Moslimomroep
Hassnae Bouazza
Illustratie: Francisco Zúñiga
Het Commissariaat voor de Media heeft gesproken: de zendtijdmachtiging voor de Stichting Moslim Omroep Nederland (SMON) is ingetrokken en het Commissariaat gaat alle oorspronkelijke aanvragen voor zendtijd herzien.
Dit betekent dat het SMO (Stichting Moslim Omroep) van onder andere Diyanet (het Turkse presidium voor Godsdienstzaken en dus een buitenlands staatsorgaan), Milli Görus en de FION (Federatie Islamitische Organisaties Nederland van de omstreden Moslimbroeder Yahya Bouyafa) wederom kans maakt. De dwingende eisen en intimidatiepraktijken van die organisaties maakten de afgelopen jaren de minste poging tot journalistiek werk simpelweg onmogelijk en nu heeft het CvdM de deur weer wagenwijd voor hen opengezet.
Het waren die intimidatiepraktijken en het onderlinge geruzie tussen de organisaties die Lydia Bakker ertoe zetten de SMON op te richten, die de taken vervolgens delegeerde aan omroep MON (Moslim Omroep Nederland) om zo journalistieke onafhankelijkheid te waarborgen. Mohammed Cheppih sloot zich met zijn Academica Islamica aan. Omroep OUMA werd geboren en daarna al heel snel ten grave gedragen. Het was een misgeboorte.
De rest is geschiedenis. Ondanks een sluitende delegatieovereenkomst waarin staat dat partijen niet eenzijdig de samenwerking kunnen beëindigen en zij zich niet mogen bemoeien met het bestuur of de omroep, trok Cheppih zich terug, omdat hij het onder andere niet eens was met de aanstelling van interim directeur Maurice Koopman. Een overeenkomst naleven en tweede viool spelen, bleek in de praktijk toch wat moeilijk vol te houden. Toen de SMON Cheppihs lijst met eisen niet inwilligde, blies hij de samenwerking op.
De verschillende moslimomroepen zijn steeds ten onder gegaan aan nepotisme en tribalisme en dat is nu niet anders. Bij de hoorzitting voor het Commissariaat voor de Media bleek dat Mohammed Cheppih alle beslissingen eigenhandig nam en dus geen overleg pleegde met zijn veronderstelde achterban.
Cheppih zelf ontkent bij hoog en laag dat hij de omroep wilde leiden of eigen belangen had, maar uit een interview met hem in de Emiratese krant The Nation ontstaat een heel ander beeld: daarin staat dat de Poldermoskee van ‘imam Cheppih’ vanaf september begint met uitzendingen via de radio, televisie en internet. Kennelijk was het de bedoeling van de omroep een verlengstuk van zijn Poldermoskee te maken.
Het absurde is dat het CvdM meteen in paniek raakte na Cheppihs terugtrekking. Alsof de Rolling Stones plots zonder Mick Jagger kwamen te zitten. Het CvdM is bovendien zo gefixeerd op een ‘grote achterban’, dat ze nu al twintig jaar lang organisaties dwingt samen te werken die simpelweg niet samen kúnnen werken. In de media bestaat het beeld van die altijd ruziënde moslims, maar het CvdM gaat ook niet vrijuit.
Vanwaar toch die allesoverheersende behoefte álle moslims te vertegenwoordigen? Waarom volstaat het niet om te werken met journalisten en radio- en programmamakers die eerst en vooral journalist zijn in plaats van liberaal, orthodox, Turks, Marokkaans, Surinaams, Soennitisch, Sjiïtisch, Alevitisch, Ahmadiyya, vastend of niet-vastend? Zodat je niet die achterban in de vorm van allerlei aasgierende en parasiterende organisaties aan je staart hebt hangen?
Enige troost is in ieder geval dat ook het blanke, niet-islamitische bolwerkje van het CvdM zich schuldig maakt aan amateuristisch cliëntelisme. Zijn het eens een keer niet alleen de moslims.
Als ik eerlijk ben, vind ik zendtijd voor religieuze groeperingen totale nonsens. Maar de mogelijkheid wordt geboden en is veel meer waard dan de voorkeuren van al die over het paard getilde ego’s. Het was natuurlijk afwachten geweest of de nieuwe omroep eens voorbij de buurthuisreportages en rijkelijk gevulde Ramadan-tafels was gekomen, en eindelijk eens het intellectuele debat zou zijn aangegaan met bijdragen van prominenten uit de islamitische wereld.
Want hoewel het een vorm van segregatie is, kan een moslimomroep prima emanciperend werken. Vooral omdat de redacties van de meeste omroepen overwegend blank zijn met hier en daar een excuusallochtoon. De blanke media belijden namelijk slechts met de mond multiculturaliteit. Daadwerkelijk ruimte vrijmaken voor onverwachte namen en buiten de gebaande paden treden, blijkt voor vele, zichzelf op de borst kloppende Gutmenschen toch nog vele stappen te ver.
