De plagiaat-Aziaat bestaat niet
Remco Breuker
Illustratie: Ren Wicks
‘De geheimzinnige Maleisiër’, ‘De Pakistaanse connectie’, ‘De Indiase herkauwer’; wie niet beter weet, zou denken dat dit drie willekeurige hoofdstukken uit een Fu Manchu-roman van Sax Rohmer zijn. Deze populaire romanserie over het kwade genius uit China verspreidde begin 20ste eeuw onder het Westerse publiek de notie van het Gele Gevaar.
Het Gele Gevaar was een verzamelnaam voor allerlei angsten en zorgen dat de Aziatische dominantie van Europa en de VS aanstonds was. Chinese arbeiders arriveerden in groten getale in de VS. Japan was net een militaire en economische grootmacht geworden. Deze opmars leidde tot veel onrust. Gele duivels werden geliefde schurken in fictie, film en media.
In de jaren ’80 van de vorige eeuw herleefde het Gele Gevaar-discours met het wereldwijde succes van de Japanse economie. Hitfilms als Rising Sun (1993) brachten de emotieloze wreedheid van de Japanner en zijn onbedwingbare ambities tot wereldoverheersing haarfijn in beeld. Ook nu lijken we in Europa en de VS weer middenin een explosie van het Gele Gevaar-virus te zitten.
Suggestieve juweeltjes
Want die drie titels die rechtstreeks uit Fu Manchu en de duivelse wetenschapper lijken te komen, zijn drie tussenkopjes van het tweepaginabrede artikel ‘Met beleefde excuses voor het na-apen’ in de wetenschapsbijlage van het NRC Handelsblad van vorige week zaterdag1. Dit artikel bevat nog meer suggestieve juweeltjes, allemaal op de wijs van ‘Goed kopiëren is in het Oosten iets om op trots op te zijn’. Het gaat namelijk over plagiaat. Plagiaat door Aziatische wetenschappers van het werk van Nederlandse wetenschappers.
Komt dit voor? Daar twijfel ik niet aan. Net zoals plagiaat door Nederlandse wetenschappers van het werk van Aziatische collegae niet ondenkbaar is. De drie case-studies die schrijver Frank van Kolfschooten als voorpublicatie van zijn boek Ontspoorde wetenschap (waar ik overigens erg naar uitkeek) in het artikel beschrijft, komen op een bèta-leek als de schrijver dezes over als het resultaat van degelijk onderzoek.
Want dat er plagiaat is gepleegd door deze Aziatische wetenschappers is niet waar ik aanstoot aan neem. Plagiaat is helaas een wijdverbreid probleem in de wetenschap. Aziaten maken zich hieraan ook schuldig. Waar ik wel aanstoot aan neem (en zeer zwaar) is dat het artikel deze plagiaatgevallen inkadert op een wijze die het NRC (of welke krant dan ook) volkomen misstaat. De titel zet de toon door te verwijzen naar de vermeende kenmerkende (en vaak geveinsd geachte) beleefdheid van ‘de Aziaat’. Het is meteen duidelijk. Hier wordt op het onderbuikgevoel gespeeld. ‘We’ weten immers nooit wat ‘ze’ denken.
Cultureel essentialisme
En over welke Aziaat hebben we het trouwens? Azië is namelijk erg groot, erg divers. De aap komt al snel uit de mouw. Dit gaat over alle Aziaten uit ‘het Oosten’. Want ‘na-apen lijkt deel van de cultuur’. Welke cultuur? De ‘Aziatische cultuur’ soms? Die van het hoogontwikkelde Seoul (nota bene al jaren hoofdstad van de meest innovatieve economie ter wereld), het futuristische Tokyo, het populaire Bangkok, het kosmopolitische Shanghai, het verarmde Pyongyang? Ook lezen we niets over de verschillende wetenschappelijke culturen in al die verschillende stukjes Azië. Of over de verschillende culturen van verschillende wetenschappelijke vakgebieden. Het blijft bij een appèl op stereotypen. Enige kennis over hoe wetenschap in Seoul/Tokyo/Beijing/Delhi/Islamabad wordt bedreven blijft onvermeld. Hebben Aziatische wetenschappers bijvoorbeeld ook last van plagiaat door wetenschappers van buiten Azië? Wie heeft het hen gevraagd?
