Ik ben gewoon een nette wetenschapper
Peter Breedveld
Al vijftien jaar lang probeert econoom Thomas Cool een analyse van de werkloosheid en een groot aantal andere maatschappelijke problemen aan de man te brengen. Helaas wil niemand naar hem luisteren: zijn voormalige werkgevers bij het Centraal Plan Bureau (CPB) en het Erasmus Medisch Centrum (ECM) niet en de pers ook niet. Cool voelt zich zelfs tegengewerkt. Er wordt censuur gepleegd in de wetenschap, vindt hij. Bij de Raad voor de Journalistiek diende hij een klacht in tegen NRC Handelsblad, De Volkskrant, Het Parool en De Groene Amsterdammer.
Die analyse, wat houdt die in?
Dat is een complex verhaal maar het begint met het kwijtschelden van de lasten bij mensen met een inkomen onder het minimumloon. Mensen moeten eerst in hun eigen bestaan kunnen voorzien voordat je ze belastingen en premies laat betalen. Zo stel je ze in de gelegenheid om werk te vinden.
En vanwege die analyse bent u ontslagen bij het CPB?
Zo is dat nooit gezegd. Ik ben zwartgemaakt en ontslagen vanwege mijn gedrag op de werkplek. Heel vaag, allemaal. De directie ontkent dat het vanwege mijn wetenschappelijke analyse is maar heeft wel voorkomen dat die analyse intern is besproken en naar buiten is gebracht. De directie van het CPB censureert dus.
Weet u waarom?
Ten eerste zou het CPB in mijn stuk in een kwaad daglicht worden gesteld, wat onzin is en ten tweede zou het stuk te moeilijk zijn. Ik vind het raar om dat bij voorbaat al te roepen. Bespreek het eerst maar eens, dan zien we wel of het te moeilijk is.
Vorig jaar bent u ook ontslagen bij het Erasmus Medisch Centrum. Ook vanwege uw analyse?
Het EMC had een seminar georganiseerd over de stelselherziening in de gezondheidszorg. De gastspreker en hoogleraar in de verzekeringen in de gezondheidszorg vond dat de discussie daarover de laatste vijftien jaar was gestagneerd. Ik vroeg hem of hij zich realiseerde dat de oorzaak wel eens zou kunnen zijn dat de wetenschap wordt gecensureerd. Want als je het hebt over premies in de gezondheidszorg, heb je het dús over die lasten van de minima en dus over mijn analyse omtrent het kwijtschelden van zulke lasten. Maar mijn afdelingshoofd wilde niet dat ik daar de censuur door de directie van het CPB besprak. Pijnlijk, want als wetenschapper moet je daarover kunnen praten. In augustus zag ik me plotseling ontslagen
Maar waarom klaagt u nu dan die vier bladenredacties aan?
Ik heb in 2003 met journalist Hans Hulst een boekje geschreven waarin ik mijn verhaal nog eens op een toegankelijke manier uitleg. De pers had daar best aandacht aan kunnen besteden, maar heeft dat niet gedaan. Er wordt wel een hoop geschreven over Geert Wilders en Ayaan Hirsi Ali en Paul Scheffer, allemaal mensen die van alles beweren, maar die weinig oog hebben voor de arbeidsmarkt, waar het probleem met de integratie eigenlijk ontstaat. Nu zegt een blad als NRC Handelsblad in zijn mission statement te streven naar volledige informatieverstrekking, maar de redactie maakt haar woorden niet waar. Ze laat belangrijke informatie achterwege.
Wat hoopt u dat de Raad voor journalistiek zal zeggen?
Dat de pers niet zomaar aan mijn analyse en mijn protest tegen de censuur kan voorbijgaan.
Het staat redacties toch volledig vrij om zelf te bepalen waar ze wel en niet aandacht aan besteden?
Ben ik het volstrekt mee eens. Ik acht de persvrijheid hoog. Maar net als de wetenschap is de pers verplicht volledigheid te betrachten. Je kunt niet zomaar een onderbouwde analyse terzijde schuiven. Dan moet je beargumenteren waaróm je dat doet. Dan kan iemand anders daar weer argumenten tegen inbrengen en dán krijg je discussie.
Wanneer is de uitspraak?
Weet ik niet. Ik heb er ook geen verwachtingen van. NRC Handelsblad en de Volkskrant hebben zich verdedigd met de vrijheid van redactie, wat betekent dat ze niet ingaan op mijn argument van de volledigheid, wat tamelijk hooghartig is. De andere kranten hebben niet eens gereageerd. De Raad heeft me vijftien minuten gegeven om de kwestie nog mondeling toe te lichten, wat voor vijftien jaar verwaarlozing misschien weinig is.
Het Parool noemde u eens een geniale lastpak.
Een kwalijke kwalificatie. Ik ben geen lastpak. Ik ben een vriendelijk, begrijpend en behulpzaam persoon. Geniaal ben ik ook niet. Ik ben een vrij normaal type met een paar nieuwe ideeën.
Een luis in de pels van de gevestigde orde, misschien?
Neen! Gewoon een nette wetenschapper. Echt waar, hoor! Ik heb andere ideeën, dat klopt. Maar wat is daar mis mee?
Algemeen, 19.03.2005 @ 12:08