Een moslimomroep kan die leemte vullen. Mits het CvdM zich maar niet blindstaart op die tweede en derde generatie die ze zo graag aan zich wil binden of de grootte van de achterban. Mensen bereik je met goede programma’s, niet met vertegenwoordigers van allerlei organisaties.
Een sterk ingekorte versie van dit betoog verscheen gisteren in het NRC Handelsblad. Hassnae Bouazza (حسناء بوعزة) was freelance medewerkster van de Nederlandse Islamitische Omroep, ze schrijft voor Vrij Nederland, De Volkskrant, NRC Handelsblad, Elle en de Arabische site van de Wereldomroep. Vorig jaar was ze te bewonderen in Vrouw & Paard. Dat ze nog tijd heeft om in het geheim voorbereidingen te treffen voor de vestiging van het kalifaat in Nederland, mag een wonder heten. Volg haar op Twitter.
Hassnae Bouazza, 05.09.2010 @ 14:24
27 Reacties
op 05 09 2010 at 14:41 schreef Rob:
Ik weet er weinig van, dus misschien stel ik een domme vraag. Wat zijn de organisaties die samen moesten werken voor de totstandkoming van BNN? Van PowNed? Van Max? Gaat het niet uitsluitend om ledenaantallen bij de toelating van omroepen of belopen de moslims een andere weg? Zo ja, waarom?
op 05 09 2010 at 14:50 schreef vetklep:
Zolang iedere geloofsstroming hier desnoods zelfs zonder leden zendtijd en een zak geld kan krijgen verbaast het me dat het moslims zo moeilijk wordt gemaakt.
Ik snap niet dat de medewerking van specifiek die academia islamica een voorwaarde zou moeten zijn.
op 05 09 2010 at 16:33 schreef hassnae:
Rob, BNN, Max en al die andere zijn ledenomroepen.
De verschillende geloofsovertuigingen hoeven geen leden te hebben, maar moeten wel aantonen de achterban te vertegenwoordigen. Zo zit het bestel in elkaar.
Overigens hoorde ik gisteren weer allerlei pikants over het gedoe bij de moslimomroep. Misschien komt dat in een volgend stuk, maar dan moet ik wel wat concreter bewijzen hebben (mijn bronnen lezen doorgaans mee).
op 05 09 2010 at 17:34 schreef Daphne:
Je verhaal doet me denken aan het gedoe bij de Joodse Omroep, waar de vroegere directeur na een arbeidsconflict met een regentesk bestuur moest opstappen. Een gunstig gevolg van dat conflict was wel dat het bestuur, dat tot dan toe werd bezet door elkaar coõpterende bestuurders van de orthodox-joodse koepel, de deuren moest openen voor andere bestuurders van oa. de liberaal joodse koepel. Anders zou men de subsidies hebben verloren.
Dit is een verhaal – het amateuristische geklier van op religieuze grondslag gegrondveste organisaties en hun besturen. Een na-ijleffect
van de verzuiling. Elk clubje mag een klein stukje van de koek, en vervolgens gaat alle energie zitten in consolidatie van de verworven rechten. (Hetzelfde geldt overigens voor de zorgsector, waar de verzuiling nog groeit en bloei.)
Ik zou zelf ook erg voor afschaffen zijn van die omroepen, en in plaats hiervan goede makers goede programma’s laten maken voor de doelgroep.
Over de zorg gesproken: het zoals je een algemene organisatie kunt hebben, die een verzorgingshuis voor islamitische, Turkse, Chinese, joodse, Friese of wat dan ook voor ouderen uitbaat. Heb je geen bestuur voor nodig met Turken dan wel Chinezen etcetera, daar heb je ter zake kundige medewerkers voor nodig.
Oftewel: breek me de bek niet open!
op 05 09 2010 at 17:44 schreef hassnae:
Daphne, ze noemen de Joodse en islamitische omroepen samen niet voor niets Klein Gaza op het Mediapark.
op 05 09 2010 at 17:46 schreef Benech:
Die bijnaam kende ik niet, maar Daphne: dit geintje is symptomatisch voor hoe de verhoudingen binnen Joods NL liggen. Hoor je zelden wat over in de landelijke media, maar je weet vermoedelijk wel waar ik op doel.
op 05 09 2010 at 19:02 schreef vetklep:
Heeft iemand weleens onderzocht of er daadwerkelijke behoefte bestaat aan een Ikon, moslim omroep, Joodse omroep, NPS, Wereldomroep, Ohm, Rkk, Bos etc.?
Afgezien van de overheid die zich ermee op de borst kan slaan en de mensen die er hun geld verdienen bedoel ik.
