begrepen, weet Freek. Freek wist tot een seconde geleden niet eens van ’s mans bestaan, maar hij weet precies te vertellen wat er door de man heenging, en wat-ie op het moment van Freeks Marokkanengrappenmakerij doormaakte:
"Voor de Marokkaan die in jouw buurt zat, komt dit programma nog tien keer harder aan dan bij jou, reken maar. De grap stelt het probleem op z’n scherpst. De grap werkt mee aan het emancipatieproces. Ik maak die grap ook niet vanuit de hoogmoed maar vanuit, zeg maar, de wetten van het cabaret. Dat vóélt die Marokkaan ook wel. De zaal gaat plat, maar die Marokkaan wordt stil en denkt na. Het publiek vat de dubbele bodem. Maar voor die Marokkaan is er een drieof vierdubbele bodem."
Zie je, het was niet zo dat die Marokkaan dacht: ‘Wat krijgen we gudverdulleme nou?! Zit die Freek een beetje racistische moppen te tappen!’ Nee, die Marokkaan kreeg toen en daar, dankzij Freeks emanciperende grappen, een regelrechte epifanie en kom daar bij Youp van ’t Hek maar eens om!
Ach, ouwehoer! Lazer nou toch gauw op, man! Met je pseudo-intellectuele gebazel! Wat je moet doen, is leuke grappen maken, mensen aan het lachen maken, zodat ze de alledaagse ellende even kunnen vergeten. En verder moet je helemaal niks, en kun je ook helemaal niks, met je vierdubbele bodem. Wat dacht je van een vierdubbele plaat voor je kop, druiloor! De wereld wordt niet beter van jouw geweldige inzichten en je therapeutische grappen. En weet je wat: dat hóeft ook helemaal niet! Want als het echt zo is dat de wereld over weet-ik-hoeveel-jaar weer ongerept en begroeid met mossen en varens is, dan is er dus niks om je druk om te maken. Dan komt alles dus vanzelf weer goed.
Morgen Mak.
op 27 10 2005 at 02:22 schreef Rinus Duikersloot:
Wou je controleren of je echt erger bent dan Mak?
Wilfried Hendrickx heeft eens een blauwtje gelopen bij Hermans, daar een rancuneus boek over geschreven wat vervolgens neergesabeld werd door de critici.
Humo moet ik wat vaker in de gaten houden want heel wat Hollanders durven bij onze Zuiderburen wat meer te zeggen dan hier.
op 27 10 2005 at 11:36 schreef Rinus Duikersloot:
Vergeet Mak’s vergelijking met het Vichy-regime niet.
op 27 10 2005 at 14:27 schreef Peter Breedveld:
Die Hermans heeft wat slachtoffers op zijn geweten, zeg! Tien jaar na zijn dood lopen ze nog steeds wraak te nemen. Kijk, dán ben je dus wel iemand geweest, als je zulke sporen nalaat.
RSS