Dat is een probleem. Hier wordt namelijk cultureel essentialisme bedreven. Oftewel de notie dat essentie aan bestaan vooraf gaat. Dat sommige dingen ‘gewoon zo zijn’. Dat Aziaten prima goedkope plastic radiootjes kunnen namaken, maar dat ze het denkwerk vooral aan ‘ons’ moeten overlaten. De stereotypen over de hiërarchisch denkende, groepsgerichte, autoriteitsgevoelige Aziaat zijn diep verankerd in ons denken over Azië. Geconfronteerd met de toenemende aanwezigheid van Azië in ons dagelijks leven, laten we ons leiden door vage gevoelens van onrust, door onwelriekende opwellingen uit de onderbuik. ‘Zij’ werken hard, ‘wij’ werken efficiënt. ‘Zij’ kopiëren, ‘wij’ bedenken. We lijden aan het Gele Gevaar-virus.
Reductio ad absurdum
Ik werk op dagelijkse basis samen met ‘Aziatische’ wetenschappers (in mijn geval voornamelijk maar niet uitsluitend Koreaanse). Ik ben nog nooit geplagieerd. Ik heb gestudeerd en onderzoek gedaan aan Aziatische universiteiten. Komt daar plagiaat voor? Zeker. Meerdere politieke carrières zijn in Zuid-Korea al bezweken onder het gewicht van aantijgingen van wetenschappelijk wangedrag in het verleden. Komt plagiaat ook in Nederland voor? Zeker. Het enige verschil dat ik qua moreel denken over intellectueel eigendom zie is dat wat hier autoplagiaat (het herpubliceren van al eerder gepubliceerd eigen werk) heet in Zuid-Korea bijvoorbeeld geen overtreding van de wetenschappelijke mores is. Het overschrijven van andermans werk is dat wel. En dat is het ook in Japan. En in China. En in India. Doe je het en word je betrapt, dan kost het je de kop.
Dat het toch gebeurt ligt aan de menselijke natuur en niet aan de ‘Aziatische cultuur’. Die bestaat namelijk niet. Azië is niet veel meer dan een verzamelnaam voor een enorm divers continent met vele geschiedenissen, culturen, identiteiten. Die terugbrengen tot één Aziatische cultuur is een reductio ad absurdum. Het bekt lekker, maar betekent niets.
Koloniale onderdanen
Het geval van de Chinese promovenda aangehaald in het artikel is veelzeggend in zijn suggestiviteit. Heeft zij plagiaat gepleegd? Nee, zij ‘doet liever niets unieks’. Dat is vervelend voor haar begeleider. Maar meer ook niet. Het zegt meer over haar als wetenschapper dan over haar als Chinese. En het spreekt boekdelen over de selectie aan de poort voor promovendi. Want het is moeilijk nee zeggen tegen zo’n gratis promovendus.
Azië de ‘jatwerkplaats van de wereld’? De plek waar ‘liever niets unieks’ wordt gedaan? Dat zouden we wel willen. Dan hoeven we niet onder ogen te zien dat we wel eens voorbij gestreefd kunnen worden door onze voormalige koloniale onderdanen. Het wordt toch echt eens tijd om Azië in al zijn diversiteit serieus nemen. Er gebeurt namelijk veel spannends in Azië, er wordt veel uitgevonden, veel uitgeprobeerd. Een stad als Seoul borrelt van de creativiteit.
Drie (of tien) Aziatische plagiatoren maken nog geen Geel Gevaar. Maar wel slechte journalistiek. Want met tussenkopjes als ‘De geheimzinnige Maleisiër’ of ‘De Indiase herkauwer’ wordt feilloos op het complex van exotisme, racisme en oriëntalisme dat het Gele Gevaar heet ingespeeld. Op gevoelens die zetelen in de onderbuik. Wat een krachtig pleidooi voor betere wetenschapsbeoefening had kunnen zijn, ontaardt zo in een vertoon van ordinaire xenofobie. Dat is onder de maat.
1. [Dit stuk is aangeboden aan de opiniebijlage van het NRC Handelsblad. Daar werd het geaccepteerd, maar uiteindelijk niet gepubliceerd vanwege de lengte. Ik denk dat de NRC de uitgelezen plaats was geweest voor publicatie omdat deze krant zwaar de fout in is geschoten met de publicatie van het artikel waar ik hierboven op reageer. Dit is mijns inziens een zeer belangrijk debat dat gevoerd moet worden. Ik ben dan ook zeer blij dat Frontaal Naakt het nu oppakt.