P.S. Ook BNN is op zeker moment tegen de criteria qua ledental in leven gebleven.
op 05 09 2010 at 19:03 schreef vetklep:
En de christelijke omroepen hebben hun leden voor een balangrijk deel ondanks de christelijkheid, volgens mij.
op 05 09 2010 at 21:00 schreef Jona Lendering:
“Alsof de Rolling Stones plots zonder Mick Jagger kwamen te zitten.”
Goed dat je erover begint, want ik heb me vrij vaak afgevraagd of de Rolling Stones muzikaal niet interessanter zouden zijn geweest als Brian Jones wat meer ruimte had gekregen.
(Sorry, ik kon het niet laten.)
op 05 09 2010 at 21:06 schreef Peter:
Ja, daar was Mick Jagger ook bang voor en daarom heeft-ie ‘m het zwembad ingeduwd.
op 05 09 2010 at 23:25 schreef Huib:
“Hoofden van Lebak …” – Multatuli. En ik bedoel niet, dat Eduard Douwes Dekker het helemaal juist heeft gezien, in de veertiger jaren van de negentiende eeuw.
Als lokale machthebbers op Java, voorzien van een “stukje inspraak”, daarvan gebruik maken, om controle over de tribale achterban te vestigen, komt daar een belanda vertellen, dat ze hun volk “knevelen”.
Dat is het toppunt! Wie “knevelt den Javaan”? Toch in de eerste plaats de nazaten van Jan Pieterszn Coen en Daendels? Wij, Hoofden, we proberen er alleen maar het beste van te maken…
De Hoofden van Lebak van toen zijn de Cheppihs van nu. – Doen ze hun best, om de achterban dom en onderworpen te houden – is het wéér niet goed!
– Nederland zou er goed aan doen, om alle restanten van de zuilenideologie op te ruimen, voordat Geert Wilders zich er, te zijnen behoeve, meester van maakt!
op 05 09 2010 at 23:38 schreef Jona Lendering:
@Peter
“Ja, daar was Mick Jagger ook bang voor en daarom heeft-ie ‘m het zwembad ingeduwd.”
Precies! Er gaat toch maar niets boven een lekkere complottheorie. Ik ben er ook vrij zeker van dat Geert Wilders eigenlijk Sacha Noam Baron Cohen is. Als je dat eenmaal in de smiezen hebt, wordt politiek een stuk inzichtelijker.
op 06 09 2010 at 05:42 schreef Tjerk:
Maar waarom überhaupt een aparte moslimomroep? Als je dergelijke programma’s – voor moslims, joden, protestanten, katholieken, boeddhisten, hindoes – laat maken door professionals, kun je die net zo goed allemaal onder één paraplu brengen. Lijkt me een stuk efficiënter en goedkoper dan al die afzonderlijke omroepstichtinkjes met hun eigen raden van bestuur en dikbetaalde omroepdirecteuren.
op 06 09 2010 at 08:48 schreef Hans:
Telkens opnieuw hoor je in de media en op straat van de moslims dat ze van alles willen. Dat anderen zich moeten conformeren aan hun wensen en eisen. Je hoort echter nooit moslims die zich samenpakken en zeggen van: zo, wat kunnen wij als moslim doen voor de Nederlanse samenleving en bevolking, waar wij tenslotte in eerste instantie als gast zijn opgenomen om een beter leven te hebben. Nee, de moslims willen voortdurend en steeds meer, hun stempel drukken op de Nederlandse samenleving. Waarom geen voorbeeld nemen aan de Boedistenen Hindoes, die volledig geruisloos in de maatschappij opgenomen worden, hard werken en zich ook inzetten voor de samenleving.
op 06 09 2010 at 09:44 schreef vetklep:
Zolang het hier nog zo geregeld is dat ieder geloof, hoe marginaal ook, zendtijd plus geld krijgt, of de achterban daar nou behoefte aan heeft of niet, moet dat natuurlijk ook voor moslims gelden.
Maar we hebben wel een bespottelijk omroepbestel dat allang niets meer met deze tijd te maken heeft.
op 06 09 2010 at 10:45 schreef Josje:
Hoe komt het dat zo’n omroep als Ohm wel overleeft? Hindoestanen hebben ook 1 geloof, dat op verschillende manieren wordt opgevat, als ik het goed heb.
op 06 09 2010 at 11:09 schreef hassnae:
Josje, omdat de verschillende organisaties die de achterban zeggen te vertegenwoordigen macht en geld willen. Zo simpel is het. Komt nog eens bij dat bij de moslimomroep verschillende nationaliteiten zitten en dan krijg je geldingsdrang en tribalisme. Met name bij één nationaliteit.
