Grinniken om dertigersleed
Peter Breedveld
Het gaat goed met Meneer Johan. Jarenlang leed deze flierefluitende Parijzenaar aan een writers block en lukte het hem maar niet een opvolger voor zijn succesvolle eerste roman te schrijven. Daarnaast had hij ook nog last van bindingsangst. In koortsachtige visoenen probeerden vrouwelijke belegeraars de burcht van zijn vrijgezellenbestaan in te nemen. Met katapulten afgeschoten baby’s vlogen Johan om de oren. Wat een nachtmerrie!
Maar inmiddels woont hij samen met een leuke vrouw met wie hij een kind heeft. En nu is ook eindelijk zijn tweede boek af. Hoera! Een happy end!
Gelukkig kent de Franse stripreeks Meneer Johan, van het duo Philippe Dupuy en Charles Berberian, een aantal interessante bijrollen, anders was het zevende deel, Een wankel evenwicht, niet veel aan geweest. Mensen bij wie alles op rolletjes gaat, zijn immers niet interessant, niet waar?
Ten eerste is daar Johans vriend Felix, een zelfingenomen loser die pas door heeft hoe dol hij is op zijn vriendin wanneer ze haar koffers pakt. Felix blijf achter met zijn prepuberale zoon Eugène, die nu zelf maar voor zijn eten moet zien te zorgen omdat Felix het te druk heeft met zichzelf. Terwijl hij zich wentelt in zelfmedelijden gebruikt Eugène zijn creditcard om voor 80 euro tiramisu in te slaan en een spelcomputer te kopen. Boos brengt Felix de spelcomputer weer terug naar de winkel, om even later met hetzelfde apparaat plus een stapel spellen weer huiswaarts te keren.
Dan is er de vriendin van Johans vrouw Cathy (ik geloof niet dat haar naam wordt genoemd), die maar niet aan de man kan komen. Dat begint haar moeder ernstig zorgen te baren en daarom stuurt ze haar naar speciale vrijgezellenavonden in de supermarkt, naar het fitnesscentrum, ze koopt sexy lingerie voor haar dochter en probeert haar weer te verenigen met haar jeugdvriendje, al is die gelukkig getrouwd met drie kinderen. Cathy’s vriendin lijdt aan depressies en begint er op de meest ongelegen momenten obsceniteiten uit te flappen. Haar psychotherapeut weet niets beters te doen dan haar nieuwe medicijnen voor te schrijven.
Dupuy en Berberian vertellen hun verhaal in op zichzelf staande afleveringen van één, hooguit twee pagina’s. Elke aflevering eindigt met een clou maar laat ook weer een nieuwe ontwikkeling zien in de dertigerscrisis van Cathy’s vriendin, de aftakeling van Felix, Eugènes overlevingstactieken en Johan en Cathy’s zoektocht naar een goede crêche. Dit alles is gelardeerd met hilarische terzijdes over normen en waarden, mannen met babybuidels, ouderangsten, gemiste kansen en mannenhaat.
Meneer Johan loopt nu al zo’n jaar of tien en is zonder meer één van de beste strips van deze tijd. Ze is getekend in een zwierig retrostijltje dat herinneringen oproept aan Franse filmaffiches uit de jaren vijftig (die van Monsieur Hulot, bijvoorbeeld). De verhalen zitten vol leedvermaak, maar zijn niet zo cynisch als de strips van bijvoorbeeld Claire Bretècher, waar Meneer Johan wel verwantschap mee heeft. Dupuy en Berberian zijn geen cynische existentialisten en ze houden zonder twijfel heel veel van mensen. Dat ze zich voor de verhalen van Meneer Johan laten inspireren door hun eigen levens wordt duidelijk als je hun Dagboek van een strip leest. De heren blijken te worden geplaagd door dezelfde euvelen als de personages in Meneer Johan: zelftwijfel, besluiteloosheid, uitstelgedrag, ouderangsten, hysterische dagdromen, miscommunicatie, misverstanden en de domheid van anderen.
Toen Meneer Johan begon, was het een strip voor vroege twintigers. Nu zullen vooral dertigers zich in de personages herkennen en over een paar jaar wordt ongetwijfeld de psyche van de veertiger ontleed. Een heerlijke strip, goed voor dagenlang nagrinniken.
Algemeen, 26.08.2005 @ 19:04