Voor de goede orde: ik reageer hier op het stuk “Met beleefde excuses voor het na-apen” in de NRC van 20 oktober 2012 en niet op het boek Ontspoorde wetenschap waar het een voorpublicatie van betreft. Dit boek heb ik nog niet gelezen.]↩
Remco Breuker is historicus en hoogleraar Koreastudies aan de Universiteit Leiden. Volg hem op Twitter.
Remco Breuker, 29.10.2012 @ 08:54
21 Reacties
op 29 10 2012 at 09:45 schreef Ralph van der Geest:
Het lijkt erop dat de tot de 1%-media behorende krant NRC steeds meer in een wedijver met die andere twee rioolkranten – Telegraaf en Volkskrant – is verrwikkeld voor wat betreft xenofobie en racisme.
Niemand zou die kranten eigenlijk nog moeten lezen, ze liegen en bedriegen toch slechts de hele zooi bij elkaar.
op 29 10 2012 at 11:26 schreef MarcodB:
Bizar dat het NRC een kwalitatief uitstekende reactie op een eigen stuk niet geplaatst heeft. Ik ben het helemaal met je eens, Remco: Essentialistische karatereigenschappen toedichten aan de Asiatische wetenschap is zinloos.
In mijn veld zijn Japan en Korea sterke spelers, en proberen India en China zich in te vechten. Dat gaat met grote snelheid, en met vallen en opstaan. Onafhankelijk van de grote culturele verschillen onderling, stel ik in al deze landen enorme ambities en innoverend vermogen vast. Door doelgericht overheidsbeleid kunnen deze ‘op de mat worden gelegd.’
Ook heb ik de indruk dat de integratie tussen ‘bedrijfsleven’ en ‘wetenschap’ generiek beter is gelukt dan bij ons. In plaats van te klagen over de vermeende culturele aspecten, zouden we ons eens moeten afvragen hoe beleidsmatige aspecten uitwerken, en of niet wat kunnen leren van onze Asiatische vrienden.
Bestaan er overigens culturele verschillen in de perceptie van de natuurwetenschappen en technologie?
op 29 10 2012 at 12:03 schreef Jona:
Alleen al voor het woord “cultuuressentialisme” verdien je bonuspunten. Het is dé kernvraag van het huidige debat. Het is steeds “de” islam, “het” oosten (of een andere vijand van dienst) tegen “het” westen.
Waarom kan gezond historisch inzicht, dat zo’n essentie niet zo gemakkelijk is te definiëren en dat de continuïteit ervan in elk geval dient te worden gedemonstreerd, niet algemener doordringen? Eén factor die negatieve feedback geeft is het bestaan van het gymnasium, dat “de” Oudheid steeds postuleert als wortel van “de” westerse cultuur.
op 29 10 2012 at 12:55 schreef Bertje:
@ Remco Breuker
Fu Manchu was in de jaren 20 van de vorige eeuw ook de toneel naam van David Bamberg (zoon van Theodore Bamberg beter bekend als Okito) Zowel Vader als zoon waren bekende magiërs / goochelaars en traden op in “oriëntaalse kleding” de gehele setting van hun shows was Chinees geïnspireerd inclusief spleet ogen.
Fu manchu is doorgebroken naar ik meen in 1928 te Buenos Aires waar hij het publiek met zijn “grote Chinese show der toverkunst” verblufte.
Met veel interesse heb ik jou stuk gelezen, zeer leerzaam.
op 29 10 2012 at 13:40 schreef jos:
In de 19e en 20e eeuw ging ‘ras’ vooraf aan bestaan, nu is dat ‘cultuur’.
Er bestaat een hiërarchie van (eeuwige, onveranderlijke) culturen. Het gedrag van individuen wordt volledig verklaard vanuit hun cultuur. En andersom voorspelt iemands cultuur hoe hij/zij zich zal gedragen. Deze ideeën zijn heel gewoon in het Nederlandse discours terwijl ze net zo verwerpelijk zijn als racisme.
op 29 10 2012 at 14:01 schreef Isho:
Wat is plagiaat in de huidige wereld van gebakken-lucht-patenten?!
Maar een ding is zeker en dat is dat Japan de grondlegger is van het huidige duurzaam en elektronisch tijdperk: Door gebrek aan grondstoffen en ruimte waren ze altijd heel erg bewust van effecientie en duurzame kwaliteit in tegenstelling tot het Westen en vooral de Amerikaanse industrie die ontspoorde tot een model die gebaseerd is op kwantiteit en verbruik:
Een auto was niet meer bedoeld om men van A naar B te vervoeren, zo snel, veilig en goedkoop mogelijk maar om zoveel mogelijk olie en staal te verbranden want dan kan de olieboer en staalbaas veel verkopen. En voedsel was niet meer bedoelt om gezond en lekker te zijn maar om zo veel mogelijk suiker,vet en zout te verkopen. Pas eind jaren tachtig begon men het Japanse model van duurzame doorontwikkeling op te pikken.