De voorbeelden zijn legio, maar die bewaar ik voor als ze nog eens van pas komen.
op 06 09 2010 at 11:25 schreef Benech:
Hassnae: ik denk dat er een andere factor meespeelt. Voor zover ik het kan overzien is het hindoeisme verdeeld maar men is onderling relatief saamhorig/tolerant. Joods NL en ook Moslims zijn dat in de regel wel verdeeld maar hebben minder interne tolerantie. Dit speelt door binnen de omroepen.
op 06 09 2010 at 11:28 schreef hassnae:
Nee, Benech, dit gaat niet om interpretatie van de islam, saamhorigheid of verdeeldheid. Dit gaat om belangen, vriendjespolitiek en een aanlokkelijk budget.
op 06 09 2010 at 11:43 schreef Benech:
Ik doelde ook niet op islaminterpretatie, ik doel op een soort onderliggende factiepolitiek waarbij facties elkaar bestrijden. Maar goed, als ik ernaast zit, kan best hierin hoor.
op 06 09 2010 at 11:55 schreef Josje:
@Hassnae
Ik begrijp dat religie wordt misbruikt ten faveure van het eigen belang (financieel of macht). Waarom doen bv Hindoestanen dat niet (in dit geval dus in het omroepbestel, over India gaan we het maar niet hebben)? Is dat het boeddhistische geloof wat vrede en saamhorigheid predikt? Maar ik dacht dat de Islam dat ook doet. Toch? Je hebt eens een paar soera’s uit de Koran uitgelegd, waar dat uit blijkt. Dan heb je misschien gelijk dat het niet gaat om de interpretatie van het eigen geloof. Nee, het is de mens wat daar achter schuilt. Blijkbaar zijn er meer aardige Hindoestanen dan moslims, wat ik dus eigenlijk niet geloof.
op 06 09 2010 at 12:35 schreef Tjerk:
Josje; jij gaat er maar vanuit dat er bij de OHM en de BOS achter de schermen niets speelt. Maar dat weet je dus helemaal niet. Misschien zijn het daar wel heuse wespennesten (meestal het geval als er geld en stoelen van belang mee gemoeid zijn).
Van de Joodse omroepvereniging komt ook nooit wat naar buiten, maar Benech vertelt me dat het daar intern één en al haat en nijd en achterdocht is.
Grote verschil is dat de NMO en de NIO rollend over straat gingen, en voormalig NMO-directeur Frank William noch een tijdje in hechtenis heeft gezeten op verdenking van valsheid in geschrifte, het verdonkeremanen van 600.000 euro aan omroepgelden, belastingfraude en het aannemen van steekpenningen. Hij werd ook nog beticht van seksuele intimidatie.
Grappig genoeg zag ik de naam van William ook weer opduiken bij het geflopte Zenith van Radi Suudi; dus je kunt wel raden wie er van plan was met Suudi mee te liften naar de SMON of hoe die nieuwe constructie straks gaat heten.
Verder deed de NIO het volgens mij best leuk, dus die had het Commissariaat voor de Media wat mij betreft gewoon door kunnen laten gaan.
Zou het geen idee zijn om met een aantal oud-NIO en NMO journalisten en programmamakers een voorstel in elkaar te knutselen?
op 06 09 2010 at 12:40 schreef MrOoijer:
Als we nu eens zouden ophouden met allerlei voorkeursbehandelingen voor religies, en alle zendtijd voor religieuze stichtinkjes helemaal zouden schrappen en idem voor andere ideologische (zg idealistische) omroepjes – zou een mooi begin zijn.
In mijn ideale maatschappij wordt de politiek uit de achterkamertjes verdreven om plaats te maken voor de religies, doe dat maar in de achterkamertjes. Mij best als je wilt geloven in iets wat niet bestaat, maar val me er niet mee lastig.
op 06 09 2010 at 12:46 schreef Benech:
Tjerk: Van de Joodse omroepvereniging komt ook nooit wat naar buiten, maar Benech vertelt me dat het daar intern één en al haat en nijd en achterdocht is.
Correctie: dit beperkt zich nadrukkelijk niet tot de omroepvereniging. Joden en kibbelen, het is bijna synoniem met elkaar.
op 06 09 2010 at 12:53 schreef Josje:
@Tjerk
Ik zei al dat ik eigenlijk niet geloof dat er meer aardige Hindoestanen dan moslims zijn. De één drijft dus stilletjes achterkamertjespolitiek en de ander rolt vechtend over straat. Dat heb je mooi duidelijk gemaakt. Allemaal één pot nat.
op 14 09 2010 at 15:55 schreef Ralf:
Je kunt toch ook lekker naar de BBC luisteren?
op 27 05 2013 at 14:49 schreef Daphne:
Inmiddels is er weer een nieuwe moslimomroep verrezen. Ik ben heel benieuwd naar een update van dit verhaal.