En bedrijven als Sony en Casio met hun Walkmans en gadgets waren de voorlopers van de individualistische media…het Westen heeft eigenlijk nooit een elektronische consumenten-industrie gehad…Appel is meer een kind van Sony en Casio dan van Philips en Thomson!!!
op 29 10 2012 at 15:14 schreef rena:
Goede plek hier gevonden. Dank voor je opmerkzaamheid! Het gemak waarmee xenofobie overal naar binnen sluipt is om van te schrikken.
op 29 10 2012 at 16:01 schreef MarcodB:
@jona Ahhh … dus essisentialisme en continuiteit gaan hand in hand … Dat had ik niet begrepen. Dank!
op 29 10 2012 at 17:05 schreef MNb:
Ik sta met mijn oren te flapperen van verbazing. Is dat artikel ergens op internet terug te vinden? De link geeft mij slechts een samenvatting van twee regels en ik kan maar moeilijk geloven dat dergelijke onzin met droge ogen in een zichzelf respecterende krant komt te staan. Aan de andere kant heeft het destijds ook meer dan een jaar geduurd voordat ik dat van de VK kon geloven.
“Deze ideeën zijn heel gewoon in het Nederlandse discours”
Daar begrijp ik helemaal niets van. Hoe groot moet de plaat voor je kop zijn om te denken dat cultuur eeuwig en onveranderlijk is?! Verhuizen er dan geen mensen van de Randstad naar Limburg en vice versa?
op 29 10 2012 at 17:43 schreef Vanes:
Had twee weken terug een bondige reactie op het artikel “Hoe wetenschap de waarheid kneedt” want het bevatte twee fouten: vermeninging van falsificeren en falsifiëren (NRC week af van eigen stijlboek!) en de veelgehoorde misvatting dat gefalsificeerde wetenschappelijke hypotheses verworpen worden. Niet waar in de praktijk wordt een oude theorie alleen vervangen als er een betere is.
Niet geplaatst ondanks dat het onder de 250 woorden bleef.
op 30 10 2012 at 15:11 schreef Isho:
China is geen technologische wonder, wel een politieke en een sociale. Het feit al dat het nog niet in elkaar klapte en de bevolking niet van de honger omkomt is een regelrechte wonder. En de verantwoording die het volk nu van de top eist is ongekend zelfs niet in Amerika waar 1% van de bevolking de andere 99& tot domme slaven heeft gemaakt!!!
Sociaal en cultureel is China ook heel erg revolutionair. Het chinees model van 1-kind politiek is geniaal en misschien wel de oplossing van alle wereldproblemen als die overal ter wereld navolging zou krijgen. Binnen 3 generaties, alleen 3, zou de wereldbevolking van 7 tot minder dan 2 miljard mensen dalen waardoor de druk op de natuur gigantisch verlicht zou worden. Maar ik denk niet dat de rest van de wereld even solidair en opofferingsgezind is als China.
De echte technologische wonders dat zijn Japan,Z-Korea en niet te vergeten dat piepkleine Taiwan.
Het Westen en vooral Amerika hebben er voor gekozen, net als tijdens de opkomst van het 18 de eeuws Britse imperialisme, om de markt te zijn en niet de fabriek, dat is en was Azie ook toen. De marktmeester heeft veel macht omdat hij belastingen heft en de regels maakt en beslist wie wel en wie niet de markt in mag…mensen van de markt zijn wel sluwer maar niet slimmer of beter dan die van de fabriek..integendeel.
op 30 10 2012 at 17:54 schreef dewanand:
namaste Isho, ea Fnaakters,
nog nauwelijks 25 jaar geleden was Zuid Korea nog een achterlijke boerenstaat, zonder wetenschappers en techneuten. Nu is het een hi tech land, een groot wonder in Azie, met nano technologie, robotica, kinematica, multinationals, sterke banken enz. En het zijn geen blanken, rara hoe kan dat? Zie onder hoe koreaanse techneuten nano technologie ontwikkelen via organische moleculair onderzoek, en dit technisch gaan realiseren he, om miljarden dollars meer te verdienen. Dit kan een blanke man echt niet meer denk ik, dus de blanke man is al overbodig op deze planeet denken ik en Wieroe, of men zal hem moeten beschermen via Unicef, om zijn lekkere lange blanke lul en de Hindoemeisjes houden ervan.
Vuurvlieg goed voorbeeld voor LED-ontwerp
AMSTERDAM – De opbouw van het lichtgevende achterlijf van een vuurvlieg kan als inspiratie dienen voor het ontwerp van een efficiënte LED.
Foto: NU.nl/Ralph de Pagter
Vooral de lichtbrekende werking van de huid van de vuurvlieg kan helpen effectieve en goedkope lenzen te ontwikkelen. Dat schrijven Zuid-Koreaanse technici maandag in PNAS.
http://www.nu.nl/wetenschap/2945313/vuurvlieg-goed-voorbeeld-led-ontwerp-.html
op 30 10 2012 at 22:24 schreef Bertje:
@ isho
“Het chinees model van 1-kind politiek is geniaal en misschien wel de oplossing van alle wereldproblemen als die overal ter wereld navolging zou krijgen”
Zalig zijn de onwetende van geest.
Verdiep je maar eens in de o zo geniale 1 kind politiek van China dan piep je wel anders.
Gadverdamme de staat die bepaald wat ik zoal neuken mag moet er niet aan denken zeg.
Maar even eerlijk ben je nu zo dom of doe je maar alsof.
op 30 10 2012 at 22:44 schreef HPax:
Eerder schreef ik (hier) over ‘onderbuik’, als woord 3x gebruikt door Breuker in zijn ‘Plagiaat-Aziaat’. Het gemarkeerde woord, vond ik, maakte de bestemming prullenmand van zijn opstel logisch’.
Misschien door een onhandigheid mijnerzijds – wat anders? – zie ik dat mijn primaire reactie niet is overgekomen en herhaal ik haar maar. Voor alle zekerheid. En ik doe er iets extra’s bij.
Ik denk dat Breuker plagiëren en kopiëren door elkaar haalt. Van Chinezen is mij door deskundigen verteld dat zij heel goed zijn in imiteren, als een hen sierende cultuurtrek.
Door deze eigenschap heeft China zich in snel tempo kunnen moderniseren. Nergens voor nodig steeds zelf weer het wiel uit te vinden. Verder is kopiëren lang niet altijd makkelijk. Ook goed een atoombom namaken, vergt veel kennis en inzicht.
Dus cultureel essentialisme is reëel. Fabrikanten hier die een mooie auto willen produceren, huren artistieke Italianen voor de lijn, wil je een ingewikkeld project goed laten verlopen, is er grondige Duitsers voor aantrekken geen slechte keus, voor goede TV-beelden moet je Nederlandse camara-lui inhuren. Kunnen goed zien (schilderen!)
Maar plagiëren (kennis stelen) komt in Azië ook vo
op 30 10 2012 at 23:07 schreef MNb:
Nou Bertje, jij bent al minstens even dom – als de paus, zeg maar. De staat die bepaalt hoeveel kinderen jij op de wereld mag schoppen is niet hetzelfde als de staat die bepaald wat jij zoal af mag neuken. Wie in Nl en Dl een beetje heeft opgelet weet dat al sinds de jaren 60 of eerder.
op 31 10 2012 at 02:12 schreef Isho:
@Bertje,
Het is eerder ben ik nou zo dom of ben jij zo slim.
Dat 1-kind politiek is in zijn “essentialisme” goed maar is wel makkelijker gezegd dan gedaan.
Want op een gegeven moment worden kinderen en het hebben er van, een “economische schaarste” en dat leidt tot “uitwassen” en corrumperende praktijken en maatschappelijke effecten die verbazingwekkend zijn, zoals een gigantische tekort aan vrouwen omdat MEN het liefst jongens wil, een gigantische vergrijzing, mensenhandel maar dan letterlijk….maar dat is allemaal niks in vergelijking met de apocalyptische hongersnoden en politieke kannibalisme die miljoenen mensen om zeep helpen.Om maar te zwijgen over de natuur die uitgeroeid wordt zo dat de aarde onleefbaar wordt nu en voor de komende generaties.
We kunnen zonnepanelen gaan plaatsen en vage fair-producten gaan gebruiken maar het probleem is de mens en die moet aangepakt worden… het aantal van dat soort dier moet gewoon omlaag.
Is net als bij een ziekte, dan heb je te maken met bacterien en die moet je bestrijden en hun concentraties verdunnen anders blijft het systeem uit evenwicht en dus geneest de ziekte niet. Nou…de aarde lijdt aan een mensen-ziekte en die gaat ze bestrijden en winnen zal ze ,hoe dan ook.Denk niet dat de aarde er mee zal zitten dat het geen mooie dierentuin meer is of park of een overvloedige boerderij.
Dus uit zelf behoud en gezelligheid moeten wij, mensen, de zaken echt grondiger gaan aanpakken en dat doen de Chinezen.
Het zou makkelijker zijn om vrouwen te verplichten om te baren in ziekenhuizen zodat ze daarna meteen gesteriliseerd kunnen worden en dan via een DNA test de man ook te helpen…we doen toch al met onze lieve katten en honden dus de drempel zal niet zo hoog zijn. Aan het krijgen van tweelingen moet ook iets bedacht worden.
op 31 10 2012 at 02:43 schreef Isho:
@ dewanand:
De Korea’s zijn grappig…in dat peninsula zie je de hele wereld in het klein. Oost en West,toekomst en verleden, gigantisch in de clash…. iets wat wij Europeanen,in tegenstelling van de Amerikanen, totaal is ontgaan.
een grappig verhaal dat ik ooit had gelezen was over een top chinees die heel China, in navolging van het evangelische Z-Korea “gristelijk” wil maken.
Op bezoek naar het heilig land, Egypte en Isratina, struikelde ik over duizenden Koreanen en Twainezen die rond dwaalden in de woestijnen van Mozes en Abraham en in trance door Jeruzalem liepen en zo…echt heel vaag….veel Arabieren hopen er vurig op dat ze ooit Japan en China aan hun kan zullen krijgen…maar ja echte indrukwekkende baarden zullen die gelen nooit krijgen…misschien wel iets voor een moslim genetische ingenieur.
op 31 10 2012 at 10:39 schreef Bertje:
@ isho
“maar het probleem is de mens en die moet aangepakt worden… het aantal van dat soort dier moet gewoon omlaag.”
Brr eng mannetje. (zou zeggen begin maar bij jezelf zoek een touw of een hitmannetje…….)
O and by the way de aarde kan nergens mee zitten en over het algemeen zitten planeten nergens mee.
@ mnb
“De staat die bepaalt hoeveel kinderen jij op de wereld mag schoppen is niet hetzelfde als de staat die bepaald wat jij zoal af mag neuken”
Echt waar joh, goh nou bedankt hoor…..duh!
Neem je alles zo letterlijk en zonder humor nee toch he.
op 31 10 2012 at 12:05 schreef MNb:
Volgende keer even erbij zetten of je gewoon iets doms schrijft of alleen maar last hebt van domme humor, Bertje. Voorkomt misverstanden.
op 31 10 2012 at 13:21 schreef Bertje:
@ mnb
Een schoolmeester in hart in nieren….
Yes master…(zware adem in) it will be done (zware adem uit)
op 31 10 2012 at 16:31 schreef Isho:
@ Bertje….je kan doen alsof je dom bent maar ook jij weet heel goed dat populatiebeperking een noodzaak is. Misschien kunt u nog die biologie lessen van vroeger voor de geest halen over de correlatie tussen de populaties van hazen en vossen en die van slangen en ratten….nou dat is ook met de mens en de rest van de natuur zo alleen is de mens zo een hardnekkige alles-vretende plaag dat voor dat hij breekt miljoenen soorten moeten verdwijnen…als het zo doorgaat kun je straks alleen bacterien en virussen als huisdieren houden….er zijn mensen die zeggen dat zij de beschaving van ons zullen overnemen net als wij de dinosaurossen, leeuwen,wolven,olifanten, haaien..etc… hebben vervangen.
Maar misschien heb je gelijk en moet ik niet zo zeuren. Als er geen plek meer is op deze aarde dan kunnen we toch allemaal naar de Maan en Jupiter en zo …genoeg ruimte in de ruimte….
Maar aan de andere kant….Een beetje geduld en opofferingsgezindheid en de mensheid kan binnen drie generaties, alleen 3, van 7 naar 3,5 naar 2 naar 1 miljard. Wat de mensheid en aarde veel ellende bespaart ….de staat eist al dat mensen elkaar gaan afmaken en zich opofferen voor vorst en vaderland, wees een moorddadige suicidale mafkees/soldaat of psychopatische beul/generaal en je naam leeft tot in de eeuwigheid ….dus zo gek en inhumaan is de eis van geboorte beheersing niet.
RSS